زخم جنگ در قاب دیوید جی
مجموعه عکس‌های «سربازان ناشناس» دیوید جی، تصویری از فقدان صلح است. آمریکا دو جنگ با شعار مبارزه با تروریسم و صلح جهانی به پا کرده است؛ اما بدن‌های سوخته سربازان ناشناس خبر از اتفاقی دیگر می‌دهند.
باشگاه خبرنگاران تسنیم (پویا) - احسان زیورعالم
دیوید جی بیشتر به عنوان عکاس مد و زیبایی شناخته می‌شود. بیش از 15 سال به شکل حرفه‌ای وقت خود را صرف عکاسی مد و لباس کرده است. عکس‌های او در مجلات بین‌المللی و شرکت‌های تبلیغاتی به کرات نمایش داده شده است.
هفت سال پیش، دیوید جی پروژه‌ای با عنوان «SCAR» راه‌اندازی کرد، یک پروژه که کاملاً بر پایه عکاسی بنا شده بود. پروژه جدید جی مجموعه‌ای از عکس‌ها با ابعاد بزرگ است که سوژه آنها زنانی نجات یافته از سرطان سینه است. جرقه این پروگه زمانی زده شد کمه بیماری سرطان سینه یکی از دوستان صمیمی دیوید جی در سن 31 سالگی تشخیص داده می‌شود. نمایشگاه این پروژه در نیویورک به سال 2011 برگزار شد و اکنون در تور بین‌المللی خود است. کتاب این پروژه در سال 2010 منتشر شد. مستندی بر اساس این مجموعه با عنوان «پروژه SCAR: برهنه کردن همه چیز» توسط شبکه استایل ساخته و در سال 2012 برنده جایزه امی گشت.
موفقیت این پروژه فضا را برای دیوید جی مهیا ساخت تا مجموعه متفاوت دیگری از زخم‌ها را خلق کند و این بار به سراغ سربازان جنگ عراق و افغانستان رفت، سربازانی که برای مبارزه در کشوری دیگر، اعضای بدن خود را از دست داده بودند. تصاویری مملو از زخم و قطع.
دیوید جی در معرفی این مجموعه می‌گوید:«سرانجام، «سربازان ناشناس» درباره جنگ نیست، پیامی عمیق‌ترش انسانیت است. تصاویرش از سیاست، نژاد، مذهب، آز و ترسی فراتر می‌رود که ما را بدین جا کشاند... زخم‌هایی را روشن می‌کند که همگانمان را یکی می‌سازد. شاید «سربازان ناشناس» درباره صلح باشد.
«سربازان ناشناس» مجموعه‌ای از عکس‌هایی با ابعاد بزرگ - همانند «پروژه SCAR» از سربازانی جوان با زخم‌های شدید که از جنگ در افغانستان و عراق بازگشته‌اند. تصاویر دیوید جی زندگی و داستان این مردان جوان را پس از بازگشتشان به میهن مستند می‌کند.
«سربازان ناشناس» در تور نمایشگاهی ملی به اوج می‌رسد. هم اکنون مستندی حول این مجموعه در حال تولید است. دیوید جی در سایت این پروژه شرایطی را فراهم کرده است تا سربازان زخمی برای تبدیل شدن به سوژه عکاسانه او داوطلب شوند.
عکس‌های دیوید جی، تصاویری عریان از زخم‌هایی است که سرباز متحمل شده است. عموم این تصاویر به نحوی است که سرباز نیمه برهنه برابر دوربین جی ظاهر شده است. زخم‌هایی که معمولاً دیده نمی‌شود در عکس دیده می‌شود و برهنگی سوژه آن را تشدید می‌کند. ذهن را کنجکاو می‌کند. شکل زخم‌ها به غایت مشمئز کننده هستند و جی از ما می‌خواهد در این اشمئزاز شریک شویم. درک ما از این وضعیت، کمی از درد سوژه را منتقل می‌کند. نوعی آگاهی شکل می‌گیرد. ممکن است با شخصیت همذات‌پنداری نکنید؛ ولی زخمش را حس می‌کنید.
عکاسی سیاه و سفید و استفاده از تونالیته‌ای از این دو رنگ - فقدان رنگ خاکستری - سردی عجیبی به فضای عکس‌ها می‌دهد. صورت‌ها برجسته هستند. واکنش‌های چهره‌ای سوژه مدنظر بوده است. دهان‌ها بسته است و نگاه‌ها خیره و هدف نگاه مشخص است. در تصویری که سرباز به کودک نگاه می‌کند، جوانی و سلامت از دست رفته در یک تضاد حاد می‌شود.
عکاسی جی را باید نمایش فقدان دانست. فقدان اعضای قطع شده با میزانسنی که او چیده است برحسته می‌شود. در تصویری سرباز بدون دو پا در استخر غوطه‌ور است. میان بدن و کف استخر یک فاصله است که می‌توانست با حضور پا نباشد. فقدان پا همه چیز را محسوس و ملموس می‌کند. مخاطب تصویری از نداشتن پا را درک می‌کند.
مساله این است که دیوید جی در تصاویر خود جهانی پس از جنگ به تصویر می‌کشد. او تصاویرش را درباره صلح دانسته؛ اما این صلح به دست نیامده است. سربازان مجروح در این عکس‌ها محصول دو جنگ متوالی هستند که هنوز تمام نشده‌اند. تمام نشدن آنها یعنی فقدان صلح و این اشاره‌ای است به این نکته که تصاویر جی نمایش فقدان هستند. فقدان روابطی گرم میان مجروح و کودک و حتی مجروح با دوربین. هیچ یک به دوربین لبخند نمی‌زنند. باید از خودمان بپرسیم برای چه لبخند بزند؟ چه چیز جذابی برای لبخند زدن وجود دارد؟
فقدان جذابیت جواب این سوال‌هاست. دیوید جی سبعیت جنگ را همچون یک نقاشی منریستی، در پیکره‌های سوخته و زخمی سربازانی ناشناس به تصویر می‌کشد. این پیکره‌های برهنه آن اندام زیبای الهگان المپی یا قهرمانان جنگی نیستند تا حس و میل انسانی ما را تحریک کنند. اینها بوی جزغالگی، سوختن و درد کشیدن را متبادر می‌کنند.
