طرح عربستان برای براندازی نظام سوریه

به گزارش خبرگزاری تسنیم، روزنامه الاخبار لبنان به انتشار اسناد دیگری از مطالب افشا شده رسمی عربستان سعودی در سایت ویکی‌لیکس پرداخت و نوشت: به‌اعتقاد عربستان سعودی از اوایل سال 2010 میلادی، ‌30هزار مبارز می‌توانستند بدون منتظر بودن برای ترسیم موضع روسیه، به جنگ سوریه پایان دهند. برای حمایت از این گروه‌ها عربستان سعودی و ترکیه و قطر هیئتی از نظامیان ارشد خود را تشکیل دادند تا حلقه ارتباطی با ارتش آزاد باشند و اقدامات نظامی را که باید در محیط‌‌های مرزی با لبنان و عراق و اردن شکل گیرد، کامل نمایند.

در جولای 2012 سوریه شاهد خشن‌ترین تحولات میدانی بود. در 16 جولای ارتش آزاد آغاز عملیات آتشفشان دمشق را اعلام کرد تا درگیری‌ها در داخل پایتخت ادامه پیدا کند، این اتفاق دو روز قبل از انفجار ساختمان امنیت ملی سوریه انجام شد که در آن عماد داود راجحه وزیر دفاع و آصف شوکت معاون وی و حسن ترکمانی رئیس ستاد مدیریت بحران و هشام اختیار رئیس دفتر امنیت ملی این کشور کشته شدند. در روز 24 جولای مخالفان به شهر حلب حمله کرده نیمی از آن و بخش گسترده‌ای از حومه آن را تحت اختیار گرفتند.

این تحولات هم‌زمان با تصدی پست ریاست سرویس جاسوسی عربستان سعودی و به‌عهده گرفتن پرونده سوریه از سوی بندر بن سلطان صورت می‌‌گرفت،‌ تا قبل از آن زمان ریاض فعالیت‌‌های عملی خود را تنها در روند دیپلماتیک دنبال می‌کرد و مدعی بود به‌دنبال توقف حمام خون در سوریه است. رسانه‌های سعودی روایت انقلاب مسالمت ‌آمیز در برابر رژیم سرتاپا مسلح سوریه را مطرح می‌‌کردند.

در همین ماه شورای وزیران عربستان سعودی به‌ریاست ملک عبدالله بن عبدالعزیز پادشاه عربستان تشکیل جلسه داد و نسبت به تشدید خطرناک خشونت‌ها از سوی دولت سوریه ابراز تأسف کرد. شاه عربستان در اواخر می 2012 شیوخ مطرح سلفی را احضار و آنها را از جمع‌آوری کمک برای شهروندان سوری منع کرد. تمام اسناد ویکی‌لیکس نشان می‌‌دهد که عربستان سعودی مأموریت نظامی مخالفان سوریه را از همان ماه‌های اولیه آغاز بحران این کشور به‌عهده داشته است. هماهنگی‌‌های بین عربستان و ترکیه برای حمایت از مخالفان مسلح سوریه که اخبار آن در رسانه‌‌های جمعی و در سفر محمد بن نایف ولیعهد عربستان سعودی به ترکیه در آوریل سال 2015 مطرح شد،‌ از سه سال پیش آغاز شده بود.

کلمه انقلاب در تلگراف‌های وزارت خارجه عربستان تنها در مورد سوریه مطرح شده است،‌ این در حالی است که عربستان در پی انقلاب‌های عربی نسبت به دوستان خود موضع نگرانی دارد. ریاض با ترکیه و قطر تنها در مورد دمشق توافق دارند و خواستار برگزاری نشست‌‌هایی در این رابطه هستند.

در 29 آوریل 2012 در تلگرافی که از سوی مقرن بن ‌عبدالعزیز رئیس استخبارات و سعود الفیصل وزیر خارجه عربستان سعودی امضا شده، این دو نفر بر اهمیت تحرک جهت کمک به مخالفان سوریه و ارتش آزاد تأکید کردند. در این تلگراف به توافق بین عربستان و ترکیه و قطر برای ایجاد کمیته یا هیئتی از افسران ارشد جهت ایجاد کانال تماس با شورای ملی سوریه و ارتش آزاد اشاره کردند. آنها تأکید کردند که نکته مهم این است که برای مخالفان شرط تعیین شود که باید با یکدیگر متحد شده و تحت فرماندهی شورای ملی به‌ریاست برهان غلیون انجام وظیفه نمایند.

20 روز پیش از این موضوع سعود الفیصل ابراز امیدواری کرده بود که پادشاه اهمیت بالای هماهنگی با ترکیه را در این زمینه درک کند. با وجود برنامه‌های ویژه‌ای که در مورد سوریه و منطقه وجود داشت، اما عربستان می‌‌بایست از موضع آنکارا برای افزایش فشار بر سوریه استفاده کند. در تلگرافی که در هشت آوریل 2012 ارسال شد، سعود الفیصل تأکید کرد: تعیین مکانی برای تمرکز تماس‌ها با مخالفان سوریه و تشویق آنها به وحدت صفوف و هماهنگی آنها مهم است،‌ چرا که این موضوع سرعت فروپاشی دولت سوریه را افزایش می‌دهد. به همین علت وی پیشنهاد کرد که تماس‌هایی با مخالفان سوریه انجام شده و آنها به این نکته تشویق شوند که خود را عامل مانع ‌تراشی در اجرای طرح کوفی عنان فرستاده سازمان ملل در سوریه معرفی نکنند، چرا که دولت سوریه سعی خواهد کرد این طرح را اجرا کند. سوریه نیروهای خود را در تاریخ دهم آوریل از شهرها خارج کرد و در روز دوازدهم کشتار را متوقف کرد، بنابراین نباید مخالفان عامل مانع‌ تراشی در این روند معرفی شوند تا سرزنش دیگران را برای خود بخرند.

