برخی پیمانکاران مسکن مهر خراسان‌رضوی وجوه تامین اجتماعی را پرداخت نکرده‌اند

به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد مقدس، تأمین اجتماعی یکی از حوزه‌های بسیار مهم در موضوع اقتصاد کشور است که در واقع تأمین آتیه قشر کارگر را برعهده دارد؛ این موضوع در خراسان رضوی که تعداد واحدهای تولیدی و صنفی آن به نسبت سایر استان‌ها بالاتر است رنگ دیگری به خود می‌گیرد و اهمیتی دوچندان پیدا می‌کند.

تعداد بالای افراد مستمری بگیر و بازنشسته تأمین اجتماعی در خراسان رضوی نیز نشان‌‌دهنده اهمیت این بخش از اقتصاد بوده که قانون کشور نیز به آن توجه ویژه‌ای داشته است.

با توجه به این مسئله و اهمیت این بخش گفت‌وگویی با محمد قوامی مدیرکل تأمین اجتماعی خراسان رضوی داشته‌ایم که مشروح آن را در زیر می‌خوانید.

مهمترین عناوین گفت‌وگوی مدیرکل تأمین اجتماعی خراسان رضوی و خبرنگار تسنیم به شرح زیر است:

• 839 هزار نفر هم‌اکنون زیر پوشش بیمه تأمین اجتماعی خراسان رضوی هستند.
• مستمری بگیران استان 131 هزار نفر بوده و در کل با احتساب افراد زیر پوشش به حدود 370 هزار نفر در این بخش می‎رسد.
• آمار افراد زیر پوشش بیمه بیکاری خراسان رضوی 10 هزار و 493 نفر در 6 ماهه نخست سال جاری بوده است.
• تعداد بیمه شدگان با افراد زیر پوشش بیمه شدگان اصلی حدود 2 میلیون و 313 هزار نفر در استان خراسان رضوی است.
• کل هزینه‌های پرداخت شده برای مستمری بگیران، درمان و دیگر مواردی از این دست 2160 میلیارد تومان بوده است.
• تأخیر در پرداخت مستمری‌ها برای رفع اشکالات وارد بر پرداخت‌ها انجام می‌شود.
• تعداد کل بیمه شدگان بخش حرف و مشاغل آزاد حدود 56 هزار نفر در خراسان رضوی بوده است.
• هم اکنون 16 هزار و 600  نفر در خراسان رضوی از خدمات بازنشستگی پیش از موعد استفاده می‌کنند.
• 18 هزار نفر از طرح کرامت رضوی تأمین اجتماعی استفاده کرده‌اند.
• مستمری بگیرانی که گرفتاری‌های ویژه‌ای دارند می‌توانند از وام قرض الحسنه در نظر گرفته شده استفاده کنند.

مشروح گفت‌وگوی تسنیم با مدیرکل تامین اجتماعی استان خراسان رضوی به شرح زیر است:

تسنیم: توضیحاتی در مورد عملکرد خود در 6 ماهه نخست امسال ارائه داده و تحلیل مقایسه‌ای نسبت به مدت زمان مشابه در سال گذشته داشته باشید.

قوامی: فعالیت اصلی سازمان تأمین اجتماعی پوشش بیمه‌ای افرادی است که در فعالیت اقتصادی استان مشغول به کار بوده و می‌توان گفت در مجموع وضعیت استان نسبت به سنوات گذشته در سال 93 ارتقا داشته است.

به عنوان مثال در حوزه اصلی یعنی بیمه شدگان اصلی نسبت به سال 92 حدود 4 درصد رشد داشته در اسفند ماه 93 تعداد بیمه شدگان اصلی 850 هزار نفر بوده، البته باید گفت که این تعداد در 6‌ماهه نخست امسال کاهش یافته و هم‌اکنون 839 هزار بیمه شده در سراسر استان وجود دارد.

دلیل اصلی این کاهش این است که برخی از قراردادها در پایان سال اتمام پیدا می‌کند و برخی از مشاغل نیز حالت فصلی دارد که فعالیت اصلی آنها از 6 ماهه دوم آغاز می‌شود مثلا در کارخانه‌هایی مانند صنایع غذایی که سهم زیادی از استغال استان را به خود اختصاص می‌دهند.

در 6 ماهه دوم به وجود می‌آید به همین دلیل معمولاً آمار 6 ماهه دوم افزایش داشته و لذا احتمال اینکه این میزان در پایان سال رشد داشته باشد بسیار زیاد است.

