آیا «شهر آفتاب» گزینه محبوب ناشران برای منزل مقصود نمایشگاه کتاب می‌شود؟
اظهارات روز گذشته شهردار تهران مبنی بر انتقال نمایشگاه از مصلی به شهر آفتاب، موجی از اعتراضات، انتقادات، اظهارنظر‌های کارشناسانه و ... را در میان اهالی فرهنگ و نشر به وجود آورده است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، سال‌هاست خانه به دوشی نمایشگاه کتاب تهران نقل محافل اهل فرهنگ و صفحات رسانه‌هاست و هر کسی به نوبه خود تلاش دارد تا با دلایل متقن اثبات کند نمایشگاه کتاب تهران نیازمند خانه دائمی است تا بتواند پس از سالها برگزاری به جایگاه شایسته‌اش برسد.
در کنار این، چیدن هر ساله شهرک نمایشگاه کتاب تهران در مصلی که نیروی مادی و معنوی بیش از 70 نهاد را به جز مجموعه وزارت ارشاد می‌طلبد و صرف هزینه‌های میلیاردی از اجاره مصلی گرفته تا تأمین برق، آب، خطوط تلفن، بانک و .... ایجاب می‌کند که فکری عاجل برای این گره که رفته رفته به گره کوری در فرهنگ بدل می‌شود، کرد.
تاکنون گزینه‌های بسیاری برای انتقال نمایشگاه کتاب تهران مطرح شده است، از بازگشت به محل دائمی نمایشگاه‌های تهران گرفته تا باغ کتاب و شهر آفتاب. اما هر بار و در هر دولتی پس از بازدیدهای مسئولان نتیجه‌گیری انجام شده ماندن در مصلی با وجود همه سختی‌ها و کاستی‌ها بوده است.
اما این روزها به نظر می‌رسد، پیشنهاد شهردار تهران در اختتامیه نمایشگاه بیست و هشتم، رنگ قطعیت به خود گرفته و شهرداری بالاخره توانست مسئولان فرهنگی کشور را مجاب به انتقال نمایشگاه ار مصلی کند، هر چند هنوز اظهار نظر رسمی و صریحی از سوی مسئولان وزارت ارشاد ارائه نشده است و سید‌عباس صالحی رئیس نمایشگاه کتاب تا ساعاتی دیگر در نشست خبری خود نتیجه نهایی را اعلام خواهد کرد، اما از همان دقایق نخستین اعلام انتقال نمایشگاه به شهر آفتاب توسط قالیباف در روز گذشته اظهارنظر‌ها، نگرانی‌ها، انتقادات و ... اهل فرهنگ و ناشران در فضای مجازی موجی را به راه انداخته است.
نمایندگان تشکل‌های نشر که هفته گذشته با ارسال نامه‌ای به معاونت فرهنگی تکلیف خود را با شهر آفتاب مشخص کرده بودند و آن را حالا حالا‌ها مناسب برگزاری نمایشگاه کتاب تهران نمیدیدند، امروز در مقابل یک توافق اعلام نشده قرار گرفته‌اند. توافقی که هنوز مشخص نیست، چه نتیجه‌ای در بر خواهد داشت، آیا نمایشگاه برای سال 95 منتقل می‌شود یا خیر؟ در این میان اما به نظر می‌رسد، ناشران ذی‌نفع‌ترین‌ها برای انتخاب مکان نمایشگاه کتاب تهران هستند، ناشرانی که سالها پیش با انتقال نمایشگاه به مصلی نیز تجربیاتی تلخ و شیرین را در طول سالها از سر گذراندند.
علی‌اصغر علمی مدیر انتشارات سخن می‌گوید: ما نمی‌دانیم شهر آفتاب کجاست و چه امکاناتی دارد، ما که ناشریم هنوز نمی‌دانیم چه برسد به مخاطبانی که می‌خواهند به نمایشگاه بیایند.
وی ادامه می‌دهد: اما باید بگویم ما پس از چندین سال از مصلی راضی بودیم، به لحاظ موقعیت فیزیکی و سطح دسترسی مصلی یکی از بهترین گزینه‌های موجود است، هر چند مشکلاتی نیز دارد. اما انتقال نمایشگاه به شهر آفتاب حداقل برای دوره‌هایی نمایشگاه را با باریزش جدی مخاطب روبرو خواهد کرد.
