لوزان؛ نقطه سرخط

به گزارش خبرگزاری تسنیم، یادداشت روزنامه خراسان منتشره شده در روز دوشنبه 31 فروردین‌ماه با عنوان "لوزان؛ نقطه سرخط" به قلم سیدمحمد اسلامی را در ذیل می‌خوانید:

مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه کشورهای 1+5 این هفته بار دیگر از سر گرفته می‌شود.

به زودی معاونان وزیر خارجه به وین می‌روند تا مرحله حساس دیگری از مذاکرات، یعنی نگارش متن برجام براساس راه حل های به دست آمده را آغاز کنند.

برای درک مسیر پیش‌رو که حداقل تا تیرماه ادامه خواهد داشت، باید به برخی پرسش‌ها پاسخ داد:

1.آیا متن برجام 6 راه حل کلی را اجرایی می‌کند؟

ماراتن جدید مذاکراتی این بار برای نگارش متن برجام آغاز می شود. این متن باید در چارچوب راه حل های کلی به دست آمده در مسیر پر فراز و فرود پیشین باشد که به بیانیه لوزان ختم شد:

1) در این چارچوب باید فردو به عنوان سایت استراتژیک هسته ای ایران به کار ادامه دهد. یک سوم از سانتریفیوژهایش را به گونه ای فعال نگه دارد که امکان غنی سازی هسته ای و حتی شکافت اورانیوم را حفظ کند، اگرچه در طول دوره توافق مواد شکافت پذیر به سانتریفیوژهای این سایت تزریق نشود.

2) راکتور اراک باید همچنان یک راکتور آب سنگین بماند. کشورهای گروه 1+5 باید به منظور اعتماد سازی، زمینه ارتقای فناوری به کار گرفته شده در راکتور آب سنگین اراک را با همکاری برخی از کشورهای درون گروه 1+5 مانند چین و برخی کشورهای خارج از گروه 1+5 مانند کره جنوبی فراهم کنند.

3) سایت های غنی سازی در نطنز و اصفهان باید با قریب به 5 هزار سانتریفیوژ نسل اول ایرانی، غنی سازی اورانیوم را ادامه دهند.

4) متن برجام باید تحقیق و توسعه معنادار و عملی در تمامی حوزه های دانش و صنعت هسته ای، به ویژه سانتریفیوژهای نسل جدید IR6 و IR8 را تضمین کند. این سانتریفیوژها در پایان دوره توافق ظرفیت غنی سازی را بیش از 20 برابر خواهند کرد که زمینه حضور معنادار ایران در 2صنعت جهانی هسته ای را فراهم می کند.

5) این متن باید به روشنی برنامه صدور قطعنامه جدید را در شورای امنیت سازمان ملل برای لغو قطعنامه های غیرعقلایی قبلی این شورا که ایران را به تهدید علیه صلح و امنیت جهانی متهم می کرد، مشخص کند. 6) هرگونه توافق بر روی یک برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) باید با لغو یک باره تمامی تحریم های اقتصادی، مالی و بانکی علیه ایران آغاز شود.

6 مورد ذکر شده، رئوس دستاوردهای مذاکرات تا به این مرحله براساس بیان اعضای تیم هسته ای ایران است که ما آن را مبنا قرار می دهیم.

2.آیا در نگارش متن به طرف مقابل اعتماد داریم؟

اما پرسش اصلی این است که آیا کشورهای 1+5 به تعهدات شفاهی شان در بیش از یک سال مذاکرات گذشته به ویژه در مذاکرات لوزان یک و لوزان 2 پایبند می‌مانند؟

تجربه نشان داده است که هرگونه اعتماد به این کشورها یا هر آن چیزی که حتی رنگ و بویی از اعتماد به این کشورها داشته باشد، ساده لوحی محض است. بنابراین استراتژی ایران در ادامه راه پیش رو بی اعتمادی به طرف مقابل اما عدم مخالفت با وجود زمینه لازم برای راستی آزمایی اراده سیاسی این کشورها است.

3.آیا 1+5 در نخستین آزمون عملی موفق می شوند؟

بنابراین در دور جدید مذاکرات قرار نیست رسوایی های تاریخی این کشورها را ما تدبیر کنیم. با این حال دوره جدید مذاکرات که یکی از پاسخ ها به این پرسش است که کشورهای 1+5 واقعیت ها درباره مولفه های قدرت ایران را درک کرده اند، یا نه؟ پاسخ به این پرسش است که آیا این کشورها به حداقل های رفتار عُقلایی و به دور از توهم در مراوده با ایران پایبند هستند یا خیر؟

آغاز مرحله نگارش متن برجام آزمون عملی برای کشورهایی است که قبل از به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته ای، از ایران انتظار داشتند که در مبارزه با داعش به آن ها کمک کند. همکاری فرضی ایران با هریک از این کشورها در آینده، براساس قضاوت ما از رفتار کنونی شان در مذاکرات هسته ای خواهد بود.

4.کدام یک بیشتر است؟ احتمال موفقیت مذاکرات یا احتمال شکست آن؟

در مسیر تازه پیش رو هریک از اعضای گروه 1+5 همچنان استعداد بروز رفتارهای بر هم زننده مذاکرات را دارند. به علاوه این که نقش گروه های خارج از مذاکرات که مخالف تثبیت صلح بین المللی هستند هم بیشتر خواهد شد.

آل سعود و دلارهای نفتی اش، اسرائیل و لابی های نافذ صهیونیستی، کنگره و سناتورهای کم دانش و پر مدعا و ... فعال تر از گذشته به تخریب دیپلماسی خواهند پرداخت. به نظر می رسد بدون شک در این مرحله از مذاکره هم، احتمال شکست بیشتر از احتمال موفقیت است.

5.شکست مذاکرات یعنی تحریم بیش تر؟

سیاست های تنبیهی آمریکا علیه شرکای تجاری ایران در سال های گذشته، ماه هاست که منطق خود را از دست داده اند. طرف های مذاکره با ایران هم می دانند که اگر اکنون به دیپلماسی فرصت ندهند، فردا نمی توانند پیامدهای ناشی از شکست مذاکره را کنترل کنند.

به ویژه اینکه شکست مذاکرات ناشی از ناتوانی هریک از اعضای 1+5 برای عمل به وعده هایش در مذاکرات لوزان، منجر به شکست اجماع تحریمی علیه ایران خواهد شد. بنابراین شکست مذاکرات لزوما به معنی اعمال تحریم های بیشتر نخواهد بود. این واقعیتی است که بسیاری از اعضای 1+5 را مجبور به تلاش برای دستیابی به یک توافق برد-برد در مذاکرات می‌کند.

انتهای پیام/