اقتصاد مقاومتی نیازمند اجرا و کارآمدی دولت
رهبر معظم انقلاب اسلامی پیش از این به رئیس محترم جمهوری و اعضای محترم دولت تذکر داده بودند که شورای موجود در دولت برای اجرای سیاست های اقتصاد مقاوتی ظرفیت و کارآیی لازم را ندارد و باید به یک ستاد فرماندهی ارتقاء پیدا کند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، اقتصاد مقاومتی و توجه به رشد درون زا و تقویت اقتدار درونی کشور و تلاش برای حل مشکلات کشور با اتکا به نیروی درونی کشور از توصیه های مکرر و مکرر رهبر معظم انقلاب اسلامی به مسؤولان کشور در سالهای اخیر است و خصوصا مسؤولان دولت کنونی بارها و بارها مخاطب این تذکر رهبر معظم انقلاب اسلامی قرار گرفته اند. در این میانه دولت جمهوری اسلامی ایران باید به عنوان مرکزیت ستادی که قرار است اقتصاد مقاومتی را اداره و اجرا کند، عمل نماید و از این رو لازم است که مسؤولان دولتی هم به اقتصاد مقاومتی ایمان و اعتقاد قلبی داشته باشند و هم دانش و آگاهی و اراده کافی برای اجرای آن را در خود داشته باشند چراکه بدون این اعتقاد و آگاهی، امکان انجام این وظیفه محقق نخواهد شد. در طول سالهای اخیر معظم له بارها بر مسأله مهم اقتصاد مقاومتی و وظایف مسؤولان در این باره تأکید کردند اما مطابق آخرین اخبار منتشر شده در این زمینه، رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیداری که با اعضای هیأت دولت داشته اند، بر ضرورت تشکیل ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی تأکید کرده اند که به همین مناسبت شایسته است که یکبار دیگر مسأله مهم اقتصاد مقاومتی و نقش مهم دولت در تحقق آن، مورد توجه قرار گیرد.
اقتصاد مقاومتی نسخه اقتصادی دانشمندان و متفکران اقتصادی کشور ما برای شرایط کنونی کشور است. این نسخه که اکنون برای اجرا به خوبی آماده شده است و سیاست ها و برخی از زیربناها و اسناد بالادستی آن فراهم آمده است، باید به اجرا گذاشته شود. مطابق اخبار منتشرشده، رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار اخیر خود با اعضای هیئت دولت بر ضرورت اجرایی کردن این نسخه تأکید داشته اند. معاون پارلمانی رئیس جمهور با اشاره به جلسه اخیر هیئت دولت با مقام معظم رهبری خبر داده است که ایشان ستاد راهبردی اقتصاد مقاومتی را به ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی تغییر نام دادند؛ بر اجرای جدی تر اقتصاد مقاومتی تأکید کردند و دولت، این مهم را در دستور کار قرار داد. وی به جلسه گذشته اعضای هیأت دولت، رئیس جمهور با مقام معظم رهبری اشاره کرد و گفت: در این جلسه ایشان بر اجرای جدی تر اقتصاد مقاومتی تأکید کرده و ستاد راهبردی اقتصاد مقاومتی را به ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی تغییر نام دادند. وی افزود: هم چنین ایشان تأکید مجددی بر این نکته داشتند که اقتصاد ایران باید مردمی شده و بخش واقعی اقتصاد ایران به دست فعالان اقتصادی سپرده شود.
