اسناد توزیع برنج آلوده بیخود می‌گوید/با سروصدای رسانه‌ها انبارها پلمب شد/اگر آرسنیک داشت چرا مجوز ورود دادند؟

گروه اقتصادی خبرگزاری تسنیم ماه گذشته اسنادی منتشر کرد که از توزیع برنج آلوده و تاریخ مصرف گذشته دولتی در بازار عرضه حکایت می کرد. هر چند مسئولان وزارت جهاد کشاورزی و شرکت بازرگانی دولتی اخبار مربوط به توزیع برنج آلوده و تاریخ مصرف گذشته را از اساس تکذیب و بعضاً این خبرها را سیاسی ارزیابی می کردند، ولی پاسخ شفافی به اسناد منتشر شده هم نداشته اند.

بازتاب گسترده‌ای که اخبار توزیع برنج تاریخ مصرف گذشته داشته، ما را بر آن داشت که از مسئولان شرکت بازرگانی دولتی بخواهیم؛ در یک گفتگوی شفاف ابهامات مربوط به توزیع برنج‌های تاریخ مصرف گذشته و همچنین قرارداد اخیر فروش انحصاری برنج دولتی را پاسخ دهند که مسئولان شرکت بازرگانی دولتی هم با کمال میل انجام این گفتگو را پذیرفتند.

در میز گفتگوی تفصیلی خبرنگاران اقتصادی خبرگزاری تسنیم، علی قنبری مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی، حسن عباسی معروفان معاون بازرگانی داخلی، یحیی آقایی مدیرکل دفتر حقوقی و مستندسازی و حسین داستان مدیر روابط عمومی شرکت بازرگانی دولتی حضور داشتند.

گفتگو در دو بخش "توزیع برنج‌های تاریخ مصرف گذشته و آلوده" و " فروش ترهینی و قرارداد انحصاری فروش 82 هزار تن برنج دولتی" انجام شد که بخش اول این گفتگو مربوط به توزیع برنج های تاریخ مصرف گذشته و آلوده به شرح زیر منتشر می شود.

تسنیم: اگر اجازه بفرمایید گفتگو را در دو بخش انجام دهیم.بخش اول مربوط به موضوع برنج‌های آلوده است.

معاونت غذا و داروی وزارت بهداشت از اواخر سال 93 نامه نگاری های متعددی با شرکت بازرگانی دولتی ایران انجام داده است، نامه های رد و بدل شده نشان می‌دهد بخشی از محموله های برنج موجود در انبارهای شرکت بازرگانی دولتی،  سرب بیشتر از انداره مجاز داشته و در واقع غیر قابل مصرف انسانی معرفی شده است. بر اساس همین نامه های رد و بدل شده، ظاهراً شرکت بازرگانی دولتی توجهی به هشدارهای معاونت غذا و دارو نکرده و بخشی از برنج‌های آلوده از برخی انبارها خارج شده است.

قنبری: فضای دوستانه و صادقانه ای بین 2 طرف (خبرنگار و مسئول) وجود دارد و بنده نیز طمینان دارم که ابهامات موجود بر طرف می شود، در توضیح باید گفت که در سال 91 و 92 زمانی که تحریم ها در حال اوج گیری بود و فضای کشور داشت حساس می‌شد، در دولت گذشته بیش از اندازه برنج وارد شد، زیرا نمی دانستند که چه شرایطی پیش می آید و برای اطمینان اقدام به واردات این حجم کردند. ما به این حجم واردات کاری نداریم و نمی خواهیم آنها را نکوهش کنیم.

تسنیم: چه میزانی وارد شد؟

قنبری: حدود 500 هزار تن (برنج) در سال 91 و بیش از 200 هزار تن سال 92  و در مجموع حدود 780 هزار تن وارد کردند. این برنج ها آمد تا فضای کشور اطمینان بخش شود که در بخش های گندم و روغن نیز چنین حرکتی انجام شد. از زمانی که دولت آقای روحانی آمد و ما دوستان خدمت رسیدیم، تلاش کردیم که دیگر برنج وارد نشود. ما باید طبق روال هرساله 300 هزار تن برنج وارد می کردیم ولی در سال 93 دیگر برنج وارد نکردیم.

تسنیم: امسال برای شرکت بازرگانی دولتی برنج وارد کردید؟

قنبری:امسال در آخر سال برنج وارد کردیم زیرا یک مقدری از برنج ها تاریخشان گذشته است، اما تمدید شد.برای اطمینان از امنیت غذایی برنج های خارجی دوباره وارد شد.
اگر اطاعات برنجی شما دقیق باشد که حتما نیز هست، زیرا به صورت دقیق وارد مسائل برنج ( در خبرها) می شوید، برنج زمان ماندگاری زیادی دارد و از گذشته نیز در خانه ها گفته می شد که برنج باید بماند تا کهنه شود.برنج 2.5 تا 3 سال قابل دوام است.
«یک مقدار از  این برنج ها در حال مصرف است و تا آخر سال نیز مصرف می شود و برای آنها تا پایان سال تمدید گرفته ایم، برای برخی از مناطق مانند اصفهان نیز تا خرداد ماه مجوز تمدید گرفته شده است.»

