رونمایی از منشور اخلاق حرفه‌ای و تجلیل از سه مترجم پیشکسوت

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نشست خبری جشن همدلی و همزبانی جامعه ترجمه ایران ویژه بزرگداشت مقام پیشکسوتان و بزرگان ترجمه ایران با حضور محمدرضا اربابی، رئیس انجمن صنفی مترجمان شهر تهران و سعیده حسین‌جانی، مدیر مرکز ترجمه حوزه هنری امروز، 6 شهریور ماه، در حوزه هنری برگزار شد.

اربابی در این نشست با اشاره به قدرت و تأثیر فن ترجمه در جهان گفت: امروزه هیچ‌کس تردیدی ندارد که ترجمه قدمت دیرینه در تمدن ایران داشته و باید اکنون نیز جایگاه واقعی خودش را داشته باشد. ترجمه پلی میان تمدن‌هاست و ایت در جهان پرتعامل امروز که گاهی از آن با عنوان جهان واحد یاد می‌شود، اثبات شده است. ترجمه می‌تواند در این جهان ابزاری برای تعامل باشد؛ چرا که در دنیا دو روش برای برقراری ارتباط وجود دارد: نخست زبان واحد و دیگری ترجمه که مورد دوم به دلیل حفظ زبان بومی، اهمیت بالایی دارد.

وی ادامه داد: مترجمان در دنیا صاحب جایگاه والایی هستند، این در حالی است که در ایران هنوز این جایگاه شناخته شده نیست و گاهی جایگاه مترجم با جایگاه مؤلف خلط می‌شود. ترجمه می‌تواند در جهان پرتعامل امروز، مهمترین ابزار فرهنگی باشد. ما هم می‌توانیم با استفاده از ترجمه هم به صدور فرهنگ بپردازیم و هم در بومی‌سازی دانش در کشور بهره ببریم. هرگاه تحولی در حوزه ترجمه رخ دهد، تحولی نیز در دانش رخ خواهد داد.

اربابی با اشاره به برگزاری جشن بزرگ مترجمان افزود: امروز نبود جایگاه واقعی و در شأن مترجمان سبب شده تا ما به سمت برگزاری جشنی برای پاسداشت مقام تمامی مترجمان کشور برویم. مترجمان ما مردان در سایه هستند و آنها را با هویت جداگانه‌ای نمی‌شناسند. این هم دلایل مختلفی دارد؛ از جمله اینکه مترجم را در قالب پدیدآورنده اثر حساب می‌کنند، در حالی که در جهان خلاف این رویه جاری است.

وی ادامه داد: اولین گام برای رفع چنین رویکردی می‌تواند تجمیع توان مترجمان کشور باشد. اینکه ما همه مترجمان را در ذیل یک سقف داشته باشیم. هر کس که در جامعه ما زبان می‌داند، به خودش اجازه ترجمه می‌دهد. این هم اشتباه بزرگی است که از نبود ساز و کار مناسب نشأت می‌گیرد. در نتیجه مترجمان ما در هر شکل ممکن در حاشیه قرار گرفته‌اند و متن داستان فراموش شده است. مترجمان واقعی ما، مخاطبان را از ادبیات فاخر اقتاع می‌کنند، اما از جایگاه لازم برخوردار نیستند.

رئیس انجمن صنفی مترجمان شهر تهران به راه‌اندازی انجمن صنفی مترجمان اشاره کرد و یادآور شد: انجمن صنفی مترجمان شهر تهران تحت مجوز وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در سال 93 تأسیس شد و هدف اصلی‌ خود را حمایت از مترجمان در نظر گرفت. انجمن امروز با همکاری برخی از نهادهای متولی و با برنامه‌ریزی چهار ساله یکی از آسیب‌های مهم را که همان عدم همگرایی بین مترجمان است، شناسایی کرد و براساس آن برپایی این جشن را در نظر گرفته است. این جشن با همکاری مرکز ترجمه حوزه هنری برگزار خواهد شد.

