ریز هزینه‌های جشنواره موسیقی جوان را اعلام می‌کنیم
علی ترابی دبیر اجرای جشنواره موسیقی جوان گفت: هم اکنون در پنجمین روز جشنواره هستیم و هیچ جشنواره‌ای در میانه‌ی راهش نمی‌تواند ریز هزینه‌هایش را اعلام کند، چرا که هنوز بسیاری از هزینه‌ها مشخص نیست.
خبرگزاری تسنیم- نهمین جشنواره موسیقی جوان این روزها در تالار رودکی در حال برگزاری است. جشنواره‌ای که در هر بخشش داورانی حضور دارند که هر کدامشان می‌توانند به هر جشنواره‌ای اعتبار بدهند. بی‌شک در تاریخ بعد از انقلاب اسلامی تنها جشنواره‌ای که توانسته بخش زیادی از استادان موسیقی را با خود همراه کند، جشنواره جوان بوده است. استادانی که به این جشنواره آمده‌اند تا از نزدیک در جریانِ اوضاع آموزش موسیقی در نقاط مختلف کشور قرار بگیرند. در آن سوی ماجرا هم شرکت‌کنندگانی هستند که شاید رویای اجرا در مقابل چنین استادانی را داشته‌اند. هر توصیه و یا گوشزدی از سوی داورانِ جشنواره می‌تواند برای همیشه آویزه‌ی گوشِ شرکت‌کنندگان شود. در نگاهی کلی می‌توان به این نتیجه رسید که برگزاری مداومِ جشنواره موسیقی جوان می‌تواند به نوعی آینده‌ی موسیقی ایرانی را تضمین کند.
با تمام ویژگی‌هایی که می‌توان برای جشنواره موسیقی جوان برشمُرد، اما انتقادهایی هم می‌توان به این جشنواره وارد کرد. برای یافتنِ پاسخ و برای روشن شدنِ اوضاع جشنواره تصمیم گرفتیم تا پای صحبت‌های علی ترابی دبیر اجراییِ نهمین جشنواره موسیقی جوان بنشینیم و پرسش‌هایمان را با او مطرح کنیم.
تسنیم: امروز پنجمین روز جشنواره موسیقی فجر است. تا کنون روند برگزاری جشنواره را چگونه دیده‌اید؟
از دو زاویه می‌توان به این مقوله نگاه کرد. یکی بحث برگزاری و اجرای جشنواره و دیگری بحث کیفیتِ اجراهای جشنواره است. از نظر اجرایی تا کنون براساس برنامه‌های جشنواره و جدول برنامه‌ها پیش آمده‌ایم. امیدواریم تا پایان جشنواره هم به همین‌گونه پیش برویم.
امسال در مقایسه با پارسال روزهای جشنواره بیشتر شد و بخش نواحی را هم به جشنواره اضافه کردیم. به همین دلیل جشنواره در 12 روز برگزار می‌شود.
کیفیت و ارزیابی کیفی اجراها را باید داوران و استادان قضاوت کنند. براساس آنچه از داوران شنیده‌ایم نمی‌توان نظر قطعی درباره‌ی کیفیتِ اجراها داد. کیفیت جشنواره حاصل یک سال آموزش شرکت‌کنندگان است. اگر کیفیتِ اجراها بالا باشد نشان دهنده‌ی کیفیتِ بالای جشنواره نیست و همین‌طور اگر کیفیت اجراها پایین باشد، به هیچ وجه نشان دهنده‌ی کیفیتِ پایین جشنواره نیست. کیفیتِ اجراها در برخی از سازها بسیار خوب بود، به گونه‌ای که کارِ داوران برای انتخاب نفرات برتر بسیار دشوار می‌شد. در برخی از گرایش‌ها هم کیفیت پایین بود، به گونه‌ای که داوران به این نتیجه رسیدند که بهتر است برگزیده‌ای نداشته باشیم. نمی‌توان حکمی کلی درباره اوضاع آموزش موسیقی در کشور داد. در جشنواره جوان است که مشخص می‌شود در چه بخش‌هایی اوضاع آموزش خوب است و برای نسل‌های آینده بیمه هستیم و در چه بخش‌هایی اوضاع آموزش ضعیف است و نیاز به برنامه‌ریزی داریم.