تسنیم: چه مقدار از برنج های مانده، تاریخ تمدیدشان تا پایان سال است و چه میزان تا سال آینده؟

قنبری: دو سوم برنج ها تاریخشان تا پایان سال است اما این بدان معنی نیست که تارخ آنها قابل تمدید نیست و ما می‌توانیم تا 6 ماه برای آنها تمدید بگیریم. در صورتی که مصرف نشد که انشالله می شود، دوباره آزمایش  و تمدید می‌شوند.
برنج  بهترین تاریخ مصرف دارد به همین منظور  تاریخ برنج ها تا اواخر سال 93 و 94  تمدید شد و بخشی از آن نیز مربوط به سال آینده است.

وی می افزادید: برای حمایت از تولید کننده، وزارت جهاد کشاورزی به ما اعلام کرده است که در 6 ماه زمان برداشت برنج اجازه توزیع برنج های(خارجی) مازاد خود را در بازار نداریم.ما در سال های 93 و 94 با این محدودیت روبه رو بودیم. یک مقداری از برنج هایی که در سالهای 91 و 92 خریداری شد و بخشی از آنها تا ابتدای سال 93 رسید اما، ما نتوانستیم (در 6 ماه برداشت) توزیع کنیم.

محدودیت دیگر هم این بود وقتی خواستیم که برای برنج ها از سازمان غذا و دارو تمدیدیه بگیرم  طول کشید، اما توان خود را گذاشتیم تا این برنج ها به مصرف برسد و پول بیت المال حفظ شود، زیرا ما نمی خواستیم که این برنج ها را به هر قیمتی بفروشیم. اموال دولتی باید به درستی محافظت شود تا ضرری به دولت وارد نشود.

بنابراین تمدید برنج ها با هماهنگی کامل بهداشت و درمان انجام شده است . وقتی ما برنج وارد می‌کنیم وزارت بهداشت و نمانیده ما از یک شرکت بین المللی به مبداء (واردات)  می رود و آنجا تست و تحقیق می کند و بعد برنج به کشور وارد می شود.

قنبری: برنج های دولتی ارث پدر من نیست

وزارت بهداشت آزمایشات متعددی بر روی برنج های تاریخ مصرف گذشته انجام داد و حتی سازمان استاندارد نیز باید درباره این برنج ها تاییده می داد، بنابراین مشکل ما ساده نبود.
حدود 7 تا 8 هزار تن از برنج های ما هنوز توسط وزارت بهداشت تایید سلامت نشده است که ما آنها را نگه داشتیم و پلمب کردیم تا وزارت بهداشت تاییده دهد. اگر اجازه دهد مصرف می کنیم و اگر اجازه ندهد ارث پدری ما که نیست و ما هم حاضر نیستیم که به سلامتی مردم لطمه وارد شود.

در این صورت دولت خود برنامه خاصی دارد و آنها به مصرف صنعتی می رساند. کار ما دقیقا در چهار چوب مقررات بهداشتی و موافقت با وزارت بهداشت  و سازمان استاندارد بوده است.

* قنبری: ممکن است برنجی الان غیراستاندارد باشد ولی ما استاندارد خریدیم

سرب آرسنیک برای آب و خاک است و در کشور ما ایجاد نمی شود، بلکه این امر در زمان کشت و در مبداء امکان پذیر است که تمام آنها با مجوز های وزارت بهداشت وارد شده است. ما نمی‌گوییم که هیچ سرب و آرسنیکی نداشته است بلکه در حد مجاز بوده است. 
بعضی  استانداردها سال به سال ارتقاء می یابد در حالی که ما اعتقاد داریم که استاندارد ها بر اساس سال مبداء باید باشد نه سال مصرف.  ممکن است بگویند (سازمان استاندارد) زمانی که شما اقدام به واردت کرده اید، برنج ها استاندارد بوده است اما اکنون که قرار است برنج ها مصرف شود (سرب یا آرسنیک) از استانداردهای ما بالاتر است.
ما اعتقاد داریم که این استاندارد ها باید بر اساس سال مبدا باشد نه مقصد و ما در این زمینه استدلال داریم و وزارت بهداشت نیز در این زمینه  پشت سر ما قرار دارد و از آنها نیز تایید گرفته ایم برنج های ما قایل مصرف است.
7تا 8 هزار تن به خاطر سرو صدایی که شما (خبرگزاری تسنیم) کردید و بعد رسانه های دیگر و صدا و سیما کردند پلمب شد، ما گفتیم که آنها (برنج ها ) را در فضای آرام  و اطمینان بخش آزمایش مجدد انجام می‌دهیم.

تا این لحظه با قاطعیت، اطمینان و تعهد تمام عرض می شود که عمل ما در هماهنگی کامل با چهارچوب قوانین وزارت بهداشت بوده است.

* قنبری: به ما یک جور می گویند، جور دیگر نامه می زنند/برخی نامه‌های سازمان غذا و دارو دوگانگی دارد

تسنیم: آقای دکتر پس اسناد منتشر شده چه می گوید؟

بله ممکن است که آقای حسینی (مدیرکل وقت سازمان غذا و دارو) نامه نوشته است که کالاهای شما، گفته می شود که تاریخ آنها گذشته است و آرسنیک آنها بالا  است.

