ساده، جذاب و فراگیر: موجی از پوسترهای مینیمال سینمایی
پوسترهای سینمایی در قالب مینیمالیسم این روزها به وفور یافت می‌شوند. هنر مینیمالیسم تبدیل به یک جریان گرافیکی قالب شده است. از جام‌جهانی فوتبال در برزیل تا جلد کتاب و این روزها پوستر سینما. هنرمندان ناشناس در این عرصه جولان‌های جذابی داده‌اند.
این روزها طرح‌های گرافیکی مبتنی بر جریان مینیمالیسم تبدیل به موجی شده است که حتی شرکت گوگل و مایکروسافت را نیز تسخیر کرده است. کافی است نگاهی به تبلیغات این دو شرکت بزرگ بندازید تا دریابید مرزهای مینیمالیسم روز به روز در حال گسترش است.
محمد مهدی خدادای طراح ارشد گرافیک درباره مینیمالیسم می‌نویسد: «مینیمالیسم تکنیکی است که در آن طراح سعی می‌کند فقط چیزهای مهم را نگه دارد و بقیه موارد را حذف کند. مینیمالیسم برای خلاص شدن از چیزهای اضافی و عناصر اشتباهی است.»
از همین رو می‌توان استنباط کرد برندهای مهم تجاری با روی آوردن به گرافیک مینمال یا کمینه در پی کاستن فاصله خود با مشتری‌اند. مینیمالیسم با تشکیل شدن از رنگ‌ها و اشکال ساده، این قابلیت را ایجاد می‌کند که به راحتی به ذهن سپرده و به یاد آورده شود. حال موج طرفداران این هنر از برندسازی فراتر رفته است. پیشتر در حوزه کتاب موارد از طراحی جلد کتاب در قالب مینیمال (اینجا) معرفی کردیم. حال در این گزارش قصد است نمونه‌های از پوسترهای فیلم را معرفی کنیم که با بهره‌گیری از حفظ مهمترین عناصر فیلم، دست به خلق اثری گرافیکی زده شده است. این آثار هیچ یک پوستر رسمی فیلم محسوب نمی‌شوند.
1- پیانیست
فیلمی از رومن پولانسکی که داستان پیانیستی یهودی به نام ولادیسلاو اشپیلمان در جنگ جهانی دوم را نقل می‌کند. پولانسکی در فیلم تصویری از رفتاری به گفته غرب غیرانسانی با یهودیان را نشان می‌دهد. گرافیست در این فیلم دو عنصر مهم پیانو و یهودیت را از اثر گرفته است. کلاوینت‌های پیانو در قالب تابوت‌ها - که اشاره به قتل‌عام یهودیان دارد - بر منوره (شمعدانی مذهبی یهودیان) سوار می‌شود.
2- بالا
انیمیشن تحسین شده به کارگردانی پیت داکتر و محصولی موفق از شرکت پیکسار است. فیلم که داستان رویای پیرمردی نسبت به قهرمان کودکیش است، نگاه طنزآلوده‌ای به قهرمانانان رسانه‌ای دارد. در این اثر گرافیکی هنرمند با انتخاب پرنده عجیب و غریب انیمیشن به عنوان عنصری از اثر در فضای آبی رنگ - به نشانه آسمان - تصویری مشخص از «بالا» را نمایش می‌دهد. کلمه UP در پایین پوستر نیز به سبب رو به بالا بودن پایه‌های حرف U و نوعی تزلزل در ساختارش، دلالت بر حرکت رو به بالا دارد.
3- تلقین
فیلم موفق کریستوفر نولان داستانی علمی - تخیلی از سفر به ضمیر ناخودآگاه تبهکارانی است که آرام آرام خود درگیر و مفعول سفرشان می‌شوند. در فیلم آدام کاب با دیدن همسرش میان ماندن و رفتن از رویاییش دچار تردید است و این در حالی است او به مرده بودن همسرش آگاه است. در این اثر گرافیکی هنرمند تصویری از آدام کاب را به وسیله سیم به کلمه INCEPTION وصل کرده است که اشاره به صحنه به خواب رفتن افراد دارد؛ اما در معنای ثانویه اشاره به این دارد که شخصیت‌ها چندان قادر به کنترل ضمیر ناخودآگاه خود نیستند و همچون عروسک خیمه‌شب‌بازی کنترل می‌شوند.
4-جومانجی
فیلم علمی - تخیلی محبوب که در زمان پخشش در ایران هم طرفداران پروپاقرصی داشت، قصه پسری را روایت می‌کند که در یک بازی اسرارآمیز به سرزمینی خیالی فرستاده می‌شود و با ادامه یافتن بازی در آینده نجات پیدا می‌کند. دنیای اسرارآمیز جومانجی با آن حیوانات آفریقایی جنگل و دشت را متبادر می‌ساخت. از همین رو هنرمند رنگ پس‌زمینه را سبز انتخاب کرده است در بسترش دو تاس - به نماد بازی جومانجی - دو عدد - پنج شخصیت اصلی فیلم - را نشان می‌دهد.
5- آرواره‌ها
اسپیلبرگ با ساخت آرواره‌ها نوعی جدیدی از سینما دلهره در آمریکا بنا نهاد. داستان حمله یک کوسه غول‌پیکر که بعدها تفاسیر متعددی از آن شد و نماد خطر بزرگ و تهدیدگر آمریکا شناخته شد، در پوستر مینیمال به حروف‌نگاری مخصوص فیلم و آب خلاصه می‌شود. کوسه نیز در حکم فضای خالی حرف A و یک باله نمایان می‌شود.