البته پیش از این نیز رهبر معظم انقلاب اسلامی به رئیس محترم جمهوری و اعضای محترم دولت تذکر داده بودند که شورای موجود در دولت برای اجرای سیاست های اقتصاد مقاوتی ظرفیت و کارآیی لازم را ندارد و باید به یک ستاد فرماندهی ارتقاء پیدا کند. ایشان در این باره خاطرنشان ساخته بودند: «قدم بعدی این است که یک ستاد قوی و هوشمند و نافذالکلمه تشکیل بشود. من البتّه اطّلاع دارم که آقای رئیس جمهور شورایی را تشکیل داده اند، خود ایشان هم شرکت می کنند، بسیار هم کار خوبی است؛ امّا این آن ستاد فرماندهی نیست. خب آقای رئیس جمهور کارهای فراوان دیگری هم دارند که باید به آن ها هم برسند، نمی شود که همه ی وقت و همه ی همّت، صرف این کار بشود. یک ستادی لازم است - مثل ستادهای فرماندهی که ما در دوره ی جنگ داشتیم و در بعضی از کارهای دیگر هم یک ستادهای فرماندهی ایجاد شده که خود شما آقای دکتر روحانی در این مسائل تجربه دارید- یک ستاد فرماندهی لازم دارد که به طور دائم رصد کند، نگاه کند، ببیند کدام دستگاه توانسته و پیش رفته، کجا مشکل وجود دارد. چون حرف زدن آسان است، برنامه ریزی هم خیلی مشکل نیست، [ولی]عمل کردن با این ها فرق دارد؛ خب آدم بخواهد در میدان وارد بشود و پیش برود، گاهی اوقات یک موانعی پیش می آید که قبلاً پیش بینی نشده، بعضی پیش بینی هم شده لکن موانعی است که پیش می آید؛ بایستی آن ستاد بتواند به صورت ضربتی آن موانع را برطرف کند، راه را باز کند و پیش برود؛ و نافذالکلمه یعنی باید گوش کنند؛ ... هرچه آن ستاد گفت، واقعاً همه آن حرف را بپذیرند. بعد هم پیشرفت کار را به مردم گزارش بدهید؛ ببینید واقعاً چه اتّفاقی می افتد! شما شش ماه مثلاً فرض کنید به همین شکلی که ما گفتیم، [یعنی] این برنامه وقتی تدوین شد، این ستاد تشکیل بشود و شش ماه فعّالیّت کند؛ کار به صورت چشمگیری پیش خواهد رفت؛ بعد بیایید همان را به مردم بگویید؛ بگویید این کارها را کردیم، آن کارها را کردیم؛ مردم در زندگی ]خود] احساس می کنند؛ آن امید و خوش بینی به آینده که شما می خواهید در مردم باقی بماند، به طور کامل تأمین خواهد شد؛ یعنی به مردم گزارش داده بشود.» (بیانات در دیدار رئیس جمهور و اعضای هیأت دولت 4/06/1394) اما ظاهرا آن ستاد فرماندهی نافذ الکلمه مورد نظر رهبر معظم انقلاب اسلامی تا کنون شکل نگرفته بود و به این ترتیب رهبر معظم انقلاب در دیدار اخیر خویش، دولت را به تشکیل آن موظف کرده اند.
اقتصاد مقاومتی و توجه به رشد درون زا و تقویت اقتدار درونی کشور و تلاش برای حل مشکلات کشور با اتکا به نیروی درونی کشور از توصیه های مکرر و مکرر رهبر معظم انقلاب اسلامی به مسؤولان کشور در سالهای اخیر است و خصوصا مسؤولان دولت کنونی بارها و بارها مخاطب این تذکر رهبر معظم انقلاب اسلامی قرار گرفته اند. البته وظیفه اقتصاد مقاومتی صرفا متوجه دولت نیست بلکه همه ارکان حکومت و حتی بخش های اجتماع و خود مردم نیز در آن نقشی وافر و به سزا دارند اما در این میانه، دولت جمهوری اسلامی ایران باید به عنوان مرکزیت ستادی که قرار است اقتصاد مقاومتی را اداره و اجرا کند، عمل نماید و از این رو لازم است که مسؤولان دولتی هم به اقتصاد مقاومتی ایمان و اعتقاد قلبی داشته باشند و هم دانش و آگاهی و اراده کافی برای اجرای آن را در خود داشته باشند چراکه بدون این اعتقاد و آگاهی، امکان انجام این وظیفه محقق نخواهد شد. در طول سالهای اخیر معظم له بارها بر مسأله مهم اقتصاد مقاومتی و وظایف مسؤولان در این باره تأکید کردند. متن حاضر به همین مناسبت به برخی از تذکرات و نکاتی که رهبر معظم انقلاب در این باره بیان داشته اند، می پردازد:
* گشایش اقتصادی و بهبود وضع کشور منوط به اقتصاد مقاومتی است
نکته بسیار مهمی که باید به آن توجه کرد این است که بهبود اوضاع اقتصادی کشور منوط به مذاکره با چند کشور و یا انجام قراردادهایی با برخی از کشورها نیست. اقتصاد کشور با این اقدامات اصلاح نخواهد شد. اصلاح اقتصاد کشور و بهبود معیشت مردم و حل معضلات اساسی کشور بستگی به اجرای اقتصاد مقاومتی دارد. به همین دلیل رهبر معظم انقلاب اسلامی در نامه خود به رئیس جمهور در باب الزامات اجرای برجام خاطر نشان کردند: «در خاتمه همان طور که در جلسات متعدّد به آن جناب و دیگر مسؤولان دولتی یادآور شده و در جلسات عمومی به مردم عزیزمان گوشزد کرده ام، رفع تحریمها هر چند از باب رفع ظلم و احقاق حقوق ملّت ایران کار لازمی است، لیکن گشایش اقتصادی و بهبود معیشت و رفع معضلات کنونی جز با جدّی گرفتن و پیگیری همه جانبه ی اقتصاد مقاومتی میسّر نخواهد شد. امید است که مراقبت شود که این مقصود با جدّیّت تمام دنبال شود و به خصوص به تقویت تولید ملّی توجّه ویژه صورت گیرد و نیز مراقبت فرمایید که وضعیّت پس از برداشته شدن تحریمها، به واردات بی رویّه نینجامد و به خصوص از وارد کردن هرگونه مواد مصرفی از آمریکا جدّاً پرهیز شود.» (نامه رهبر انقلاب به رئیس جمهور درباره الزامات اجرای برجام - 29/07/1394)
* راه حل مشکلات کشور در درون است؛ دنبال آن در بیرون نگردید!
یکی از بنیان های اصلی اندیشه اقتصاد مقاومتی آن است که ریشه حل مشکلات کشور در درون است و برای حل معضلات اقتصادی به جای دل بستن به تیم های مذاکراتی باید به دست های توانمند کارگران و مدیران لایق و شایسته کشور دل بست. این مبنا و اندیشه زیربنای تحکیم و تقویت بافت درونی قدرت در کشور و استحکام اقتدار درونی کشور است و بر این اساس به جای توجه به بیرون، باید به درون و تقویت آن فکر کرد. البته اقتصاد مقاومتی برون گریز و برون ستیز نیست اما نکته توجه و تمرکز اصلی آن به درستی بر دورن متمرکز است. رهبر معظم انقلاب اسلامی همین امر را با صراحت به مسؤولان محترم متذکر شده و بیان داشته اند: «من بر روی اقتصاد مقاومتی تکیه می کنم. اوّلِ سال هم عرض کردم، به شما هم حالا توصیه خواهم کرد، در برنامه ی ششم که در پیش است، روی اقتصاد و روی فرهنگ و روی علم باید تکیه کنید. اقتصاد مقاومتی قدم بلندی است که در این زمینه ها می توان برداشت و دستگاه های دولتی و دستگاه های مدیریّت کشور - چه در مجلس، چه در دولت، چه بخشهای گوناگون - وظایفی در این زمینه دارند. علاج مشکلات کشور، اقتصاد مقاومتی است. علاج مشکلات کشور را - چه مشکلات اقتصادی، چه مشکلات سیاسی - بیرون از این مرزها نمی شود پیدا کرد. کار بکنند؛ هرکس هر تلاشی بلد است، انجام بدهد؛ ما هم موافقیم، بارها هم گفته ایم، از همه ی کسانی که در بخشهای مختلف - خارجی، داخلی - ابتکار دارند و حرکت دارند و تحرّک دارند، ما دفاع می کنیم - دفاع صمیمانه و واقعی، نه دفاع صوری - امّا معتقدیم آن چیزی که علاج مشکلات کشور است، در درون کشور است، در درون وجود من و شما است. ما هستیم که می توانیم اقدام بکنیم؛ بلد باشیم که چه کار بکنیم و بفهمیم که راه درست کدام است و با جرأت و دلیری آن کار را انجام بدهیم؛ آن وقت مشکلات کشور بلاشک حل خواهد شد. یک گام بزرگ و بلند، همین اقتصاد مقاومتی است.» (بیانات در دیدار نمایندگان مجلس شورای اسلامی - 4/03/1393)