تسنیم: آقای حسنی نمی‌گوید که "گفته می شود که برنج های شما آرسنیکش بالا است" وی  می گوید: آزمایش کردیم و بر اساس آن میزان آرسنیک برنج های شما بالا است.

قنبری: تا آنها آزمایش نکنند که ما مصرف نمی‌کنیم. آنها یک یا دو آزمایش که ندارند. پس این جواب هایی که به ما داده اند خودش دوگانگی  و دورویی دارد. زیرا به ما یک چیز می گویند ولی جور دیگر نامه می زنند. من خودم به عنوان استاد دانشگاه اجازه نمی دهم که یک دانه از برنج هایی که اکنون رفته اند زیر کلید وزارت بهداشت و درمان تا آزمایش نشود، عرضه شود.
برنج ها را پلمب کردند ما نیز گفتیم چشم. ما با دکتر دیناورند دوست و رفیق هستیم و گردن ما در برابر قانون از مو نازک تر است.

* ممکن است برخی انبارها تخلف کرده باشند که برخورد می کنیم

تسنیم: کلیت حرف شما حاکی از این است که هیچ برنج آلوده‌ای توزیع نشده، درست، اما وقتی در جزئیات وارد می شویم و اسناد را بررسی می کنیم، ابهامات وجود دارد. شما می گوید که در مجموعه شما حتی در کوچک ترین استان، کوچک ترین تخلفی انجام نشده است اما اسناد چیز های دیگری را نشان می دهند.

قنبری: «ممکن است تخلفی باشد که ما با آنها برخورد می کنیم. به طور مثال در کرمانشاه ما گفتیم که حق ندارند به این انبارها دست بزنید و الان پلمب است. در این ارتباط با آقایان مصری و رجایی مجلس از این انبارها بازدید کردیم  و مفصل با آنها صحبت کردم تا آنها گفتند ما قانع شدیم.»

«آنها به ما گفتند توزیع نکنید تا وزارت بهداشت بررسی کنید. ما نیز گفتیم: قطعا. برنج ها ملک شخصی ما نیست  و ما نیز می‌دانیم که مصرف آنها چه عواقبی دارد.»
انبارهایی که گفتند توزیع نکنید را  ما کنار گذاشنیم تا در فضای آرام یک آزمایش جدی و قوی در این خصوص صورت گیرد، تا بر اساس آن عمل کنیم.

* اسناد بی‌خود می‌گوید که برنج آلوده از انبار خارج شده

تسنیم: بر اساس نامه‌ای که منتشر شده. معاونت غذا و دارو اواخر سال 93 اعلام کرده است که محموله برنج هندی به دلیل سرب غیر قابل استفاده است و شما به هیچ عنوان نباید آن را از انبارها خارج کنید.
قنبری: الان در انبارها بوده و این انبارها پلمب است.

تسنیم: آقای دکتر؛ معاونت غذا و دارو 2 ماه بعد از نامه (اخطار) اولیه، دوباره به شما نامه می نویسد که بر حسب اطلاع ما این برنج ها از انبار ها خارج شده است.

قنبری:بی خود می گوید، به هیچ وجه! انبارها صورت جلسه شده است.

تسینم: در تاریخ 11/ 12/ 93 معاونت غذا و دارو نامه می زند که محموله برنج "سانیدو هندی" به دلیل میزان میزان سرب غیرمجاز غیرقابل مصرف است ...

حسن عباسی معروفان معاون بازرگانی داخلی: برنج دولتی؟!

تسینم:  نامه خطاب به شما ( بازرگانی دولتی ایران) است و انبار شهید مدرس نام برده شده است. دو روز بعد نیز شما در واکنش به این نامه، نامه زده اید به مناطق چهارده گانه که محموله نامبرده شده را فعلاً دست نگه دارید تا مجدد آزمایش شود.

قنبری: درسته.

تسینم:  اشکال همین جاست؛ وقتی معاونت غذا و دارو صراحتاً اعلام می کند برنج غیرقابل مصرف است، چرا در نامه دوم اعلام می کنید که مجدد باید آزمایش شود؟

قنبری: ممکن است که یک برنج چند بار مورد بررسی قرار گیرد.

تسنیم: ولی تا قبل از آزمایش جدید، نباید این برنج ها توزیع می شد.

قنبری: ما خارج نکردیم به هیچ وجه.

* قنبری در واکنش به جزئیات اسناد: برخی برای تخریب ما اطلاعات غلط می‌دهند/نامه‌ها برای رضای خدا منتشر نشده است

تسینم: نامه معاونت غذ و دارو چیز دیگری می‌گوید. 2 ماه بعد از این اتفاق یعنی 14 اردیبهشت 94 دانشگاه علوم پزشکی ایران، نامه زده است  که محموله یاد شده برخلاف اینکه ما اعلام کرده ایم، یک بخش یا همه آن ( در نامه اشاره نشده است که به چه میزان) توزیع شده است. بعد از این نامه دوباره آقای دیناروند نیز 2 تا 3 نامه به شما نامه زده است با این مضمون:  وقتی ما گفته ایم که این محوله نباید توزیع شود برای چه در سطح عرضه می آید؟