تعداد بیمه‌شدگان با افراد زیر پوشش بیمه شدگان اصلی حدود 2 میلیون و 313 هزار نفر در استان می‌شود.

تعداد‌کل مستمری بگیران استان 131 هزار نفر بوده و در کل با احتساب افراد زیر پوشش حدود 370 هزار نفر در این بخش می‌شود آمار افراد زیر پوشش بیمه بیکاری خراسان رضوی 10 هزار و 493 نفر در 6 ماهه نخست سال جاری بوده که در پایان سال 93 حدود 10 هزار و 390 نفر بوده که در این حوزه رشدی به وجود نیامده است.

192 هزار کارگاه فعال اقتصادی در خراسان رضوی وجود دارد، کل هزینه‌های پرداخت شده برای مستمری‌بگیران، درمان و دیگر مواردی از این دست 2160 میلیارد تومان بوده که در 6 ماهه نخست سال جاری  حدود هزار میلیارد تومان است.

تسنیم:اقداماتی که برای بیمه تکمیلی درمان در خراسان رضوی توسط تأمین اجتماعی به انجام رسیده چیست؟

قوامی:بیمه تکمیلی جز وظایف سازمان تأمین اجتماعی در حال حاضر نیست اما مستمری بگیران در کل کشور که شمار آنها حدود 2 میلیون و 800 هزار نفر است با کمک سازمان قراردادهایی را بسته‌اند و از بیمه تکمیلی درمان استفاده می‌کنند که تأمین اجتماعی در این بخش اقداماتی را به انجام رسانده اما اکثر این اقدامات در حوزه بیمه‌های تجاری است.

تسنیم:اخباری مبنی بر تأخیر در پرداخت مستمری افراد در رسانه‌ها منتشر شده، دلیل این موضوع چیست؟

قوامی: در پرداخت مستمری بگیران دو اشکال عمده از ابتدا وجود داشته نخست اینکه پرداخت به افراد پیش از اتمام برج اصلا قانونی نیست.

در نظر داشته باشید از پنجم این ماه که پرداخت مستمری‌ها آغاز شده در واقع حقوق آبان ماه افراد واریز می‌شود، دلیل این موضوع هم این بود که در زمان به‌وجود آمدن این روند ابزار و امکانات لازم برای پرداخت‌های الکترونیکی وجود نداشت و در روز پرداخت مستمری‌ها خیل عظیمی از بازنشستگان به بانک مراجعه کرده و ازدحام زیادی در شعب به وجود می‌آمد.

لذا تصمیم بر این قرار گرفت که از پنجم ماه بر‌اساس حروف الفبا پرداخت حقوق‌ها انجام شود تا ازدحام در بانک‌ها به وجود نیاید اما ایراد دوم گلایه افرادی بود که در پایان ماه حقوق مستمری خود را دریافت می‌کردند.

به بیان دیگر میان پرداخت حروف الف تا حرف ی حدود 20 روز اختلاف در پرداخت وجود داشت و در واقع برای پیشگیری از این دسته تبعیض‌ها و به وجود آمدن اختلافات مبنی بر کم کردن فاصله‌های زمانی پرداخت در افراد مختلف شد.

از طرفی با توجه به اینکه هم اکنون تمام زیرساخت‌های الکترونیکی برای پرداخت متمرکز مهیا شده است قرار شد پرداخت حقوق‌ها به مبنای اصلی آن بازگشته و پس از 25 ماه انجام شود.

با این حال برای اینکه فشار زیادی روی مستمری بگیران به وجود نیاید ترتیبی اتخاذ شد که با فواصل زمانی تعیین شده در اسفند ماه سال جاری تمام پرداخت‌ها بین بیستم تا بیست و پنجم همان ماه پرداخت شود.

از طرفی هم سازمان تصمیم گرفت تا سیستم پرداخت خود را در تمام کشور متمرکز کرده و اقدامات مربوط به آن نیز در دست انجام بوده و هم اکنون بنا بر این است که پرداخت تمام مستمری بگیران به صورت متمرکز از مرکز انجام شود.

چالش دیگری نیز در پرداخت مستمری بگیران وجود داشت و آن هم همپوشانی‌هایی بود که در برخی از موارد به وجود می‌آمد.