تسنیم: جشنواره موسیقی جوان شاهد حضور شرکت‌کنندگانی از سراسر ایران است. همه این شرکت‌کنندگان در حال حاضر در مشغول یادگیری ساز یا آواز هستند. حضور این شرکت‌کنندگان می‌تواند جمع‌بندیِ خوبی از وضعیت آموزش موسیقی در تمام نقاط کشور به دست دهد. آیا جشنواره جوان برنامه‌ای دارد تا کلیتی از اوضاع آموزش موسیقی در بخش‌های مختلف را به ارگان‌های مسئول ارائه دهد تا آنان بر همین اساس برنامه‌ریزی‌هایشان را انجام دهند؟
پیشنهاد خوبی است. در دو سال گذشته جشنواره این کار را نکرده است. اما به نظرم می‌توانیم از آقای اسعدی دبیر جشنواره موسیقی جوان که خودش مدرس دانشگاه است بخواهیم تا تحلیلی درباره اوضاع آموزش موسیقی در بخش‌های مختلف جشنواره داشته باشد و نتیجه را به آموزشگاه‌ها، دانشگاه‌ها و هر جایی که درباره آموزش موسیقی سیاست‌گذاری می‌کند ارائه کنیم.
تسنیم: در حوزه برنامه ریزی خودِ جشنواره می‌تواند نقشی داشته باشد؟
خودِ جشنواره حد و حدود وظایفش مشخص است. هیچ جشنواره‌ای نیست که بعد از برگزاریش متولی آموزشِ برگزیدگانش شود. جشنواره محلی است برای ارزیابی از وضعیت هنر. با این حال به نظرم امسال ما باید گزارشی تحلیلی و پژوهشی درباره اوضاع آموزش موسیقی در کشور و نقاط قوت و ضعفش تهیه کنیم و به مراکز مختلف ارائه دهیم. البته در این‌باره هیچ ضمانت اجرایی وجود ندارد و به ارگان‌های مسئولا بستگی دارد.
تسنیم: همان‌طور که گفتند جشنواره موسیقی جوان متولی آموزش و حمایت از جوانان برای ادامه‌ی راهِ موسیقی نیست. کدام ارگان می‌تواند برگزیدگان را حمایت کند و یا این که آنان را تحت نظر داشته باشد؟
به نظرم کسانی که می‌آیند و رتبه برتر کشور را می‌گیرند، نخبه هستند. به همین دلیل سازمان نخبگان ایران باید آنان را تحت نظر بگیرد و حمایت کند. همچنین آموزش عالی می‌تواند امتیازی برای ورود به دانشگاه و ادامه تحصیل در حوزه تخصصیِ خود داشته باشند. وزارت ورزش و جوانان که متولی اصلی امور جوانان است می‌تواند از این جوانان حمایت کند و اگر از ما هم مشورت بخواهد بی‌شک به آنان ارائه می‌کنیم. از طرف دیگر هم می‌شود پیش‌بینی‌هایی کرد تا برگزیدگان جشنواره موسیقی جوان در بخش موسیقی کلاسیک بورس‌های خارج از کشور برای گذراندنِ دوره‌های آموزشی داشته باشند. همچنین برای برگزیدگان بخش موسیقی ایرانی هم می‌شود بستری آماده کرد تا این برگزیدگان بدون هزینه و یا با هزینه‌ای اندک از محضر استادان موسیقی بهره ببرند. همه این‌ها مستلزم این است که این اختیار و توان مالی و برنامه‌ریزی هم به انجمن موسیقی داده شود. جشنواره پس از اختتامیه تمام می‌شود اما به این معنی نیست که نباید از برگزیدگان حمایت شود. بهتر است نهادهایی که برای کمک به هنر تشکیل شده‌اند، امکانی را فراهم کنند تا از پس از اتمام جشنواره از جوانان حمایت شود تا آنان بتوانند راهی که آغاز کرده‌اند را به شکلی مناسب ادامه دهند.
