چرایی ورود نظامیان ترکیه به خاک عراق, تکاپوی آنکارا برای رهایی از تنگنا

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، ترکیه طی هفته پیش شماری از نظامیان خود را به همراه تانک ها و تجهیزات جنگی به پایگاه نظامی الزلکان در منطقه بعشقه در شمال شرق موصل اعزام کرده است. اگرچه این اقدام آنکارا با واکنش تند بغداد و برخی دیگر از کشورها روبرو شد و حیدر العبادی نخست وزیر عراق، 48 ساعت به ترکیه مهلت داد تا نیروهای خود را از عراق خارج کند اما با پایان یافتن این مهلت، بازهم ترکیه نیروها خود را از عراق خارج نکرد. این نخستین بار نیست که ترکیه در منطقه به اقدام های تحریک آمیز دست می زند بلکه پیش از این نیز آنکارا با سقوط جنگنده سوخو 24 روسیه در مرزهای سوریه به بحران آفرینی در منطقه دامن زده است.

** خودکشی ترکیه در عراق

به نوشته نشریه فلسطینی المنار، اگرچه اردوغان رئیس جمهوری ترکیه، تاکنون توانسته نیروهای خود را به عراق وارد و در این کشور حفظ کند اما این به معنای پیروزی نیست بلکه این به مفهوم خودکشی است. اردوغان در عرصه بین الملل به این نتیجه رسیده که پرونده سوریه هم از دست او خارج شده است در نتیجه او تصمیم گرفت نیروهای خود را به عراق وارد کند. عراقی ها، مخالف حضور نیروهای ترکیه در کشور خود هستند پس با وجود نارضایتی مردم عراق، خانواده نظامیان ترکیه پس از مدت کوتاهی باید از تابوب نظامیان خود استقبال کنند. اردوغان هم به خوبی از این مساله آگاه است اما سیطره اندیشه توسعه طلبانه وی را وادار به ماجراجویی در خاک عراق کرده است. مقاومت ملی در عراق و سوریه به زودی طرح اردوغان را متوقف خواهند کرد.

به نوشته المنار، ایرانی ها هم، اگرچه نسبت به ورود نیروهای ترکیه در خاک عراق هشدار داده اما با احتیاط بسیار طرح های ترکیه را زیر نظر دارند و هرگز به عثمانی جدید اجازه نخواهند داد طبق خواسته خود در منطقه پیش رود. روس ها هم که پس از سرنگونی جنگنده این کشور در دام جنگ ترکیه نیفتاده اند اما از سلاح های کوبنده استفاده کرده اند که در آینده بر اوضاع ترکیه آثار ناگواری بر جای خواهد گذاشت. اگر چه برخی از کشورهای عربی تلاش می کنند تا شکست های ترکیه را جبران کنند اما این تلاش ها سودبخش نیست. طرح های اقتصادی ترکیه که بر روی سرمایه های خارجی می گردد به زودی شکست خواهد خورد. امروز نمی توان دیوانه وار عمل کردن اردوغان را از تغییر رویکرد بین اللمللی درباره بحران سوریه جدا دانست. ارودغان خود را برای ورود به سوریه و بیشتر از آن آماده کرده بود و خود را خلیفه مسلمانان می دانست اما اکنون اوضاع بر خلاف خواسته های او پیش می رود.

انگشت های اتهام به سوی او به عنوان حامی تروریسم دراز شده است. هدف قرار دادن نفت کش های داعش در مرزهای سوریه و عراق قلب اردوغان را شعله ور ساخته است. او میلیاردها دلار زیان می بیند. از سوی دیگر داعش، جبهه النصره و مخالفان سوریه که به عنوان سربازان اردوغان هستند، منابع مالی خود را از دست می دهند.

