جمهوری اسلامی ایران و چالش‌های کارآمدی در نمایشگاه کتاب


خبرگزاری تسنیم: جمهوری اسلامی به‌عنوان یک نظام سیاسی، از ابتدای شکل‌گیری تا به امروز در فرآیند تصمیم‌گیری با چالش‌هایی روبه‌رو بوده است. اثر سید مرتضی نبوی (عرضه شده در نمایشگاه کتاب) به بررسی این چالش‌های ایران پرداخته است.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، کتاب «جمهوری اسلامی ایران و چالش‌های کارآمدی» به‌قلم سید مرتضی نبوی از سوی انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر و روانه بازار کتاب شد. 

برپایه این گزارش،‌ در پرتوی پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی ایران،‌ دین و معرفت دینی، به‌ویژه تعالیم متعالی اسلامی، بار دیگر به‌عنوان فکر و فرهنگ مترقی و نجات‌بخش آدمی، در عرصه حیات انسان معاصر ظاهر شد.

تجدید حیات تعالیم و حیاتی و ارزش‌های اسلامی از سویی سبب بیداری و خودباوری ملت‌های مسلمان و احیای روح ستم‌ستیزی در آنان شد و از دیگر سو باعث نمایان‌تر شدن سست‌پایگی مسلک‌ها و مکاتب بشری و نظام‌های مبتنی بر آن‌ها گشت.

بایستگی تحقیقات دقیق و منسجم، نظریه‌پروری و نوآوری، درباره زیرساخت‌های اندیشه دینی نظام‌های اجتماعی مبتنی بر آن و ضرورت پرداخت علمی و روزآمد به حوادث واقعه فکری، به‌فراخور شرایط کنونی و در خور این رستخیز عظیم و نیز لزوم آسیب‌شناسی در حوزه فرهنگ ملی و باورداشت‌های رایج دینی، به‌منظور زدودن پیرایه‌های موهوم و موهون از ساحت قدسی دین و تبیین و عرضه صحیح و دفاع معقول از اندیشه دینی و نگهداری از هویت فرهنگی و سلامت فکری قشرهای تحصیل کرده و نسل جوان کشور، تأسیس نهاد علمی ــ پژوهشی و آموزشی،‌ دانشگاهی و حوزوی کارآمدی را فرض می‌نمود.

بر این اساس «پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی» به‌عنوان یک نهاد علمی ــ فکری حسب‌الامر و براساس نظر رهبر فرهیخته انقلاب اسلامی آیت‌الله العظمی امام خامنه‌ای (مدظله العالی) و با تلاش‌های فراوان حجت‌الاسلام والمسلمین علی اکبر رشاد در سال 1373 تأسیس شده است .این پژوهشگاه در قالب چهار پژوهشکده حکمت و دین‌پژوهی، نظام‌های اسلامی،‌ فرهنگ و مطالعات اجتماعی و دانشنامه نگاری‌ دینی و همچنین مرکز پژوهش‌های جوان فعالیت می‌کند.

«پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی» که متشکل از پنج گروه «فرهنگ پژوهی»،‌ «مطالعات انقلاب اسلامی»،‌ «تاریخ و تمدن»،‌ «غرب شناسی» و «ادبیات اندیشه» است، در راستای ساماندهی تأملات و کاوش‌ها در خصوص تحولات فرهنگی و اجتماعی می‌کوشد زمینه تولید آثاری با جهت‌گیری انتقادی و بومی را در مورد مسائل و مشکلات حوزه‌های یادشده فراهم سازد. اهداف، رویکردها و قلمرو مطالعاتی گروه مطالعات انقلاب اسلامی عبارت‌اند از:

1 ــ تبیین مبانی معرفتی، نظری و ریشه‌های انقلاب اسلامی (مبانی انقلاب اسلامی) 2 ــ تبیین، بررسی و نقد نظریه‌های انقلاب و انقلاب اسلامی و روش‌ شناسی‌های انقلاب و انقلاب اسلامی (نظریه‌‌ها و روش‌ها) 3 ــ پیشینه‌پژوهی،‌ کنونه پژوهی و آینده پژوهی انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی ایران (فرآیند پژوهی انقلاب اسلامی در ایران و جمهوری اسلامی ایران) 4 ــ جامعه شناسی و جریان شناسی انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی ایران (گفتمان‌ها و شخصیت‌ها) 5 ــ مطالعه دستاوردها و چالش‌ها (آسیب‌شناسی و راهکاریابی) 6 ــ مطالعات محیط پیرامونی انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی ایران (محیط پیرامونی) 6 ــ مطالعات محیط پیرامونی انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی ایران (محیط پیرامونی) 7 ــ رصد و نقد رفتار  و عملکرد کارگزاران و ارائه راهبردهای مناسب به‌منظور تحکیم،‌ تداوم و تکامل انقلاب و نظام اسلامی (رصد و نقد).

