"قنبرخوانی" رسم دیرینه مردم کاشمر در شب‌های قدر

خبرگزاری تسنیم: مراسم قنبرخوانی که یکی از قدیمی‌ترین گونه نمایش‌های آهنگین است و به ابتکار ایرانیان خلق شده است.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد مقدس، به نقل از اداره کل روابط عمومی میراث فرهنگی خراسان رضوی، مراسم قنبرخوانی که یکی از قدیمی ترین گونه نمایش‌های آهنگین است و به ابتکار ایرانیان خلق شده است، سال‌های سال است که در شب‌های ماه مبارک رمضان به ویژه در شب‌‎های احیاء مهمان مردم کاشمر در استان خراسان رضوی است.

خراسان رضوی، این تعزیه نوعی مصیبت خوانی در رثای امیرالمومنین(ع) است و یکی از وجوه تلفیق هنر موسیقی و نمایش در خدمت آیین های دینی است.

هنوز قنبرخوانانی حضور دارند که نقل قنبرخوانی را سینه به سینه آموخته اند و حدیث عشق قنبر به مولا را هر رمضان برای عشاق و ارادتمندان به امام علی(ع) بازگو می کنند.

یکی از جذاب‌ترین برنامه‌ها در مسجد جامع برپایی مراسم تعزیه با عنوان« قنبرخوانی» است که پس از اتمام مراسم عزاداری و سینه‌زنی عزاداران،در کاشمر آغاز می‌شود.

قنبرخوانی نوعی نمایش آئینی در اشکال آوازی به شمار می‌رود که معروف به قنبر غلام حضرت علی علیه السلام و به عبارتی شرح حال او و ارادتش به مولا امیرالمومنین (ع) است. قنبر بر اثر شنیدن خبر شهادت مولا خشت بر سر می‌کوبد و این اشعار و مراثی را می‌سراید.

در روایات آمده است، "قنبر" غلام وفادار امام علی (ع)‌ هنگامی از ضربت خوردن آن حضرت به دست ابن ملجم آگاه می شود، پشت در خانه ابوتراب خشت‌های خانه را به سر می‌کوبد و به ندبه و عزاداری می‌پردازد، آن قدر که از حال می‌رود و بی هوش می‌شود.

در این نمایش آیینی یک شبیه قنبر، غلام امام علی(ع) در صحنه ای کنار یک در می نشیند و با مولای خود راز و نیاز می کند و حوادث و وقایعی که بر ایشان رفته  را یادآور می شود. این نوع تعزیه بیشتر در روزهای هفدهم تا بیست و سوم ماه مبارک رمضان برگزار می شود. نکته مهم این است که تنها مردان مراسم قنبرخوانی نداشتندو یک نوع قنبرخوانی در میان بانوان نیز به اجرا در می‌آمده است.

در برخی از بخش های ایران قنبرخوانی به صورتی دو نفره نیز برگزار می شده است.دربعضی از اشکال این آیین، فردی در نقش قنبر و فردی در نقش امیرالمومنین(ع) به اجرای تعزیه می پردازند. قنبر از ابتدای حرکت به سمت منزل امام علی(ع) اشعاری در مدح و منقبت سیدالاوصیاء می خواند و حاضران نیز با ذکر صلوات و نیز تکرار برخی ابیات، او را همراهی می‌کنند و نهایتا با رسیدن به درب خانه امیرالمومنین (ع) با حالتی ویژه به دیدار و ملاقات حضرت که پس از ضربت خوردن در بستر بیماری افتاده است می شتابد. این قسمت از برنامه که بینندگان را به شدت متاثر می کند، معمولا با آه و فغان و گریه شدید حضار همراه می شود و حالتی بسیار حزن انگیز را در محفل ایجاد می کند.

در یکی از روستاهای کوهسرخ کاشمر در شب شهادت حضرت علی(ع) شخصی لباس قنبر پوشیده و باکشکول و با حالت غم و اندوه و عزاداری به پشت حسینیه یا مکان عزاداری می آید و درب حسینیه را می کوبد و اشعاری را زمزمه می‌کند.

در این حال شخصی از درون حسینیه با زبان حال حضرت زینب برخاسته و با چشمانی اشک آلود و گریه جواب می‌دهد و سوال و جواب می کنند که در اصطلاح شبیه خوانی به آن «مصرع» می‌گویند.

انتهای پیام/