در نظر بگیرید در یک پرونده واحد چند نفر در شهرهای مختلف مستمری دریافت می‌کنند، به عنوان مثال دختر در شهری دانشجو است و سهم خود از مستمری پدر را در همان شهر دریافت می‌کند و مادر در شهری دیگر ساکن بوده و سهم خود را از پرداختی‌ها در همان مکان دریافت می‌کند. این موضوع در برخی از موارد مشکلاتی را ایجاد کرده که هم‌اکنون با به وجود آمدن سیستم پرداخت متمرکز این چالش‌ها برطرف می‌شود.

تسنیم:آیا سازمان تأمین اجتماعی در خراسان‌رضوی در سرمایه‌گذاری برای بهبود خدمات‌رسانی به بیمه‌شدگان ورود پیدا کرده است؟

قوامی: در مورد سرمایه‌گذاری اصلا به صورت استانی تصمیم‌گیری نمی‌شود و سازمان تأمین اجتماعی در این مقوله کاملا متمرکز وارد عمل می‌شود و تمام مبانی آن در مرکز اتفاق می‌افتد.

طبیعتا در خراسان نیز بخش‌هایی برای سرمایه گذاری انتخاب شده و سازمان در آنها ورود پیدا کرده به عنوان مثال بخشی از سهام شرکت آبادگران در خراسان رضوی متعلق به سازمان تأمین اجتماعی است و سرمایه گذاری‌های دیگری در هلدینگ‌های مختلف اقتصادی انجام شده است.

شرکت سرمایه گذاری تأمین اجتماعی با توجه به وضعیت موجود در حوزه‌های مختلف از جمله بخش نفت و گاز، سیمان، داروسازی و دیگر مواردی از این قبیل وارد شده است.

همچنین برای بهبود خدمات رسانی به افراد زیر پوشش بیمه در قالب کمک‎هایی از قبیل بیمه تکمیلی، پرداخت بن، عائله مندی و موارد دیگری از این قبیل سازمان وارد عمل شده و یا از محل وجوه درآمدی خود به مستمری بگیران وام پرداخت می‌کند.

اخیرا نیز اعلام شده که تعداد مشخصی وام برای مستمری بگیران در نظر شده و در این مقوله سهم خراسان رضوی نیز مشخص شده و افراد می‌توانند با مراجعه و با توجه به شرایط در نظر گرفته شده وام قرض الحسنه با کارمزد 2 درصد دریافت کنند.

اما چالشی که در حوزه تأمین اجتماعی وجود دارد که سبب پایین آمدن میزان رفاه مستمری‌بگیران می‌شود این است که غالبا دستمزدهای واقعی به این سازمان ارائه نمی‌شود و بیشترین تعداد حق بیمه‌هایی که واریز می‌شود بر اساس حداقل‌های مصوبی است که قانون کار در نظر گرفته شده است.

بنابراین فردی که پس از 30 سال بازنشسته می‌شود چیزی بیش از همان حداقل قانون کار دریافت نمی‌کند، زیرا پرداخت انجام شده بر همین مبنا بوده است. هم‌اکنون در سازمان تأمین اجتماعی پرداخت مستمری نزدیک به سقف تعیین شده نیز انجام می‌گیرد که به افرادی تعلق دارد، که این افراد در زمان اشتغال به کار حداکثر میزان حق بیمه را پرداخت کرده‌اند.

تسنیم: به اعطای وام به مستمری بگیران اشاره کردید لطفا در این مورد توضیحاتی ارائه می‌دهید؟

قوامی: افراد باید به بانک رفاه مراجعه کرده و تا سقف 2 میلیون تومان وام قرض الحسنه با انجام بررسی‌هایی به آنان تعلق می‌گیرد.

اولویت برای افرادی است که میزان دیافت مستمری آن‌ها بسیار‌کم بوده و یا گرفتاری‌هایی دارند که باید به آنها رسیدگی شود، افراد می‌توانند به کانون‌های بازنشستگی مراجعه کنند تا آنها را به بانک معرفی کنند.

تسنیم: گلایه‌هایی توسط افرادی که با استفاده از یارانه در نظر گرفته شده برای برخی از مشاغل مانند قالیبافی و یا خبرنگاری اقدام به بیمه‌کردن خود کرده‌اند ارائه شده که مبنای آن پذیرفته‌نشدن افراد جدید در لیست بیمه هستند در این زمینه توضیحاتی را ذکر می‌کنید؟

قوامی: پرسش شما به بخشی از فعالیت‌هایی بازمی‌گردد که براساس قانون هدفمندی یارانه‌ها به سازمان اختیار داده‌اند در ازای پولی که از دولت همه ساله دریافت می‌کند تعدادی را بیمه کند.