تسنیم: اضافه کردنِ بخش موسیقی نواحی به جشنواره موسیقی جوان حرکت بزرگی بود برای حمایت از موسیقی نقاط مختلف ایران. حرکتی که می‌تواند آینده موسیقی نواحی به را به گونه‌ای تضمین کند. اما با این حال تعداد شرکت‌کنندگان در بخش موسیقی نواحی بسیار اندک بود. علت این امر را در چه می‌بینید؟
موافقم که تعداد شرکت‌کنندگانِ بخش موسیقی نواحی می‌توانست بسیار بیشتر از این‌ها باشد. ما با تمام انجمن‌های موسیقی و ادارات کل ارشاد در سراسر کشور مکاتبه کردیم. از استادان موسیقی نواحی از جمله استاد درویشی برای اطلاع رسانی به نوازندگان موسیقی نواحی کمک گرفتیم. با این حال نوازندگان موسیقی نواحی دسترسی اندکی به منابع خبری دارند. بخش موسیقی نواحی در جشنواره موسیقی جوان سابقه نداشت و نخستین دوره‌اش بود.
به این نتیجه رسید‌ه‌ایم که برای سال آینده به استادانِ موسیقی نواحی بیشتر از هر شبکه‌ی خبری اتکا داشته باشیم تا شاگردانشان را به جشنواره بفرستند. به هر حال این دوره نخستین دوره‌ای بود که بخش موسیقی نواحی به جشنواره اضافه شد و ما تلاش می‌کنیم که بخش نواحی در سال آینده پر رونق‌ترین بخشِ جشنواره باشد.
تسنیم: یکی از بحث‌هایی که در چند روز گذشته درباره جشنواره موسیقی جوان مطرح شده، بحث مسائل مالی و بودجه‌ی جشنواره موسیقی جوان است. البته در این باره شما در نشست خبری جشنواره هم توضیحاتی ارائه کردید. آیا درباره هزینه‌ها و بودجه‌ی جشنواره شفاف سازی می‌کنید؟
امروز پنجمین روز جشنواره است و مطرح شدن این مباحث کمی عجیب است. باید جشنواره به روز پایانی برسد تا ریز هزینه‌ها مشخص شود. بخش عمدای از بودجه‌ی جشنواره برای جوایز برگزیدگان هزینه می‌شود. بسته به تعداد کسانی که داوران برای برگزیده شدن معرفی می‌کنند بودجه‌ی جشنواره متغییر است. برای مثال در برخی از بخش‌ها داوران کسی را شایسته‌ی کسب رتبه تشخیص نمی‌دهند و به همین مقدار هزینه‌های جشنواره کاهش می‌یابد. در برخی از بخش‌ها هم داوران ممکن است دو نفر را شایسته‌ی کسب رتبه‌ی نخست و یا رتبه‌ی دوم بدانند و به همان مقدار هم هزینه‌های جشنواره افزایش می‌یابد. چیزی که در نشست خبری جشنواره گفتم این بود که ما تقاضا کردیم که برای جشنواره امسال تا حدود 900 میلیون تومان بودجه در اختیار ما قرار دهند. اما به ما اعلام شد که با توجه به وضعیت سخت اقتصادی و در راستای محقق کردنِ اقتصاد مقاومتی، هزینه‌هایمان را تا جایی که ممکن است کاهش دهیم. در حال حاضر بودجه‌هایی که دولت در همه بخش‌ها می‌تواند اختصاص دهد با رعایتِ صرفه‌جویی است و ما هم با همین روند پیش می‌رویم. در حال حاضر نصف بودجه را هم به ما نداده‌اند. این که برخی‌ها از ما می‌خواهند در پنجمین روز جشنواره موسیقی جوان که هنوز هزینه‌های کلی جشنواره مشخص نیست، ریز هزینه‌های جشنواره را اعلام کنیم کمی عجیب است. اما با پایان جشنواره می‌توان هزینه‌های بخش‌های مختلف را اعلام کرد. البته در این میان هزینه‌هایی مانند دستمزد داوران باید با رضایت آنان اعلام شود. در کل باید بگویم که بودجه‌ی جشنواره با این که هرگز رقم درخواستی ما نخواهد شد، اما با صرفه‌جویی و مدیریت جشنواره را برگزار می‌کنیم، اگر هم فشاری باشد بر پیکره‌ی اجرایی جشنواره است و هرگز لطمه‌ای به کیفیتِ برگزاری جشنواره نخواهد خورد.