* اقتصاد مقاومتی نیازمند تلاش است و با صحبت محقق نمی شود
یکی از اولین و ساده ترین و در عین حال مهم ترین تذکرات رهبر معظم انقلاب در باب اقتصاد مقاومتی این بوده و هست که اقتصاد مقاومتی با شعار محقق نمی شود و باید در این زمینه تلاش و کوشش مجدانه و پی گیر صورت بگیرد. ایشان در موارد متعددی به مسؤولان کشور متذکر شده اند که با تکرار شعار اقتصاد مقاومتی نمی توان به اهداف ترسیم شده در سیاست های کلان اقتصاد مقاومتی دست یافت و برای تحقق این اهداف باید تلاش و کوششی جدی و پی گیر صورت بگیرد. از این روست که وجود یک ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی و راهبری و رهبری کردن کامل همه تلاش ها در این زمینه، امری لازم و ضروری است. به همین جهت است که رهبری بر اهمیت عمل در این زمینه تأکید می کنند و بیان می دارند: «اگر شعار، خوب، پُرمحتوا، پُرمضمون، حاکی از یک حقیقت قابل گسترش فکری انتخاب بشود، این می شود هم حرف، هم عمل؛ مطرح کردن آن جهت دهنده و برانگیزاننده است. بنابراین کسی بیاید مثلاً فرض کنید فقط یک کلمه ی «اقتصاد مقاومتی» را که ما گفتیم، دائم بیاید تکرار بکند، دنبالش عملی نباشد، بله، از صِرف گفتن این حرف، کاری ساخته نیست؛ امّا خود این شعار «اقتصاد مقاومتی» اگر در دل و زبان فعّالان کشور که ازجمله ی مهم ترین اش شما دانشجوها هستید، دنبال بشود و تکرار بشود آن وقت مهم است.» (بیانات در دیدار جمعی از دانشجویان 20/04/1394) و نیز بیان داشتند: «مشکلاتی که وجود دارد اوّلاً با گفتن و حرف زدن حل نمی شود؛ اقدام و ابتکار و عمل لازم است. ثانیاً حلّ مشکلات مجموعه ی اقتصادی کشور را در درون کشور باید پیدا کرد؛ ستون فقرات هم عبارت است از تولید؛ ستون فقرات اقتصاد مقاومتی که ما عرض کردیم، عبارت است از تقویت تولید داخلی؛ اگر این کار تحقّق پیدا کرد و همّتها متوجّه به این مسأله شد، مسائل کار به تدریج حل می شود، کار ارزش پیدا می کند، کارگر ارزش پیدا می کند، اشتغال عمومی می شود، بیکاری که یک معضلی است در جامعه به تدریج کم می شود و از بین می رود. اساس کار، مسأله ی تولید است.» (بیانات در دیدار جمعی از کارگران سراسر کشور - 9/02/1394) «مسأله ی اقتصاد مقاومتی هم که اشاره کردید، خب، از وقتی که این عنوان مطرح شده، شاید هزار مرتبه از طرف مسؤولین - با کم و زیادش - تأیید شده؛ مسؤولین مختلف، فعّالان اقتصادی، حتّی فعّالان سیاسی، مسؤولین دولتی، مجلس، غیره، مکرّر گفته اند اقتصاد مقاومتی، اقتصاد مقاومتی؛ خب، خوب است؛ لکن با اسم و با تکرار زبانی هیچ اتّفاقی نمی افتد؛ هیچ اتّفاقی نمی افتد. با بردن اسم دارو و تکرار اسم دارو هیچ بیماری خوب نمی شود؛ دارو را باید مصرف کرد. شما در مجلس، در دولت نگاه کنید ببینید که واقعاً برای اقتصاد مقاومتی به همان مفهوم حقیقی خودش چه کارهایی انجام گرفته و چه کارهایی باید انجام بگیرد. این را به نظر من به طور جدّی دنبال بکنید.» (بیانات در دیدار اعضای ستاد بزرگداشت روز ملّی مهندسی 6/11/1393)
* به جای ستایش اقتصاد مقاومتی، باید عمل کرد