براساس این تکالیف افراد زیر پوشش بیمه قرار گرفته‌اند اما برای توسعه این بخش نیاز به تأمین منابع مورد نیاز آن از طرف دولت دارد در واقع سازمان این توانایی را ندارد که بدون تأمین شدن نقدینگی مورد نیاز برای بیمه کردن افراد جدید آنها را پوشش دهد.

لذا برخی از این صندوق‌ها دیگر فعالیتی ندارند و افراد جدیدی را معرفی نمی‌کنند اما موضوع مشاغل و حرف آزاد کاملا متفاوت است، به عنوان مثال در موضوع کارگران ساختمانی این قاعده وجود ندارد آنها براساس وجوهی که از محل پروانه ساختمانی از سازندگان دریافت می‌شود زیر پوشش قرار می‌گیرند.

همین امسال 15 هزار و 500 نفر در این بخش افزایش داشته و این فرآیند نیز تسهیل شده و کارفرماها نیز می‌توانند با ارائه درخواست خود را نیز بیمه کنند و از مزایای آن بهره‌مند شوند همچنین برای تسهیل امور و بهبود وضعیت تمام پرداخت‌ها و ارائه لیست‌های مربوط به کارفرمایان به صورت الکترونیکی و غیرحضوری انجام می‌شود.

اما در مورد صندوق‌هایی که با استفاده از یارانه دولتی افراد را بیمه می‌کنند، وضعیت متفاوت است و تصمیم‌گیری در مورد آن در مرکز انجام می‌شود.

به عنوان مثال صندوق اعتباری هنرمندان که هم‌اکنون با سازمان تأمین اجتماعی با مشکلاتی مواجه شده‌اند باید در مرکز برای معرفی افراد جدید به تفاهم رسیده و مشکلاتی که در حوزه اعتبارات دارند را حل کنند.

به بیان ساده‌تر بسیاری از سیاست‌گذاری‌های استانی سازمان تأمین اجتماعی در مرکز انجام می‌شود، زیرا برنامه‌ریزی در حوزه استانی ممکن است چالش‌های زیادی را ایجاد کند.

البته در تصمیم‌گیری‌های نهایی اقتضائات هر استان در نظر گرفته می‌شود، مثلاً ممکن است در استانی بیمه ماهی‌گیری برای افرادی که در این حرفه فعالیت دارند، لحاظ شود حال اینکه قرار ‌دادن اعتباری در این حوزه برای استانی مانند خراسان رضوی بی‌معنی است.

تسنیم: در مورد الکترونیکی‌کردن فرآیندهای خود اشاره‌ای داشتید لطفا توضیحات بیشتری در این مورد بدهید.

قوامی: یکی از دغدغه‌های سازمان تأمین اجتماعی حضور کارفرمایان و بیمه شدگان در واحدهای اجرایی بوده در روزهای آخر ماه مراجعات افرادی که قصد پرداخت حق بیمه خود را داشتند افزایش پیدا می‌کرد و ازدحام زیادی ایجاد می‌شد.

تصمیم گرفته شد که فرآیندهای غیرحاکمیتی به خود مردم و یا بخش خصوصی واگذار شده و اتفاق خوبی در این بخش رخ داده که نمونه آن این است که در مورد لیست‌های الکترونیکی هیچ مشکل دیگری وجود ندارد و افراد می‌توانند با اتصال به اینترنت تمام اقدامات خود در این حوزه را انجام دهند. همچنین الکترونیک‌کردن بخش ابلاغ‌ها نیز در دست اقدام است که فرد بتواند به راحتی از وضعیت بیمه تأمین اجتماعی خود مطلع شود.

تسنیم:در مورد بیمه مستمری زنان خانه‌دار توضیح دهید.

قوامی: زنان خانه‌دار در قالب مشاغل آزاد بیمه از خدمات سازمان بهره‌مند می‎شوند که تعداد‌کل بیمه‌شدگان بخش حرف و مشاغل آزاد حدود 56 هزار نفر بوده و زنان خانه‌دار نیز جز این دسته هستند.

این موضوع هم‌اکنون به صورت قانونی انجام شده و زنان خانه‌دار می‌توانند با نرخ‌های 12 و 14 و 16 درصد خود را بیمه کرده و زیر پوشش خدمات این سازمان قرار می‌گیرند.

