عراق ۲۰۱۵؛ از ائتلاف دروغین آمریکایی تا پایان ناخوش داعش


تحولات عراق در سال ۲۰۱۵ فرازو نشیب‌ متعددی داشت تا جاییکه تا چند روز پیش از پایان سال همچنان نگرانی‎ها درباره آینده این کشور را تقویت کرده بود،اما موفقیت بزرگ ارتش درالرمادی در برابر تکفیری‌ها خوشبینی زیادی را به آینده و بستن پرونده تروریسم ایجادکرد.

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم،‌ مهمترین تحولات عراق در سال 2015 میلادی به این شرح است :

آزادسازی نقاط مهم و استراتژیک از  کنترل داعش

سال 2015 در حالی در عراق به پایان رسید که مهمترین حادثه در آن بازپس گرفتن مناطق مهمی از این کشور از چنگال داعش بود. همچنین پیوستن شمار زیادی از گروه‌های عشایری مناطق غربی عراق به جریان مبارزه با گروه‌های تروریستی و فعالیت شانه به شانه آنها در کنار نیروهای بسیج مردمی (الحشد الشعبی) یکی از مهمترین عوامل شکست‌های اخیر داعش در استان‎های صلاح الدین، دیالی، بابل، الانبار محسوب می‎شود. مناطقی که در ابتدای سال 2015 به عنوان اماکن تجمع و مخفیگاه تروریست‎های داعش محسوب می‎شد اما در روزهای پایانی این سال به مناطقی کاملا ناامن برای تروریست‎های تکفیری تبدیل شد.

در سالی که گذشت عراق شاهد اجرای حساس‎ترین عملیات‎های نظامی علیه داعش  برای بازپس گرفتن مناطق تحت اشغال این گروه تروریستی بود. این روند با عملیات بزرگ آزادسازی مناطق استان صلاح الدین با رمز "لبیک یا رسول الله" آغاز شد. پس از آن مناطق مهمی از کنترل تروریست‎ها از جمله الضلوعیه، بلد و سامرا خارج شد و تحت سیطره نیروهای عراقی درآمد. در ادامه این عملیات بزرگ نقاط مهمی از استان صلاح الدین از دست تروریست‎ها باز پس گرفته شد و پیشروی نیروهای عراقی تا اطراف موصل و بلندهای مکحول ادامه پیدا کرد.

نیروهای بسیج مردمی در این عملیات‎ها نقش‎آفرینی جدی داشت و بسیاری از ماموریت‎ها را با موفقیت به اجرا گذاشت. قطع خط کمک رسانی تروریست‎ها و آزادسازی مناطق راهبردی از جمله کاخ‎های ریاست جمهوری از دست داعش که در آن فجایعی نظیر اسپایکر رخ داده بود، همگی از موفقیت‎های نیروهای بسیج مردمی عراق محسوب می‎شود.

نیروهای بسیج مردمی با مشارکت در مدیریت مناطق آزاد شده 80 درصد از خانواده‎های آواره شده عراقی را که مجبور به فرار شده بودند در تکریت، الحجاج، ضلوعیه و دیگر مناطق آزاد شده سکونت داد تا برگ زرین دیگری به موفقیت‎های خود در سال 2015 اضافه کند.

آزادسازی پالایشگاه بیجی و کل منطقه بیجی از دست تروریست‎های تکفیری با مشارکت نیروهای بسیج مردمی و ارتش عراق محقق شد تا یکی از نقاط حساس عراق از کنترل داعش خارج شود.

در جریان بررسی موفقیت‎های بزرگ نیروهای عراقی در سال 2015 نمی‎توان از مسئله آزادسازی استان دیالی و سکونت مجدد اهالی آواره شده آن در این استان به سادگی گذشت. نیروهای عراقی توانستند با سرکوب داعش استان دیالی را از لوث وجود این گروه تروریستی پاکسازی کنند و  آن را استان خالی از فعالیت‎های تروریستی معرفی کنند.

استان مهم الانبار هم  در سال میلادی گذشته شاهد پیروزی‎های ارتش و نیروهای مردمی عراق بر تروریست‎ها بود و نقاط راهبردی نظیر الصقلاویه در همین سال از لوث داعش پاکسازی شد. موفقیت‌های نیروهای عراقی در الرمادی و شکست سنگین تروریست‌های تکفیری در این شهر و محاصره کردن فلوجه نیز باعث شد کمربند امنیتی بغداد به طور کامل برقرار شده و برای نخستین بار طی سال‎های اخیر خطر اقدامات تروریستی و حملات داعش به پایتخت عراق به صفر برسد.