از این جهت شایسته است که مسؤولان محترم کشور به جای تکرار بیانات رهبری و تأکید بر مهم بودن این بیانات به اجرا و عمل کردن آن ها بپردازند چنان که ایشان خود متذکر شده اند: «به مسؤولین دولت عرض می کنم: اقتصاد مقاومتی را جدّی بگیرید. خب، رئیس جمهور محترم گفتند، مسؤولین دیگر هم کم وبیش اظهار کرده اند، گفته اند، منتها باید عمل کرد: وَ لا مِمَّن عَلی غَیرِ عَمَلٍ یَتَّکِل؛ این جور نباشد که به زبان بگوییم، در عمل کُند حرکت بکنیم. در اقتصاد مقاومتی تکیه بر تولید داخلی است، بر استحکام بنیه ی درونیِ اقتصاد است. رونق اقتصادی هم این است؛ رونق اقتصادی با تولید حاصل می شود، با فعّال کردن ظرفیّتهای درونی کشور حاصل می شود، نه با چیز دیگر.» (بیانات در دیدار مسؤولان نظام - 16/04/1393)
گاه متاسفانه مشاهده می شود که مسؤولان امر به جای عمل به توصیه ها و اجرایی کردن بیانات رهبری، به تکرار این توصیه ها و یا تمجید و تعریف از حکیمانه بودن آن ها اکتفا می کند و به جای عمل به نسخه ها، از آن نسخه ها ستایش می کنند. همین امر مورد اعتراض رهبر معظم انقلاب نیز قرار گرفته است به حدی که با ظرافت هرچه تمامتر بیان داشته اند که ستایش کاری از پیش نمی برد و باید عمل کرد تا به نتیجه رسید: «از روزی که این سیاستهای اقتصاد مقاومتی اعلام شده است و ذکر آن مکرّر گفته شده است، مسؤولین مختلف - دولتی ها، مجلس محترم، دستگاه های مختلف، مسؤولان گوناگون - در مقام حمایت و ستایش از این سیاستهای اقتصاد مقاومتی برآمده اند و مکرّر گفته شده، لکن تجربه ی بنده به من می گوید که ستایش کافی نیست؛ تعریف کردن کافی نیست؛ حرکت لازم است. بله، افرادی می آیند، می نشینند، در منبرهای عمومی یا در جلسات خصوصی از مزایای این اقتصاد مقاومتی مطالبی را بیان می کنند و غالباً هم درست است، امّا خب باید اقدام کرد، عمل کرد. آنچه در مجلس محترم انجام گرفته است مشکور است؛ دولتی ها هم فعّالیّتهایی کردند، منتها باید قدم به قدم دنبال بشود؛ هم در زمینه ی تقنین، هم در زمینه ی نظارت. در زمینه ی تقنین، فراهم آوردن قوانین مناسب یا حذف کردن قوانین مزاحم - که اهمّیّت این کار دوّم از کار اوّل کمتر نیست؛ بعضی از قوانین حقیقتاً مزاحمند یا معارضند - حذف قوانین معارض و تصویب قوانینی که به بخشهای گوناگون اقتصاد مقاومتی کمک کند، یکی از کارهای مهم است. در زمینه ی نظارت هم نظارت بر عملکرد دولت که مجری این حرکت بزرگ و وارد در این میدان است، به عهده ی مجلس است. البتّه در مورد تقنین، دولت محترم باید لوایح مناسب را بیاورد؛ مجلس نمی تواند صرفاً به طرحها متّکی باشد؛ باید لایحه بیاورند. این را هم من عرض بکنم و تأکید کنم که هیچ جای دیگری هم نمی تواند به جای مجلس در زمینه ی تصویب قوانین، در مسائل مربوط به اقتصاد مقاومتی و امثال آن دخالت بکند؛ مجلس است که بایستی قانون را تصویب کند - تشخیص بدهد و آنچه لازم است تصویب کند - یا قانونی را حذف کند و از دُور خارج کند.» (بیانات در دیدار نمایندگان مجلس شورای اسلامی - 4/3/1393)
* پیشرفت کار اقتصاد مقاومتی در کشور رضایت بخش نیست
نکته نگران کننده در این میان آن است که علی رغم سخنان فراوانی که در باب اقتصاد مقاومتی بیان می شود، به تصریح رهبر معظم انقلاب، پیشرفت کارها در این زمینه رضایت بخش نیست. ایشان در این باره فرمودند: «می دانید اقتصاد مقاومتی که بحمدالله مطرح شد، سیاستهایش اعلام شد، مورد استقبال صاحب نظران اقتصادی و سیاسی و غیره قرار گرفت. اسم اقتصاد مقاومتی هم زیاد تکرار می شود؛ حالا چقدر اقتصاد مقاومتی در کشور پیشرفت کرده، بحث الان من نیست - من البتّه خیلی خشنود نیستم از مقدار پیشرفت این فکر و این بنیان مهم در کشور لکن به هرحال یک حرکتی وجود دارد.» (بیانات در دیدار شرکت کنندگان در نهمین همایش ملی «نخبگان فردا» - 22/07/1394)
