سوال اصلی: کارکرد جشنواره «فجر»، «ایران» و یا هر نام دیگری چیست؟

خبرگزاری تسنیم: معین احمدیان

 ساعتی از اختتامیه بخش بین‌الملل سی و سومین جشنواره فیلم فجر نگذشته بود که ایوبی با اظهارنظری غافلگیرکننده، در جمع خبرنگاران،  بمب خبری سال بعد سینمای ایران را منفجر کرد. رئیس سازمان سینمایی از برکناری رضاداد خبر داد. مرد پر نفوذ سینمای ایران که به مدت 2 سال دبیری جشنواره فجر دولت جدید را بر عهده داشت. تغییری مهم و غیرمنتظره‌ که نشان می‌داد ایوبی تصمیمات جدی و جدیدی برای جشنواره فیلم فجر دارد.

ساعاتی پیش از برکناری رضاداد، در خلال جشن اختتامیه بین‌الملل فیلم فجر، علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی پشت تریبون حاضر شد و ضمن انتقاد از نحوه اجرای این بخش از جشنواره شش پیشنهاد را برای اجرای بهتر بخش بین الملل جشنواره ارائه کرد. انتقاداتی که از سطح رسانه‌ها و جامعه سینمایی به گوش جناب وزیر رسیده بود و دلالت بر نقطه ضعف‌های اجرائی و محتوایی بخش بین الملل فیلم فجر داشت.

جنتی بعد از طرح پیشنهاداتش، صحبتهایش را اینگونه تمام کرد: از دبیر محترم جشنواره می خواهم که برای سال آینده از همین فردا فعالیت خود را آغاز کند و ما را از روند برگزاری جشنواره نیز غافل نگذارند.

این فردا و فرصتی که جنتی آن را عنوان می‌کند اگر هیچگاه برای رضاداد دبیر سابق جشنواره فیلم فجر محقق نشد، اما خیلی زود ایوبی، یک چهره‌ی بیشتر تئاتری را جایگزین او کرد: محمد حیدری.

اما حیدری؛ ظاهرا اعلام کرده بود که حاضر به برگزاری جداگانه بخش بین‌الملل جشنواره فیلم فجر نخواهد بود و ماجرای بخش بین‌الملل جشنواره فجر، پیچیده‌تر شده بود. حالا اگر بنای این جداسازی بود شاید باید جشنواره‌ای با نامی دیگر برگزار می‌شد که باعث کدورت میان تیم جدید‌ نشود.

اما از اواسط هفته پیش، به طرز غافلگیرکننده‌ای، به ناگاه یک نام  معتبر سینمای ایران به ماجرای جشنواره فیلم فجر اضافه شد: رضامیرکریمی.

پیش از این رئیس سازمان سینمایی درمصاحبه‌ای و در پاسخ به این سؤال که چرا از سینماگرانی چون رضا میرکریمی به جای محمد حیدری، برای دبیری جشنواره فیلم فجر بهره نبرده است؟ گفت: بسیار دوست دارم فیلمسازی چون رضا میرکریمی به عنوان دبیر در کنار سینما بایستد اما نمی‌توانیم با چنین درخواستی مانع شویم تا وی از عرصه فیلمسازی خود عقب بماند. به نظرمن ساخت فیلمی مثل «به همین سادگی» کمتر از برگزاری یک جشنواره فیلم فجر نیست.

گویا ایوبی، از همان ابتدا جای دیگری را برای رضا میرکریمی در نظر گرفته بود. این روزها میرکریمی از دنیای فیلمسازی فاصله گرفته است و حالا مدیرعامل خانه سینما شده است. رئیس سازمان سینمایی با صدور حکمی «سید رضا میرکریمی» را به سمت دبیری جشنواره بین‌الملل فیلم ایران منصوب کرد.

اما این پایان ماجرا نبود. در حاشیه حکم دبیر بخش بین‌الملل جشنواره فیلم فجر، تغییر دیگری هم در لابه لای حکم ایوبی آمده بود که خیلی زود سینمای ایران راتحت تاثیر قرار داد و تبدیل به حاشیه‌ای بزرگ شد: بخش بین‌الملل فیلم فجر، به جشنواره بین الملل فیلم ایران تغییر نام یافته بود.