قنبری در حالی که ناراحت می‌شود با بیان این اینکه "اجازه دهید بنده چیزی را خدمت شما عرض کنم" با 3 با تکرار کلمه متاسفانه می‌گوید: «افرادی هستند که به هر دلیلی و برای اینکه مدیریت (ما) را تضعیف کنند و خودشان را خوب جلوه دهند و ارتباطات خاصی برقرار کنند، می آیند و اطلاعات و مطالبی را به ناحق و غلط مطرح می‌کنند که من وارد آن قضایا نمی‌شوم.»
چیزی که به آن متعهد هستم و به آن عمل می کنم اطلاعات دقیقی است که از IGI ،سازمان استاندارد و سازمان های رسمی کشور مطرح می شود. نامه هایی که در سیستم ما می آید و بعد کپی می گیرند و به شما می دهند و شما نیز منتشر می کنید، فکر نکنید که به خاطر رضای خدا انجام شده است.

باید بدانید که منافع خیلی ها از این جا تامین می شده است که ما با آن مقابله کردیم. من 37 تا 38 سال در این مملکت خدمت کردم از جهاد شروع کردم، فرماندار و استاندار بودم و مشاور رئیس جمهور بودم، این سابقه خود را در طبق اخلاص گذاشته ام تا در این جا خدمت کنم و حاضر نیستم به هیچ عنوان به هیچ کس امتیاز خاص بدهم. برخی عادت کرده بودند که در در این جا (شرکت بازرگانی دولتی) حمایت و اقناع می شدند.

عباسی معروفان: آقای دکتر این حرف ها را رها کنید. این ها را می نویسند و دعوایی جدید به وجود می آید و گفته می شود که افرادی که شما نام می برید چه کسانی هستند؟

قنبری: من می خواهم بگوییم که کسانی که چنین چیز هایی را می‌گویند، برای رضای خدا این حرف ها را نمی زنند. شما از این حرف من تا آخر ماجرا را بخوانید.

از  سازمان به این بزرگی طبیعی است که برخی ایراد بگیرند. بنده بر اساس ایمان و اعتقاد به نظام جمهوری اسلامی و مردم کار خود را انجام می دهیم، حالا هر کسی می خواهد راضی باشد و هرکسی نیز می‌خواهد ناراضی باشد. کار ما در چهار چوب قانون و مقررات است.

* قنبری:آقای حسینی اول فکر می‌کرد برنج‌های آلوده از انبارها خارج شده

تسنیم: پس شما با اطمینان کامل می فرمایید که هیچ محموله ای از برنج هایی که وزارت بهداشت پلمب کرده، خارج نشده است؟

قنبری: بله، هیچ محموله ای از برنج های آلوده خارج نشده است. آقای حسینی فکر کرده بود که برخی از این سانیدو ها خارج شده است، اما من آوردم مورد به مورد به وی نشان دادم تا اجازه ترخیص بقیه را داده اند. یعنی اگر این کار انجام نمی شد آنها مجوز نمی دادند. البته ما به خاطر حفاظت از منابع بیت المال درخواست کردیم که یک بار دیگر برنج های انبار های پلمب شده را مورد بررسی قرار دهند.

آقایی مدیرکل حقوقی شرکت بازرگانی دولتی: هر کجا وزارت بهداشت به آن مشکوک باشد آن را پلمب می‌کند، مگر می شود دولت پلمب وزارت بهداشت را بشکند.

داستان مدیر روابط عمومی: در صورتی ممکن است این پلمب شکسته شود که خود وزارت بهداشت با آزمایش دوباره اجازه مصرف و رفع پلمب داده باشد.

تسنیم: تاریخ برنج های یاد شده 91 است...

قنبری: زمانی که ما برنج را می خریم تا به دست ما برسد و حمل و گونی گیری شود زمان می برد.

تسنیم  آیا این امکان وجود نداشت است که این برنج در مدت زمان کمتری به چرخه مصرف وارد می شد؟

قنبری: ما محدودیت زمانی داشتیم.

* قنبری: برنج تا وقتی که شپشک نزند قابل مصرف است

تسنیم: آقای دکتر محدودیت تنها در 6 ماه زمان برداشت برنج داخلی بوده است.
قنبری: بخش خصوصی در سال های 91 و 92 خود یک میلیون تن برنج  وارد کرد و تنها برنج هایی که برای نیاز استراتژیک بوده است را ما وارد کرده ایم. این طور نیست ما کل نیاز برنج کشور را وارد کرده باشیم. ما صرفا برای تنظیم بازار وارد عرصه واردات می شویم تا  قیمت ها افزایش بی رویه نداشته باشد. این امر با اجازه ستاد تنظیم بازار انجام می شود. البته زمانی می توانیم برنج ها در بازار توزیع کنیم که اجازه تنظیم بازار را داشته باشیم.

تسنیم: برنجی که دو سال بر روی آن تاریخ مصرف درج شده تا چه مدت قابل تمدید دوباره است؟
قنبری: 1.5 سال. تا زمانی که شپشک نزند و موجود زنده در آن نیاید و پوک نشود قابل مصرف است، البته نگهداری در فضای مطلوب نیز در این زمینه تاثیر گذار است.

داستان: برنج زمانی که می ماند ژلاتینه می شود و درواقع دوام و زمان مصرف آن افزایش می‌یابد.