6- فارست گامپ
اثر موفق رابرت زیمکیس که برای تام هنکس نخستین اسکارش را به ارمغان آورد. فارست گامپ، یک عقب مانده ذهنی است که بر نیمکتی نشسته است و داستان خارق العاده زندگی پر فراز و نشیبش را برای مردم مختلف نقل می‌کند. مردم او را باور نمی‌کنند که چگونه مردی با وییگی‌های فیزیکی او قهرمان جنگ و ورزش و ... باشد. قهرمان تا انتهای داستان بر نیمکتش تکیه زده است و بر راست بودن حرف‌هایش مصر. این اثر گرافیکی نیمکت را به عنوان موتیف فیلم بر پهنه قوی کاغذ حک کرده است که یادآور فضاهایی است که گامپ در آن زمان سپری کرده است.
7- آواتار
آخرین ساخته جیمز کامرون در آستانه اکران قسمت دومش است. در پوستر موجودات آبی رنگ سیاره پاندورا که به رابطه دوستانه به طبیعت دست یافته‌اند، بزرگ به تصویر کشیده شده‌اند و در مقابل انسان سفید رنگی قرار می‌گیرد که شیفته این رابطه انسانی‌اند. از همین رو است که در فیلم جیک سالی عاشق نیتیری آبی رنگ می‌شود.
8- اسکای‌فال (هبوط)
23امین دنباله جیمز باند با بازی دنیل کریگ و خاویر باردم صورت سنگی داستان تعقیب و گریز پیچیده است. فیلم داستان سقوط باند در جهان داستان است، چه در واقعیت بصری و چه در روایت داستانی. در پوستر، روی پل بر دره‌ای عمیق، مردی سقوط می‌کند و به سمت علامت 007 پیش می‌رود. در بالای پوستر کلمه skyfall به گونه‌ای طراحی شده است که حرف F با کشیدگی به سمت پایین این سقوط را تشدید می‌کند و این در حالی است که در دامن خود نام دنیل کریگ در نقش باند افسانه‌ای را دارد.
9- رومئو + ژولیت
عاشقانه پر سوز و گداز ویلیام شکسپیر در دستان باز لورمن، کارگردان استرالیایی به تصویری امروزی از عشق بود. فیلم با مرگ دلخراش دو دلداده در پوستر به تکثر تابوت‌های صورتی - به عنوان رنگ عشق البته از منظر زنانه - تشبیه شده است که در نهایت، در میانه پوستر به یک تابوت سرخ رنگ تبدیل می‌شود.
10- دهکده
فیلمی از ایم نایت شامالان، داستان مردمی است که در دهکده محصور میان درختان، نسل جوان خود را از واقعیت بیرونی محروم کرده‌اند. آنان را از بیگانگان می‌هراسانند، بیگانگانی که وجود نداشتند. نگهبانان روستا در خرقه قرمز رنگ حافظ این عقیده تو خالی‌اند. همان خرقه‌ای که در پوستر نمایان است.
11- مسیر سبز
فیلمی که بارها از تلویزیون ایران پخش شد تا فرانک دارابونت کماکان یکی از فیملسازان محبوب در ایران باشد. از کلیت فیلم، زمینه سبز کف زندان و موش واردن هال مورز - آقای جینگلز - در پیش‌زمینه سایه میله‌های زندان در پوستر نمایش داده شده است. آقای جینگلز نماد ابدیت جهان مسیر سبز است.
12- روانی
شاهکاری از سینماگر تعلیق، هیچکاک فیلم را با قتل قهرمان زنش به نیمه می‌رساند و با چرخشی خارق العاده بار فیلم را از قتل و دزدی پول به جنبه‌های شخصیت نورمن بیتس منتقل می‌کند. با این حال طراح پوستر صحنه قتل مارین کرین به دست بیتس جوان را ملاک قرار می‌دهد و در پرده حمام خلاصه‌اش می‌کند؛ البته در پس‌زمینه سرخ.
13- ممنتو
نئونواری از کریستوفر نولان، داستان اختلال حافظه کوتاه مدت لئونارد شلبی است که راه رهایی از این معضل را استفاده از عکس‌ها، یادداشت‌ها و ... می‌داند. طراح پوستر با بهره‌گیری از اسلایدهای عکس پلوراییدی، به عنوان یکی از عناصر تکرار شونده فیلم، دسته‌ای از آنها را در پس زمینه سیاه - به نشانه تیرگی ذهن شلبی - قرار می‌دهد. دسته اسلایدها مدورند که به فرم فیلم نولان اشاره دارد.
14- باشگاه مشت‌زنی
صابون تنها تصویری است که در این پوستر دیده می‌شود. چرا که در اثر محبوب دیوید فینچر، قهرمانان با دزدی از بیمارستان، چربی بدن انسان را به صابون تبدیل می‌کردند؛ کما اینکه صابون تصویری خیالی از این دزدی عجیب است. همه چیز به T.N.T و انفجار ختم می‌شود.
15- نمایش ترومن
کافی است صحنه نهایی فیلم را به یاد آوریم، جایی که ترومن در نهایت موفق به یافتن دری می‌شود. دری که او را از این دنیای رسانه زده آزاد می‌کند تا به هدفی خارج از این جهان رهنمون کند؛ رسیدن به تنها انسانی که واقعاً دوستش دارد. ترومن با قایقی که نسبت به آن فوبیا دارد می‌گریزد و از پله‌های سفید صعود می‌کند و آزاد می‌شود. پوستر نمادی از آزادی رسانه در فیلم است.
==================
گزارش از احسان زیورعالم
انتهای پیام/