نورانی‌پور: برای حضور در جشنواره برلین حاضر نشدم یک پلان از فیلم را حذف کنم

به گزارش گروه رسانه‌های خبرگزاری تسنیم،در گفت‌وگو با بهروز نورانی‌پور (کارگردان و تهیه‌کننده) و محسن یزدی (مدیر مرکز مستندسازی حوزه هنری) به نحوه ارتباط مخاطب با فیلم، حضور در جشنواره های جهانی و اهمیت جشنواره ها برای کارگردان را مورد بررسی قراردادیم که  از نظرتان می گذرد:

بازنمایی مسیر دیگری از جنگ با فیلم A157

آرزوی شما برای اثرتان چیست؟

نورانی پور: آرزوم این است که A157 بتواند مسیر دیگری را از جنگ برای مخاطب ایرانی بازنمایی کند. امیدوارم هیچ گاه جنگ را حس نکنیم اما درباره جنگ فهم درست داشته باشیم و از امنیت لذت ببریم. در اصفهان این را حس کردم بعد از فیلم مخاطبان می گفتند خوشحالیم که در ایران با خیال راحت دختران مان به تحصیل یا اشتغال مشغول هستند. مخاطب با اثر من به سمت خطر  سفر می کند  و آن را لمس می کند.

امنیت روانی را نمی توانستم تصویر کنم / ضبط یک پلان و اخراج از اردوگاه

اردوگاه را به تصویر کشیدید که کاملا امن بود و این در نحوه فعالیت دخترها در اردوگاه دیده می شد در حالی که در اخبار شاهد هستیم که اردوگاه ها مکان امنی برای پناهجوها نیست.

باید ببینیم تعریف از امنیت چیست. امنیت روانی را هیچ گاه نمی توانستم به تصویر بکشم اما در پلان ها سعی داشتیم این ناامنی را به بیننده منتقل کنیم در گیت خروجی افسر بی شرمانه روکن را به سمتی هدایت می کرد. مشکلات زیادی برای گرفتن این تصویر متحمل شدیم و در شرف اخراج از اردوگاه بودیم .

استفاده از برخی تصاویر کار را تلخ تر می کرد

در اردوگاه خیلی راحت زندگی می کنند، احساس می شود اردوگاه مکان امنی برای دخترهاست.

 دخترها در چادری زندگی می کنند که هیچ حصاری نیست. در گفتار متن هم آوردیم که داعش در آب اردوگاه تالیوم  اضافه کرده است. تصویر انتظار مرگبار خانواده ها که زبیر از بستگانشان خبر آورده است ناامنی فجیعی است . در انتقال دخترها به کمپ درمانی ناامنی در تصاویر دیده می شود. شاید اگر برخی تصاویر دیگری را در فیلم به کار برده بودم فیلم تلخ تر از آنچه که امروز شاهد آن هستیم می شد.

ناامنی در اردوگاه ندید که بیش از این موارد باشد و ثبت نکرده باشید؟

نه آنچه مد نظر شما است و در اخبار گاهاَ شنیدید در این اردوگاه که من بارها در آن تردد داشتم، ندیدم . دوربین من از خیلی چیزها نگذشت بچه ای که آب نبات را می خورد یا شیردهی مادر به فرزندش ما روزها در اردوگاه بودیم تا حس و حال مردمی که در اردوگاه زندگی می کنند را ضبط کنیم.

 حس ناامنی و جنگ در صورت و چهره این دخترها کمتر دیده می شود.

دخترها حتی در زندان هم جای مرفهی را تجربه کرده بودند. زندانی که این بچه ها حضور داشتند زندان تدارکاتی  بود. من می گفتم مشکل غذایی در زندان نداشتید گفتند نه وضعیت غذایی‌مان بهتر از اینجا بود فقط وظایف مشخصی داشتیم.  آن تصویری که شما از زندان دارید آن تصویر زندانی که این دخترها تجربه کردند نبوده است.

اعتقادی به دوبله ندارم

شخصیت ها گویش محلی دارند اما زیرنویس بودن فیلم کمی به تمرکز مخاطب لطمه می زند برای نمایش عمومی فیلم تصمیمی دیگری ندارید؟

به دوبله اعتقادی ندارم. من هیچ دوبلوری را نمی توانم تصور کنم که با لحن سولاف «بله» بگوید و حس به مخاطب انتقال یابد.

یزدی: زیرنویس به تمرکز مخاطب ممکن است ضربه بزند به خصوص در نمایش تلویزیونی اثر، اما احساس می کنم به این کار دوبله ضربه می زند.

چند ساعت کار ضبط شد؟

1270 دقیقه راش داشتیم.

