کارواش‌ها با آب شرب سیراب می‌شوند

به گزارش گروه "رسانه‌ها" خبرگزاری تسنیم، خودروهای کثیف و گلی روی چاله کارواش ها می ایستند و زیر نوازش کف های سفید شامپو تن و بدنی صفا می دهند و بعد زیر فشار آب گرم از گل و لای و خاک پاک می شوند؛ اما آبی که برای این تمیزی و برق افتادگی صرف می شود همانی است که ما رویش زوم کرده ایم.

برق افتادن خودروها در کارواش برای ما یک نشانه است از این که آبی که به سرو رویشان ریخته می شود، خالی از املاحی است که موجب شوره زدن می شود.

پس گزینه استفاده از فاضلاب تصفیه شده در کارواش ها تقریبا منتفی است و وقتی با صاحب دو کارواش در لواسان و تهران صحبت کردیم، آنها نیز همین را گفتند.

آنها می گویند آبی که در کارواش تبدیل به فاضلاب می شود، مملو از مواد شوینده و روغن و گریس حاصل از شست وشوست و کارواش ها حتی اگر سیستم تصفیه فاضلاب داشته باشند هم نمی توانند این آب پر از ناخالصی را به حدی تصفیه کنند که خودروها شوره نزند .

پس پای آبی دیگر غیر از آب فاضلاب تصفیه شده در میان است، که وقتی خودرویی از کارواشی خارج می شود تمیزی و برق زدنش صاحب آن را کیفور می کند.

جواب این پرسش ما نزد سیدرسول باقری، معاون درآمد و امور مشترکان شرکت آب و فاضلاب استان تهران بود، مسئولی که گفت 90 درصد کارواش های استان از آب چاه استفاده می کنند و 10 درصدشان از آب قابل شرب.

باقری ساده و راحت از کنار عدد 10 درصد گذشت و گفت کارواش ها نیزمثل هتل ها به صورت قانونی انشعاب آب شرب می گیرند و هزینه اش را پرداخت می کنند؛ اما برای ما که همواره در ماه های گرم سال اخبار مربوط به کم آبی و جیره بندی آب را منتشر می کنیم، این عدد کوچک نبود.

باقری می گوید در استان تهران سالانه یک میلیارد متر مکعب آب شرب به واحدهای خدماتی مثل کارواش ها و هتل ها و استخرها فروخته می شود که رقمی سرگیجه آور است. هر مترمکعب معادل هزار لیتر است و یک میلیارد متر مکعب یعنی عدد یک و 12 صفر جلوی آن، یعنی هزار میلیارد لیتر آب شیرین خوراکی که معادل است با 2000 میلیارد بطری نیم لیتری آب معدنی.

تلاش کردیم در گفت وگو با مسئولان شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور، میزان آب فروشی به واحدهای خدماتی را در کل کشور محاسبه کنیم، اما چون این گفت وگو میسر نشد و گفته شد در شهرستان ها کارواش ها از آب چاه استفاده می کنند، چاره ای برایمان نماند جز این که به اخبار آرشیوی مراجعه کنیم و نشان دهیم در شهرستان ها نیز استفاده از آب شرب در بسیاری از کارواش ها رواج دارد.

پیشانی سفیدترین این موارد مربوط به شهرستان پلدختر در استان لرستان است که اردیبهشت امسال خبر استفاده از آب شرب درکارواش های مستقر در امتداد جاده سراسری تهران ـ جنوب رسانه ای شد؛ کارواش هایی که ای کاش خودروی ساکنان پلدختر و آن حوالی را می شست که متاسفانه کارشان شست وشوی نفتکش های عراقی با آب شرب بود.

مورد بعدی مربوط به شهر بیرجند در خراسان جنوبی است که پایگاه خبری تحلیلی خاورستان در ماه خرداد گذشته گزارشی مشابه از کارواش های آن ارائه کرد و نوشت 90 کارواش موجود در این شهر روزانه حدود 18 هزار لیتر آب شرب مصرف می کنند.

با این رقم های درشت هزاران انسان تشنه سیراب می شوند و صدها روستا که به علت بی آبی و خشکیدگی خالی از سکنه می شود، از نابودی نجات می یابد؛ بخصوص در خراسان جنوبی و لرستان که اغلب روستاهای آن با تانکر آبرسانی می شود.

