جذابیت، روی جلد کتاب

به‌گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، قرن‌هاست که طراحی جلد کتاب همگام با صنعت کتاب مسیر رو به جلویی را دنبال کرده است. اگر دیروز جلد یک کتاب، ارزشی زیباانگارانه به اثر می‌بخشید و از روی جلد ارزش و قیمت آن سنجیده می‌شد؛ امروزه جلد کتاب تبدیل به پیرامتنی شده است که ژنت از آن سخن می‌گوید. پیرامتنیتی که اشاره‌هایی به ژانر، سبک و موضوع کتاب دارد. نکته قابل تامل دیگر آن است که درمورد طراحی جلد یک کتاب خاص از یک کشور به کشور دیگر، بر پایه فرهنگ آن کشور، طراحی جلد دستخوش تغییرات می‌شود.

از همین رو طراحی روی جلد اهمیتی برابر با خود کتاب پیدا کرده است. در این گزارش با انتخاب 15 اثر به بررسی بهترین طراحی‌های روی جلد پرداخته شده است که ملاک انتخاب آنها مینمال و ساده بودن در حد امکان بوده است.

6- خوره آمریکایی: داستان مردم من نوشته بنیامین ناجنت- طراح جیسن هوئر (Jason J. Heuer)

کتابی درباره تاریخ و منشا اصطلاح خوره به قلم بنجامین ناجنت که به مفهوم و معنای این اصطلاح در عصر حاضر می‌پردازد. برخی از عناوین مهم مطرح شده در این کتاب شامل اختلافات نژادی همچون نقش نژاد در شخصیت‌پردازی استیو اورکل در سریال Family Matters است.

در تصویرسازی این کتاب طراح چند نشانه تداعی‌گر را انتخاب کرده و در قاب تصویر گنجانده است. نشانه‌ها همگی ذهن را به سوی تصور عمومی ما از یک «خوره» سوق می‌دهد. البته این «خوره» از نوع فرهنگی و علمی است. عینک و خودکار و ... در یک قاب چوبی ساده و شکیل به نمایش گذاشته شده‌اند. وسایلی که یک «خوره» همیشگی همواره با خود دارد.

7- کلانتر یورنیمیر نوشته مایکل روبنس - طراح پیتر مندلسوند (Peter Mendelsund)

رمان روبنس یک داستان علمی - تخیلی کمیک است. کول یک قاچاقچی پس از شکست در یک دزد از دست بیگانه‌ای می‌گریزد و برای فرارش یک سفینه فضایی را به سرقت می‌برد. در سفینه زن و مردی حضور دارند و با کول به توافق می‌رسند تا آنان را بازگرداند. آنان به سیاراه یورنیمیر - مخفف your name here - می‌رسند که از آخرین نقاط فاقد المان‌های جهان سرمایه‌داری است. از دست پلیس و زامبی مخفی می‌شوند. زمانی که به مرز سیاره می‌رسند درمی‌یابند مورد تهدید قانون‌شکنان هستند. شهر نیاز به قهرمان دارد، کسی که به اندازه کافی محکم باشد و کلانتر شهر شود و کول تنها کسی است که نامزد این پست می‌شود. کول، جنایتکار خرده‌پا کلانتر می‌شود و دل در گرو زن همسفرش، نورا می‌بندد.

رنگ سبز، یک چشم و البته دهانی که به غمگین بودن اشاره دارد؛ همگی در کنار هم شکلی انتزاعی خلق می‌کنند که برایمان چندان غریبه نیست. آدم فضایی‌های سبز رنگ یا بیگانگان با یک چشم، چیز شبیه آقای پلانکتون در انیمیشن باب اسفنجی را مشاهده می‌کنید. البته به دلیل عدم دسترسی به رمان درک این مساله که آیا ساکنان یورنیمیر چه شکل و شمایلی دارند سخت است؛ چون کتاب دردسترس نیست. لذا می‌توان دریافت که طراح تنها با استفاده عمده شخصیت‌های موجود در داستان، طرح جلدی این گونه خلق کرده است.

8- ناطور دشت، نوشته ج. دی. سلینجر - طراح ای. مایکل میچل (E. Michael Mitchel)

ناطور دشت، رمان معروف در جهان داستان هولدن کالفیلد، نوجوانی 17 ساله است که در یک مرکز درمانی بستری است و آن‌چه را پیش از ورودش به مرکز درمانی تجربه کرده است را نقل می‌کند. هولدن در 16 سالگی در مدرسهٔ شبانه‌روزی «پنسی» تحصیل می‌کند و در آستانهٔ کریسمس به علت ضعف تحصیلی از دبیرستان اخراج می‌شود و باید به خانه‌شان در نیویورک بازگردد.

تمام ماجراهای داستان طی  سه روز - شنبه، یک شنبه و دوشنبه- رخ می‌دهد که هولدن از مدرسه برای رفتن به خانه خارج می‌شود. او می‌خواهد تا چهارشنبه به خانه بازنگردد که نامهٔ مدیر راجع به اخراج او به دست پدر و مادرش می‌رسد و آب‌ها کمی از آسیاب می‌افتد. به همین خاطر از زمانی که از مدرسه خارج می‌شود دو روز را سرگردان و بدون مکان مشخصی سپری می‌کند و این دو روز سفر و گشت‌وگذار نمادی است از سفر هولدن از کودکی به دنیای جوانی و از دست دادن معصومیت‌اش در جامعهٔ پرهرج و مرج آمریکا.

مهمترین عنصر بصری روی جلد اسبی سرخ رنگ است که به شکل رم کرده به تصویر درآمده است. رفتار اسب و البته شیوه طراحی‌اش مخاطب را به یاد شخصیت هولدن کالفیلد می‌اندازد که در رمان نقش جوانی عاصی را ایفا می‌کند. در پس‌زمینه تصویر نمایی مختصر از نیویورک با نمادپردازی ساختمان‌های بلندش، دوری چند روزه هولدن و عدم تمایلش به بازگشت به خانه را نشان می‌دهد. ناگفته پیداست که جزییات اسب ما را به دنیای گاوچران‌ها سوق می‌دهد.

10- نفت: آناتومی یک صنعت نوشته متیو یومانس - طراح پولن (Pollen)

متیو یومانس در این کتاب به جستجوی نقش نفت در آمریکا پرداخته است و تلاش کرده است یک روز را بدون نفت سر کند، آن هم در دورانی که تنها در حمام خانه شما محصولات پتروشیمی همچون شامپو، کف ریش‌تراشی، دئدورانت و لنز نقشی مهم در زندگی انسان ایفا می‌کند.

طراح نیز با درک نقطه هدف کتاب یعنی نفت از رنگ سیاه و شکل فیزیکی نفت در قالب قطراتی از این ماده مهم در زندگی انسان، کلمه Oil به معنای نفت را بر زمینه روشن و عاری از هر گونه عنصری اضافی حک کرده است.

ادامه دارد...

---------------------------
گزارش از: احسان زیورعالم
---------------------------

انتهای پیام/