تدوین کامل کار را یک بار کنار گذاشتم/ برایم مهم بود سوژه ها را تا پایان تعقیب کنم 

تدوین کار به یکباره انجام شد یا تغییراتی داشت؟

 تلاش می کردم تا آخرین لحظه سوژه ها را از دست ندهم و این خطر هر لحظه وجود داشت که ممکن است این دخترها را نداشته باشم. مسئله برایم مهم بود که سوژه ها را تا پایان تعقیب کنم.

یک بار تدوین انجام شد و آن را کنار گذاشتم و کار را تدوین مجدد کردم. حتی آغاز فیلم به یک فرم دیگری بود اما احساس کردم در نیامده و همه چیز را دوباره تغییر دادم .

به این نتیجه رسیدم فیلم مستند محض باشد/ باید فارغ از دغدغه حضور در جشنواره به سوژه صادقانه نزدیک می شدم

چرا از تدوین اول رضایت نداشتید؟

من به این نتیجه رسیدم که مستند محض اتفاق بیافتد و دخل  و تصرف آنچنانی در آن ایجاد نکنیم. ناچار به روایت گویی هم بودیم . در شروع اولیه کار با تمثیلی از حیوانات آغاز می شد. برای پلان‌های تمثیلی هم بسیار زحمت کشیده بودیم . خیلی از راش‌ها باقی ماند. یک بخشی مربوط به «ممی» بود خانمی که در کوه ها مانده بود و از برگ درختان یک هفته تغذیه کرده بود که  آن را هم کنار گذاشتیم . پسربچه سوخته در بیمارستان دوستش با او شوخی کرده بود و بنزین روی تنش ریخته و آتش زده بود زیر پیراهن این پسر با پوستش هم بافت شده بود، این را هم کنار گذاشتیم، پلان های زبیر که خیلی از جاها را با او تجربه کردیم به دو سه سکانس از او بسنده کردیم . خانواده رامی که فاجعه تاسف باری برایشان اتفاق افتاده بود را حذف کردیم. در حالی که رامی قصه مفصلی داشت و خودش به تنهایی پتانسیل یک فیلم را داشت. بسیار هم اهل کمک رسانی بود روزی که آب به اردوگاه نیامد رامی برف را در نایلون ریخت و با حرارت دست هایش آن را آب می کرد و به ما می داد.خیلی از شخصیت ها را حذف کردیم تنها به این دلیل که تمرکز سوژه را از دست ندهیم. 

ارتباط نزدیک یک مخاطب با فیلم شریف ترین حس است

باید برای رسیدن به A157  با یک نگاه صادقانه به سوژه ها نزدیک می شدم فارغ از دغدغه دیده شدن در جشنواره.

همه اتفاقاتی که در جشنواره برای یک اثر رخ می دهد تنها سلیقه است وقتی ارتباط نزدیک یک مخاطب را لمس می کنید شریف ترین و صادق ترین حس است.

به فکر ارایه آمار و ارقام نیستیم

برای اکران فیلم  و توزیع این فیلم برنامه خاصی دارید؟

یزدی: مشکل مستند در کشور نحوه توزیع آن است. حوزه هنری صاحب سینما است  و درباره مستند دغدغه دارد و کارهایش را دوست دارد به نمایش بگذارد و در اکران دیده شود اما هنوز تصمیم مشخصی به چه شیوه اکران شود اتخاذ نکردیم . باید تمهیدی بیاندیشیم که کار بهتر دیده شود فقط اکران فیلم در سینما مد نظر ما نیست . ما به فکر ارایه آمار و ارقام و بیلان کاری نیستیم به فکر درست دیده شدن کار هستیم ، زحمت زیادی برای کار کشیده شده که باید برای دیده شدن اثر به یک شیوه مشخص و مناسب دست پیدا کنیم.

به مستند در کشور محفلی نگاه می شود/ جشنواره آدرس غلط می دهد

مشکلی که در حوزه مستند بیشتر پررنگ است بحث توزیع شبکه نمایش خانگی است.

به مستند در کشور ما محفلی نگاه می شود . مستند تلویزیونی یک انگ به شمار می آید. شبکه های خارجی با مستندهای تلویزیونی هرآنچه قصد دارند ارایه دهند را به درستی و با فرم و تکنیک مناسب ارایه می دهند و مخاطب خودش را هم دارد. مستند تا خودش پتانسیل مخاطب نداشته باشد با هیچ ترفندی نمی توانید به مخاطب فیلم بیافزایید. در دیده شدن مستند سوژه از اهمیت خاصی برخوردار است، به نظرم جشنواره آدرس غلط می دهد سال گذشته یک فیلم مستند توانست جوایز زیادی را کسب کند اما در ارتباط با مخاطب موفق نبود در همان سال کارهایی مانند «33 سال سکوت» یا «رمز و راز ملکه» کنار گذاشته شد. مستندهای اجتماعی همیشه مخاطب خاص خودش را دارد من معتقدم A157 پتانسیل دیده شدن دارد .