بحران استفاده از آب چاه

استفاده 10 درصد کارواش های استان تهران از آب شرب را نباید از سهم 90 درصدی کارواش های استان از آب چاه جدا دانست، به واسطه یک ویژگی مشترک در هر دو یعنی آسیبی که هر دو به منابع آب می زنند.

برای تحلیل این آسیب بهتر است به آمار و اطلاعات رسمی متوسل شویم که همین اواخر خسرو ارتقایی، مدیر عامل شرکت آب منطقه ای استان تهران در حاشیه بازدید خبرنگاران از دشت های تفتیده استان اعلام و خبرگزاری ایرنا آن را منتشر کرد.

او راوی وجود 22 هزار حلقه چاه غیرمجاز در استان بود که 10 هزار حلقه آن مربوط به شهر تهران است؛ چاه هایی که مثل زالو، آب های زیرزمینی را می مکد و باعث فرونشست زمین های دشت ورامین و شهریار شده، آن هم 15 متر در عرض 13 سال. چاه های غیرمجاز باعث افزایش میزان برداشت آب از سفره های زیرزمینی و تخلیه آبخوان ها شده (آبخوان ها سدهای آب در زیرزمین است) و فقط در دشت ورامین باعث افت سطح آب به میزان صد متر طی44 سال شده است (از سال 50 تا امروز).

پس موضوع را کلان که ببینیم وصل شدن کارواش ها به آب چاه، مزیتی نسبت به استفاده آنها از آب شرب ندارد، که هر دو به نوبه خود به منابع آب کشور لطمه می زند.

آب فروشی رایگان

در کشور ما با این که همواره با بی آبی سروکار داشته ایم و به تشنگی و قطع آب تهدید شده ایم، آب کالای با ارزشی محسوب نمی شود؛ یعنی نه مردم قدر آب را می دانند و نه دولت که متولی توزیع آب است برای آن بهایی واقعی تعریف می کند.

این موضوع از این که وزارت نیرو هر هزار لیتر آب شرب را به مشترکان خانگی به قیمت 300 تومان می فروشد کاملا پیداست؛ قیمتی کمتر از یک بطری نیم لیتری آب معدنی برای هزار لیتر آب شیرین تصفیه شده بهداشتی.

این ارزان فروشی در مورد آب شربی که به بخش خدماتی از جمله کارواش ها داده می شود نیز مرسوم است، طوری که سیدرسول باقری، معاون درآمد و امور مشترکین شرکت آب و فاضلاب استان تهران می گوید هر متر مکعب آب شرب (هزار لیتر) به کارواش ها هزار تومان فروخته می شود که با حسابی سرانگشتی یک عدد درحد فاجعه آشکار می شود ؛ یعنی هر لیتر آب شرب به قیمت یک تومان.

پیداست وقتی یک لیتر آب فقط یک تومان قیمت داشته باشد، کارگرانی را در کارواش ها می بینیم که با شیلنگ های فشار قوی که آب را پودر می کند و بارانی نرم می آفریند به هم آب می پاشند و زیر فوران قطرات نرم آب بازی می کنند.

قانون اعمال محدودیت نداریم

یک دوستدار محیط زیست که به رنجوری منابع آب کشور فکر می کند و می بیند بسیاری از مردم دغدغه آب ندارند، ممکن است اگر شاهد شست وشوی خودرو با آب شرب یا خیس خوردن ملات ساختمان ها با آب لوله کشی باشد، عنان صبر از کف بدهد و تذکری شدیداللحن یا برخوردی فیزیکی با متخلف راه بیندازد تا به این سبک از آب که سرمایه زمین است، دفاع کند.

به زعم عده ای، ادارات آب و فاضلاب نیز باید اینچنین باشند حتی باید گشت آب در کشور تشکیل شود تا جلوی مسرفان گرفته شود. اما سیدرسول باقری، معاون درآمد و امور مشترکین شرکت آب و فاضلاب استان تهران می گوید چنین کاری شدنی نیست چون قانونی وجود ندارد چنین اجازه ای بدهد.