نگاهی به ناکامی‌های تکفیری‌ها در سال 2015

در واقع با بررسی روند تحولات عراق در سال 2015 شاهد این مسئله مهم هستیم که نیروهای عراقی شکست‎های متعدد، واضح و غیر قابل کتمانی را به گروه تروریستی داعش وارد آوردند که آنها را می‏‎توان در موارد زیر خلاصه کرد:

- کشته شدن شمار زیادی از سرکردگان مهم و عملیاتی  داعش و جایگزینی آنها با کسانی که تجربه میدانی و عملیاتی کمتری دارند
- کاهش مساحت تحت اشغال داعش در عراق به 238 هزار کیلومتر
- قطع خطوط کمک رسانی مالی  و تسلیحاتی به تروریست‎های تکفیری و انهدام انبارهای تسلیحاتی آنها
-  کاهش شمار نیروهای تحت آموزش داعش در اثر مشکلات مالی و تسلیحاتی
- کاهش میزان نفت قاچاق داعش از عراق از 100 هزار  به 50 هزار بشکه در روز
- ادامه روند فرار سرکردگان داعش از میدان‌های نبرد با به سرقت بردن دارایی‎های این گروه
- پایان دادن به حضور تروریست‎ها در مناطق راهبردی  نظیر الرمادی، دیالی و صلاح الدین
- افشای پروژه خطرناک تروریست‎ها برای از بین بردن وحدت ملی در عراق از طریق انجام اقدامات تروریستی
- خنثی سازی حملات و عملیات‎های داعش که در صورت وقوع به شهادت شمار بیشتری از مردم بی گناه منجر می‎شد
یکی دیگر از نکات بسیار مهم و تحولات رخ داده در عراق در سال 2015 نیز به آغاز روند گسترده کمک‎های مادی و معنوی مردم عراق به نیروهای ارتش در رویارویی با تروریست‎های تکفیری بود. در این سال میزان کمک‎های مردمی به ارتش و نیروهای دخیل در روند مبارزه علیه گروههای تروریستی روند بسیار خوبی داشت که خود بیانگر افزایش انسجام میان مردم با نیروهای امنیتی و نظامی عراق است.

سیاست یک گام عقب تر از عرصه میدانی

با وجود اقدامات مهم و راهبردی و تعیین کننده ارتش و نیروهای مردمی عراق در جبهه‎های نبرد با گروههای تروریستی ، در سال 2015 ما شاهد همین انسجام و وحدت در عرصه سیاسی به طور واقعی نبودیم. البته با وجود اعلام مواضع متعدد از سوی جریان‎های سیاسی برای اطمینان بخشیدن به مردم، شاهد برخی تاثیرات منفی اختلافات سیاسی بر عرصه میدانی بودیم.

عدم شکل گیری انسجام سیاسی باعث ایجاد تاثیرات منفی بر شرایط اقتصادی عراق شد. همچنین بودجه ارتش عراق در سال 2015 آن گونه نبود که برای عملیات‎های بزرگ ارتش و نیروهای مردمی در رویارویی با داعش کافی باشد و در برخی موارد شاهد کمبود تسلیحات و ذخایر جنگی برای مواجهه بهتر با گروههای تروریستی بودیم. این مسائل باعث شد که در موضوعاتی نظیر پرداخت حقوق نیروهای فعال در  جبهه نبرد با تروریست‎ها و کمک‎های فوری به خانواده شهدای عراقی مشکلاتی رخ دهد. اختلافات سیاسی در عراق همچنین در موضوع منطقه سنجار به چشم آمد که دود اختلافات میان دو جریان کرد و عرب به چشم ساکنان مظلوم این منطقه رفت.

البته با این وجود تحلیلگران معتقدند تغییرات ایجاد شده در فرماندهی ارتش عراق توسط حیدر العبادی نخست وزیر عراق و میدان دادن به نیروهای تازه نفس و جوان تاثیرات مثبتی بر روند تحولات میدانی داشت و نباید از این اقدام مهم چشم پوشی کرد.

