خواب‌های رنگی امریکا برای مذاکرات هسته‌ای
خبرگزاری تسنیم: روز‌شمار تقویم، رسیدن به ضرب‌الاجل نهایی توافق هسته‌ای احتمالی را در حالی تنها هفت روز دیگر نشان می‌دهد که امریکایی‌ها همچنان مخالف روند مذاکرات به کارشکنی‌های خود ادامه می‌دهند.
به گزارش گروه "رسانه‌ها" خبرگزاری تسنیم، روز‌شمار تقویم، رسیدن به ضرب‌الاجل نهایی توافق هسته‌ای احتمالی را در حالی تنها هفت روز دیگر نشان می‌دهد که امریکایی‌ها همچنان مخالف روند مذاکرات به کارشکنی‌های خود ادامه می‌دهند گویا نمی‌خواهند از سناریوهای ضد ایرانی خود که هر روز با رویکردی متفاوت مطرح می‌کنند دست بردارند. چنانچه به تازگی در گزارش سال 2015 آمریکا درباره پایبندی به توافقات مربوط به کنترل تسلیحات، عدم تکثیر و... آمده است که ایران گرچه به برنامه اقدام مشترک با 1+5 پایبند بوده اما همچنان تعهدات خود طبق «انپیتی» و توافق پادمانی آژانس را نقض می‌کند.
به گزارش فارس، بنا به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت خارجه آمریکا، آمده که در طول دوران تعیین شده، ایران همچنان به نقض تعهدات خود طبق پیمان منع گسترش تسلیحات (انپیتی) و توافق پادمانی آژانس ادامه داده است. بعلاوه، ایران به قطعنامه‌های مربوطه شورای امنیت سازمان ملل پایبند نبوده است. اجرای برنامه اقدام مشترک بین 1+5 (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین بعلاوه آلمان) با هماهنگی اتحادیه اروپا و ایران در 20 ژانویه 2014 آغاز شد. ایران به تعهدات خود طبق برنامه اقدام مشترک پایبند بوده است.
در این گزارش آمده است، طرفین 1+5 و ایران در سال 2014 برای دنبال کردن برنامه جامع اقدام مشترک مذاکره کردند تا به یک راه‌حل طولانی‌مدت به منظور احیای اعتماد درباره کاملاً صلح‌آمیز بودن و کاملاً صلح‌آمیز باقی ماندن برنامه هسته‌ای ایران، دست پیدا کنند. تحقیقات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره ابعاد احتمالی نظامی (PMD) برنامه هسته‌ای ایران همچنان به صورت حل نشده باقی مانده است.
این گزارش می‌افزاید، «ما به همراه شرکای خود در گروه 1+5، چندین دور مذاکرات با ایران قبل از به پایان رسیدن مهلت برنامه اقدام مشترک در ماه نوامبر 2014، برگزار کردیم. پیشرفت‌های چشمگیری حاصل آمد و ما ارزیابی کردیم که یک مسیر معتبر وجود دارد که از طریق آن می‌توان به یک راه‌حل جامع رسید. همانطور که در پیشینه آورده شد، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تعهد مداوم ایران به تعهدات هسته‌ای طبق برنامه اقدام مشترک را تأیید کرد و ایران با اقدامات بیشتر مطابق با بسط برنامه اقدام مشترک (JPOA) موافقت کرد. بعلاوه، برنامه اقدام مشترک، زیرساخت‌های کلیدی تحریم‌ها به ویژه تحریم‌ها علیه بخش نفت و بانکداری ایران را تغییر نداد. تمامی تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل نیز برجای خود باقی ماند. ما مشتاقانه تحریم‌هایی که شامل کاهش محدود تحریم‌ها طبق برنامه اقدام مشترک نمی‌شود را اجرا می‌کنیم.»