* معروفان: مردم 80 هزار تن برنج را 10 روزه می‌خورند

تسنیم: محموله های که تازه فروخته اید یا در حال فروش هستید تاریخ مصرف آن برای آخرین بار توسط غذاو دارو  تا در آخر امسال تمدید شد . این برنج زمانی که به دست مردم می رسد زمان کمی برای مصرف دارند. آیا این برنج ها در سال 95 نیز قابل مصرف است؟

عباسی معروفان: در کشور 3 میلیون تن مصرف برنج داریم.یعنی هر ما 250 هزار تن و روزانه 8 هزار و 150 تن مصرف برنج داریم. 80 هزار تنی که مد نظر شما است تنها مصرف 10 روز کشور است.

تسنیم: درست است که این حجم از برنج مصرف 10 روز کشور می شود اما کسی که 50 کیلوگرم خریداری کرده‌ است که نمی تواند  10 روزه مصرف کند و آن را در 5 ما مصرف می کند.

عباسی معروفان: بله حرف درستی است. به همین منظور ما این برنج ها را در کیسه های 4 کیلویی توزیع می‌کنیم و در سبد کالا  برای 7 میلیون نفر گذاشته می‌شود و مردم نیز 10 روزه برنج ها را  می‌خورند و تمام می شود.

* معروفان: نگرانی که اگر مردم برنج‌ها را تا 2 ماه دیگر نخورند می‌میرند، درست نیست

تسنیم: آیا بر روی کیسه‌های 4 کیلویی برنج سبد کالا، به این تاریخ محدود انقضا اشاره می‌شود؟

عباسی معروفان: «وزارت بهداشت به ما اجاه داده است که تاریخ برنج ها را تغییر دهیم و در صورتی که بر روی آن بنویسیم 2015 دیگر که کسی آنها را خریداری نمی‌کند. ما نیز تاریخ برنج ها را بر اساس تکلیفی که دارم  به 2016  و بر اساس ماهی که اجازه داده شده است، تغییر می‌دهیم.»
«این نگرانی که شما دارید؛ که درصورتی که تا 2 ماه دیگر مردم برنج ها را مصرف نکنند، می‌میرند؛ صحیح  نیست. برنج کهنه بهتر (در پخت) در می آید.»

* معروفان: آقایی که الان می گوید برنج آرسنیک دارد، چرا مجوز ورود داد؟

تسنیم: آقای عباسی اگر استدلال شما را بپذیرم، پس چرا اصلاً تاریخ مصرف بر روی برنج درج می شود؟

عباسی معروفان: ما موظف هستیم از کشوری که برنج وارد می کنیم، تاریخ ابتدا و انقضای مصرف را درج کنیم. البته این تاریخ مصرف بهینه است و مانند شیر نیست که ترش شود دور بریزیم.برنج را آزمایش می‌کنند و دوباره اجازه مصرف می دهند.

«اینکه یک آقایی می آید و می‌گوید که "برنج سانیدو" شما دارای آرسنیک بالا است، باید به او بگویم که برنجی که قبلا به آقای دیگر اجازه  دادید تا وارد کند پس اشتباه کرده اید . در واقع داری با ما بازی می کنی.»

آقای وزیر( جهاد کشاورزی)  و افراد دیگر نیز در این خصوص سوال کرده اند و به آنها مجوز ورود در تاریخ ورود نشان داده شد. از 350 مزرعه برنجی که در کشور هندوستان وجود دارد، 80 مورد آن را gmp  تایید کرده است که از آنها می‌توانید برنج با آرسنیک میزان مناسب خریداری کنید و در واقع برنج آنها استاندارد است، البته این بدان معنی نیست که آرسنیک ندارد زیرا بدن ما نیاز به آرسنیک مشخصی دارد.

«سال به سال استاندارد های واردات برنج تغییر می‌کند. در دولت قبل رفته اند و میزان (آرسنیک و سرب) آب و خاک را بررسی کرده اند و بر اساس استاندارد های تعریف شده وقت اقدام به واردات کرده اند و آنها نیز مانند ما دقت کرده اند و نرفته اند برنج را از خیابان خریداری‌کنند. انصافا آنها دقتشان در این زمینه بهتر از ما بوده است.»

اکنون که مدیری می‌گوید این برنج ها آرسنیک دارد، باید به آنها گفت که آن موقع اشتباه کرده اند که (مجوز) داده اند یا الان شما دارید اشتباه می‌کنید.

* معروفان: آمپول آرسنیک نداریم/برنج بی‌کیفیت پاربویل را بخش خصوصی وارد می‌‌کند

تسنیم: این احتمال وجود دارد به خاطر ماندگاری در انبار این برنج ها آسیب ببینند؟

عباسی معروفان: در انبارها اتفاقات زیادی ممکن است بیافتد، ممکن است یک گونی  آب خورده باشد و قارچی و خراب شود، این ها جزو ضایعات طبیعی است. اما در انبار نمی‌توانیم به برنج،  آمپول آرسنیک بزنیم. وقتی برنج در انبار استانداردی که هوادهی و ضد عفونی می شود، نگهداری شود، نباید از بابت سرب و آرسنیک آن نگران باشیم.