** دلایل تکاپوی ترکیه در عراق

به گزارش شینهوا، ابراهیم العامری تحلیلگر مسائل سیاسی، بر این باور است که ورود نیروهای ترکیه به عراق بدون هماهنگی با دولت عراق دارای هدف های راهبردی است که رییس جمهور ترکیه آن را در سر دارد و برای پیاده سازی آن تلاش می کند.

به باور این تحلیلگر، یکی از مهمترین مسائلی که خواب رییس جمهوری ترکیه را ربوده و سبب شده است تا وی دست به چنین اقدام هایی بزند فعالیت گسترده حزب کارگران کردستان در شمال عراق است. ترکیه با وارد کردن نیروهای خود به مناطقی از نینوا و کردستان می خواهد به این فعالیت ها پایان دهد. همچنین دولتمردان ترکیه با این اقدام خود می خواهند خط های ارتباطی میان حزب کارگران کردستان و حزب اتحاد دموکراتیک کردستان سوریه را که دارای رویکردهای ملی گرایی و یکی از پشتیبان اندیشه برپایی دولت مستقل کردستان است را قطع کنند. زیرا برپایی چنین دولتی برای سردمداران ترکیه بسیار ناخوشایند است.

به باور العامری، یکی دیگر از عواملی که سبب شده تا دولت ترکیه به عراق نیرو اعزام کند آن است که آنکارا همواره مدعی است از اهل سنت عراق پشتیبانی می کند و اکنون با ورود نظامیان خود به عراق می خواهد موازنه ای را میان شیعیان و اهل تسنن به وجود آورد.

روزنامه الخلیج امارات در گزارشی به قلم محمد نورالدین نوشت: بسیاری از ناظران بر این باورند که هدف ترکیه از وارد کردن نیرو به عراق از تنش میان روسیه و ترکیه پس از سرنگونی جنگنده سوریه در مرزهای سوریه به دست نیروی هوایی ترکیه جدا نیست. ترکیه با چنین اقدامی می خواهد توجه ها را از حادثه سرنگونی جنگنده روسی منحرف و طرف های درگیر را به مساله دیگر وارد کند. این یک عرض اندام از سوی ترکیه به شمار می رود و در کاهش انزوای آنکارا و از بین رفتن تحریم های اقتصادی هیچ سودی ندارد.

به نوشته ی الخلیج، برخی دیگر از تحلیلگران بر این باورند که دولت ترکیه با این اقدام خود خواسته است از مخالفان دولت عراق پشتیبانی کند. اگرچه هر 2 تحلیل درست به نظر می رسد اما عامل اساسی که در تحرک ترکیه در عراق قابل تحلیل می باشد این است که ترکیه به دیده تردید به آینده عراق نگاه می کند. این کشور احتمال می دهد که عراق تجزیه شود و نقشه جدید به سود آنکارا نباشد.

 النشره لبنان نیز نوشت: به نظر می رسد تنش آفرینی ترکیه در جبهه های عراق و سوریه نشان می دهد که ترک ها از مرحله حل بحران های منطقه می ترسند و با تنش آفرینی خود تا جایی که می توانند تلاش می کنند دستاوردی برای این دوره داشته باشند. آنان در این زمینه نه تنها مانع از این می شوند که کردها دولت مستقل خود را برپا کنند بلکه رجب طیب اردوغان پافشاری می کند که در شمال سوریه منطقه حائل به وجود آورد. همچنین وی برای جامه عمل پوشاندن به طرح های خود خواستار اجرای زودهنگام آموزش و تجهیز مخالفان به اصطلاح میانه رو سوریه است.

به نوشته البدیل مصر، دخالت ترکیه در شمال عراق بعد از سرنگونی جنگنده روسیه در مرزهای سوریه، برای رهایی از تنگنایی است که ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه، ترکیه را در آن قرار داده است. ترکیه برای تحرک در داخل سوریه به سبب ترس از روسیه در وضعیت دشواری به سر می برد. افزون بر تحریم های اقتصادی مسکو علیه آنکار دخالت ترکیه در عراق تلاشی برای نقش آفرینی در عرصه جغرافیایی دیگر است.

