اهمیت استراتژیک «الزبدانی» سوریه برای محور مقاومت

شهر «الزبدانی» تنها 45 کیلیومتر از دمشق فاصله دارد و در 11 کیلومتری مرزهای لبنان واقع شده است. این شهر در مسیر میان دمشق، حمص و منطقه الساحل در شمال سوریه قرار گرفته، به همین دلیل از جایگاهی استراتژیک برخوردار است. این شهر یکی از بزرگترین شهرهای سوریه است که پیشتر به دست داعش سقوط کرده بود.

ارتش سوریه به همراهی نیروهای مقاومت ظهر روز شنبه عملیات گسترده ای را برای پاکسازی شهر الزبدانی آغاز کرد و در ساعات آغازین این عملیات توانست مسیر امدادرسانی تروریست‌ها را در شمال این شهر مسدود کند. اما آنچه که ذهن بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران منطقه ای را به خود مشغول ساخته علت انتخاب شهر الزبدانی برای پاکسازی آن از لوث تروریست های تکفیری پس از منطقه مرزی القلمون است. پر واضح است که پیشروی های اخیر ارتش سوریه و نیروهای مقاومت مردمی لبنان در القلمون و دستاوردهای غیرقابل انکار آنها در این منطقه مرزی از «جرود عرسال» در شمال گرفته تا «الطفیل» در جنوب، با سیطره کامل بر شهر استراتژیک «الزبدانی» کامل می شوند، زیرا این شهر یکی از دروازه های اصلی ورود تسلیحات و تروریسم از لبنان به قلمون به شمار می رود.

تحلیلگران معتقدند یکی از عوامل مهمی که موجب شد ارتش سوریه به عملیات آزادسازی شهر «الزبدانی» روی آورد، ناکامی تروریست های تکفیری در سیطره بر استان درعا و فرار آنها به سمت القنیطره و سپس دمشق است. در همین ارتباط «الیاس فرحات» کارشناس مسائل نظامی می گوید: «عملیات آزادسازی شهر الزبدانی جزئی از عملیات پاکسازی منطقه مرزی القلمون محسوب می شود که از یک ماه و نیم گذشته کلید خورده است. وی با اشاره به حضور نیروهای مقاومت مردمی لبنان در کنار ارتش سوریه برای تسلط بر شهر الزبدانی تصریح کرد: از آنجا که شمار زیادی از تروریست های تکفیری در منطقه «عرسال» در مرز لبنان مستقر هستند و تهدیدی بزرگ برای امنیت این کشور به شمار می روند، حضور نیروهای مقاومت مردمی لبنان در نبرد علیه گروه های تکفیری در القلمون و شهر الزبدانی کاملا طبیعی است؛ درک این نکته ضروری است که حزب الله لبنان برای دفاع از خاک کشورش وارد نبرد علیه تکفیریها با همکاری ارتش سوریه شده است.

موقعیت استراتژیک شهر «الزبدانی» سوریه به گونه است که سیطره کامل ارتش و نیروهای مقاومت مردمی بر آن به منزله تسلط آنها بر تمامی مناطق واقع در مرزهای مشترک سوریه و لبنان است. عملیات بازپس گیری الزبدانی می تواند نقش مهم و قابل توجهی در تامین امنیت مرزهای مشترک سوریه و لبنان ایفا کند. این عملیات در ادامه عملیات القلمون صورت می گیرد که هم اکنون با شدت کمتری از گذشته با هدف مسدود ساختن مسیر امدادرسانی به تروریست ها و تامین امنیت حومه غربی دمشق در کوهستان های القلمون در جریان است. موفقیت ارتش سوریه در این عملیات همچنین این امکان را فراهم می کند که ارتش سوریه در شرایط بهتری اقدام به پاکسازی حومه دمشق از تروریست ها کند.

شهر «الزبدانی» از اهمیت ویژه ای برای ارتش سوریه برخوردار است، زیرا این شهر راه ارتباطی دمشق با بیروت به شمار می رود. در همین ارتباط «هشام جابر» تحلیلگر نظامی لبنانی تصریح می کند: همانطور که می دانیم نبرد ارتش سوریه با گروههای مسلح کمتر از نبرد در القلمون نیست بنابراین نبرد در الزبدانی یک ضرورت است نه یک گزینه. وی ادامه می دهد: الزبدانی اهمیت زیادی برای سوریه دارد زیرا تامین کننده امنیت راه بین المللی دمشق با بیروت است و تنها راه بین المللی اساسی و باقیمانده برای سوریه با کشورهای همسایه است.