تسنیم: اکنون ما برنج پاربویل وارد می‌کنیم؟ این برنج که ماندگاری زیادی ندارد و تاریخ آن قابل تمدید نیست.

قنبری: بخش خصوصی این برنج را وارد می‌کند ما متولی آن نیستیم ما بهترین برنج هندی را وارد می‌کنیم.

عباسی معروفان: «بخش دولتی برنج پاربویل وارد نمی‌کند و ممکن است به صورت قاچاق وارد کشور شده باشد. من نمی‌گویم که دولت قبل رفته است برنج ساختگی وارد کرده است. ولی یک نماینده مجلس می‌گوید: برنج ساختگی وارد شده است. 
در کشور ما برنجی که ساختگی و دست پخت است وجود ندارد. تمام برنج ها  gmp  دارد و در آنجا (هندوستان) کیسه گیری می شود و توسط استاندارد و بهداشت کنترل می‌شود و بعد وارد کشور می‌شود.

تسنیم: با توجه به صحبت های شما به نظر می رسد که معیاری‌های سازمان های استاندارد و غذا و دارو خیلی با یکدیگر هماهنگی ندارد.

عباسی معروفان: استاندارد از یک نظر و سازمان غذا و دارو نیز از یک نظر(به ما ) جواب می‌دهند و هر کدام وظایف خاص خود را از یک زاویه دارند.
 من که راضی نمی شوم، زن و بچه، اقوام یا همشهری خود من  از برنج های آلوده مصرف کنند. البته تشخیص اینکه برنج آلوده است یا خیر، بر عهده شما و من نیست و در صورتی که اجازه فروش ندهند من نمی توانم برنج خود را به بازار عرضه کنم.

(با خنده) من کمتر از 3 ماه است به این شرکت آمده ام که البته اگر می دانستم که شما اینقدر شلوغ می‌کنید نمی آمدم، اما حالا که آمده ام دقت کرده ام تا دغدغه اموال دولتی را نداشته باشیم. سلامت مردم و اموال دولت هر دو مورد توجه ما است زیرا به هر حال برای خرید این برنج ها پول داده شده است.

«ما نیز می توایم بگوییم که برنجی که اکنون 2 هزار و 550 تومان است چرا آن موقع (دولت گذشته) گران و بالا تر از قیمت خریداری شده است که البته به ما مربوط نیست. در آن موقع شرایط بحرانی بوده است و به ما نمی فروختند،کشتی ها نمی توانستند وارد بنادر شوند.»
از 3 میلیون تن برنج مصرفی کشور یک میلیون و 200 هزار تن آن توسط واردات  تامین می شود که شرکت ما 300 هزار تن، آن را وارد می‌کند. در سال های 91 و 92، 2 میلون تن برنج وارد کشور شده است.

قنبری: این برنج ها برای مصرف بوده است، زیرا تصویر مسئولین وقت این بوده است که ممکن است مصرف داخلی کفاف ندهد و  البته در آن زمان بحران و تحریم ها وجود داشته است.

عباسی معروفان: من هم به جای دولت قبلی بودم، در آن شرایط بحرانی و تحریم که دنیا به ما جنس نمی فروخت می‌ترسیدم که مردم چی بخورند و اقدام به واردت می کردم و نمی دانستم که ممکن است بارندگی بیشتر شود و میزان تولید برنج افزایش یابد، یا بخش خصوصی نیز می رود برنج بیشتری بیارود. حال اگر برنج بیشتری آمده است باید آن را سامان داد.

تسنیم: شما انبار های خود را به بخش خصوصی نیز اجاره می دهید؟

عباسی معروفان: نصف انبار‌های ما دست بخش خصوصی است.
قنبری:  ما خود از انبارهایمان استفاده می کنیم و در کنار آن دیگران نیز استفاده می‌کنند.

* معروفان: برنج آلوده از انبار ما خارح شود، پدرشان را در میاورم

تسنیم: ممکن است که برنج های آلوده....

قنبری: من خواهش می‌کنم که تا نتیجه آزمایش ( مجدد) نیامده است به آنها برنج آلوده نگویید.

تسنیم: آیا ممکن است که برنج های یاد شده از انبارهای شما خارج شده باشد اما مربوط به شما نبوده باشد؟

قنبری: تا به امروز یک کیلو گرم برنح آلوده نداشته ایم. البته ممکن است در آینده برنج آلوده داشته باشیم.

عباسی معروفان: «من به استانها بخش‌نامه داده ام که هر کجا برنج های ما مجوز ندارد و بفروش برسد پدرشان را در می آروم که نامه آن نیز موجود است آیا این مورد همان امر، مورد نظر شما نیست؟»

تسنیم: آقای معروفان این نامه شما که تاریخش جدید است.

عباسی معروفان: خوب من پارسال نبودم.

داستان: پروسه واردات زمان می برد. در دوره تحریم نیز زمان بیشتری طول می‌کشید و 6 تا 7 ماه زمان می برد تا برنج به کشور می‌آمد. همچنین ما درفصل برداشت نیز اجازه توزیع نداشته ایم.

عباسی معروفان: شما انصافا به دنبال این هستید که سلامت جامعه به خطر نیفتد و هدف خوبی دارید. اما در یکی دو ماه اخیر توسط شما بر ما، فشار وارد آمد و منجر شد که برنج ما به فروش نرسید و دلال در بازار شب عید برنج (داخلی) را گران کرد.