اربابی یادآور شد: ما علاوه بر مترجمان و پژوهشگران دانشگاهی حوزه ترجمه، مترجمان ادبی نامداری داریم که بار اصلی ترجمه کشور را به دوش می‌کشند. مترجمان ادبی، شفاهی، تخصصی و دیگر مترجمان به صورت جزیره‌ای و بدون نظارت فعالیت می‌کنند. هدف از برگزاری جشن همدلی این است که اقشار مختلف ترجمه را در کنار هم قرار دهد و مطالبات متعدد حوزه ترجمه را از یک حلقوم خارج کند و به گوش مسئولان برساند. امروز جامعه ترجمه باید جامعه مطالبه‌گر باشد. تا قبل از اسفند 93 کانال مناسبی برای رسیدن به حقوق از نظر قانونی وجود نداشت، اما گرد آمدن حول محور صنفی می‌تواند کمک کند که ما حقوق به حق را مطالبه کنیم.

وی از هشتم تا چهاردهم مهر ماه به عنوان هفته ترجمه یاد کرد و افزود: البته این نامگذاری فعلاً در انجمن صنفی است و برای آن برنامه‌های متعددی در نظر گرفته شده است. از جمله این موارد، برگزار سه نشست تخصصی در دانشگاه‌های تهران مرکز، تهران جنوب و دانشکده زبان‌های خارجی دانشگاه تهران است. علاوه بر این، ما برای هر روز از ایام این هفته نامگذاری‌ای در نظر گرفته‌ایم که براساس آن روز هشتم مهر ماه با عنوان «روز جایگاه نظام صنفی در صنعت ترجمه»، روز نهم مهر ماه روز «کسب و کار و تکالیف ترجمه»، روز دهم مهر ماه با عنوان «ترجمه و فناوری»، روز یازدهم همین ماه با عنوان «روز جشن همدلی و همزبانی ترجمه»، روز دوازدهم با نام «آموزش و پژوهش در ترجمه»، روز سیزدهم با نام «بومی‌سازی مطالعات ترجمه» و روز چهاردهم روز «صنعت ترجمه و جهانی‌سازی» یاد شده است. 

به گفته اربابی، قرار است در روز جشن که روز هشتم مهر ماه از ساعت 17 الی 20 در حوزه هنری برگزار شود، از غلامرضا امامی، محمدعلی آذرشب و فریده مهدوی دامغانی به عنوان مترجمان پیشکسوت تجلیل شود. همچنین در صورت امکان از نجف دریابندری نیز تجلیل خواهد شد. در این برنامه قرار است از منشور اخلاق حرفه‌ای مترجمان کشور رونمایی و از مدیر برتر ترجمه و برگزیدگان المپیک ترجمه نیز تجلیل شود.

سعیده حسینجانی دیگر سخنران این نشست بود. وی با اشاره به ظرفیت ادبیات فارسی به ویژه ادبیات دفاع مقدس و انقلاب اسلامی برای ترجمه و معرفی به دیگر کشورها گفت: تمرکز اصلی مرکز ترجمه بر برگرداندن آثار ادبیات انقلاب اسلامی و دفاع مقدس است. ادبیات دفاع مقدس ژانر جدیدی را معرفی کرده که تاکنون عناوین زیادی از این حوزه مورد توجه مخاطبان قرار گرفته که حتی تعدادی از آنها توانسته‌اند رکورددار در بازچاپ آثار باشند. هدف اصلی ما معرفی این نوع ادبیات به جهان است تا از این راه بگوییم که چگونه این ادبیات چشم بسیاری را به خود خیره کرده است.

وی ادامه داد: متأسفانه عمده مترجمان ما بر کارهای وارداتی کار می‌کنند، در حالی که نیاز امروز ما صادر کردن ادبیات خودمان است. ترجمه وارداتی در خود مؤلفه‌هایی مانند خیال‌پردازی، جادو و ... دارد که در سطح جهان جایگاه خود را یافته است، اما ادبیات ما بر معجزه است و هدف ما معرفی این ادبیات است، چرا که جهان امروز به معجزه نیاز دارد و مترجمی باید آن را ترجمه کند که به این زبان آگاهی داشته باشد. از همین‌جا از تمامی فعالان عرصه ترجمه دعوت می‌کنم که تلاش کنند تا ادبیات کشور خودمان معرفی شود.

جشن همدلی و همزبانی جامعه ترجمه ایران با همکاری حوزه هنری و انجمن صنفی مترجمان شهر تهران روز یازدهم مهر ماه در حوزه هنری برگزار می‌شود. شرکت در این مراسم برای تمامی مترجمان در حوزه‌های مختلف آزاد است.

انتهای پیام/