رضاحاجی آبادی: مدیر انتشارات هزاره ققنوس نیز معتقد است که شهر آفتاب مکان مناسبی برای برگزاری نمایشگاه کتاب تهران نیست، چرا که دسترسی و رفت و آمد به آن مناسب نیست، رفت و آمد و حمل کتاب‌های ناشران، رفت و آمد مخاطبان و ... همه با مشکل مواجه می‌شود، آقایان مسئول نباید به خاطر صرفه‌جویی با هزینه‌ها اقتصاد نشر را نادیده بگیرند.
سید حسن میرکریمی مدیر انتشارات بین‌الملل نیز از جمله ناشرانی است که با مجموعه شهر آفتاب هیچ آشنایی ندارد، او می‌گوید: من نمی‌دانم این مجموعه چه امکاناتی دارد، اما به دلیل بعد مسافتی که با تهران دارد و اینکه برای نخستین‌بار است که برگزاری نمایشگاه در این مکان تست زده می‌شود، مشکلاتی به وجود خواهد آمد.
وی ادامه می‌دهد: شهر آفتاب نه تنها برای ناشران بلکه برای مردم نیز مکان شناخته شده‌ای نیست، به لحاظ حمل و نقل عمومی چندان دسترسی وسیعی ندارد و همه این‌ها مشکلاتی را به وجود خواهد آورد.
میرکریمی می‌گوید: با توجه به اینکه کتاب و صنعت نشر خود دارای مشکلات بزرگی است، باید تلاش کنیم تا شرایط تسهیل شود، نه اینکه با موانع جدیدی روبرو شود، ضمن اینکه مسئولان ارشاد بد نیست در تصمیم‌گیری برای این موضوعات نظر ناشران را هم بگیرند، اینکه احتمالا به دلیل صرفه‌جویی برخی هزینه‌ها چنین تصمیماتی گرفته شود، منطقی نیست.
حسین کاظمیان مدیر نشر شورآفرین نیز از جمله ناشران مخالف انتقال نمایشگاه است، او می‌گوید: هر انتقالی ضرر و زیانی به دنبال دارد و یک ریسک به شمار می‌رود، ما این ریسک را باید زمانی انجام دهیم که در اوج و رونق باشیم، مثلا بگوییم، اکنون اوضاع نشر کتاب در ایران خوب است، اقتصاد رونق دارد و ما می‌توانیم در این شرایط ریسک جابه‌جایی را بپذیریم. اگر اتفاقی بیافتد و رکودی ایجاد شود، چون در دوران رونق هستیم، جبران می‌شود.
وی افزود: نه اینکه ما در دورانی که اوضاع نشر به شدت ضعیف است و رکود حکمفرماست و تنها دلخوشی به همان فروش نمایشگاهی است، این ریسک را انجام دهیم. شهر آفتاب مطمئنا مشکلات خود را دارد، ابتدا قرار بود، شهرداری زمین‌های عباس‌آباد را در اختیار بگذارد، بعد یکباره گفت نه شهر آفتاب بهتر است، با این توافق سریع نیز مشخص است که تصمیم‌گیری در حد غیر کارشناسی و سطحی‌نگری است و قطعاً تبعاتی هم به دنبال دارد.
کاظمینان تصریح کرد: شهرداری گفته است که که شهر آفتاب را برای ناشران آماده می‌کنیم، 4 ماه تا برپایی نمایشگاه باقی مانده است، انا شهر آفتاب هنوز به لحاظ امکانات رفت و آمدی دچار مشکل است، هنوز زیرساخت‌ها کامل نیست. متأسفانه ما ناشران موش آزمایشگاهی شده‌ایم. گلایه ما از شهرداری نیست، گلایه اصلی ما از ارشاد و اتحادیه است. نهادی که باید کارشناسی و برنامه‌ریزی داشته باشد، وزارت ارشاد است.
به نظر می‌رسد، ناشران با وجود اینکه در سال‌های گذشته با مشکلات متعددی از کمبود فضا گرفته تا نبود تهویه و ...در مصلی دست و پنجه نرم کرده‌اند، حاضر به جدایی از مصلی نبوده و نمی‌توانند ریسک ریزش مخاطب را بپذیرند، پیش از این نیز نائب رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران به نوعی از مخالفت تشکل‌های نشر با انتقال نمایشگاه به شهر آفتاب خبر داده و گفته بود، با وجود زیرساخت‌های بسیار مناسب شهر آفتاب برای برگزاری نمایشگاه کتاب مناسب نیست، چرا که موقعیت جغرافیایی این مکان نمایشگاه را با ریزش مخاطب روبرو خواهد کرد.
باید دید در نشست خبری امروز سید‌عباس صالحی برنامه‌های تدارک دیده شده برای مناسب‌سازی شهر آفتاب برای برگزاری نمایشگاه کتاب تهران چیست؟
انتهای پیام/