در گزارش وزارت خارجه آمریکا آمده است، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اتحادیه اروپا و آمریکا و شمار زیادی از کشورهای دیگر همچنان از ایران می‌خواهند که همکاری کاملی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به منظور رفع موضوعات برجسته از جمله اجرای چارچوب رسیدگی به موضوع ابعاد احتمالی نظامی داشته باشد. همچنین از ایران خواسته می‌شود تا به تعهدات خود مطابق با برنامه اقدام مشترک عمل کند و همچنین قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل و شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، پروتکل الحاقی و کد اصلاحی 3.1 را اجرا کند.
این گزارش متناقض در حالی مطرح می‌شود که مسئله اساسی که باید دقیق و جدی آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم این است که در اعمال تحریم‌های غیرقانونی و یک‌جانبه امریکا و حتی در ارزیابی آنها برای اقدام نظامی، عضویت ما در NPT و آژانس هیچ نقش بازدارندگی نداشته و فقط آنها در حال محاسبه شرایط و زمان مناسب و سود و زیان عملیات نظامی‌شان در برابر اقدامات متقابل ما در سرتاسر منطقه و تنگه هرمز هستند.
مصداق این رفتار را در گزارش فصلی آژانس که ازسوی یوکیو آمانو مطرح شد به وضوح می‌توان مشاهده کرد این آقای مدیر‌کل بار دیگر مدعی شد اگرچه آژانس به راستیآزمایی عدم انحراف در مواد هسته‌ای اعلام شده در تأسیسات هسته‌ای ایران و مراکز خارج از تاسیسات هسته‌ای ایران طبق موافقت‌نامه پادمانی آژانس ادامه می‌دهد،اما هنوز در موضعی نیست که بتواند درباره نبود مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده در ایران اطمینان دهد.
در این گزارش همچنین آمده است: بنابراین آژانس نمی‌تواند نتیجه‌گیری کند که تمام مواد هسته‌ای ایران در فعالیت‌های صلح‌آمیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. آمانو در ادامه گزارش خود آورده است: مقامات ایران و آژانس رایزنی‌های بیشتری را در ادامه اجرای چارچوب همکاری‌ها انجام داده‌اند و دو طرف توافق کردند تا به گفتوگو و دیدارهای خود در آینده نزدیک ادامه دهند.
تناقضات رفتاری آژانس بین‌المللی اتمی و همسو بودن این نهاد با کارشکنی‌های امریکا و متحدانش در قبال ایران در حالی است که تاکنون این نهاد سند قابل استنادی برای ادعاهای خود به ایران ارائه نکرده و هربار هم که مقامات کشورمان خواستار ارائه سند شدند آژانس از ارائه آن امتناع کرد.
در همین حال سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با تاکید بر اینکه توافق نکردن بهتر از توافق بد است گفت: بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باید دسترسی لازم را برای راستیآزمایی کامل توافق کسب کنند.
جان کربی در واکنش به مصوبه مجلس جمهوری اسلامی ایران درباره موضوع هسته‌ای گفت: تا جایی که ما می‌دانیم این به نوعی گام‌های اولیه قوه مقننه است و پارلمان ایران تمایل خود را برای برداشتن آنها بیان کرده است. ما فعلا درباره این اقدام مجلس موضعی نمی‌گیرم. آنچه که ما می‌گوییم این است که گفت‌وگوها در وین ادامه دارد و انتظار ما این است که ایران همه پارامترهای توافق لوزان را عمل خواهد کرد و البته مذاکرات نهایی اکنون در حال انجام است و این مذاکرات باید بتواند دسترسی لازم را برای بازرسان آژانس فراهم کند طوری که بتواند راستیآزمایی کامل درباره اجرای توافق انجام شود. حرف‌های زیادی از همه طرف‌ها بیان می‌شود و بیان خواهد شد اما همانطور که ما گفته‌ایم توافق نکردن بهتر از توافق بد است.
