کنگره لازم نیست بیش از این به موضوع مذاکرات هسته‌ای ورود کند
خبرگزاری تسنیم: عضو سابق تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای آمریکا با اشاره به مذاکرات لوزان و واکنش قانونگذاران آمریکایی به آن گفت که کنگره نیازی ندارد بیش از این به موضوع مذاکرات هسته‌ای ورود پیدا کند.
خبرگزاری تسنیم - گروه بین‌الملل
«ریچارد نِفیو» (Richard Nephew) عضو سابق تیم مذاکره‌کننده آمریکا در گفتگوهای هسته‌ای گروه 1+5 و ایران که چندماهی است با جداشدن از وزارت خارجه آمریکا به عنوان پژوهشگر ارشد به دانشگاه کلمبیا (Columbia University) پیوسته است در گفتگو با خبرنگار بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، با اشاره به مذاکرات هسته‌ای لوزان گفت: (هم‌اکنون) هم مذاکره کنندگان آمریکایی و هم مذاکره‌کنندگان ایرانی باید بتوانند توافق حاصل شده را برای مخاطبان داخل کشور خود توضیح دهند؛ امری که به گفته وی نیازمند کار بسیاری خواهد بود. در ادامه متن این مصاحبه ارائه شده است:
تسنیم: به‌طور کلی، اگر توافق نهایی مطابق با "بیانیه مشترک لوزان" حاصل شود، چه تأثیر احتمالی بر معاهده منع اشاعه هسته‌ای (ان‌پی‌تی) خواهد داشت؟ و اگر مذاکرات به شکسست انجامد، احتمالا چه پیامدهایی متوجه ان‌پی‌تی خواهد شد؟
نِفیو: به عقیده من، اگر توافق نهایی حاصل شود، تأییدی بر این نکته است که سازوکار حل موضوعات در ان‌پی‌تی همچنان کارایی دارد. این اولین مورد واقعی از کشوری است که تخلف آن از تعهداتش (نقض تعهداتش) شناسایی شده است و گام‌هایی را برای رسیدگی به آن تخلفات برداشته و برای بازگرداندن اعتماد به برنامه هسته‌ای خود در حال همکاری است. اگر یک توافق بتواند کارایی داشته باشد، یک تأیید (گواهی) عالی بر این نکته خواهد بود که این فرآیند می‌تواند کارایی داشته باشد. با این حال، اگر یک توافق حاصل نشود، در این صورت خطرات (ریسک‌های) مخالفی به وجود خواهد آمد و در بسیاری از کشورهای خاورمیانه و دیگر نقاط جهان موجب شکل‌گیری نگرانی‌های در مورد این موضوع خواهد شد که آیا ضمانت‌های امنیتی بنیادین ان‌پی‌تی کارایی دارند یا خیر. اگر چنین نباشد، خطر (شکل‌گیری) دولت‌های مسلح به بمب هسته‌ای بیشتر می‌شود.
تسنیم: اینگونه ادعا می‌شود که اقدامات و رویه‌های بازرسی که ایران احتمالا در توافق نهایی با آن‌ها موافقت می‌کند، یک معیار جهانی نوین برای عدم اشاعه ایجاد کرده و راه را برای یک تفسیر جدید از ان‌پی‌تی مهیا می‌کند، شما این موضوع را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
نِفیو: من فکر می‌کنم که ان‌پی‌تی، به همان خوبی که است، می‌تواند بهبود یابد. از زمانی که این معاهده در اواخر دهه 1960 میلادی مورد بحث و بررسی قرار گرفت، فناوری پیشرفت زیادی کرده است، همچنین درک جهانی از مشکلات ایجاد شده توسط اشاعه (هسته‌ای) بهبود یافته است. بنابراین، از دید من، اگر اقدامات و رویه‌هایی را که ایران با آن‌ها موافقت می‌کند، بتوانند به شکل بسیار وسیع‌تری به کار برده شوند، فکر می‌کنم که این امر برای عدم اشاعه هسته‌ای در گستره جهانی یک چیز خیلی خوب باشد.
تسنیم: اینگونه به نظر می‌رسد که کنگره آمریکا به آرامی در تلاش است تا در مذاکرات آتی هسته‌ای و تأیید توافق دست بالا را در اختیار بگیرد. ارزیابی شما در این مورد چگونه است؟
نِفیو: من فکر می‌کنم که کنگره ایالات متحده در وهله اول بر این باور است که این امر بخشی از مسئولیت آن در قبال قانون اساسی ایالات متحده و ثانیاً در قبال مردم آمریکا است، امری که باعث شده تعیین و تعریف یک نقش قانونی در این فرآیند، برای آن مهم شود. فکر می‌کنم که این امر هم مبتنی بر نگرانی‌های درست سیاسی داخلی در ایالات متحده و یک دغدغه درست در مورد استحکام یک توافق مذاکراتی است و همچنین براساس بی‌اعتمادی به ایران است. فکر می‌کنم که بسیاری از قانونگذاران ایرانی نیز از دیدگاه ایران، (چنین) دغدغه‌های مشترکی دارند.
