سیاست‌های ولنگار تجاری دولت بزرگترین مانع تحقق اقتصاد مقاومتی است

عبدالمجید شیخی کارشناس مسائل اقتصادی، عضو هیئت علمی و استاد دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری تسنیم، درباره علل عدم تحقق اقتصاد مقاومتی، اظهار داشت: همانگونه که مقام معظم رهبری فرمودند اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی نیاز به باور عمیق، عزم و مدیریت جهادی دارد.

وی ادامه داد: متأسفانه در دولتمردان فعلی عزم، مدیریت و فرهنگ جهادی فعلاً ندیده‌ایم، بنابراین اجرای اقتصاد مقاومتی به تحول درونی نظام مدیریتی و باور نیاز دارد و تا باور ایجاد نشود، اقدامی صورت نمی‌گیرد؛ لذا نیاز است افرادی همانند جهادگران و بسیجیان مجدداً در عرصه‌های مختلف انقلاب اسلامی ظهور پیدا کنند و کارهایی بی‌سابقه و فوق‌العاده با دستان خالی انجام دهند.

***اجرای اقتصاد مقاومتی با شعار امکان پذیر نیست

این کارشناس مسائل اقتصادی افزود: باید افرادی با بالاترین جنبه جذب مشارکت مردمی و با سابقه ارزش‌مداری، تحول‌گرایی، پویایی، استمرار و تلاش مضاعف در رأس قرار گرفته و این باور را داشته باشند که در عمل به عنوان مصلح حقیقی کار را پی بگیرند؛ وگرنه اجرای اقتصاد مقاومتی با شعار امکان پذیر نیست؛ در حال حاضر خلاف این روند را مشاهده می‌کنیم، یعنی شاهد حذف نیروهای ارزشی از تمام هرم مدیریت اجرایی کشور هستیم.

***سیاست‌های بازرگانی دولت بزرگترین مانع اجرای اقتصاد مقاومتی است

شیخی گفت: دولت یازدهم تاکنون هر کاری را به صورت عادی انجام داده، عنوان آن را اقتصاد مقاومتی گذاشته است ولی در حرکت عمومی دولت تحولی در جهت اقتصاد مقاومتی مشاهده نمی‌شود. برعکس بسیاری از سیاست‌ها و فعالیت‌های دولت درست برعلیه اقتصاد مقاومتی است. به دلایل سیاسی بسیاری از برنامه‌های قبلی مانند مسکن مهر که قرار بود افتخاری دیگری را برای کشور و رفع محرومیت مستضعفین رقم بزند، تعطیل شد. به عنوان مثال سیاست‌های بازرگانی دولت بزرگترین سوراخ گزش سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است و بزرگترین آسیب‌ها را از جانب سیاست‌های ولنگار و بی‌انضباط و مضر وزارت صنعت، معدن و تجارت می‌بینیم.

وی اظهار داشت: اخیراً عهدنامه‌ای با ترکیه بسته شده و در آن راه ورود کالاهای ترکیه که مشابه تولید داخلی آن در کشور ایران وجود دارد، بازشده است و بسیاری از صنایع ما در آستانه ورشکستگی یا آسیب قرار دارند یا ورشکسته‌ شده‌اند و هیچ‌کس پاسخگو نیست و احساس مسئولیت نمی‌کند تا تجدید نظری در این سیاست‌های ولنگار و مضر به حال اقتصاد کشور شود.

***حمایت همه جانبه از تولید داخل راهکار اجرای اقتصاد مقاومتی است

این استاد دانشگاه درباره راهکارهای دیگر اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، یادآور شد: راهکار دوم اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی این است که نیاز به عوامل مصلح، جهادی، بسیجی، متعهد و متخصص داریم؛ راهکار سوم این است که ما باید روی حمایت از تولید بیش از این آنچه انجام می‌شود، حساب باز کنیم و حمایت همه جانبه داشته باشیم.

شیخی گفت: کمترین کمک حمایت دولت از تولید این است که تعرفه اقلام وارداتی را به نفع تولید داخلی تنظیم کنیم؛ همچنین تقویت و تجاری‌سازی فعالیت‌های دانش بنیان در جهت اصلاح روش‌های تولیدی، ایجاد تشکل‌های اقتصادی جدید و افزایش بهره‌وری عوامل تولید می‌تواند در جهت اجرایی شدن اقتصاد مقاومتی مؤثر باشد.

وی با بیان اینکه ایران مزیت مطلق ایجاد انقلاب را در استفاده بهینه از نهاده‌های کشاورزی دارد، ادامه داد: ما این توانایی را داریم که با مصرف یک سوم آب موجود تولید خود را به دو برابر افزایش دهیم و این مزیتی است که می‌توانیم در تلاش و پیکار و با فعالیت‌های جهادی، کشاورزی را به رشد و بالندگی بالایی برسانیم.