بلافاصله بعد از اعلام این اتفاقّ بخشی از رسانه‌‌ها اعتراض خود را به این تغییر نام اعلام کردند. اعتراضاتی که نهایتا به پربیننده‌ترین بخش تلویزیون ایران هم رسید. اعتراضاتی که تلقی یک تغییر ماهیت  از این تغییر واژگان در عنوان جشنواره فجر داشتند.

اما در اقدامی غیرقابل‌توجیه، این اعتراضات خیلی زود با هجمه‌ای تند از سوی مقامات سازمان سینمایی و جشنواره فیلم فجر و رسانه‌های سیاسی طرفدار دولت مواجه شد. هجمه‌هایی که پاسخگویی مسئولان و توضیح آن‌ها می‌توانست جایگزین آن باشد. به این پرسش‌ها پاسخ داده نشد که چه ضرورتی باعث شد این تغییر نام انجام شود و ایوبی در کدام پیشنهاد علی جنتی، مدیر بالادستی‌اش، به این رسیده بود که نام جشنواره را تغییر دهد؟ اگر چه اعتراضات به این اقدام ایوبی هم گاهی اوقات با لحنی غیرمنطقی ابراز شده بود، اما به نظر می‌رسد که راه پاسخ به این اعتراضات با ادبیات تهدید و برچسب‌های عوامانه‌ای چون «دلواپسان» که برخی رسانه‌ها در پیش گرفتند و .... در واقع عملاً در حال بستن راه هر نوع بحث و گفتگوست.

واضح است و کارنامه ایوبی و میرکریمی هم نشان می‌دهد که این تغییر نام، نهایتا منجر به تغییر استراتژی و ماهیت جشنواره فیلم فجر نخواهد شد و گمانه تغییر نام برای تغییر ارزش‌های انقلاب در سینما، گمانه بیراهی می‌تواند باشد، اما مطالبه آن و پاسخ‌خواهی‌اش هم می‌تواند بی‌راه نباشد و در مقابل لزوم پاسخگویی در مورد ضرروت این تغییر نام هم احساس می‌شود.

حاشیه‌ها در سینمای ایران،‌ همیشه وجود دارد با شدت کم و زیاد. این بار هم همین سناریو در حال شکل گیری است. اما این حاشیه‌ و جنجال بر سر اسم، در حال فراگیری و پر کردن همه فضای بحث و گفتگو درباره بخش بین‌الملل جشنواره فیلم فجر است.

بخش بین الملل جشنواره سی و سوم فیلم فجر با انتقادات بسیاری از سوی اهالی رسانه و سینما همراه است که تنها بخشی از آن در سخنرانی اختتامیه جنتی جای گرفته بود. بازتعریف بخش بین الملل و بازار فیلم، توجه بیشتر به کشورهای صاحب سینما در قاره آسیا از جمله تاکیدات مدیران سازمان سینمایی برای بخش بین الملل فیلم فجر بود. هیچ‌گاه مسئولان برگزاری فجر سی و سوم گزارشی از بازارفیلمی که به شکل متفاوت برگزار شد، ارائه نکردند. قراردادهای تولید مشترک که بنا بود بعد از جشنواره به سرانجام برسد چه عایدی برای سینمای ایران داشت.

بخش بین الملل جشنواره سی و سوم فیلم فجر از نقطه نظرهای بسیاری محل انتقادات بود ولی به این ترتیب نگاه‌های اصلاحی برای جشنواره فیلم فجر به این ترتیب، به حاشیه‌سازی بر سرنام جشنواره تقلیل یافته است. برخی از رسانه‌ها غافل از اینکه اگر نگاه و اجرای حوزه بین الملل سازمان سینمایی تغییرات اساسی نداشته باشد، تغییرنام جشنواره از نام مقدس «فیلم فجر» به نام مقدس دیگری چون «فیلم ایران» هیچ عایدی برای سینمای نجیب ایران نخواهد داشت، بحث در مورد این ماجرا را به شدت بالا برده‌اند.

دومینوی حاشیه سازی برای بخش بین الملل فیلم فجر همچنان ادامه دارد.

انتهای‌پیام/