آیت‌الله واعظ‌طبسی؛ از آغاز مبارزه در سال ۳۵ تا خدمت در بارگاه منور رضوی

آیت‌الله عباس واعظ‌طبسی، یار دیرین امام خمینی(ره)، مقام معظم رهبری و مجاهد خستگی‌ناپذیر انقلاب اسلامی حوالی ساعت ۲ بامداد دعوت حق را لبیک گفت.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد مقدس، آیت‌الله واعظ‌طبسی ظهر روز جمعه پس از حضور در شعبه اخذ رأی مستقر در صحن آزادی حرم مطهر رضوی و شرکت در انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری و دهمین دوره مجلس شورای اسلامی، در منزل دچار مشکلات تنفسی شده و در پی آن به بیمارستان امام رضا(ع) منتقل شد و سرانجام در سحرگاه جمعه 14 اسفندماه دعوت حق را لبیک گفت.

زندگی‌نامه

آیت‌الله عباس واعظ طبسی در بهمن 1314 در خانواده‌ای روحانی دیده به جهان گشود. مادرش زنی متقی و پرهیزکار بود و پدرش حاج شیخ غلامرضا واعظ‌طبسی از مشهورترین واعظان عصر و مبلغان اسلامی آن دوره بود که آوازه منبرهای پرشورش در سراسر جهان تشیع پیچیده بود. این خطیب توانا یک سال بعد از تولد فرزند در راه سفر به تهران به‌قصد برپایی منابر افشاگرانه علیه حکومت تازه‌تأسیس رضاخانی، دار فانی را وداع گفت به‌گونه‌ای که به‌دلالت بسیاری از علمای آن روزگار او را به شهادت رساندند.

آیت‌الله واعظ‌طبسی تحصیل دانش را در مشهد آغاز و تا سطح دبیرستان در مدارس جدید ادامه داد، اما شور و اشتیاق تحصیل علوم دینی و علاقه به دروس حوزوی سبب شد که با وجود کسب موفقیت‌های فراوان، به حوزه روی آورد. وی در حوزه علمیه مشهد از محضر اساتیدی همچون مرحوم ادیب نیشابوری (ادیب ثانی)، حاج آقا مدرس یزدی، حاج شیخ مجتبی قزوینی، حاج شیخ هاشم قزوینی و مراجع عالی‌قدری همچون آیت‌الله میلانی کسب فیض کرد.

آیت‌الله واعظ طبسی در مصاحبه‌ای که از او در سال 1362‌در مجله پیام انقلاب چاپ شده است به خاطرات خود از محضر درس ادیب نیشابوری اشاره می‌کند و می‌گوید: «یادم می‌آید که ماه مبارک رمضان مصادف با تابستان بود، بعد از ظهر‌ها مثل باران عرق می‌ریختیم و به تنها چیزی که فکر نمی‌کردیم گرمای هوا بود. توجه‌مان به درس بود. مجذوب گفتار ادیب بودیم و ایشان در هر زمینه‌ای که شروع به تدریس می‌کرد، ما را علاقه‌مند به همان رشته می‌کرد. گاهی اوقات که بحث می‌کرد و برداشت‌های جالبی از بعضی مراجع و فقهای بزرگ اسلام و شخصیت‌های بزرگ علمی به ما معرفی می‌کرد، ما بیشتر نسبت به درس خواندن مشتاق می‌شدیم».

شروعی برای مبارزه

سال 1330‌در زندگی آیت‌الله واعظ‌طبسی اتفاق مهمی افتاد، اتفاقی که مسیر زندگی او را تغییر داد؛ در این سال شهید سید مجتبی نواب صفوی در سفری که به مشهد داشت، با سخنان پر‌شور خود در مدرسه علمیه نواب، شور و شوقی نو در دل طلاب جوان ایجاد کرد و این سرآغازی بود برای سالها مبارزه با ظلم و استبداد.

آیت‌الله واعظ طبسی خود می‌گوید: «مبارزه علنی بنده و جمع دوستان تقریباً از سال 1335 شروع شد، در آن موقع برادرمان جناب آقای خامنه‌ای (مقام معظم رهبری) در مشهد تشریف نداشتند و شهید هاشمی‌نژاد هم در قم بودند بنا‌بر‌این در آن زمان من تنها بودم و خیلی سخت می‌گذشت به‌جهت آنکه در حوزه هم افکار خاص ضد مبارزه حاکم بود. بعدها با پیوستن این دو بزرگوار، محور واحدی را در خراسان تشکیل دادیم. در اوایل نشست‌های‌مان از هم جدا بود اما بعداً تصمیم گرفتیم مرکزیتی داشته باشیم و دوستان مشترک به آنجا مراجعه کنند».

آیت‌الله واعظ طبسی نخستین‌بار در سال 1339 هنگامی که در سرای محمدیه درباره عدل زمامداران صحبت می‌کرد، مورد اعتراض ساواک قرار گرفت و با تعطیلی جلسات سخنرانی‌اش، ممنوع‌المنبر شد. این ممنوعیت البته بیش از هفت ماه به طول نینجامید و با فشار اقشار مختلف مردم شکسته شد.