تسنیم: چه میزان برنج به این شکل در انبار ها دارید؟

عباسی معروفان: امروز حداکثر باری که در انبار داریم  35 هزار تن است که اگر شما آنها را چشم نزنید، در حال فروش است. البته  12 هزار تن دیگر را نیز گیر داده اند که توزیع نشود که ما باید به دنبا آن نیز برویم. زیرا ما دغدغه سلامت و اموال دولتی را در کنار هم دارم.

* سازمان غذا و دارو برنج غیرقابل مصرف را پس از 5 ماه قابل مصرف اعلام کرد

تسنیم: چرا وقتی که غذا و دارو می گوید گه برنج شما نباید توزیع شود مدیر شما نامه می زند و اصرار می‌کند تا ممنوعیت برداشته شود؟

عباسی معروفان: مدیرما برای آن حقوق  می‌گیرد تا از اموال دولتی محافظت کند . آن آقا نیز حقوق می‌گیرد تا سلامت جامعه را حفظ کند و یک جا نیز مغایرت وظایف پیش می‌‎آید. نامه بازرسی به ما می گوید:«آقای بی عرضه چرا تا به حال برنج ها را نفروختی؟»
3 ماه وزیر نگذاشته (برنج بفروشیم) ، 3 ماه بازار کساد بوده است و ....  به ما می گویند چرا اموال دولتی را به موقع نفروخته اید.
در ادامه قنبری با حالت برافرخته می‌گوید: آنها (بازرسی) نمی‌گوید که ما نامه وزیر داریم و در فصل برداشت اجازه فروش نداریم و عملکرد مدیر ما را زیر سوال قرار می دهد.

دیوان محاسیات هم در این زمینه تاکید می‌کند که چرا برنج های دولتی را نمی‌فروشید. مدیرکل توزیع و فروش وظیفه دارد که از اموال دولتی(برنج) صیانت کند و در صورتی که برنج ها نیاز به آزمایش داشته باشد انجام می‌شود و مشکلی ندارد.

عباسی معروفان:  نامه بازرسی کل کشور  و نامه مستند قوه قضائیه به دست ما رسیده  است که «تا‌کنون در خصوص تعیین تکلیف کالاهای مذکور اعلام مکفی صورت نگرفته است.» یعنی چرا نفروخته اید؟ لطفا در هر صورت اینها را بفروشید.

قنبری: IGI که سازمان بازرسی کیفیت بین المللی است و حرف وی حرف نهایی است و نباید روی حرف آن حرف زد، کیفیت برنج ها را تایید کرده است.

عباسی معروفان:آقایی که می‌گوید برنج های دولتی را نفروش، به ما نمی‌گوید که برنج ها غیر قابل مصرف است.

تسنیم: نامه زده شده که غیر قابل مصرف است.

عباسی معروفان: ما فروخته ایم؟
قنبری با عصبانیت: امکان ندارد. آنها می گویند نیاز به آزمایش دارد.

تسنیم: بر اساس  نامه سازمان غذا و دارو به شما اعلام شده است، برنج ها غیر قابل مصرف بوده که مربوطه به انبار مدرس است.
آقایی: این انبار تاریخ برنج هایش تمدید شده است.

عباسی معروفان: آن آقایی که می گوید برنج ها غیر قابل مصرف هستند چرا بعد از 5 ماه می‌گوید برنج ها قابل مصرف هستند.

قنبری: به برنج تاریخ مصرف گذشته آلوده نگویید

تسنیم:یعنی می فرماید آزمایش ابتدایی اشتباه بوده است؟

قنبری: همه این نتایح به امکانات آزمایشگاه ها بستگی دارد و ممکن است یک آزمایشگاه مقدماتی و یک آزمایشگاه نهایی باشد. از طرفی نیز استانداردها عوض شده است.

«آقای دکتر جنت که 2 ماه است آمده؛ گفته که برنج ها اصلا مشکلی ندارد و به ما گفته است که برنج های انبارهای شما را  آزمایش کردیم و یک ذره اشکال ندارد.»

عباسی معروفان: «احتمال اینکه یک محموله 10 کیسه ای یا یک انبار آلودگی داشته باشد و به آن انبار آب رفته و برنج ها بر اساس حرف دوستان غیر قابل مصرف باشد. در این صورت باید بگوییم از این 100 هزار تن برنج موجود در کشور یک جایی یک گونی آن خراب شده است اما قابل تعمیم به همه جا نیست.»
وقتی مردم می شنوند که برنج های دولتی آلوده است تشویش اذهان عمومی صورت می گیرد درحالی یک انبار در کرمانشاه آب رفته است و برنج  آن آلوده است.

قنبری: من به آقای مصری ( عضوهیئت رئیسه مجلس) گفتم که شما نباید به برنج های تاریخ گذشته بگوید آلوده و این کلمه را در دهان مردم بیندازید زیرا آلودگی کلمه خطرناکی است.

