بورس بر بام برجام

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم؛ رشدی که پیش تر و در پی روی کار آمدن دولت یازدهم همراه با ایجاد بارقه هایی از امید بویژه در حوزه اقتصادی و بازار سرمایه بوجود آمد و جو روانی ناشی از این رخداد در کنار عواملی چون تاثیر تورم بویژه در حوزه دلار و رسیدن آن به ایستگاه بازار سرمایه، البته در کنار هیجان زدگی معامله گران موجب شد تا قیمت سهام شرکتها در برخی موارد تا چند برابر افزایش یابد و شاخص بورس نیز از حدود 46 هزار واحد تا مرز 90 هزار واحدی شدن پیش رود. هر چند آن روزهای خوش بورس دوام چندانی نداشت و درست از نیمه دیماه سال 92، هر بار به بهانه ای قیمت سهام و شاخص بورس سر به زیر شد و با اشتهایی سیری ناپذیر تا مرز 60 هزار واحدی شدن نیز پیش رفت؛ اما این روزها با اجرایی شدن برجام و رفع تحریم ها گویا دوباره رونق به بازار سرمایه کشور بازگشته است.
بر این اساس برخی کارشناسان بورسی معتقدند با اجرایی شدن برجام و رفع تحریم ها یکی از مشکلات و ریسک های اساسی که در سال‌های گذشته گریبان اقتصاد و بازار سرمایه کشور را گرفته بود، برطرف شده است و دلیل بازگشت نقدینگی و رونق به بورس هم امیدواری سرمایه گذاران برای بهبود اقتصاد و رفع مشکلات کلیدی بخش واقعی اقتصاد است و با اجرایی شدن برجام نیز صنایعی که از تحریم لطمه دیده و یا برای ادامه حیات با موانع تجاری روبرو بودند، حالا فرصتی دوباره برای رشد پیدا کرده اند.
از نگاهی دیگر تاثیر اجرایی شدن برجام و رفع تحریم ها بر بورس از سه منظر قابل بررسی است. نخست اثرات روانی این اتفاق است که کوتاه‌مدت بوده و موجب ورود نقدینگی و رشد شاخص و قیمتها در بازار سهام شده است. اما نکته مهمتر رفع تحریم‌ها و اثرات آن در بخش واقعی اقتصاد است که با آزاد شدن بخشی از منابع و سهولت در صادرات و واردات و همچنین اثر گشایش‌های مالی و اعتباری، دولت نیز به وضع سیاست‌های جدید اقتصادی دست خواهد زد.
همچنین گام سوم تاثیرپذیری متفاوت صنایع و بنگاهها از پساتحریم است که دسترسی به تکنولوژی، سهولت تجارت و امکان صادرات محصول از تاثیرات مثبت برجام بر برخی صنایع است و چشم‌انداز کاهش نوسانات و رشد ارز هم می تواند بر کسب‌وکار شرکت‌های صادرات‌محور اثر منفی بگذارد.
با این تفاسیر و در چنین شرایطی بویژه در کوتاه مدت معاملات هیجانی ممکن است آسیب‌های جدی به سرمایه‌گذاران بخصوص تازه واردان به بورس بزند که در این راستا مدیران و تصمیم گیران بورسی باید اقدام به اطلاع رسانی و شفاف سازی کنند.
بر این اساس جدای از اثرات مثبت و غیرقابل انکار اجرایی شدن برجام و رفع تحریم ها بر اقتصاد و بازار سهام کشور، در مجموع باید گفت در شرایط کنونی اقتصاد کشور با مشکلات بسیاری دست به گریبان است و نباید این گونه پنداشت  که اجرای برجام و رفع تحریمها کلید حل تمامی مشکلات است؛ چرا که بخش بزرگی از مشکلات اقتصادی ساختاری است و به شیوه‌های مدیریتی مربوط می‌شود.
از سوی دیگر باید گفت با توجه به این که اقتصاد کشور سالهاست که با نفت گره خورده است و به نوعی از طلای سیاه می توان به عنوان نخ تسبیح اقتصاد یاد کرد، با هر افت و خیزی درآمدهای کشور بالا و پایین می رود که این اتفاق اثر مستقیمی بر تمامی زمینه ها از جمله پروژه های عمرانی کشور و نیز رشد و سودآوری و یا افت و زیان بنگاههای اقتصادی دارد.
به همین منظور نیز نگاهی به وضعیت بورس نشان می دهد همزمان با افت بازار سرمایه از ماههای پایانی سال 92، بازار نفت نیز ساز ناکوکی با اقتصاد ما داشته و به صورت مستقیم بر همه جنبه های اقتصاد کشور از جمله بورس سایه انداخته است و حالا که قیمت نفت به حدود 30 دلار در هر بشکه نزدیک شده، پیش بینی موسسات بین‌المللی که چندی پیش احتمال می دادند قیمت نفت به بشکه‌ای 20 تا 25 دلار کاهش یابد رفته رفته در حال گرفتن رنگ واقعیت به خود است و این یعنی خبری ناخوب برای اقتصاد و بازار سرمایه کشور.
بعلاوه این که چالش ها و معماهایی چون رکود سنگین حاکم بر اقتصاد، مشکلات مربوط به برخی صنایع از جمله نرخ خوراک و بهره مالکانه، دخالت دولت در اقتصاد و عدم اجرای صحیح سیاست خصوصی سازی، نبود بخش خصوصی قدرتمند در اقتصاد، سایه سنگین رکود جهانی بر اقتصاد و بورس، نرخ بالای سود و تسهیلات بانکی،چند نرخی بودن ارز و مشکلات گوناگونی چون تعیین دستوری قیمت‌ها، کاهش نیافتن نرخ بهره، افزایش بهای تمام شده کالاهای تولیدی و خدمات ارائه شده، محدودیت نقدینگی در بخش‌های متعدد واحدهای تولیدی و صنعتی، قدیمی بودن تکنولوژی و مستهلک بودن دستگاهها، ضعف های مدیریتی و مواردی این چنینی موضوعاتی هستند که باید چاره کار آنها را در داخل کشور جستجو کرد ...

مهدی حاجی وند
انتهای پیام/