* اقتصاد مقاومتی یعنی فعال کردن توانایی های داخلی
«ما عرض کردیم «اقتصاد مقاومتی»؛ اقتصاد مقاومتی یعنی ما اگر به نیروی داخلی، به ابتکار جوانها، به فعّالیّت ذهنها و بازوها در داخل، تکیه کنیم و اعتماد کنیم، از فخر و منّت دشمنان خارجی، خودمان را رها خواهیم کرد؛ راه درست این است. معنای اقتصاد مقاومتی این است که ما نگاه کنیم، ظرفیّتهای بی پایانی را که در داخل هست جستجو کنیم، شناسایی کنیم، با برنامه ریزی درست و صحیح این ظرفیّتها را فعّال کنیم، این استعدادها به کار گرفته بشوند. من یکی دو روز پیش گفتم در یک دیداری؛ هر جایی که ما به ابتکار و استعداد جوانانمان تکیه کردیم، آنجا ناگهان مثل چشمه ای جوشید، شکوفا شد؛ در قضایای مربوط به مسائل هسته ای، در قضایای مربوط به مسائل دارویی، در درمانهای گوناگون، در سلّولهای بنیادی، در نانو، در این برنامه های صنعتیِ دفاعی، هر جایی ما سرمایه گذاری کردیم و به این نیروی جوان و علاقه مند و مؤمن و با اخلاص داخلی تکیه کردیم و به او ارج نهادیم، کارمان پیش رفت؛ خب، به این برسیم. مسائل اقتصادی هم همین جور است؛ ظرفیّتهای اقتصادی باید فعّال بشود؛ این راه پیشرفت کشور است. آن وقت کشور، هم از لحاظ مادّی و اقتصادی، هم از لحاظ اعتبار بین المللی، هم از لحاظ عزّت ملّی و اعتمادبه نفس ملّت ایران و هم از لحاظ معنوی و اخلاقی و روحی پیشرفت خواهد کرد.» (بیانات در دیدار مردم استان ایلام - 23/02/1393)
* تقویت تولید داخلی از مبانی اقتصاد مقاومتی است
و در پایان باید خاطرنشان ساخت که در بحث از اقتصاد مقاومتی، تقویت تولید داخلی و بهبود آن یکی از عناصر اصلی و مهم است. باید توجه داشت که تقویت تولید داخلی هم از طریق خرید کالای داخلی و هم از طریق بهبود کیفیت کالاهای داخلی به صورت همزمان قابل تحقق است: «باید از فعّالیّتهای این مجموعه و مجموعه های مشابه پشتیبانی بشود. یکی از پشتیبانی ها این است که دستگاه های دولتی خودشان را موظّف کنند که برای محصول این مجموعه ها رقیب خارجی نتراشند؛ یکی از بخشهای اقتصاد مقاومتی که ما گفتیم، این است. ستون فقرات اقتصاد مقاومتی تولید داخلی است. تولید داخلی اگر بخواهد رونق پیدا بکند یقیناً باید، هم به آن کمک تزریق بشود، هم از چیزهایی که مانع رشد آن است جلوگیری بشود، هم برای محصولات، بازار به وجود بیاید، هم واردات محصولات مشابه به یک نحوی کنترل بشود - کلمه ی ممنوع را به کار نمی برم - و با محاسبه مورد مراقبت دقیق قرار بگیرد، هم در قراردادهای خارجی ای که این مجموعه و امثال این مجموعه دارند، دولت کمک بکند. گفتیم اقتصاد ما درون زا و برون گرا است؛ ما از درون باید رشد کنیم و بجوشیم و افزایش پیدا کنیم، امّا بایستی نگاه به بیرون داشته باشیم؛ بازارهای جهانی متعلّق به ما است، باید بتوانیم با همّت خود و با ابتکار خود، در این بازارها حضور پیدا کنیم و این حضور بدون حمایت دولت امکان پذیر نیست؛ که البتّه بخشهای مختلف دولتی در این زمینه می توانند سهم داشته باشند.» (بیانات در دیدار کارگران در گروه صنعتی مپنا - 10/02/1393)
انتهای پیام/