کتاب جمهوری اسلامی و چالش‌های کارآمدی نتیجه تلاش علمی محقق ارجمند جناب آقای سید مرتضی نبوی در گروه مطالعات انقلاب اسلامی پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی است، به موضوع جمهوری اسلامی ایران و چالش کارآمدی می‌پردازد.

برخی از آثار و فعالیت‌های علمی سید مرتضی نبوی عبارت‌اند از:

کتاب «جریان شناسی اقتصادی در ایران بعد از انقلاب»، مشارکت در طرح‌های پژوهشی «تهیه مدل مفهومی الگوی پیشرفت اسلامی ــ ایرانی»، «نظام جامع مشارکت در آموزش و پرورش»، «بررسی نقش و عملکرد مقام معظم رهبری در انتخابات ریاست جمهوری دهم».

اثر حاضر به بررسی چالش‌های کارآمدی جمهوری اسلامی ایران پرداخته است. جمهوری اسلامی به‌عنوان یک نظام سیاسی، از ابتدای شکل‌گیری تا به امروز در فرآیند تصمیم‌گیری با چالش‌هایی روبه‌رو بوده است: چالش در شناخت تهدیدها و فرصت‌ها در برنامه‌ریزی‌ها،‌ چالش‌های ناشی از شیوه‌های برقراری ارتباطات بین عوامل و ساختارهای سیاسی مانند احزاب، قوه مقننه، قوه مجریه و قوه قضائیه و ناهماهنگی بین مراحل مختلف فرآیند تصمیم‌گیری، سبب بروز چالش‌های کارآمدی شده است. بر اثر  این چالش‌ها نظام سیاسی در دسترسی به بعضی اهداف و انجام برخی وظایف و کارویژه‌های خود دچار مشکل شده و نتوانسته است رضایت عمومی را آن‌طور که باید و شاید، جلب کند. این تحقیق در مقام پاسخ به این سؤال ضروری است که مهم‌ترین چالش‌های کارآمدی نظام جمهوری اسلامی ایران، ناشی از چه عواملی است و چگونه می‌توان آن‌ها را برطرف کرد؟

فرضیه تحقیق این است که مهم‌ترین چالش‌های کارآمدی جمهوری اسلامی ایران،‌ ناشی از رعایت نشدن معیارهای ارزشی در تصمیم‌گیری‌ها و اخلال و ضعف در سازوکار‌های داخلی فرآیند تصمیم‌گیری عمومی و پایین‌بودن ظرفیت تطبیق نظام تصمیم‌گیری با شرایط متغیر محیطی است. 

فرضیه‌های رقیب در حوزه موضوعی تحقیق عبارت‌اند از : 1 ــ چالش‌های کارآمدی جمهوری اسلامی ایران ناشی از نوع حکومت (جمهوری اسلامی) و ساختار قانون اساسی است. 2 ــ چالش‌های کارآمدی جمهوری اسلامی ایران،‌ ناشی از بحران‌های توسعه سیاسی و فرهنگ سیاسی است.

این تحقیق از نوع بنیادی ــ کاربردی است و به‌منظور فراهم‌آوردن زمینه مساعد برای حل مسائل جاری و آتی کشور، انجام گرفته است. در این تحقیق از روش‌ کتابخانه‌ای و بررسی‌های میدانی استفاده شده است.

گروه مطالعات انقلاب اسلامی پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و انقلاب اسلامی در پیشگفتار خود بر این کتاب نوشته است:

بر خود لازم می‌دانیم از تلاش‌های علمی و ارزشمند محقق محترم، جناب آقای سید مرتضی نبوی، قدردانی و تشکر کنیم. همچنین از شورای علمی گروه مطالعات انقلاب اسلامی آقایان حجت‌الاسلام والمسلمین علی ذوعلم، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسن رحیمیان، دکتر سید جلال دهقانی فیروزآبادی، دکتر منوچهر محمدی، دکتر علی دارابی، دکتر مظفر نامدار، دکتر محمد شفیعی‌فر،‌ دکتر محمود مهام، غلامعلی سلیمانی،‌ محسن ردادی و میثم شیروانی و نیز ناظر محترم این تحقیق، آقای دکتر منوچهر محمدی و ارزیاب محترم جناب حجت‌الاسلام والمسلمین آقای علی ذوعلم که با نظرهای ارزشمند خود بر غنای این اثر افزودند، نهایت سپاس را داریم. همچنین از سازمان انتشارات که در آماده سازی و چاپ اثر، مجدّانه تلاش کردند سپاسگزاریم. در خاتمه امیدواریم نظرها و دیدگاه‌های خوانندگان عزیز و علاقه‌مندان، ما را در اصلاح و تکمیل این اثر و تولید آثار گرانسنگ دیگر یاری رساند.

انتهای پیام/*