۹ توصیه مهم به مسئولان قضایی کشور
خبرگزاری تسنیم: قوه قضائیه به‌عنوان یکی از قوای سه‌گانه کشور که نام آن با عدالت و تقوی گره خورده است، به نوعی ضامن سلامت و قانون‌گرایی در کشور است. هر چند نمی‌توان همه مسائل مربوط به عدالت را به قوه قضائیه مرتبط دانست.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، در دیدار رهبر معظم انقلاب اسلامی با ریاست محترم و مسئولان قوه قضائیه که در ماه مبارک رمضان و به مناسبت سالروز شهادت شهید بهشتی و بزرگداشت ایشان و آیت الله قدوسی برگزار گردید، ایشان نکات و تذکرات مهمی به مسئولان قضایی کشور متذکر شدند که ازجمله مهم‌ترین این نکات می‌توان به محورهای زیر اشاره کرد: 1. لزوم برنامه محوری در دستگاه قضا؛ 2. ضرورت تنقیح و اصلاح قوانین؛ 3. اهمیت کادرسازی و تلاش برای تربیت و تأمین نیروی انسانی کارآمد؛ 4. حفظ استقلال و تأثیرناپذیری دستگاه قضا؛ 5. لزوم حفظ اقتدار و قدرت دستگاه قضایی کشور؛ 5. تلاش برای قانون‌گرایی و سلامت هرچه بیشتر قوه قضائیه؛ 7. لزوم پیشگیری از جرم؛ 8. تلاش برای کاهش زندانیان کشور و 9. ترویج فرهنگ صلح و سازش در کشور. در متن زیر به اختصار به تبیین هر یک از این محورها خواهیم پرداخت.
مدیریت جهادی در قوه قضائیه
قوه قضائیه به‌عنوان یکی از قوای سه‌گانه کشور که نام آن با عدالت و تقوی گره خورده است، به نوعی ضامن سلامت و قانون‌گرایی در کشور است. هر چند نمی‌توان همه مسائل مربوط به عدالت را به قوه قضائیه مرتبط دانست و دوش دیگر قوا و دستگاه‌ها را از این وظیفه خالی دانست اما باید اذعان داشت که قوه قضائیه در هر نظامی و به‌خصوص در نظام جمهوری اسلامی ایران، موظف به مقابله با قانون‌شکنی و تلاش برای اجرای عدالت است. از این جهت اهمیت زائدالوصف این قوه چیزی نیست که قابل نادیده گرفتن باشد. رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار ریاست محترم قوه قضائیه و مسئولان این قوه بر نکاتی مهم و محورهایی قابل توجه تأکید نمودند که پیش از همه آن‌ها باید به این نکته اساسی اشاره کرد که ایشان تلاش‌ها و اقدامات ریاست محترم قوه قضائیه را نمونه‌ای از مدیریت جهادی و عزم و تحرکی که برای نظام جمهوری اسلامی ایران لازم است، خوانده و با تقدیر از تحرک، عزم و مدیریت جهادی رئیس قوه قضاییه در ایفای مسؤولیت در تبیین اهمیت دستگاه قضایی، افزودند: «قوه قضاییه یکی از سه رکن اساسی کشور و مجری بخش مهمی از احکام اسلامی است، لذا انتظار هرگونه تلاش، مجاهدت و تحمل سختی در این قوه انتظار به جایی است.»
مشخص است که این تقدیر معظم له به معنی نادیده گرفتن اشکالات و احیاناً ضعف‌هایی در دستگاه قضایی نیست، بلکه به معنی آن است که در مجموع، عیار اقدام موفق و قابل قبول در این قوه بالاست و مسئولان قضایی کشور در این زمینه حرکت‌ها و روند خوبی را آغاز کرده‌اند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در این دیدار در 9 محور توصیه‌هایی مهم را به مسئولان قضایی کشور متذکر شدند که در ادامه به اختصار به تبیین این نکات خواهیم پرداخت:
1. لزوم برنامه محوری در دستگاه قضا
از اصلی‌ترین تذکرات رهبر معظم انقلاب در این دیدار، مسئله برنامه محوری و توجه داشتن به اهداف بلندمدت و مشخص و معین برای قوه قضائیه بود. ایشان مسئولان قضایی را از این‌که فعالیت‌های قوه قضائیه به‌صورت روزمره و در کشمکش‌های عادی اداره شود برحذر داشتند و با تأکید بر ضرورت «برنامه محوری» در دستگاه قضایی‌گفتند: تکیه کردن بر برنامه روشن و مدون، به حرکت دقیق در مسیر چشم‌انداز آینده کمک می‌کند و مانع از گرفتار شدن در کشمکش‌های روزمره می‌شود.