تسنیم: پس آلودگی برنج ها از مبداء است؟

عباسی معروفان: آرسنیک و سرب از مبدا است اما اگر شپشک و قارچ بگیرد آلودگی بوده و از داخل است. اگر آلودگی ثانویه باشد، ناشی از نگهداری ناصحیح ما است.

تسنیم: در 13/3/93 یک محموله  وارداتی مربوط به شرکت بازرگانی دولتی از تایلند می آید که توسط دیوان محاسبات اعلام شده است...

آقایی: آقای حسن نیا، استاندارد در سال 94 از سال 92 سخت گیر تر شده است . اما میزان ما برای آزمایش باید استاندارد سال 92 باشد.

* ما برنجی امحا نکردیم ولی اگر اخبار شما به همین شکل ادامه یابد، خودمان شاید امحا شویم

تسنیم: یعنی اکنون استاندارد سال 94 را از برنج های سال 92 شما، می خواهند؟

قنبری: ما این را بردیم ریاست جمهوری و ریاست جمهوری به نفع ما نظر دارد.

عباسی معروفان: «دیوان محاسیات برداشت های خود را در این زمینه ارائه داده است. هفته قبل دیوان محاسبات به بنده نامه نوشته است و بنده هم جواب دادم. آنها آدم های بسیار خوبی هستند؛ من به آنها توضیح دادم که موضوع از چه قرار است و آنها نیز گفتند ببخشید من نمی دانستم.»

من به آنها گفتم: «وقتی که  نمی‌دانستید چرا مکتوب کرده اید و می گوید دلال بازی است .» نامه ای که توسط دیوان محاسیات نوشته شده است نباید مستند شما شود. از 500 هزار تن واردات، در صورتی که 10 تا گونی دست دوز باشد باید برویم ببنیم که چرا بوده است؟ شاید آشغال انبار ها باشد (که آنها را در گونی)  جمع کرده اند که برای مرغ ها بریزند.

تسنیم: آیا برنج های دولتی تا به امروز امحاء یا خوراک دام شده اند؟

قنبری: تا به امروز یاد مان نیست که چنین اتفاقی افتاده باشد و در دوره ما نبوده است و قبل از آن را نمی‌دانم.

عباسی معروفان: تا به امروز نبوده است اما اینجوری که شما گرفتید (اخبار را دنبال می کنید) آخرش به امحاء می‌رسد.
قنبری : اگر نگذارید توزیع کنیم به امحاء می رسد.

تسنیم: (با خنده ) آقای دکتر شما که برنج ها را فروخته اید!
قنبری ( با خنده ): اگر نتوانیم این برنج ها را توزیع کنیم، مسئولیت و هزینه دولتی آن با شما است.
اگر اجازه توزیع برنج به ما داده نشود خود بنده به هر قیمتی که شده جلوی توزیع آنها را می‌گیرم و باید به مصارف صنعتی و دان مرغ برود.

عباسی معروفان: امحاء در جاهایی (محصولاتی) که بگندد،  مانند گوشت معنی دارد و در صورتی که برنج مصرف انسانی خود را از دست دهد به مصرف صنعتی می رسد، الان که دارند خاک را بهره برداری می کنند و کالا تولید می‌کنند.
(با خنده) اگر شما به این روش خود ادامه دهید ( پیگری اخبار را داشته باشید) برنج های یاد شده امحاء می شود، البته شاید خود ما نیز امحاء شویم. 

تسنیم: آیا در تمام انبار های ما به ویژه در جنوب کشور که شرایط آب و هوایی گرم و مرطوب دارند، استاندارد و شرایط نگهداری مواد غذایی دارند؟
قنبری: ما کالا ها را از آن استان های می‌کشیم بیرون و تنها به اندازه مصرف استان در آنجا نگهداری می‌کنیم. گندم برنج و شکر خود را هر کدام در انبار های مناسب خود نگهداری می‌کنیم.

عباسی معروفان: 10 میلیون تن گندم در سیلو ها است. یعنی تخصص شرکت بازرگانی دولتی نگهداری کالا و هوا دهی است و اینجور نیست که کالاهای ما یکجا بماند و بگندد و هوا دهی لازم صورت می گیرد.

قنبری: بخشی از کالا ها در مخازن استاندارد ما و مابقی در مخازن استاندارد بخش خصوصی که کرایه می شود نگهداری می شود.

آقایی: ما بهترین متخصین را داریم که از کالاها نگهداری می‌کنند .

تسنیم:  آیا نمایندگان مجلس از صحبت های شما قانع شدند؟

قنبری: از دید ما قانع شدند. آقای رجایی کمیسیون کشاورزی اطلاعات بیشتری در باره برنج دارند. ما فکر می کنیم که ایشان قانع شدند. آقای مصری نیز گفت من قانع شدم و فقط می خواستم تذکر دهم تا شما هواستان جمع باشد.

ما حاضریم گزارش کامل تری هم به کمیسیون کشاورزی مجلس ارائه دهیم، منتها بستگی دارد که شما چقدر آنها را تحریک کنید.

بخش دوم این گفت‌ و گو درباره ابهامات فروش ترهینی برنج در سال گذشته و قرارداد اخیر فروش انحصاری 82 هزار تن برنج به یک نفر فردا منتشر می شود.

گفت‌وگو از صمد حسن نیا و ابراهیم نژادرفیعی

انتهای پیام/