حتی وقتی ضرورت اعمال محدودیت در فروش آب شرب به واحدهای تجاری و خدماتی از جمله کارواش بویژه در سال های خشکی مثل امسال را متذکر شدیم، او باز هم گفت چنین قانونی فعلا وجود ندارد.

او با این حال موافق اعمال محدودیت در فروش آب شرب در زمان های بحرانی است، اما چون قانونی که پاییز پارسال به منظور اعمال محدودیت در فروش آب و اعمال جریمه علیه کسانی که از آب استفاده های نابجا می کنند هنوز برای تصویب منتظر گوشه چشم هیات دولت است، باقری معتقد است نمی توان فعلا کاری کرد.

پس فعلا که نمی توان کاری کرد، باید نظاره گر هدررفت آب بود، آن هم در شرایطی که در تبلیغات تلویزیونی، یک ماهی در حال خفگی در تنگ خالی آب قرار است ما را متوجه بحران آب کند .

فاضلاب های کارواش ها چه می شود؟

شغل کارواش آمیخته با دو نام است، یکی آب که تکلیفش روشن شد و دیگری فاضلاب که مثل قضیه آب حال و وضع خوبی ندارد. فاضلاب کارواش ها معجونی از آب و مواد شوینده و روغن و گریس و حتی فلزات سنگین است.

پیگیری های ما نشان می دهد بجز کارواش های تابع قانون که سیستم دفع فاضلاب دارند یا به شبکه فاضلاب شهری وصل شده اند، بقیه فاضلاب را رها می کنند تا به آب های سطحی بپیوندد و سر از سفره های آب زیرزمینی درآورد.

این لطمه به محیط زیست از سال قبل در تهران انگیزه ای برای پایش مستمر کارواش ها شده و حالا پس از گذشت یک سال حسین بازگیر، رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهر تهران به ما می گوید 106 کارواش در این مدت پایش شده و برای 25 کارواش متخلف نیز اشد مجازات که پلمب یا معرفی به مرجع قضایی است، اعمال شده است. این کارواش های متخلف تابع هیچ قانون و قاعده ای نبوده اند و بخصوص بابت آلوده کردن آب و رها سازی فاضلاب هایشان توبیخ نشده اند.

اگر عدد 25 را ملاک قرار دهیم و بپذیریم دست کم در همه شهرهای بزرگ کشور این تعداد کارواش متخلف وجود دارد، آن وقت نتیجه گیری درباره این که تخلف فاضلابی کارواش ها چه بلایی بر سر محیط زیست بویژه آب های زیرزمینی می آورد، کار چندان دشواری نیست حتی اگر کارواش های متخلف پلمب شود باز در اصل ماجرا که تخریب محیط زیست است تغییری ایجاد نمی شود؛ مخصوصا این که این پایش مستمر به نظر می رسد فعلا در استان تهران جدی است و در بقیه استان ها متخلفان به حال خود رها شده اند.

این متخلفان اغلب همان واحدهای صنفی غیرمجاز هستند که شبانه و اغلب در قالب آلونک ظاهر می شوند و به انبوه کارواش های مجازی می پیوندند که ضرورت وجود آنها به این تعداد زیاد جای سوال دارد.

شبکه خبری تحلیلی خاورستان چندی پیش به نقل از رئیس اتحادیه کارواش داران بیرجند نوشت که عدد صدور مجوز به متقاضیان راه اندازی کارواش، کمک به اشتغالزایی است و حتما در بقیه شهرها هم چنین انگیزه ای پشت صدور مجوزها خوابیده است اما مگر یک کارواش به اشتغال چند نفر منجر می شود که ما منابع آب محدودمان را قربانی آن کنیم البته کسی مخالف وجود کارواش ها یا منکر ضرورت حضور آنها در شهرها نیست چون اگر کارواش نباشد، مردم شیلنگ به دست می شوند و ده ها لیتر آب شیرین تصفیه شده را خرج یک شست و شو می کنند، اما این که کارواش ها روی حد و مرز قانونی نباشند مشکل است؛ رشد قارچ گونه کارواش های مجاز و غیرمجاز محیط زیست ما را تهدید می کند.

منبع: جام جم

انتهای پیام/