انتخابات پارلمانی ترکیه و بر باد رفتن رؤیاهای بلندپروازانه سلطان

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، پایگاه النخیل عراق در مطلبی به شکست حزب عدالت و توسعه در ترکیه پرداخته و آن را شکستی بزرگ توصیف و بیان کرده است: بورس استانبول با افت همراه شد و لیره ترکیه در برابر دلار و یورو فردای انتخابات پایین آمد. نتایج انتخابات پارلمانی ترکیه، رجب طیب اردوغان و حزب حاکم عدالت و توسعه را شوکه کرد زیرا این حزب اکثریت مطلق را از دست داد. این نتایج آمال و تلاش‌های یک‌جانبه وی را بر باد داد و با این باخت دیگر نمی‌تواند به‌تنهایی حکومت کند و درخواست‌ها برای برگزاری انتخابات زودهنگام افزایش یافته است.

النخیل نوشت: حزب عدالت و توسعه 41 درصد از آرا را کسب کرد و 257 کرسی را در پارلمان به دست آورد و حزب جمهوری خلق 25 درصد و 132 کرسی، حزب خلق دموکراتیک کردی 13 درصد را کسب کرد تا بر اولین بار پس از پشت سر گذاشتن 10 درصد هشتاد نماینده در پارلمان داشته باشد. میزان مشارکت بیش از 86 درصد بود و 47 میلیون از 54 میلیون رأی دهنده رأی دادند.

این رسانه بیان کرد: حزب عدالت و توسعه اکثریت مطلق را از دست داد و همه آمالش برای تقویت سلطه و تغییر کشور به نظام ریاست جمهوری بر باد رفت. با نتیجه‌ای که رقم خورد حزب حاکم از زمان براندازی نظام سکولار وابسته به ارتش در سال 2002 بدترین شکست خود را خورد و در مقابل حزب خلق دموکراتیک کُردی از 10 درصد فراتر رفت تا حزب چهارم در پارلمان ترکیه برای اولین بار باشد. صلاح الدین دمرتاش رئیس حزب مذکور این پیروزی را متعلق به ترکها، کردها، اعراب، قفقازی‌ها و ارمنی‌ها دانست و گفت: ما مظلومان و فقیران و حامی عدالت، صلح و آزادی هستیم و این پیروزی بزرگی بود. با این نتایج دیکتاتوری و ریاست اجرایی در ترکیه از بین رفت.

النخیل تأکید کرد: به‌گفته یکی از مسئولان برجسته حزب جمهوری خلق این نتایج نشان دهنده نارضایتی رأی دهندگان از تلاش اردوغان برای به دست آوردن اختیارات بیشتر و ریاستی کردن نظام این کشور از سوی وی بود. کمال قلیچدار اوغلو گفت: ما به دوره اکثریت مطلق از راه‌های دموکراتیک پایان دادیم، دموکراسی در ترکیه پیروز شد.

به‌اعتقاد ناظران این نتایج به‌مفهوم افول حزب عدالت و توسعه است و این حزب چاره‌ای جز تشکیل دولت ائتلافی ندارد زیرا تشکیل دولت از سوی یک حزب نیازمند دستیابی به 276 کرسی است و به‌اعتقاد تحلیلگران حزب کار ملی شریک ائتلافی در پارلمان جدید خواهد بود. به‌اعتقاد یک مسئول بزرگ در حزب اردوغان چه‌بسا وی مجبور به تشکیل دولت اقلیت باشد و احتمال برگزاری انتخابات زودهنگام پس از اینکه ترکها تصمیم به پایین کشیدن سلطان و محروم کردن اردوغان از حکومت مطلق پس از 13 سال گرفتند وجود دارد.

النخیل در ادامه نوشت: بورس ترکیه صبح روز دوشنبه نیم ساعت پس از شروع به کار شاهد افت 6.1درصدی بود و لیره ترکیه شاهد کاهش 2.78 و 3.1 در برابر دلار و یورو بود. بانک مرکزی ترکیه از دخالت برای مهار کاهش نرخ ارز این کشور خبر داده است و از پایین آوردن نرخ سود سپرده‌های کوتاه‌مدت ارزهای خارجی به‌مدت یک هفته از سه‌شنبه برای حمایت از لیره ترکیه خبر داد.

