گزارشی از یک بازدید و قصه پرغصه اجاره‌نشینی نمایشگاه کتاب تهران
خبرگزاری تسنیم: بازدید خبرنگاران از روند آماده‌سازی نمایشگاه کتاب تهران بار دیگر قصه پرغصه اجازه‌نشینی نمایشگاه در ۲۸ سالگی‌اش را به رخ کشید، قصه‌ای که بارها و بارها مسئولان در ذکر آن مرثیه‌ها گفته‌اند، اما دریغ از یک اقدام عاجل.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، بازدید گروهی خبرنگاران و عکاسان از روند آماده‌سازی بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران صبح امروز شنبه 5 اردیبهشت در حالی انجام شد که هنوز 11 روز به آغاز نمایشگاه کتاب زمان باقی است.
نمایشگاه کتاب امسال در مساحتی بالغ بر 130 هزار متر مربع برپا میشود که نسبت به فضای 125 هزار متر مربعی سال گذشته با افزایش حدودا پنج هزار متر مربعی روبرو بوده است. در این دوره از نمایشگاه در 75 هزار متر مربع فضای باز، بخش‌های بین‌الملل، دانشگاهی و کودک ونوجوان مستقر شده‌اند.
همچنین در 55 هزار متر مربع باقی‌مانده که فضای مسقف نمایشگاهی است، ناشران عمومی، نشر الکترونیک و سالن کارنامه نشر مستقر شده‌اند. بنا به گفته شهرام‌نیا قائم مقام بیست و هشتمین نمایشگاه کتاب تهران اکنون کار احداث سالن‌ها به صورت کامل به پایان رسیده و فرآیند تخصیص متراژ و نقشه‌نمایی نیز انجام شده است. امسال بخش عمده‌ای از کار نمایشگاه به تشکل‌های نشر سپرده شده است، معاونت فرهنگی این برنامه‌ریزی را دارد که طی چند سال آینده صفر تا صد اجرای نمایشگاه کتاب تهران به تشکل‌های نشر سپرده شود.
وی با اشاره به اینکه ناشران غرفه‌های خودساز می‌توانند نسبت به ساخت دکور خود اقدام کنند، می‌گوید: متأسفانه به دلیل برپایی نمایشگاه مصالح ساختمانی حدود 40 درصد از فضای شبستان مصلی در اختیار ما نیست، اما 60 درصد باقی ماننده غرفه‌بندی‌ها انجام شده است، البته جای نگرانی نیست، زیرا به محض اتمام نمایشگاه مصالح ساختمانی ظرف 48 ساعت سازه‌های این نمایشگاه جمع آوری شده و غرفه‌بندی این قسمت نیز آغاز میشود.
شهرام‌نیا همچنین اظهار امیدواری کرده که تا 12 اردیبهشت غرفه‌های کلیه بخش‌های نمایشگاه به ناشران تحولی داده شود و می‌افزاید: بخش‌بین‌الملل نمایشگاه امسال پررنگ‌تر شده و با تغییرات اجرایی بیشتری همراه است، همچنین نمایشگاه کتاب در بعد بین‌الملل اعتبار خوبی پیدا کرده است.
صفری، مدیر کمیته اجرایی نمایشگاه کتاب تهران، نیز در ادامه این بازدید با اشاره به آغاز عملیات اجرایی نمایشگاه از اواخر سال گذشته با احداث سالن گمرک می‌گوید: در حوزه زیرساختی اتفاقات خوبی رخ داده و برق‌رسانی به صورت ایمن و با شرایط بهتری نسبت به گذشته انجام شده است. همچنین نزدیک به 3500 دستگاه کارت‌خوان در نمایشگاه نصب خواهد شد. در حوزه رفاهی نیز تمهیدات به گونه‌ای اندیشیده شده که دسترسی‌ها آسان باشد، با وجود اینکه آماده‌سازی مصلی سختی اجرا را چند برابر می‌کند، اما چون دسترسی به مصلی برای عموم مردم آسان است، ما این سختی را به جان خریده‌ایم.
یکی از اتفاقات خوب این دوره نمایشگاه کتاب تهران افزوده شدن 2500 متر مربع فضای مسقف رواق شرقی است که در سال‌های گذشته به دلیل در دست احداث بودن قابلیت استفاده برای نمایشگاه را نداشت، بنا به گفته شهرام‌نیا این فضا ابتدا قرار بوده در اختیار بخش کودک و نوجوان قرار گیرد، ولی از آنجا که فضای موجود جوابگوی همه ناشران این بخش نیست و بخشی از ناشران ناچاراً باید در چادرها مستقر می‌‌شدند، تشکل‌های نشر ترجیح دادند برای عدالت بیشتر همگی ناشران کودک و نوجوان در محل سابق و در چادرهایی با نشانه‌های صورتی مستقر شوند. بنابراین رواق شرقی مصلی در اختیار ناشران الکترونیک، سالن کارنامه نشر و فعالیت‌های جانبی خواهد بود.
شبستان و حضور غرفه کشور میهمان در نیم‌طبقه
علاوه بر آن فضای 40 هزار متری صحن مصلی نیز در اختیار نمایشگاه کتاب تهران قرار داده شده تا از آن به عنوان یک فضای تفرجگاهی استفاده شود. شبستان مصلی تهران که فضایی 55 هزار متر مربعی را به خود اختصاص داده است، به مانند سال‌های گذشته در اختیار ناشران عمومی که به شیوه الفبایی مستقر میشوند، قرار داده میشود، همچنین در نیم طبقه دوم شبستان علاوه بر سرای اصلی اهل قلم غرفه میهمان ویژه نمایشگاه کتاب تهران عمان قرار دارد، بازار جهانی کتاب و سالن کشورها نیز در ادامه نیم طبقه دوم شبستان برپا شده و در قسمت انتهایی آن نیز که به پلکان حیاط یاس مرتبط است، بخشی از ناشران عمومی جامانده از ثبت نام مستقر میشوند.
