رأی الیوم: حکمهای غیرمنتظره شاه عربستان یک کودتا است
خبرگزاری تسنیم: شاه جدید عربستان سعودی همزمان با به راه انداختن تجاوزی نظامی به یمن به‌نام "طوفان قاطع"، در سطح داخلی نیز سیاست خود را دنبال کرد و توفان سهمگین دیگری را برای قبضه بیش از پیش قدرت به پا کرد.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، روزنامه اینترنتی رأی الیوم در گزارشی به بررسی تغییر و تحولات در هرم قدرت در عربستان پرداخت و نوشت: شاید اگر حکمهای غیرمنتظره صادره و قطعی از سوی ملک سلمان‌بن عبدالعزیز، شاه عربستان، را " کودتا " بنامیم، نیز اغراق نکرده‌ایم.
حکمهای صادره از سوی ملک سلمان مشابه حکمهایی است که فیصل‌بن عبدالعزیز برادر وی در سال 1965 برای برکناری برادرش ملک سعود صادر کرد که البته تفاوت‌های بسیاری میان این دو تصمیم وجود دارد که اینجا مجالی برای ذکر آن نیست.
سلمان‌بن عبدالعزیز، شاه عربستان، برادر ناتنی خود شاهزاده مقرن را بعد از چند ماه از تصدی پست ولیعهدی از سمتش برکنار کرد و به‌جای او شاهزاده محمدبن نایف، اولین نوه عبدالعزیز بنیانگذار عربستان سعودی، و پسرش شاهزاده سلمان وزیر دفاع را نیز به سمت جانشین ولیعهد منصوب کرد.
اساسنامه حکومتی که ملک عبدالله‌بن عبدالعزیز شاه سابق عربستان وضع کرده است، به شاه اختیار تعیین ولیعهد و عزل وی را می‌دهد.
شاید ملک عبدالله این حکم را به‌منظور تغییر ولیعهدش شاهزاده عبدالله صادر کرده باشد تا پسرش شاهزاده عبدالعزیزبن فهد را به‌جای وی منصوب کند.
اما برخی عوامل از جمله به وجود آمدن اختلاف در خاندان حکومتی باعث شد که ملک عبدالله از تصمیم خود صرف نظر کند و حکمی مبنی بر ابقای شاهزاده عبدالله در سمت ولیعهدی صادر کند به این امید که شرایط در آینده تغییر یابد اما بیماری به وی مجال نداد.
اما شاه جدید عربستان در حکمهای خود به این اساسنامه عمل کرده و در عین حال برای انتخاب ولیعهد به "مرکز بیعت" که ملک عبدالله آن را با عضویت شاهزاده‌های ارشد و از پسران شاه مؤسس خاندان سعودی تشکیل داده بود، استناد نکرد.
ملک سلمان در سخنانی خطاب به مردم که این تغییرات را به آنان اعلام کرد، گفت که شاهزاده مقرن، خود خواستار کناره گیری از سمتش شده و تمایلش را برای کناره گیری اعلام کرده است، اما از زمان به قدرت رسیدن ملک سلمان، کاملاً مشخص بود که وی خواهان خلاص شدن از میراث ملک عبدالله شاه قبلی و تغییر ترکیب حکومت بود و به همین دلیل، محمدبن نایف را به عنوان جانشین ولیعهد و پسر خود "محمدبن سلمان" را به عنوان وزیر دفاع منصوب کرد، همچنان که 9 وزیر را تغییر داد و خالد التویجری رئیس سابق دفتر پادشاهی را قبل از دفن شدن شاه قبلی از سمتش برکنار کرد.
نشانه‌های برکناری شاهزاده مقرن برای همگی مشخص شده بود، به‌شکلی که نقش وی اخیراً کاملاً کمرنگ شده و از صحنه تصمیم گیری به کنار رفته بود و حضور او در مناسبت‌های رسمی محدود شده بود و حتی حضور او در نشست سران عرب در قاهره کاملاً جنبه سمبلیک داشت و ارزش سیاسی نداشت.
رأی الیوم افزود: طبیعی است که وقتی شاه عربستان، تغییراتی وسیع و مهم را انجام می‌دهد، علی‌رغم مطالب و شایعات بسیاری که اخیراً در فضاهای مجازی منتشر شده است، مبنی بر اینکه شاهزاده مقرن با دخالت نظامی عربستان در یمن مخالفت کرده بود یا مادرش اصالتاً عربستانی نبوده، اما باید این واقعیت را پذیرفت که شاه جدید عربستان تصمیم به تغییر در ساختار حکومتی و تغییر سیاست‌های قبلی داشت.
این تغییرات فقط محدود به ولیعهد نمی‌شود، بلکه شاهزاده سعود الفیصل وزیر امور خارجه را که پس از چهل سال از سمتش برکنار و عادل الجبیر سفیر عربستان در آمریکا جانشین او شد، شامل می‌شود.
این موضوع، قابل تأمل است، این اولین باری است که این سمت از دست خانواده ملک فیصل خارج می‌شود و به شخصی از عامه مردم سپرده می‌شود.
مسئله دیگری که از موضوع قبلی کم‌اهمیت‌تر نیست، کنار زدن شاهزاده عبدالعزیزبن عبدالله پسر شاه فقید است که سمت معاون وزیر خارجه را به‌عهده داشت، درصورتی که بیشتر پیش‌بینی‌ها حاکی از آن بود که وی نامزد برجسته‌تر برای جانشینی سعود الفیصل باشد.
همچنین دو برادر وی به‌نامهای مشعل و ترکی از امارت‌های مکه و ریاض کنار زده شدند و میان پسران شاه سابق، فقط شاهزاده متعب‌بن عبدالله که وزیر نیروی گارد ملی است، در پست وزیری مانده است و حتی تضمینی برای باقی ماندن وی در این سمت نیست و شاید ملک سلمان برای تغییر وی به‌دنبال فرصت است.
عملیات نظامی "طوفان سهمگین" تنها تحول سیاسی غافلگیرکننده عربستان در سطح خارجی در دوره ملک سلمان‌بن عبدالعزیز نیست بلکه افزایش دخالت در سوریه و پیوستن به محور ترکیه و قطر علیه محور مصر و امارات نیز از جمله این تغییرات است و این تغییرات، در داخل عربستان نیز شامل تغییرات ریشه‌ای در ساختار حکومتی بود.
"جناح سدیری‌ها" در خاندان حاکم عربستان، بار دیگر برای به دست گرفتن قدرت در کشور ولی با چهره‌های جوان و با اتخاذ تصمیمات بی‌باکانه روی کار آمدند.
سؤال‌هایی که اکنون اذهان را به خود مشغول کرده این است که آیا تغییرات به همین جا متوقف می‌شود، یا در آینده نیز ادامه خواهد یافت؟ واکنش دیگر شاهزادگان سعودی به‌ویژه نوه‌های شاه مؤسس عربستان سعودی به این تغییرات چه خواهد بود؟ هنوز برای پاسخ گویی به این سؤال‌ها زود است اما درمجموع می‌توان گفت که از شاه جدید سعودی انتظار تصمیمات غافلگیر کننده دیگر می‌رود.
انتهای پیام/*1