** ناکامی های پی در پی ترکیه

به نوشته النشره لبنان، با وجود اینکه ترکیه توانسته است با سوء استفاده از مساله پناهجویان از اتحادیه اروپا باج گیری کند و سه میلیون یورو از این اتحادیه به عنوان پاداش برای پذیرایی از پناهجویان بگیرد اما تردیدی نیست که دولت ترکیه در منطقه در شرایط بغرنجی قرار گرفته است.

بر پایه گزارش النشره، تاکنون آنچه از حوادث منطقه نصیب ترکیه شده عبارت است از:

- تحریم های اقتصادی و تهدید‌های روزانه: پس از سرنگونی جنگنده روسیه به دست نیروی هوایی ترکیه مسکو هر روز آنکارا را تهدید می کند و هیچ یک از همپیمانان ترکیه هم برای پشتیبانی از آن برای کاهش فشارها آمادگی ندارد.

- رکود بی سابقه اقتصادی: افزون بر نگرانی سرمایه گذاران از بی ثباتی ترکیه و تصمیم  آنان به ترک ترکیه پس از جنگ سوریه و بی ثباتی در کل منطقه، اقتصاد ترکیه با رکورد روبرو شده است.

- شکست نیروهای مسلح وابسه به آنکارا در شمال سوریه: با پیشروی ارتش سوریه که از پشتیبانی هوایی جنگنده های روسیه برخوردار است ترک ها قدرت تامین کمک رسانی به نیروهای مخالف نظام سوریه را ندارند تا دوباره توازن را برگردانند. به دلیل دخالت نظامی روسیه اوضاع تازه ای رقم خورده است.

- هراس ترکیه از حزب کارگران کردستان: حزب کارگران کردستان در نبرد آزادسازی سنجار نقش بزرگی داشت و این سبب شد تا این حزب منطقه ایزدی نشین را زیر کنترل داشته باشد. چنین مساله ای سبب شده است تا ترکیه برای جلوگیری از نفوذ این حزب پیشتازی کند. اکنون ترکیه تلاش می کند مانع از این شود که این حزب مناطقی از عراق را به سوریه ربط دهد و دولت مورد نظر خود را برپا کند.

- شکست ترکیه در برپایی منطقه حائل: ترک ها نتوانسته اند همپیمانان خود را برای برپایی منطقه حائل خرسند سازند. این طرح از نظر عملی بیانگر بلندپروازی ترکیه برای اشغال کامل منطقه ریف لازقه سوریه است.

- نگرانی ترکیه از مرحله پس از حل بحران سوریه: ترک ها به ویژه پس از اینکه مقام های آمریکایی و برخی از کشورها اروپایی از همکاری با ارتش سوریه برای رویارویی با تروریست ها سخن گفته اند، احساس نگرانی می کنند.

** پشتیبانی واشنگتن از طرح توسعه طلبانه ترکیه

به نوشته روزنامه الاخبار لبنان، به نظر می رسد طرح توسعه طلبانه آنکارا از تایید آمریکا برخوردار است. در برابر این مساله ترکیه به جنگنده ها و کشتی های ناتو اجازه داده است تا در پایگاه ها، بندرها و آب های منطقه ای ترکیه به بهانه مقابله با روسیه مستقر باشد. شمار کشتی های ناتو در شرق دریای مدیترانه به 50 رسیده است. همچنین 200 جنگنده ناتو در پایگاه های آمریکا در ترکیه مستقر هستند.

به نوشته الاخبار، محافل نزدیک به اردوغان از طرح های آمریکا برای مقابله با حضور نظامی روسیه در عراق و سوریه صحبت می کنند. هدف آمریکا این است هماهنگی دمشق، بغداد، مسکو و تهران در جنگ علیه گروه های تروریستی را بر هم زند.

انتهای پیام/ر