افزایش 10 درصدی فضای ناشران آموزشی
در ادامه بازدید از نمایشگاه کتاب تهران پس از شبستان اصلی نوبت به سالن ناشر آموزشی با هفت‌هزار متر مربع فضای غیر مفید است، فضایی که نسبت به سال گذشته با افزایش 10 درصدی روبرو بوده است. سالن ناشران آموزشی در کنار سالن موسسات و نهادهای مرتبط با کتاب در شمال غربی مصلی امام خمینی مستقر شده‌اند. پس از آن در قسمت شمالی مصلی سالن ناشران کودک و نوجوان قرار دارند، سالن 25 طولانی‌ترین سالن کودک و نوجوان است که بر بام شبستان قرار دارد. ناشران کودک و نوجوان در فضایی به مساحت چهار هزار و 700 متر مربع فضای غیرمفید مستقر شده‌اند.
انتشارات قدیانی نخستین ناشر خودغرفه‌ساز نمایشگاه امسال است که نسبت به احداث غرفه خود اقدام کرده است. بنا به گفته صفری امسال دستورالعمل ویژه‌ای نیز برای غرفه‌های خودساز طراحی شده است که بر اساس آن ناشران می‌توانند به طراحی غرفه‌های خود اقدام کنند.
صفری می‌گوید: تشکل‌های نشر امسال با کاهش حجم غرفه‌ها در بخش کودک و نوجوان تلاش کردند تا ناشران بیشتری را مستقر کنند. بنابراین از سالن 13 تا 21 نشر دانشگاهی با رنگ زرد، از سالن 22 تا 25 نشر کودک و نوجوان با رنگ صورتی و از سالن 30 تا 31 ناشران آموزشی با رنگ نارنجی مستقر خواهند شد، ناشران لاتین نیز با رنگ قرمز و ناشران عمومی با رنگ بنفش نشانه‌گذاری شده‌اند.
ورود 230 تن کتاب خارجی به ایران طی 12 محموله
سالن گمرک در ضلع جنوب شرقی مصلی آخرین مقصد ماست، بنا به گفته صفری 230 تن کتاب طی 12 محموله از انگلستان، پاکستان، هلند، مصرف سوریه، اردن، آمریکا و... به گمرک وارد شده است،با توجه به اینکه برخی از محموله‌ها به صورت اکسپرس به تهران رسیده است، هنوز ترخیص نشده‌اند، همچنین بخشی از بارها نیز توسط کشتی در حال ورود به ایران است، اما در مجموع حجم کتاب‌های وارده به ایران 20 درصد نسبت به سال گذشته افزایش داشته است.
بازدید چند ساعته از نمایشگاه کتاب تهران علاوه بر اینکه نقاط قوت و ضعف نمایشگاه را نشان می‌دهد، تمامی مشکلات و هزینه‌های مادی و انسانی که برای آماده سازی زیرساخت‌های نمایشگاه کتاب تهران هر ساله صرف میشود را نیز گوشزد می‌کند، زیرساختی که به فاصله دو ماه کار فشرده و بعضاً طاقت‌فرسا با هزینه‌های میلیاردی فراهم و پس از 10 روز دوباره برچیده میشود. تازه به این هزینه‌ها باید هزینه‌های میلیاردی اجاره مصلی تهران را نیز اضافه کرد. هزینه‌ای که سال گذشته دوبرابر شده و به رقم سه میلیارد تومان رسید. امسال نیز شنیده‌ها حاکی از اجاره چهار میلیارد تومانی است، اما نکته تأسف‌برانگیز تکرار این بازی در سال‌های بعد و بعد‌تر است، هزینه‌های فراوانی که به دلیل نداشتن مکان مناسب نمایشگاهی هر سال دور ریخته میشود و ناشی از اجاره‌نشینی و خانه به دوشی نمایشگاه کتاب تهران است.
همچنین باید گفت، بازدید یک‌روزه از نمایشگاه کتاب تهران و مقایسه آن با نمایشگاه‌های بین‌المللی که با زیرساخت نمایشگاهی احداث شده است، علاوه بر خستگی فراوان مراجعه‌کننده بازدیدی نه چندان سودآور برای او به همراه دارد، زیرا اساسا‌ً پراکندگی محیطی در نمایشگاه کتاب بازدید از همه بخش‌های آن را غیر ممکن کرده و حتی اجازه بازدید کامل از یک بخش را نیز برای مخاطب فراهم نمی‌کند.
اگر در نمایشگاه‌های کتاب فرانکفورت، پاریس لندن و ... سالن‌های نمایشگاهی از طریق راهروها به هم متصل است و علاوه بر آن با استفاده از آسان‌برها، پله‌های برقی و ... تلاش شده تا مخاطب با کمترین خستگی و پیاده‌روی به بازدید از نمایشگاه پرداخته و انرژی خود را صرف کتاب کند. در نمایشگاه کتاب تهران برای ورود به قلب نمایشگاه که همان شبستان مصلی است، از هر دری که وارد شویم، حداقل 20 دقیقه پیاده‌روی زیر تابش مستقیم آفتاب، تحمل شلوغی جمعیت و انواع و اقسام تبلیغات محیطی غیر مرتبط با کتاب را باید تجربه کرد.
انتهای پیام/