تسنیم: آیا این روند پی‌گرفته شده از سوی قانونگذاران ایالات متحده ممکن است در ناکامی در حصول یک توافق (شکست مذاکرات) یا دستیابی به یک توافق بهتر (مورد پسند آمریکا) تأثیرگذار باشد؟
نِفیو: همان‌طور که پیشتر در سخنانم گفته‌ام، لازم نیست کنگره بیش از این به موضوع ورود کند و من همچنان بر این باور هستم. اما، نهایتا، فکر می‌کنم که حصول یا عدم حصول توافق براساس معیارهای کلی مذاکرات و نه موضوعات سیاسی داخلی در هر یک از پایتخت‌ها است. اینکه یک توافق پس از حصول بتواند حفظ شود (پایدار بماند)، یک موضوع دیگر است. هم مذاکره کنندگان آمریکایی و هم مذاکره‌کنندگان ایرانی باید بتوانند که توافق حاصل شده را برای مخاطبان داخل کشور خود توضیح دهند. این امر نیازمند کار بسیاری خواهد بود.
تسنیم: هم‌اکنون دو روایت متفاوت در مورد تحریم‌ها وجود دارد، «کاهش یا تعلیق مرحله‌ای» و «پایان بخشیدن یا لغو یکباره» این دو دیدگاه (مدعا) چگونه می‌توانند با همدیگر همخوانی داشته باشند؟
نِفیو: من فکر می‌کنم که همانگونه که برنامه اقدام مشترک نشان داده است، یک راه برای تحقق لغو فوری تحریم‌ها وجود دارد آن‌هم در شرایطی که اجازه می‌دهد این امر ( لغو تحریم‌ها) به صورت مرحله‌ای و متوالی باشد. اگر هر دو طرف موافقت کنند که همراه با کارهای مقدماتی که از پیش انجام داده‌اند، گام‌های عمده‌ای را در یک زمان یکسان بردارند، این امر می‌تواند رخ دهد.
تسنیم: نگرانی‌های عمیقی بین ایرانی‌ها وجود دارد مبنی بر اینکه «دسترسی بهبود یافته از طریق رویه‌های‌های مورد توافق، شامل شفاف‌سازی موضوعات گذشته و حال» توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ممکن است شامل درخواست از ایران برای در دسترس قرار دادن تأسیسات نظامی حیاتی آن باشد، در حالی که واهمه شدیدی در مورد جاسوسی اطلاعاتی (در ایران) وجود دارد. بر اساس (مندرجات و محتوای) ان‌پی‌تی، رویه‌های آژانس بین‌الملی انرژی اتمی یا آنچه در بیانیه مشترک لوزان مورد موافقت قرار گرفته است، شما این نگرانی‌ها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ آیا هیچ مسیر جایگزین یا قابل توافقی برای کاهش این ریسک‌ها وجود دارد؟
نِفیو: من این نگرانی‌ها را درک می‌کنم. اما به صراحت بگویم، این نگرانی آنچه که ایران در گذشته انجام داده است را در نظر نمی‌گیرد، در واقع، پیگیری فعالیت‌های هسته‌ای غیرمشروع در پایگاه‌های نظامی در گذشته، همانگونه که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش‌های عمومی و در دسترس خود به صورت جزئی آن‌ها را توصیف کرده است. بنابراین، هرچند من به طور طبیعی موافق این امر هستم که باید تا اندازه‌ای نسبت به این نگرانی‌ها حساسیت‌هایی وجود داشته باشد، اما اگر قرار است توافقی حاصل شود، اقدامات (گذشته) خود ایران است که این دسترسی را ضروری کرده است.
ریچارد نِفیو، در حال حاضر پژوهشگر ارشد و مدیر برنامه پژوهشی «سیاستمداری اقتصادی، تحریم‌ها و بازارهای انرژی» در مرکز سیاستگذاری جهانی انرژی در دانشگاه کلمبیا در نیویورک آمریکا است. وی همچنین پژوهشگر غیرمقیم در «برنامه سیاست خارجی» و عضو مدعو برنامه «ابتکار کنترل سلاح و عدم اشاعه» در مرکز امنیت و اطلاعات قرن 21ام در اندیشکده بروکینگز است. وی در سابقه کاری خود طی دوره فوریه 2013 تا فوریه 2015 به عنوان معاون ارشد هماهنگ‌کننده سیاستگذاری تحریم‌ها در وزارت خارجه آمریکا نقش‌آفرینی داشته است. وی همچنین وی در مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه 1+5، به عنوان کارشناس ارشد تحریم‌ها عضو هیئت مذاکره‌کننده آمریکا بوده است. از ماه می 2011 تا ژانویه 2013 نیز به عنوان مدیر بخش ایران در شورای امنیت ملی آمریکا نقش‌آفرینی داشته است، جایی که دوره‌ای از تشدید وسعت تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران را مدیریت کرده است. پیش از آن نیز وی در دفتر امنیت بین‌الملل و عدم اشاعه در وزارت خارجه و اداره عدم اشاعه و امنیت بین‌الملل در وزارت انرژی آمریکا سابقه فعالیت دارد.
برای مشاهده خلاصه انگلیسی مصاحبه فوق اینجا کلیک کنید.
گفتگو از امیر خالقیان
انتهای پیام/پ