هم‌اکنون این پرسش به صورت جدی مطرح است که چرا با وجود همه نوع همراهی و همکاری ایران با آژانس و NPT اما بازهم ایران به نقض انپیتی و توافق پادمان آژانس بین‌المللی اتمی متهم می‌شود و این در حالی است که مدعیان بین‌المللی در مقابل تهدیدهای امنیتی و نظامی یک رژیم غیر‌عضو مثل اسرائیل سکوت کرده‌اند و حتی کشورهای عضو مثل امریکا از تهدیدهای اسرائیل حمایت می‌کنند.
ناظران سیاسی معتقدند همه این ادعاها تنها برای تحت فشار قرار دادن ایران برای گرفتن امتیاز بیشتر است، با همه این اوصاف و اظهارات و ادعاهای غیر‌منطقی که تقاضاهای نابه‌جا هم چاشنی‌اش شده جمهوری اسلامی ایران و تیم مذاکره‌کننده حاضر به کوتاه آمدن از حقوق ملت نخواهد بود چنانچه وزیر امور خارجه در مصاحبه با نشریه «نیویورکر» نیز بر این مهم تاکید کرد گفت: که مردم ایران حاضرند برای حفظ حقوق و شأن خود فداکاری کنند و شکست مذاکرات برای آنها پایان دنیا نیست.
به نوشته رابین رایت خبرنگار نیویورکر، آقای ظریف گفته در صورتی که مذاکرات شکست بخورد، «این پایان دنیا نخواهد بود. ایالات متحده فرصتی بزرگ و احتمالا منحصر به فردی را از دست می‌دهد.»
وزیر امور خارجه ادامه داد: «صحبت ملی‌گرایی یا وطن‌پرستی نیست. بلکه صحبت از داشتن پشتوانه تاریخی است. برای کشوری با پشتوانه تاریخی چند هزار ساله، چند سال دوره‌ای کوتاه است.»
امریکا به دنبال گرفتن امتیازات بیشتر از ایران است
احمد بخشایش اردستانی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با فارس، درباره احتمال حصول توافق هسته‌ای با توجه به زیاده‌خواهی طرف غربی در مذاکرات گفت: توافق هسته‌ای در صورتی که نهایی شود یکی از بزرگترین دستاوردهای سیاست خارجی اوباما خواهد بود.
وی با بیان اینکه اوباما امید بسیار زیادی به توافق هسته‌ای با ایران بسته است، افزود: اوباما به دنبال آن است این توافق را به عنوان میراث و نمادی برای آینده نگه دارد ضمن اینکه آمریکا به دنبال آن است تا جایی امکان دارد امتیازات بیشتری از ایران بگیرد.
بخشایش اردستانی تصریح کرد: کسی که توانسته با زور ایران را به پای میز مذاکرات هسته‌ای بنشاند تلاش خواهد کرد با حداقل انرژی، حداکثر امتیاز را بگیرد.
وی گفت: دید ایرانی به مذاکرات این است که وقتی طرف مقابل مطالباتی دارد آنرا زیاده‌خواهانه برداشت می‌کنیم ولی واقعیت آن است آنها به دنبال افزایش امتیازات خود در مذاکرات با ایران هستند. چون آنها جزو گروه جهان سلطه هستند.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس افزود: وقتی آمریکایی‌ها در یک دور از مذاکرات امتیازی را به ایران می‌دهند به دلیل خوی ابرقدرتی و سلطه‌گری اشان در دور بعدی تلاش می‌کنند امتیاز داده شده را کاهش داده و به اصطلاح دبه در بیاورند.
بخشایش اردستانی با بیان اینکه اوباما به توافق هسته‌ای با ایران نیاز دارد و به احتمال زیاد این توافق نهایی خواهد شد، اظهار داشت: طرف غربی به دنبال امضای توافق در آخرین لحظات با ایران است تا با این کار عناصر تندروی دو کشور اینگونه قانع شوند که توافق با سختی و فشار خاص در لحظات انتهایی منعقد شده است.