در سفارت بیروت آقای سفیر پیامدهای خبر کشته شدن اعضای ستاد بحران در نتیجه مسموم شدن در می سال 2012 را پیگیری می‌کرد. وی در تلگرافی به سفارت اعلام کرد که نسبت به شایعات مطرح شده در مورد کشته شدن اعضای ستاد بحران در فرماندهی سوریه مطمئن نشده است، به‌ویژه اینکه برخی اخبار از کشته شدن آصف شوکت داماد بشار اسد حکایت دارد. اما اخباری که شایع شده بود، اهداف دیگری را نیز دنبال می‌کرد. ممانعت از تشکیل جلسات ستاد بحران با اعضای کامل خود طرح‌های فرماندهی سوریه در ابعاد میدانی را با مانع مواجه می‌کرد. همچنین برخی اسناد در مورد ورود مقادیری از سلاح برای ارتش آزاد سوریه از طریق ترکیه شامل 300 قبضه آرپی‌‌جی‌زن به‌همراه 12000 موشک آن و 400 مسلسل کلاشنیکوف بود.

بر اساس این اسناد، ناظران [سعودی] اعتقاد داشتند که محدود بودن تسلیحات،‌ قدرت ارتش آزاد سوریه در جذب اعضای جدید را محدود کرده است. اگر سلاح‌های کافی به آنها برسد، آنها می‌توانند 30هزار مبارز جذب کرده و بدون منتظر شدن برای ترسیم مواضع روسیه نسبت به این بحران که هیچ‌کس نمی‌داند چه می‌خواهد و منافع مستقیمش چگونه تأمین می‌شود، به درگیری‌ها در سوریه پایان دهند.

ناظران از پایان نقش شورای ملی سوریه که هیچ تأثیرگذاری میدانی نداشت، ابراز تأسف نمی‌‌کردند. پایان دادن به این نقش می‌توانست حرف و حدیث‌ها در مورد دعوت مخالفان سوریه به گفت‌‌وگو با بشار اسد رئیس‌ جمهور این کشور را متوقف کند. سفیر عربستان در "پایتخت انقلاب" از تبدیل شدن تمرکز در پایداری "انقلابیون سوریه" در بابا عمرو و حمص به تمرکز بر پیروزی‌های نیروهای بشار اسد ابراز تأسف کرد و گفت که این روند احتمالاً به تقویت اعتماد به نفس دولت سوریه منجر خواهد شد یا این که این احساس را ایجاد می‌‌کند که دعوت به تجهیز گروه‌های مسلح فایده زیادی نداشته است.

وی تأکید کرد که اتفاقاتی که رخ داده نگرانی‌‌ها از وجود تفاهم‌های بین‌ المللی برخلاف رویکردها و اولویت‌های دولت‌های عربی حامی مخالفان را ایجاد می‌کند. این موضوع همچنین می‌تواند امیدها برای پیشبرد اوضاع به‌سمت بررسی‌‌های جدی برای راه ‌حل سیاسی را افزایش دهد.

سفیر عربستان سعودی در پایان تلگراف‌ خود تأکید کرد که ناظران بر ضرورت ادامه حمایت از مقاومت مسلحانه سوریه از طریق ارائه حقوق بالا به تمامی اعضای جداشده از ارتش نظامی سوریه و ارائه سلاح‌هایی در سطح سلاح‌های ارتش سوریه و حمایت دولت‌های مجاور سوریه به‌ویژه اردن از مخالفان تأکید دارند. به‌اعتقاد این عده باید به گروه‌‌های انسانی ساکن در مناطق مرزی سوریه با لبنان و عراق کمک‌های مالی صورت گیرد تا آنها نیز در تشکیل محیط همراه با "انقلاب سوریه" سهیم شوند.

بر اساس این گزارش، در این خصوص ملاحظه شد که نمایندگان جریان المستقبل در منطقه شمالی عکار واقع در مرزهای سوریه انتقاداتی را در مورد مواضع این جریان اعلام کردند،‌ چرا که می‌‌دانستند از ارائه هر کمکی به انقلابیون سوریه ناتوان هستند، چرا که اهالی مناطق آنها فقیر هستند. بنابراین مفید است که دولت‌های حامی انقلاب سوریه این مناطق و مناطق مشابه در دولت‌های دیگر را نیز با حمایت‌های مالی فوری تقویت کنند تا شرایط معیشتی آنها برای تسهیل ارتباط این مناطق با داخل سوریه بهتر شود، به‌ویژه اینکه بار سنگین پذیرایی از بسیاری از عناصر پناهنده شده از سوریه، بر دوش آنها قرار دارد.

انتهای پیام/ر*