2. ضرورت تنقیح و اصلاح قوانین
یکی از دیگر محورهای اصلی بیانات رهبری، مسئله لزوم اصلاح و تنقیح قوانین قضایی کشور است. اصلاح و تنقیح قوانین، چنان‌که رهبری خود در این دیدار خاطرنشان ساختند، از راه‌های جلوگیری از قانون‌گریزی و مقابله با توجیهاتی است که به بهانه منقح نبودن یا تعارض قوانین، زمینه قانون‌گریزی را فراهم می‌آورد. از این‌رو ایشان در این‌باره خاطرنشان ساختند: قانون، راه پیشرفت کشور را هموار می‌کند و چنان‌چه برخی قوانین ایراد و یا با یکدیگر تعارض دارند، باید آن‌ها را اصلاح کرد اما بنده به‌هیچ‌وجه قانون‌گریزی را قبول ندارم.
3. اهمیت کادرسازی و تلاش برای تربیت و تأمین نیروی انسانی کارآمد
مسئله مهم دیگری که رهبر معظم انقلاب به آن توجه دادند، این بود که برای اداره صحیح دستگاه قضایی با توجه به اهداف و مسؤولیت‌های این قوه در نظام جمهوری اسلامی ایران، باید نیروی انسانی کارآمد و صالح و توانمند، به‌نحوی که توان محقق کردن این اهداف را داشته باشد، در اختیار داشت. مشخص است که نیروی انسانی توانمند خودبه‌خود به‌وجود نمی‌آید و بدون یک روند برنامه‌ریزی‌شده و بلندمدت و کاملاً هدفمند، امکان فراهم آوردن چنین نیروهایی میسر نیست. از این جهت یکی از اقدامات اصلی قوه قضائیه باید تأکید بر کادرسازی و تربیت نیروی انسانی لازم برای مسؤولیت‌های مورد نیاز خود باشد. از این جهت است که رهبر معظم انقلاب «کادرسازی» را بسیار مهم دانستند و گفتند: نیروهای مستعد و سالمی در قوه قضاییه وجود دارند که باید آن‌ها را برای کارهای بزرگ پرورش دهید.
4. حفظ استقلال و تأثیرناپذیری دستگاه قضا
مسئله بسیار مهم دیگری که در این دیدار از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی مورد تأکید قرار گرفت، مسئله «استقلال و تأثیرناپذیری» دستگاه قضا بود. به‌طور معمول قدرتمندان و ثروتمندان و کسانی‌که برای خود توان تأثیرگذاری در جامعه قائل هستند، در معرض این قرار دارند که در مسائل شخصی و خانوادگی آن‌ها که به قوه قضائیه مربوط می‌شود، اعمال نفوذ و قدرت کنند. البته این‌گونه نیست که همه این افراد که در معرض چنین چیزی قرار دارند، دست به چنین کاری بزنند و در عمل، قوه قضائیه را در رسیدگی به پرونده خود و اطرافیانشان تحت فشار قرار دهند اما گاه چنین امری رخ می‌دهد و برخی از اصحاب قدرت تلاش می‌کنند که با فشار و اعمال نفوذ به روند قضایی شکل و شمایل مورد نظر خود را بدهند. البته گاه مسئله به‌صورت فشار جو عمومی و یا رودربایستی با افراد و... نیز درمی‌آید که همه این مسائل برای دستگاه قضایی مضر و از میان برنده سلامت و استقلال قضایی است. به این دلیل است که رهبر معظم انقلاب، مسئله استقلال قضایی را بسیار مهم خواندند و تأکید کردند: باید در برابر عوامل مخدوش‌کننده استقلال قضا ازجمله تهدید، تطمیع، رودربایستی و فشارِ جو عمومی ایستاد و بر رفتار و روش صحیح قضا تکیه کرد.
5. لزوم حفظ اقتدار و قدرت دستگاه قضایی کشور
در کنار مسئله استقلال دستگاه قضایی و نفوذناپذیری این قوه، باید بر اقتدار و قدرت این دستگاه نیز تأکید نمود. اگر دستگاه قضایی اقتدار لازم برای برخورد قضایی را نداشته باشد، در برابر فشارهای سیاسی و قدرت‌طلبی‌های مختلفی‌که در جامعه ممکن است بروز کند، دچار ضعف و سستی می‌شود و روند اجرای عدالت به این‌ترتیب دچار اشکال می‌شود. بر این اساس حتی اگر اقتدارطلبی در عرصه‌های دیگر حکومت مطلوب نباشد، قوه قضائیه باید مقتدر، توانمند و در عین حال حق‌طلب و عادل باشد. به این دلیل است که رهبر معظم انقلاب اسلامی «اقتدار» را از عوامل استقلال دستگاه قضایی برشمردند و افزودند: اقتدارطلبی قوه قضاییه، قدرت‌طلبی متعارف سیاسی و جناحی نیست بلکه به‌معنای قاطعیت و ایستادگی بر سر حرف حق است.