تسنیم: رقمِ جوایز برای برگزیدگانِ اول تا سومِ جشنواره چه مقدار است؟
رقمش را بگذارید تا در شب اختتامیه اعلام کنیم. در هر رده‌ی سنی 3 نفر جایزه می‌گیرند. البته در برخی موارد ممکن است که این تعداد تغییر کند و استادان تشخیص دهند که در بخش‌هایی برگزیده نداشته باشیم و در بخش‌هایی هم تعداد برگزیدگان زیاد شود.
تسنیم: حضور استادان صاحب نام در جشنواره موسیقی جوان از مهمترین ویژگی‌های این جشنواره است. چگونه توانستید این تعداد از استادان را به جشنواره بیاورید؟
استادان موسیقی چندان از حضور در جشنواره‌ها و داوری استقبال نمی‌کنند. اما در جشنواره موسیقی جوان ما توانستیم حدود 90 درصد استادان برجسته موسیقی را جذب کنیم. علت حضور این استادان این بود که دیدند جشنواره‌ای تخصصی برگزار می‌شود و جشنواره‌ای اداری و آماری نیست. همچنین کوچکترین دخالتی از نظر تخصصی نداشتیم و هر آنچه استادان تشخیص دادند عملی شد. نقش هومان اسعدی دبیر جشنواره در این باره بسیاری پر رنگ بود. عملکرد ما در سال‌های گذشته این موضوع را برای استادان به اثبات رساند که ما فقط برای موسیقی کار می‌کنیم. در نهایت استادان شناخته شده‌ی موسیقی ایران آمدند و کنار هم نشستند و جشنواره را رقم زدند.
وقت و انرژی بسیاری برای جشنواره صرف شد. باید هماهنگی می‌کردیم تا استادان در زمان جشنواره در تهران و در سالن باشند. نوشتنِ متن فراخوان که مورد توافق همه باشد دشوار بود. به هر حال جشنواره برگزار شد و به طور حتم نقایصی هم در کار هست. انتقاد اهالی رسانه می‌تواند ما را در بهبود کیفیت جشنواره کمک کند.
تسنیم: جشنواره جوان در سال‌های گذشته دبیرخانه‌ی دائم نداشته و این از نکاتی است که می‌تواند به جشنواره جوان لطمه بزند. در این باره برنامه‌ای دارید؟
در نشست خبری دکتر اسعدی این موضوع را مطرح کرد. خوشبختانه علی مرادخانی به ما قول داده که دبیرخانه جشنواره دیگر تعطیل نشود و فعالیت دائمش را داشته باشد. البته در سال‌های گذشته که دبیرخانه دائم نبوده، فعالیت‌های ما متوقف نشده است. اما به هر حال نیاز به دبیرخانه دائمی جشنواره هست تا همه موارد در آنجا جمع شود.
تسنیم: برخی از رسانه‌های نداشتنِ بیلبوردهای تبلیغاتی در سطح شهر را از ایرادهای جشنواره دانسته‌اند. آیا جشنواره‌ای مانند جوان، به داشتنِ بیلبوردهای تبلیغاتی نیاز دارد؟
ایرادی به جشنواره گرفته شده بود که چرا جشنواره تبلیغات و بیلبورد شهری ندارد. وقتی ما جشنواره‌ای در تالار رودکی با ظرفیت 200 نفر برگزار می‌کنیم، معنایش این است که این جشنواره به طور کامل حرفه‌ای و تخصصی است. کسانی که با موسیقی جدی سروکار دارند مخاطبان اصلی ما هستند، در کنار این مخاطبان والدین و استادانِ شرکت‌کنندگان هم به جشنواره می‌آیند. همین تعداد ظرفیت سالن رودکی را پر می‌کند و دیگر نیازی به بیلبوردهای تبلیغاتی در سطح شهر نیست. البته پیش از برگزاری و برای اطلاعِ عمومِ مردم به اطلاع رسانی نیاز هست که تلاش کردیم در سایت‌های تخصصی اخبارِ جشنواره منتشر شود. در نهایت باید بگویم که جشنواره موسیقی جوان پاپیولار نیست و نمی‌تواند مورد توجه توده‌های مختلف مردم قرار بگیرد.
-----------------------------
گفت‌وگو: یاسر شیخی یگانه
----------------------------
انتهای پیام/