ائتلاف‎ دروغین آمریکایی

عراق در سال 2015 شاهد شکل گیری ائتلاف پرطمطراق آمریکایی با حضور 60 کشور جهان و با ادعای مبارزه با گروه تروریستی داعش بود. این اتفاق در شرایطی رخ داد که با وجود برخی خوشبینی‎های اولیه هر میزان که به پایان سال 2015 نزدیک تر می‎شدیم ناکارآمدی ائتلاف آمریکایی و فریبکاری واشنگتن در این مسئله بیشتر به چشم آمد.

جدای از موضوع ارسال کمک‎های تسلیحاتی و غذایی برای گروه‌های تروریستی از سوی جنگنده‎های ائتلاف، در سال 2015 شاهد حملات جنگنده‎های ائتلاف به نیروهای امنیتی عراقی بودیم که با توجه به استفاده این جنگنده‎ها از پیشرفته ترین ابزارهای شناسایی بعید است بدون اطلاع و هماهنگی قبلی صورت گرفته باشد.

این گونه اقدامات آمریکا در عرصه میدانی نبردهای عراق حتی خوشبین ترین سیاستمداران و تحلیلگران عراقی را که در انتظار مشاهده تاثیرات مثبت عملیات‎های ائتلاف آمریکایی بودند را دچار چالش کرد. هدف قرار گرفتن نیروهای ارتش عراق توسط جنگنده‎های آمریکایی در سال 2015 لکه ننگ دیگری به کارنامه سیاه واشنگتن در منطقه اضافه کرد و بار دیگر این گزاره را تقویت کرد که آمریکا از رهگذر فعالیت‎ گروه‌های تروریستی در منطقه  برای تحقق اهداف مشخص و از پیش تعیین شده خود که همانا تجزیه کشورهای منطقه به نفع رژیم صهیونیستی است، تلاش می‌کند و در دنیای واقعیت هیچ مشکلی با قدرت گرفتن گروه‌هایی نظیر داعش ندارد.

در اواخر سال 2015  اما شاهد شکل گیری ائتلاف چهارگانه با مشارکت عراق، روسیه، سوریه و ایران در منطقه بودیم که اثرات مثبت اقدامات اطلاعاتی این ائتلاف در هدایت و کمک به عملیاتهای ارتش عراق هر روز بیش از گذشته مشاهده می‎شود.

چالش‎های پیش رو و آینده امیدوارکننده

• در سال گذشته قریب به یک میلیون عراقی  در اثر اقدامات تروریستی آواره شدند. برخی از آوارگان مجبور به مهاجرت به کشورهای دیگر و برخی دیگر همچنان با حضور در دیگر نقاط امن عراق روزگار سپری می‎کنند. بر این اساس دولت عراق باید در سال 2016 اقدامات اساسی برای حل مشکل آوارگان داشته باشد.

• تحلیلگران امنیتی معتقدند موفقیت‌های ارتش و نیروهای مردمی عراق در سال 2015 نباید موجب آسودگی خاطر نیروهای امنیتی درباره فعالیت هسته‌های خفته و مخفی داعش در سال جاری باشد. بر این اساس با وجود اینکه نیروهای عراقی در سال گذشته  توانستند کمربند امنیتی پایتخت را تکمیل کنند اما همچنان این احتمال وجود دارد که تروریست‌های وابسته به داعش در بغداد و دیگر نقاط مهم عراق با سوء استفاده از کاهش ضریب امنیتی دست به انجام عملیات‎های تروریستی بزنند.

• حفاظت از مناطق آزادسازی شده در سال 2015 مسئله بسیار مهمی است که با وحدت و انسجام سیاسی و میدانی در عراق محقق خواهد شد. حفاظت از این دستاوردها گام بسیاری مهم و اساسی در روند پیشروی‎های آتی ارتش و نیروهای مردمی عراق محسوب می‎شود.

• در عرصه اقتصادی نیز با توجه به کاهش قیمت نفت ، دولت عراق باید به طور جدی در تلاش برای تامین بودجه موردنیاز ارتش در سال جاری میلادی باشد.

• به طور کلی روند تحولات عراق در سال گذشته باعث می‎شود که پیش بینی‎های مثبتی درباره تحولات سال 2016 در عراق داشته باشیم. بر این اساس، در صورت تداوم روند کنونی پیشروی‎های ارتش و نیروهای مردمی عراق و ادامه حمایت‎ها در عرصه  سیاسی و اقتصادی می‎توان سال 2016 را سال پایان حضور داعش در عراق توصیف کرد.

انتهای پیام/