در همین سال دومین اتفاق مهم در زندگی آیت‌الله واعظ‌طبسی رخ داد. او در همین سال با بنیانگذار نهضت اسلامی، مرجع عظیم‌الشأن حضرت امام خمینی(ره) آشنا شد و این آشنایی زمینه یک عمر عشق و دلدادگی را فراهم آورد.

سال 1341 پس از برگزاری رفراندوم فرمایشی محمدرضا پهلوی و به‌دنبال ایراد چند سخنرانی ‌علیه این رفراندوم آیت‌الله واعظ‌طبسی دستگیر شد و به تهران انتقال یافت.

چند ماه بعد از قیام 15 خرداد به‌عنوان نماینده حوزه علمیه مشهد به محضر حضرت امام خمینی(ره) رسید و به‌پیشنهاد ایشان در مجلسی با حضور علما و طلاب حوزه علمیه قم به ایراد سخن پرداخت و ابعاد مختلف قیام پانزده خرداد را تشریح کرد. به‌دنبال این سخنرانی در قم دستگیر و به زندان قزل‌قلعه تهران منتقل می‌شود.

آیت‌الله واعظ‌طبسی سال 1344 پس از یک سلسله سخنرانی در رفسنجان بار دیگر ممنوع‌المنبر شد. او در ا‌ین سال‌ها با دیگر یاران انقلاب همچون شهید باهنر‌، شهید مطهری، شهید بهشتی وغیره آشنا شد و در سایه راهنمایی‌های امام خمینی(ره) به‌همراه دیگر روحانیان مبارز، کوشید زمینه شکل‌گیری تحولی اساسی در قالب انقلاب اسلامی را فراهم کند.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی

با پیروزی نهضت اسلامی در بهمن 1357، امام خمینی(ره) که نسبت به دستگاه مقدس امام رضا(ع) حساسیتی فوق العاده داشتند، در نخستین احکامی که صادر فرمودند، سرپرستی آستان مقدس و ملکوتی ثامن الحجج(ع) را به آیت‌الله واعظ طبسی سپرده و 2 سال بعد با توجه به سوابق و کارنامه درخشان ایشان در مدت زمان سرپرستی و تلاش‌های صورت گرفته، ‌آیت‌الله واعظ طبسی را در حکمی در مورخ 15 فروردین ماه 1359 به سمت تولیت آستان قدس رضوی منصوب نمودند. پس از رحلت آن بزرگوار، این حکم از سوى حضرت آیت‌الله العظمى خامنه‌اى رهبر معظم انقلاب اسلامى و ولى امر امت اسلام تأیید شد.

حکم رهبر کبیر انقلاب اسلامی(ره) بدین شرح بود:

بسم الله الرحمن الرحیم

جناب آقای مستطاب حجة الاسلام عباس واعظ طبسی دامت افاضاته

نظر به سابقه‌ای که جنابعالی در اداره امور آستان مقدس حضرت ثامن الائمه صلوات الله و سلامه علیه و علی آبائه الطاهرین دارید و اعتمادی که در این باره به جنابعالی می‌باشد به سمت تولیت آن آستانه مقدسه منصوب می‌شوید تا با کمال جدیت و به‌طور دقیق از متعلقات آنجا خصوصاً کتابخانه و خزینه و محتویات ضریح مقدس و موقوفات و سایر متعلقات آن آستان مقدس محافظت کامل را بفرمایید و از حیف و میل و ضیاع اموال جلوگیری نمایید و حضرات خدام محترم با جنابعالی در این امر لازم تشریک مساعی خواهند نمود و آنچه لازم به تذکر است این مطلب می‌باشد که هیچ‌یک از نهادهای جمهوری اسلامی مانند جهاد سازندگی و همچنین وزارت ارشاد ملی و یا اشخاص عادی حق دخالت در موقوفات و سایر متعلقات آستان قدس را ندارد. از خدای تعالی موفقیت را در انجام وظایف الهی مسئلت دارم.

والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته، 18 جمادی الاولی 1400، 15 فروردین ماه 1359، روح‌الله الموسوی الخمینی

آیت‌الله واعظ‌طبسی همچنین به افتخار نمایندگی ولی فقیه در استان خراسان و نیز مدیریت عالی حوزه علمیه استان نایل شد. وی همچنین از نخستین پایه‌گذاران کمیته انقلاب اسلامی و نیز سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در استان خراسان است.

علاوه بر این آیت‌الله واعظ‌طبسی در مجلس خبرگان قانون اساسی به‌نمایندگی از استان خراسان حضور یافته و پس از آن در هر سه دوره مجلس خبرگان رهبری نیز حاضر شد.

آیت‌الله واعظ‌طبسی در سال 1375 به‌حکم مقام معظم رهبری به عضویت مجمع تشخیص مصلحت درآمد تا کماکان در خدمت نظام مقدس اسلامی و اهداف والای آن باشد. این عضویت در سال 1379 تجدید شد.

آیت‌الله واعظ‌طبسی علاوه بر دارا بودن افتخار خدمت‌گزاری در بارگاه منور رضوی و عضویت در مجلس خبرگان رهبری و مجمع تشخیص مصلحت نظام، مدیریت عالی حوزه‌های علمیه خراسان را نیز به‌عهده داشت.

انتهای پیام/*