6. تلاش برای قانون‌گرایی و سلامت هرچه بیشتر قوه قضائیه
«قانون‌گرایی و سلامت کامل» دستگاه قضایی دو عامل دیگری بودند که رهبر انقلاب آن‌ها را در تحقق استقلال قوه قضاییه، مؤثر و مهم خواندند. ایشان افزودند: در زمینه سلامت قوه، کارهای خوبی شده است و باید با جدیت به این راه ادامه داد، چراکه هرگونه فساد در دستگاه قضایی، زمینه‌ساز فسادهای بزرگ‌تر در جامعه خواهد بود.
7. لزوم پیشگیری از جرم
توصیه مهم دیگر رهبر معظم انقلاب اسلامی در این دیدار، بر مسئله جلوگیری از جرم تأکید داشت. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای «پیشگیری از جرم» را از دیگر مسائل حساس و مهم قوه قضائیه برشمردند. ایشان افزودند: البته دستگاه‌های دیگر هم باید در این زمینه فعال باشند اما باید تلاشی سازمان‌یافته در این زمینه صورت پذیرد، چراکه در غیر این صورت، جرائم، مدام افزایش و گسترش می‌یابند و مدیریت کلان آن‌ها ممکن نخواهد بود.
8. تلاش برای کاهش زندانیان کشور
یکی از مشکلات کنونی کشور ما مسئله افزایش تعداد زندانیان و تبدیل شدن آن به یک مشکل برای کشور است. البته نظام جمهوری اسلامی در مقایسه با برخی از کشورهای مدعی دموکراسی و مردم‌سالاری مانند آمریکا از میزان و نسبت زندانیان بسیار کمتری برخوردار است، یعنی هم در مجموع میزان زندانیان کشور ما نسبت به آن‌ها کمتر است و هم به نسبت جمعیت کشور، نسبت زندانیان ما به میزان جمعیتمان از نسبت زندانیان آن کشورها به میزان جمعیتشان کمتر است اما با این همه باز هم تعداد زندانیان کشور متناسب و مطلوب نظام جمهوری اسلامی نیست و باید برای آن فکرهایی اساسی صورت گیرد. از این‌رو رهبر انقلاب، افزایش تعداد زندانیان را واقعاً تأسف‌بار خواندند و افزودند: این مسئله از زوایای مختلف مالی، خانوادگی، اخلاقی و اجتماعی هزینه‌ساز است و باید با تمرکز بر راه‌حل‌های مختلف، برای علاج آن فکری جدی کرد.
9. ترویج فرهنگ صلح و سازش در کشور
نکته‌ای که در پایان باید بر آن تأکید کرد این است که یکی از راه‌های بهبود روند دستگاه قضا در کشور، اصلاح فرهنگی امور کشور است. اگر مسائل اجتماعی قرار باشد همگی با فعالیت قضایی حل شوند، مشکلات چندین و چند برابر می‌شود. گاه اصلاح یک فرهنگ می‌تواند از بروز بسیاری از جرائم و شکل‌گیری بسیاری از پرونده‌های قضایی جلوگیری نماید. بر همین اساس است که رهبر معظم انقلاب از فرهنگ صلح و سازش به‌عنوان یکی از راه‌های اصلاح مسائل قضایی کشور نام بردند و خاطرنشان ساختند که ترویج فرهنگ صلح و سازش در جامعه و آسیب‌شناسی و تقویت شوراهای حل اختلاف می‌تواند اثری جدی در افزایش نیافتن تعداد زندانیان داشته باشد و افزودند: برای مقابله با تبعات منفی افزایش زندانیان مالی و زندانیان مواد مخدر نیز باید دنبال پیشنهادها و راه‌حل‌های تازه‌ای بود.
امید است که مسئولان قضایی کشور که به لطف خدای متعال و با توفیقاتی که باری تعالی به آن‌ها داده است، در انجام ماموریت‌های خود خوب عمل کرده و گام‌های مثبتی در راه رسیدن به موفقیت برداشته‌اند با توجه جدی به این تذکرات رهبر معظم انقلاب، زمینه حل معضلات جدی این قوه و مشکلاتی که در راه ایجاد یک دستگاه قضایی مطلوب نظام اسلامی قرار دارد را فراهم آورند. ان‌شاءالله.
انتهای پیام/