رأی الیوم: همه رؤیاهای اردوغان تبدیل به سراب شد

پایگاه رأی الیوم نیز درباره نتایج انتخابات ترکیه نوشته است: نتایج انتخابات در ترکیه شکستی برای رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه و حزب عدالت و توسعه وی پس از 13 سال سلطه کامل بر مؤسسات قانون گذاری (پارلمان) و قوه مجریه و ریاست جمهوری و دستگاه قضایی محسوب می‌شود. با این باخت حزب عدالت و توسعه اکثریت مطلق را از دست داد و مجبور به تشکیل دولت ائتلافی خواهد بود و رؤیاهای اردوغان را در تغییر نظام حکومتی به نظام جمهوری به‌شیوه آمریکا و فرانسه و دادن اختیارات اجرایی مطلق به رئیس کشور را به سراب تبدیل کرد.

بسیار برای اردوغان سخت است که قانون اساسی را تغییر دهد زیرا این کار نیاز به کسب موافقت دوسوم نمایندگان مجلس یا برگزاری همه‌پرسی که نتایجش نیازمند اکثریت نمایندگان است، دارد. ترکیه در حال حاضر در آستانه مرحله بی‌ثباتی سیاسی و چه‌بسا امنیتی قرار گرفته است و این کشور در برابر گزینه‌هایی مانند تشکیل دولت انتقالی میان حزب عدالت و توسعه و حزب کُردی جدید یا هر حزب دیگری، تشکیل دولت اقلیت و برگزاری انتخابات زودهنگام مجدد در پاییز آینده قرار داد و احتمال گزینه آخری محتمل‌تر است.

این رسانه بیان کرد: سیاست منطقه‌ای اردوغان و دخالت مستقیم وی در سوریه با میل خود یا وارد شدن به باتلاق خونین به‌تشویق دوستان غربی و عربی‌اش، نقش به‌سزایی در افول آن و فروپاشی سریع حکومت وی و پراکنده شدن رأی دهندگان از اطرافش شد. اقدام ترکیه در صدور الگوی اردوغانی به کشورهای عرب همسایه ترکیه اقدامی آکنده از خطرات بود که نتایج منفی به‌دنبال داشت و در مصر با کودتای نظامی با آن برخورد شد و در تونس قدرت نرم انتخاباتی دخیل بود. همچنین افت اقتصادی در ترکیه و کاهش میانگین رشد از هفت درصد به سه درصد و بالا رفتن تورم و کاهش ارزش لیره نیز مؤثر بود.

در جبهه داخلی اردوغان اشتباهات زیادی انجام داد از جمله زورگویی و برخورد با هم‌پیمانانش (فتح‌الله گولن) و اعمال محدودیت‌ها برای آزادی بیان مانند بستن شبکه‌های اجتماعی و نظارت شدید بر آن و اشاعه و گسترش فساد در دوایر نزدیک به وی و نیز افزایش جاه‌طلبی‌های سلطان و تمایلات در دست گرفتن انحصاری قدرت و در آخر ساخت کاخی بزرگ با 1150 اتاق که به‌گفته خودش برای فرار از شر سوسک‌ها بود نقش تعیین کننده‌ای داشت.

رأی الیوم می‌نویسد: بزرگترین خطری که ترکیه با آن روبه‌رو است بی‌ثباتی و هرج و مرج سیاسی مشابه آنچه در دهه‌های هشتاد و نود گذشته وجود داشت و ارتش  با تسلط بر قدرت طی کودتاهای متعدد از آن بهره برداری کرد.

این رسانه در ادامه با اشاره به تأثیر این شکست برای هم‌پیمانان منطقه‌ای ترکیه از جمله عربستان و قطر می‌نویسد: این خبر ناخوشایند برای قطر و عربستان سعودی دو قطب هم‌پیمان اردوغان است. این به‌مثابه شوکی برای اخوان المسلمین که اردوغان و حکومتش حامی اصلی آن در برابر عبدالفتاح السیسی که حکومت آنها را در مصر کنار زد و نیز دیگر گروه‌های اسلامی مانند النهضه تونس و حزب عدالت و توسعه در مغرب به شمار می‌رود.

شکی نیست که بازنده اصلی این انتخابات خود اردوغان است و مبالغه نکرده‌ایم اگر بگوییم که وی مسئول بزرگ این باخت است.

انتهای پیام/ر*