نگاهی به تسلیحات هواپایه ایرانی از قاصد تا قادر

علم هوافضا و علم هوانوردی در تمام دنیا جزو مرزهای دانش و تکنولوژی محسوب می شود زیرا این علم ترکیبی از تمامی علوم پایه دیده می شود و طبیعتا نوآوری و ابتکار در این حوزه بسیار سخت و زمان بر خواهد بود. در کشور ما خوشبختانه این حوزه پیشرفت های چشمگیری داشته، یکی از این پیشرفت ها در زمینه ی ساخت تسلیحات هواپایه است.

 در ادامه می کوشیم تا تعدادی از دستاوردهای مهم بومی در حوزه تسلیحات هواپایه را معرفی کنیم.

خانواده بمب های هوشمند قاصد

قاصد یک بمب هوشمند دورایستا با نام فنی GBU-78/A است. سرجنگی 2000 پوندی قدرت تخریب بسیار زیادی را برای قاصد فراهم می آورد. از آنجایی که هدایت این بمب به صورت تلویزیونی غیرفعال (TV-Passive) است، دشمن امکان ایجاد اخلال در هدایت آن را ندارد.

با این حال خلبان می تواند آن را تا لحظه برخورد به هدف هدایت کند و در صورت انحراف داشتن از مسیر پرتاب آن را هدایت کند. با توجه به اینکه قاصد یک سلاح دور ایستا است، خلبان می تواند در محلی دور از رینگ های پدافندی اقدام به شلیک کند و از همان منطقه بمب را هدایت سازد، به طوری که در نسل دوم بمب قاصد این برد تا 50 کیلومتر افزایش یافته است.

نسل سوم بمب هوشمند قاصد تحت عنوان قاصد3 از نظر وزن و سرجنگی با نسل اول برابری دارد اما برد آن با اضافه شدن یک بوستر راکتی در قسمت تحتانی بمب به بیش از 100 کیلومتر افزایش یافته و با توجه به اینکه از نیروی پیشرانه راکت استفاده میکند هدایت آن آسان تر و در نتیجه دقتش بیشتر خواهد بود.

قاصد هم اکنون یکی از سلاح های سازمانی جنگنده بمب افکن F-4 است و در رزمایش های مختلف مورد تست و ارزیابی قرار گرفته است.

خانواده موشک های لیزری ستار

امروزه لیزر در بسیاری از صنایع کاربردهای زیادی دارد؛ یکی از این صنایع، صنعت تسلیحات نظامی است. دقت بسیار بالای لیزر در مشخص کردن نقاط و خطای ناچیز آن باعث به وجود آمدن عاملی حیاتی در تسلیحات نظامی شده است.

در گذشته حملات لیزری در نیروی هوایی کشورمان توسط هواپیمای F-4D انجام می شد. تاکتیک حمله لیزری به این صورت بود که دو فروند جنگنده که یکی به عنوان نشانه گزار(Laser) و دیگری به عنوان بمباران کننده(Bomber) وارد منطقه مورد نظر می شدند و مبادرت به بمباران می کردند که این روش باعث بالا رفتن آمار تلفات در طول دوران دفاع مقدس بود.

اما متخصصان کشورمان با خلاقیت و نوآوری این مشکل را برطرف کردند، به این صورت که هواپیمای بمباران کننده خود نیز هواپیمای نشانه گزار بود که نتیجه این طرح به خانواده موشک های لیزری ستار انجامید.

اولین موشک از خانواده موشک های هواپایه لیزری ستار موشک عصر-67 بود. این موشک از نوع موشک های نیمه فعال بوده که با استفاده از پاد لیزری در مرحله پرتاب با دریافت اشعه لیزر به سمت هدف هدایت می شود. این موشک بدلیل دارا بودن سر جنگی بسیار قدرتمند، فیوز تاخیری، دقت هدایت و نقطه زنی می تواند برای مواضع بسیار مستحکم و استراتژیک دشمن مورد استفاده قرار گیرد.

ستار-1 را می‌توان یکی از موفق ترین تسلیحات هواپایه ایرانی بر شمرد، به طوری که در نمونه های بعدی یعنی ستار-2 و ستار-3 بیشتر بر روی افزایش برد و وزن سر جنگی موشک تمرکز شده است.

موشک های کروز هواپایه

یکی از دستاوردهای اخیر وزارت دفاع و پشتیبانی نیروی های مسلح، تسلیح جنگنده بمب افکن F-4 به موشک های کروز هواپایه است. قادر و نصر هواپایه دو موشکی هستند که در طی پروژه شهید دوران بر روی جنگنده فانتوم تست شده اند.

موشک قادر با برد 200 کیلومتر و سامانه هدایت راداری فعال قابلیت پرواز در ارتفاع 3 متری آب را دارد. این موشک با پرواز در این ارتفاع عملا از دید رادار ها و سامانه های ضد موشکی دشمن تا زمان اصابت مخفی خواهد ماند. سر جنگی 200 کیلوگرمی قدرت تخریب بسیار زیادی را برای قادر فراهم می آورد.

همچنین موشک نصر هواپایه با برد 35 کیلومتر و هدایت راداری برای انهدام اهداف کوچکتر کارایی دارد. سر جنگی 150 کیلوگرمی آن نسبت به ابعاد این موشک قدرت انهدام فوق العاده ای را ایجاد می کند. این موشک برای انهداف اهدافی تا وزن 3000 تن موثر است.

موشک زوبین

زوبین موشک هواپایه، سوخت جامد و هدایت تلویزیونی با نام فنی AGM-379/20 است. زوبین با سر جنگی 300 کیلوگرمی و بردی معادل 20 کیلومتر، قاتل اهداف سطحی ثابت و متحرک است. دوربینی که در ابتدای زوبین نصب شده است تصاویری که از هدف را تهیه می کند بصورت آنلاین تا زمان اصابت به کابین خلبان مخابره می کند و امکان هدایت آنی را به خلبان می دهد.

این موشک در واقع جایگزین موشک AGM-65A برای جنگنده بمب افکن F-4 است.

در پایان باید یادآور شد که اینها تنها بخشی از توان تسلیحاتی هواپایه نیروهای مسلح جمهوری  اسلامی ایران است. جای بسیاری از دستاوردها نظیر بمب قدر، بمب های ریتارد، پروژه کایت، موشک یاسر، موشک بینا و ... در این گزارش خالی بود که انشالله در گزارش های بعدی به معرفی آنها خواهیم پرداخت.