نقش شرکت های توزیع کالا در صادرات کشور

زهرا آقاجانی، عضو هیات علمی موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی- تشدید رقابت در اقتصاد جهانی، ضرورت توجه به افزایش نفوذ در بازارهای صادراتی را در صدر اولویت‌‌های سیاست‌گذاران قرار داده است. حضور در بازارهای جهانی امری است که در سایه افزایش توان رقابتمندی در سراسر زنجیره ارزش میسر خواهد بود. در این ارتباط، شرکت‌های پخش کالا(اعم از وابسته به تولیدکننده، مستقل، ترکیبی) به‌ دلیل ماهیت سازمان یافته فعالیت  و عملکرد، می‌توانند نقش به‌سزایی در افزایش صادرات کالا از کشورمان  ایفا کنند. در واقع، اهمیت این شرکت‌ها نشات گرفته از اثرگذاری آن‌ها بر ارتقای بهره‌وری و کارایی عملکرد نظام توزیع است.

برآوردها حاکی از آن است از مجموع صادرات غیرنفتی کشور در سال 1393 در حدود 15 درصد کالاهای مصرفی از طریق شبکه‌های  پخش گروه‌های تولیدی  در بازارهای هدف صادراتی  صورت می‌پذیرد. به‌طور دقیق‌تر، در سبد صادراتی شرکت‌های پخش (به‌ویژه شرکت‌های وابسته به تولیدکننده) محصولات مهمی همچون صنایع غذایی (فرآورده‌های شیری و بستنی، شیرینی و شکلات، رب گوجه فرنگی، ماکارونی، انواع کمپوت و کنسرو)، محصولات دارویی و بهداشتی (به‌ویژه شوینده‌ها) بیشترین سهم را در ورود به بازارهای صادراتی دارا می‌باشند.

با محرز شدن این توانایی، ضروری است راه‌های اتصال شرکت‌های پخش به شبکه‌های بین‌المللی مدنظر قرار گیرد. برخی از مهم‌ترین پل‌های ارتباطی به‌صورت زیر است:
•  صادرات کالا از طریق واحد صادرات یا تأسیس شرکت صادراتی؛
•  صادرات خدمات پخش به بازارهای خارجی با مهیاسازی بسترهای سخت‌افزاری و  نرم‌افزاری در راستای عملیاتی‌سازی رویکرد توسعه خدمات صادرات‌گرا؛
•  صادرات همزمان کالا و خدمات توزیع از طریق: الف. تأسیس شرکت‌ صادراتی وابسته به گروه تولیدی (مستقیم مثل اعطای نمایندگی خارجی یا مشارکت با وی)؛ ب. تشکیل شرکت‌های مدیریت صادرات (غیروابسته به گروه)؛ ج. همکاری با یک یا چند شریک تجاری در بازار هدف در قالب سرمایه‌گذاری مشترک خارجی.

بطور خلاصه، فرصت‌ها و تهدیدهای پیش‌روی انواع شرکت‌های پخش با توجه به گونه شناسی (وابسته به تولیدکننده، مستقل، ترکیبی) آن‌ها متفاوت است، شناخت ویژگی‌های هر یک از این نوع گروه‌ها به‌‌منظور ارایه تحلیل‌های دقیق‌تر از شرایط حاکم بر بازار آن‌ها (با توجه به شرایط محیطی اقتصاد) و از آن مهم‌تر اتصال به حلقه‌های صادراتی از اهمیت زیادی برخوردار است.

در واقع، شناخت دقیق ماهیت فعالیت هریک از انواع شرکت‌ها، تبیین شرایط موقعیت‌یابی در بازارهای جهانی، ساماندهی سیاست‌های ناظر بر ساختار فعالیت انواع شرکت‌های پخش کالا (مثل الزام به رعایت برخی قیود از جمله رعایت حداقل مقیاس فعالیت، تدوین استانداردهای مبنا و رعایت آن‌ها) از الزامات کلیدی ورود شرکت‌های پخش به بازارهای صادراتی به‌شمار می‌رود.

انتهای پیام/