به طور کلی اهمیت نبرد «الزبدانی» واقع در حومه دمشق برای ارتش سوریه و نیروهای مقاومت مردمی در لبنان را می توان در موارد ذیل خلاصه کرد:
1ـ این نبرد، دستاوردهای تسلط بر قلمون و ارتفاعات عرسال را تکمیل کرده و ارتباط میدانی جنوب غرب سوریه با عمق لبنان و بخش غربی آن را قطع می ‌کند.
2ـ پیروزی کامل ارتش سوریه و نیروهای حزب الله لبنان بر تروریست های تکفیری در جریان نبرد شهر «الزبدانی» موجب می شود تا دیگر مواضع و مراکز وابسته به تکفیریها در سراسر مناطق مرزی مشترک میان سوریه و لبنان در تیررس محور مقاومت قرار گیرد.
3ـ پیروزی در نبرد «الزبدانی» به تأثیرگذاری های یکی از کانون‌های خطرناک گروه‌‌های مسلح که امکان مسدود کردن مسیر بیروت به دمشق را فراهم می ‌کند، پایان خواهد داد.

در مقابل، سیطره تروریست ها بر شهر الزبدانی، موجب می شود تا دمشق در معرض تهدید همیشگی از سوی آنها قرار بگیرد. از طرفی، به دلیل تحرکات نظامی حزب الله در این شهر، سیطره تکفیریها بر آن تهدیدی برای محور مقاومت محسوب می شود. ارتش سوریه و نیروهای مقاومت مردمی لبنان در حال حاضر به این نتیجه رسیده اند که برای تکمیل نبرد در منطقه قلمون به سیطره کامل بر شهر الزبدانی احتیاج دارند، زیرا هر چقدر که نبرد قلمون ادامه پیدا کند، ورود تسلیحات و تکفیریها به این منطقه از طریق شهر الزبدانی نیز ادامه خواهد یافت و این روند برای یک بازه زمانی طولانی تداوم می یابد.

هجوم یک باره ارتش و نیروهای مقاومت مردمی لبنان به مواضع تروریست های تکفیری در شهر الزبدانی و اعلام آغاز عملیات گسترده برای پاکسازی کامل این شهر، تکفیریها را به شدت غافلگیر کرد. ارتش سوریه مدتها است که به صورت پراکنده با تکفیریها در شهر الزبدانی درگیر است، اما اعلام آغاز عملیات پاکسازی این شهر برای آنها کاملا غافلگیر کننده بود. با توجه به اینکه شمار زیادی از تکفیریها به دنبال سلسله شکست های پی در پی در مقابله با ارتش سوریه و حزب الله لبنان در القلمون به الزبدانی گریخته اند، می توان گفت که ارتش سوریه زمان مناسبی را برای پاکسازی این شهر انتخاب کرده است.

علاوه بر مطالب ذکر شده، نباید تلاش برخی گروه ها همچون گروه مسلح به اصطلاح «ارتش آزاد» سوریه برای جلوگیری از تسلط محور مقاومت بر شهر الزبدانی را نادیده گرفت. اعضای ارتش آزاد سوریه که ـ با وجود برخی اختلافات با تکفیریهای داعش ـ همواره در راستای تأمین منافع آنها گام برداشته اند، این‌بار نیز برای ناکام گذاشتن تلاش محور مقاومت دست به کار شده اند. سیطره محور مقاومت بر شهر استراتژیک الزبدانی از آنچنان اهمیتیبرخوردار است که گروه های تروریستی از جمله داعش و جبهه النصره حاضرند برای جلوگیری از وقوع آن اختلافات گسترده میان یکدیگر را فراموش کرده و در یک جبهه واحد با نظامیان سوری و لبنانی بجنگند.

از سوی دیگر، بسیاری از رسانه های ضد مقاومت، همسو با گروه های تفکیری جنگ روانی گسترده ای به راه انداخته اند مبنی بر اینکه عملیات ارتش سوریه علیه تروریستها در شهر الزبدانی به دنبال ناکامی در تسلط کامل بر القلمون صورت گرفته است. این ادعای رسانه ها در حالی مطرح می شود که اساسا با توجه به دلایلی که ذکر شد، سیطره کامل بر منطقه مرزی القلمون بدون تسط بر شهر الزبدانی میسر نخواهد شد. در حال حاضر ارتش سوریه و نیروهای مقاومت مردمی لبنان با سرعت در حال پیشروی در نقاط مختلف شهر الزبدانی بوده و موفق شدند راه های امدادرسانی به تکفیریها در این شهر را مسدود سازند. به گفته بسیاری از تحلیلگران منطقه ای، محور مقاومت از توانایی کامل برای تسلط بر شهر الزبدانی و به تبع آن مناطق واقع در مرزهای سوریه و لبنان برخوردار است.