***شرط رقابت در بازار توانایی عرض اندام در حوزه تولید کالاهای اساسی در بازار جهانی است

این کارشناس مسائل اقتصادی نظریه افرادی را که تفسیر غلطی همچون «عدم امکان قطع وابستگی» از اقتصاد مقاومتی می‌کنند، را رد کرد و اظهار داشت: این افراد چشم خود را بر فرایند مقاوم سازی اقتصاد توسط کشورهای پیشرفته و برنامه‌های 200-300 ساله حمایت می‌بندند و حتی حرف خودشان را که در این 3 دهه دم از «ایجاد فضای رقابتی» زده‌اند، قبول ندارند.

شیخی اظهار داشت: شرط رقابت در بازار توانایی عرض اندام در حوزه تولید کالاهای اساسی و مخصوصاً "های تک" در بازار جهانی است تا کشور از سلطه چانه‌زنی و قیمت گذاری رقبا بیرون بیاید و حربه‌ای برای مقابله در سایر بازارهایی که امکان رقابت در آن وجود ندارد، در دست داشته باشد تا چانه پذیر مطلق و قیمت پذیر محض نباشد.

وی گفت: در واقع توان مقابله به مثل شرط بقا در میدان رقابت و حفظ قدرت چانه گذاری و قیمت گذاری است؛ اقتصاد مقاومتی درون زاست و رویکرد به بیرون دارد. تولید به قصد صادرات یک رویکرد برون گرا و تقویت ارتباط به دنیای خارج و رقابت در صحنه اقتصاد بین الملل است؛ لذا برون گرایی به معنای باز کردن دروازه واردات برای کالاهای دیگران نیست و این وابستگی است که ثمره اش فقط ذلت و درماندگی است. واردات باید در جهت رفع خلأ تولید و تکمیل زنجیره ایجاد ارزش افزوده باشد. تفسیر عدم انزوا و ارتباط با بیرون معنایش تسلیم کردن اقتصاد به دشمن نیست. بلکه حضور رقابتی در بازار با اهرم‌های چانه‌زنی و نشان‌های تجاری در تولید کالاهای مطرح در بازار جهانی است.

این این عضو هیئت علمی دانشگاه افزود: در زمینه صنعت افراد نخبه‌ای در کشور وجود دارند که می‌توانند در خدمت افزایش کیفیت، تولید انبوه و کاهش قیمت تمام شده تولیدات خدمت کنند؛ منتها عزم مدیریتی در این زمینه وجود ندارد و حمایت نمی‌شود.

شیخی اظهار داشت: متأسفانه مخترعین ما وقتی می‌خواهند اختراع خود را به ثبت برسانند به دلایل عدم اصلاح نظام اداری با هزاران مانع روبرو می‌شوند یا برای تجاری‌سازی اختراعشان هزار مانع بر سر راهشان وجود دارد و چرخه و زمان لازم برای کسب مجوز برای احداث یک بنگاه تولیدی تا مرحله رسیدن به بهره برداری چندین برابر متوسط کشورهای پیشرفته است.

***جهت دادن الگوی مصرف در راستای اقتصاد مقاومتی یکی از ابعاد مهندسی فرهنگی است

وی با بیان اینکه راه‌های تحقق اقتصاد مقاومتی را باید به دو دسته تقسیم بندی کنیم، گفت: یک طرف عرضه است که در بالا چند مورد آن بیان شد و بحث مفصلی می‌خواهد؛ ولی جنبه دیگر طرف تقاضا است. هم اکنون سیاست‌های برنامه ششم توسعه از سوی امام خامنه‌ای ابلاغ شده و یکی از این سیاست‌ها، اصلاح الگوی مصرف در جهت تحقق اقتصاد مقاومتی است.

این کارشناس مسائل اقتصادی ادامه داد: از جنبه تقاضا باید بر موضوع مهندسی فرهنگی که در سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه درج شده با محور قراردادن اصلاح الگوی مصرف برنامه ریزی شود؛ یکی از ابعاد مهندسی فرهنگی جهت دادن الگوی مصرف در راستای اقتصاد مقاومتی است. متأسفانه مسئولان غافل ترین افراد جامعه نسبت به مسائل فرهنگی هستند و ظواهر را می‌بینند و دیدگاه آنها ناقص، ابتدایی، ضعیف، کوتاه مدت و تحت تأثیر فرهنگ غلط غربی است؛ تا وقتی که چنین افرادی در رأس کار هستند ما در حوزه فرهنگی شاهد اتفاق خاصی نخواهیم بود و مرتباً باید از هجمه و شبیخون فرهنگی در تمام حوزه‌ها و از جمله اقتصاد در ناامنی بسر ببریم.

شیخی افزود: این موضوع نیاز به مصلحان جهادی با عزم و مدیریت جهادی دارد که متأسفانه در دولت یازدهم کسی را نمی‌بینیم.