تسنیم: در مورد بیمه مشاغل سخت مواردی ذکر شده که یکی از آنها موضوع 4 درصدی است که واحد باید برای بازنشستگی شاغلان در این حرف پرداخت کنند و چالش‌هایی در این حوزه به وجود آمده لطفا در این بخش قدری توضیح دهید.

قوامی: براساس قانون شروع اجرای بیمه مشاغل سخت و بازنشستگی پس از 20 سال کار در 14 مهر ماه سال 80 به تصویب رسیده و با زمان در نظر گرفته شده برای اجرا شدن از سال 81 این قانون اجرا می‌شود.

در قانون مشخص شده که این 4‌درصدها پرداخت شود در آن زمان بر اساس آیین نامه این مبلغ به صورت ماهانه توسط کارگاه پرداخت می‌شد، اما در دیوان این موضوع مغایر قانون تشخیص داده شد و هم اکنون پس از درخواست بازنشستگی فرد، کارگاه باید این مبلغ را بپردازد.

البته باید در نظر داشت که برای اینکه شغلی آلاینده محسوب شود باید میزان آلایندگی کارگاه مشخص شود و این موضوع تنها در زمانی اتفاق می‌افتد که واحد اقتصادی فعال باشد.

در نتیجه فرد صاحب کارگاه باید مبلغ 4‌درصد را بپردازد و حتی اگر واحد اقتصادی تعطیل شده باشد باید مبلغ مربوط به بازنشستگی برای کارگر خود را بپردازد و در غیر اینصورت مطابق قانون نمی‌توان فرد را بازنشسته کرد.

هم اکنون 16 هزار و 600‌نفر در خراسان‌رضوی از بیمه مشاغل سخت و زیان‌آور استفاده کرده و مستمری دریافت می‌کنند که 20 درصد مستمری بگیران تأمین اجتماعی خراسان رضوی در طول 12 سال گذشته از این بخش بوده‌اند.

تسنیم: در مورد تعداد بازنشستگان پیش از موعد در خراسان رضوی توضیحاتی ارائه کنید.

قوامی: تمام تعداد 16 هزار و 600 نفری که در بالا ذکر شد در واقع تعداد بازنشستگان پیش از موعد است که شامل مشاغل سخت و زیان آور، نوسازی صنایع و کارکنان دولت است از این تعداد 976‌نفر مربوط به کارکنان دولت بوده و مابقی به دو گروه دیگر تعلق دارند.

تسنیم: تعدادی از پیمانکارانی که در پروژه‌های مسکن مهر فعالیت کرده‌اند ادعا دارند مبالغی از تأمین اجتماعی طلبکار هستند لطفا در مورد این موضوع و اینکه آیا امکان تهاتر برای آنها وجود دارد؟

قوامی: هر پیمانکاری که مطالباتی از سازمان دارند، می‌تواند به شعب مراجعه کرده و پرونده‌ها بر اساس ضوابط به مرکز ارجاع شده و در مورد آنها تصمیم گیری می‌شود.

البته تعداد این افراد زیاد نیست، یکی از مشکلاتی که در مسکن مهر وجود دارد، این است که تعداد زیادی از پیمانکاران وجوه قانونی سازمان تأمین اجتماعی را پرداخت نکرده و سازمان در پی احقاق حقوق خود در این زمینه است اما برای همان افرادی که از سازمان مطالبه دارند پس از انجام بررسی‌های مورد نیاز امکان تهاتر وجود دارد.

تسنیم: اگر موضوعی را در نظر دارید که نیاز به ذکر آن می‌بینید بفرمایید.

قوامی: یکی از اقدامات خوبی که در سازمان تأمین اجتماعی انجام شده طرح کرامت رضوی است که در آن سازمان مستمری بگیرانی که حداقل حقوق را دریافت می‌کنند و امکان سفر را ندارند.

برای زیارت بارگاه ملکوتی ثامن‌الحجج از سراسر کشور به مدت 3 روز در مشهد پذیرایی می‌شوند، تا امروز حدود 18 هزار نفر مستمری بگیر از این امکان استفاده کرده در یکی از هتل‌ها اقامت کرده و تمام هزینه‎ها نیز توسط سازمان تأمین اجتماعی پرداخت می‌شود. افرادی که به این سفر آمده‌اند معمولا از استان‌های مختلف بوده و بیشترین میزان آن نیز از مناطق محروم بوده است.

گفت‌وگو از شهرزاد حسینی قهستانی

انتهای پیام/