وی خاطرنشان کرد: اگر توافق در روز دهم تیر منعقد نشد امر مقدسی زیرپا گذاشته نشده است اما به نظر می‌رسد مذاکرات ادامه پیدا خواهد کرد تا نتیجه لازم حاصل شود.
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی درباره تاکید آمریکایی‌ها برای بازرسی از مراکز نظامی ایران اظهار داشت: غربی‌ها معتقدند در گذشته‌های دور ایران اقدامات زیرزمینی در‌خصوص برنامه هسته‌ای داشته و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را مطلع نکرده است به همین دلیل باید بازرسی‌ها و بازدید‌ها از مراکز و تاسیسات نظامی ایران صورت گیرد.
1+5 به دنبال بازرسی‌های استثنایی از ایران
ابوالفضل صدقی کارشناس مسائل بین‌الملل نیز در گفتوگو با فارس، درباره احتمال حصول توافق هسته‌ای با توجه به زیاده‌خواهی‌های طرف غربی در مذاکرات گفت: دولت روحانی و دولت اوباما تمایل و نیاز زیادی دارند که مذاکرات هسته‌ای به نتیجه برسد، اما با توجه به ضعفی که آمریکایی‌ها در طرف ایرانی دیده‌اند، ایالات متحده به دنبال آن است حداکثر استفاده را از این فرصت به وجود آمده ببرد.
وی با بیان اینکه آمریکایی‌ها تلاش دارند در زمینه‌های مختلف حداکثر امتیازات را از طرف ایرانی بگیرند، افزود: آنها می‌دانند که وقتی طرف مقابل (ایران) تحت تأثیر تحریم‌ها قرار گرفته و آن را خیلی سخت جلوه داده، زمان برای گرفتن امتیازات بیشتر از ایران فراهم و مناسب است. ضمن اینکه آمریکایی‌ها در شروع مذاکرات در 2 سال قبل به امتیازات حداقلی راضی بودند، ولی هم‌اکنون با پالس‌های دولت روحانی این امتیازات حداکثری شده است.
صدقی تصریح کرد: قطعاً طرف آمریکایی تا 30 ژوئن حداکثر فشار را برای به دست آوردن حداکثر امتیازات به ایران وارد خواهد کرد.
این کارشناس مسائل بین‌الملل درباره PMD نیز اظهار داشت: ابعاد احتمالی نظامی راه را برای آمریکا برای کسب اطلاعات نظامی از سراسر ایران فراهم می‌کند که اگر آنها بتوانند این موضوع را به طرف ایرانی بقبولانند، بزرگترین برگ برنده‌شان در مذاکرات خواهد بود. ضمن اینکه مسئله PMD می‌تواند باب جنگ و گزینه‌های مختلف روی میز علیه ایران را باز نگه دارد.
صدقی خاطرنشان کرد: طرف ایرانی در مذاکرات تلاش دارد تا حداقل امتیازات را به طرف مقابل دهد، ضمن اینکه طرف غربی هم به دنبال گرفتن حداکثر امتیازات است. ولی تیم مذاکره‌کننده ایرانی می‌داند که نمی‌تواند حداکثر امتیازات را به دست آورد و حداقل امتیازات را به طرف مقابل بدهد، لذا تلاش می‌کند که مسئله PMD را معلق نگه داشته تا راجع به آن در آینده مذاکره کنند که دلیل اصلی این کار، عدم شکست در مذاکرات است.
وی درباره راهکارهای تیم مذاکره‌کننده ایران برای تأمین منافع کشورمان افزود: تنها راهکار باید تأکید بر حقوق بین‌الملل باشد زیرا جمهوری اسلامی ایران چیزی جز قوانین تصریح شده برای کشورها در قالب NPT نمی‌خواهد، ضمن اینکه نباید خروجی مذاکرات استثنا بودن جمهوری اسلامی ایران در عرصه بین‌الملل باشد.
انتهای پیام/