خاستگاه مستند تلویزیون است

شبکه توزیع مستند نداریم.

خاستگاه مستند تلویزیون است اما مستند تلویزیونی یک انگ برای مستند در قضاوت ها به شمار می آید.

رابطه حوزه هنری با تلویزیون چگونه است؟

تلویزیون اشکالات بروکراسی زیادی دارد. برخی از کارها را تولید کردیم فاصله ارایه تا پخش یک روز بوده گاهی ایرادهایی گرفتند که قابل درک نیست. ما در حوزه بنا داریم با تلویزیون کار کنیم .

احتمال دارد A157 در تلویزیون به نمایش درآید؟

ابتدا برنامه اکران سینماها را داریم . بعضی ها معتقدند سوژه  به گونه ای نیست که امکان پخش از تلویزیون را داشته باشد اما به گمانم با حذف تعداد کمی از نماها قابل پخش است زیرا مستند A157  سلامت و شریف است علیرغم اینکه می تواند سوژه اش وقیحانه ای باشد اما شریف ساخته شده است.

هرگز به جشنواره فکر نمی کردم/ برای حضور در برلین حاضر نشدم یک پلان از فیلم را حذف کنم

چقدر در ساخت فیلم به نگاه  جشنواره ها توجه داشتید؟

نورانی پور: باور کنید هرگز به جشنواره فکر نمی کردم . من در آستانه حضور در جشنواره برلین بودم به من گفتند یک سکانس را از فیلم «جنایت در سکوت» حذف کنیم زیرا در پذیرش فیلم در جشنواره برلین کمک شایانی خواهد کرد. من قبول نکردم ممکن بود اعتبار بزرگی در کارنامه من باشد اما من قبول نکردم.

مستندساز به نفع خود فکر نمی کند/ من فیلم ساختم تا مردم به آن جغرافیا سفر کنند

حاضر نشدید برای پذیرش فیلم در جشنواره برلین یک پلان از فیلم «جنایت در سکوت» حذف کنید؟

من این کار را انجام ندادم . ما داریم کار سختی را انجام می دهیم. من شب و روز خانواده ام را خراب کردم. بخشی از تدوین را در خانه خودم بردم. اولین سوال این است که انتفاع این کار چیست. اما اکثر مستندسازان به انتفاع خود فکر نمی کنند. من در فیلم «جنایت در سکوت» فکر نمی کردم هیچ گاه مردم هزینه درمان سوژه های فیلم را تقبل کنند یا برای آنها خانه بخرند . مردم جهیزیه دختر را تقبل کنند. من فیلم ساختم که مردم به آن نقطه  و جغرافیا سفر کنند و خداوند کمک کرد اتفاقات خوبی برای سوژه ها رخ داد.

دو بار وجه نقد برای دخترها فرستادیم

از دخترهای فیلم A157خبر دارید؟

بله. تا امروز بسیاری از دوستان که در فیلم قبلی همراهی کردند، به این دخترها کمک کردند و ما توانستیم طی دو سفر دو وجه نقد را فرستادیم و در تلاش هستم اتفاق بهتری برای این دخترها رقم بخورد. خداوند هم انشاءالله کمک می کنند.

پیش بینی شما برای حضور فیلم در عرصه بین الملل چگونه است؟

یزدی: در ابتدا به این فکر می کردم که فیلم  در عرصه بین الملل بهتر دیده می شود، اما فیلم با مخاطبین داخلی ارتباط بسیار خوبی برقرار کرد و حیرت آور بود.

برای ما مهم است که فیلم در خارج از کشور چگونه و چقدر دیده بشود. مرکز بین الملل حوزه کار را دنبال می کنند. خانم نقیبی مسئولیت این حوزه را برعهده دارند، صحبت کردیم و خودشان هم نسبت به فیلم انگیزه دارند.

نورانی پور: مسیرهای تجربه نشده زیادی هست که می توان به آن ها هم توجه داشت. دوستانی از کشورهای مختلف از جمله قطر در سالن نمایش فیلم حضور داشتند و بسیار هم مشتاقانه اعلام همکاری کردند .

ترغیب مستندسازان برای توجه به سوژه هایی که با منافع کشور گره خورده

اگر سخنی باقی مانده است...

یزدی: نکته حایز اهمیت این که بعد از اکران فیلم برخی از مستندسازان که انگیزه ای برای ساخت فیلم در حوزه سوریه نداشتند ترغیب شدند که در منطقه حاضر شوند و فیلم بسازند که بسیار جالب بود. ما از داعش جنایت زیاد دیدیم اما فیلم A157وجه دیگری را به مخاطب نمایش می دهد که ملموس تر است . ترغیب مستندسازها برای توجه به سوژه هایی که با منافع کشور گره خورده برایم بسیار جالب بود. 

منبع:فارس

انتهای پیام/

خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.