***افزایش 25 تا 40 درصدی هزینه مبادله با خارج از کشور در شرایط تحریم

وی درباره سهم تحریم‌ها در زمینه مشکلات اقتصادی، گفت: خوشبختانه بنده در چند هسته مطالعاتی متشکل از اساتید خبره دانشگاه فعالیت می‌کنم و مطالعات ما نشان می‌دهد که به طور متوسط هزینه مبادله با خارج از کشور در شرایط تحریم بین 25 تا 40 درصد افزایش پیدا کرده است؛ یعنی سرراست ترین اثر تحریم، افزایش هزینه مبادلات با خارج است وگرنه اگر به بازار مراجعه کنید، کمبود هیچ کالایی را ملاحظه نمی‌کنید.

این استاد دانشگاه اظهار داشت: اینگونه نیست که فکر می‌کنند با تحریم تمامی مسائل ما خوابیده است، تحریم‌ها در حوزه خدماتی، پولی و مالی گردش کار ما را کُند کرده است و منافذ و معابر ارتباطات‌مان را با دنیای بیرون تنگ کرده است؛ اما این چنین نیست که فکر کنیم راه ما بسته شده است، راه می‌تواند باز شود. اگر ما معاهدات پولی دوجانبه با کشورهای دیگر داشته باشیم، هرگز از جانب تحریم دلار و یورو نه تنها متضرر نخواهیم شد، بلکه قدمی در راستای بین‌المللی شدن پول ایران در بین کشورهای دیگر است و این نیز به نفع اقتصاد ایران است و پول ما را از قبل افت و خیز پول خارجی مبرا می‌کند.

شیخی یادآور شد: با اجرای اقتصاد مقاومتی می‌توان سهم تحریم‌ها را کاهش داد؛ برخی از اقتصاد مقاومتی تعبیر غلطی دارند؛ ولی به آنها توصیه می‌کنیم به مفاد و منظور اقتصاد مقاومتی در بیان رهبر معظم انقلاب امام خامنه‌ای مراجعه کنند، چرا که ایشان اقتصاد مقاومتی را کاملاً شفاف تعریف کرده‌اند.

***اقتصاد مقاومتی ریاضت نیست

وی خاطرنشان کرد: کسانی که می‌گویند اقتصاد مقاومتی ریاضت است، اشتباه می‌کنند. اقتصاد مقاومتی راهبرد درون‌زا با نگاه به بیرون است و نمی‌خواهد ارتباط خود را با دنیای بیرون قطع کند و الگویی که مطرح شده کار تازه‌ای نیست. جامعه اروپا و کشورهای پیشرفته 200 تا 300 سال است که با مقاوم‌سازی اقتصاد خود کار خود را آغاز کرده‌اند. لذا تمام حمایت‌هایی که از تولید در کشورهای صنعتی انجام می‌شود در جهت اقتصاد مقاومتی است.

این عضو هیئت علمی دانشگاه با بیان اینکه کشورهای پیشرفته از مرحله اجرای اقتصاد مقاومتی هم گذشته‌اند، گفت: آنها به مرحله‌ای رسیده‌اند که قدرت چانه‌زنی در بازار پیدا کرده‌اند و رقیب اطیبی شده‌اند که توانایی مقابله با کالاها و خدمات سایر کشورها را دارند چرا که فاز مقاوم سازی اقتصاد خود را قبلاً پشت سرگذاشته اند.

شیخی اظهار داشت: برخی تعبیر می‌کنند که دنیا نشان می‌دهد باید به بیرون وابسته بود؛ باید گفت وابستگی به بیرون یعنی چانه‌پذیری، قیمت‌پذیری و مقبول و مغلوب واقع‌شدن در بازار. این حرف آنها با شعار 40 سال قبل افراد تکنوکراتی که می‌گویند ما باید در دنیا رقابت کرده، در بازار آزادسازی و خصوصی‌سازی کنیم و رقابت راه بیاندازیم، در تضاد است.

***عدم وابستگی یعنی عدم تبعیت کور از قدرت‌های چانه‌زن بازار و مغلوب نشدن در بازار

وی خاطرنشان کرد: عدم وابستگی به معنای عدم تبعیت کور از قدرت‌های چانه‌زن بازار، مغلوب نشدن در بازار، رقابت‌پذیری از طرف ما در مقابل رقیبان بزرگ و قدرت رقابت‌داشتن در مقابل آنها است و این با نظر افرادی که اقتصاد مقاومتی را برخلاف ‌رأی خود می‌بینند و فکر می‌کنند وابستگی لازم است، در تضاد است.

این کارشناس مسائل اقتصادی در پایان گفت: اگر کسی وابسته باشد، قدرت رقابت نخواهد داشت و در اقتصاد مقاومتی خط ما این است که بتوانیم در تولید بسیاری از کالاهای اساسی و مهم بازار قدرت و مازاد تولید برای صدور داشته باشیم تا بتوانیم به عنوان برگ برنده‌ای در مقابل کالاهایی که توان تولید آن را نداریم و کالای اساسی محسوب می‌شوند، در مقابل حربه دشمنان استفاده کنیم و مانع غلبه و چانه‌زنی آنها و چانه‌پذیری خودمان شویم.

انتهای پیام/