قلعه "فلک الافلاک" قربانی سوء‌مدیریت مدیران میراث فرهنگی لرستان/ وعده‌هایی که روی هوا ماند
قلعه فلک الافلاک نماد تاریخی استان لرستان به دلیل ضعف مدیریت و نبود تخصص لازم در میراث فرهنگی روزهای ناخوشی را سپری می‌کند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از خرم‌آباد، قلعه تاریخی فلک الافلاک یکی از جاذبه‌های تاریخی استان لرستان است که میراث و شاهکار دوره ساسانیان را به رخ می‌کشد؛ این بنای تاریخی که بر فراز تپه‌ای مشرف به شهر خرم‌آباد واقع‌شده یکی از بی‌نظیرترین بناهای تاریخی و گردشگری در کشور و جهان به شمار می‌آید.
قلعه باشکوه فلک الافلاک که از آن به عنوان دژ شاپور خواست، دوازده‌برجی و کاخ اتابکان نیز یاد می‌شود پنج هزار و 300 مترمربع مساحت دارد و دارای هشت برج و دو حیاط مستطیل شکل است.
قلعه فلک الافلاک شاهکارها معماری دنیا
زیبایی و معماری شگفت‌انگیز این بنای باستانی سبب شده تا از سوی بسیاری از کارشناسان به عنوان یکی از شاهکارهای مهندسی و معماری دنیا لقب گیرد و در طول دو سال اخیر نیز استاندار لرستان تلاش های زیادی برای دریافت اعتبارات ویژه برای ترمیم و استحکام بخشی این بنا کرده است.
این شاهکار معماری جهان باوجوداینکه در فهرست آثار ملی ایران ثبت‌شده اما چندین سال است که به دلیل پاره‌ای از مشکلات که مهم ترین آن ضعف مدیریت و وجود مدیرانی که تخصص لازم را ندارند در فهرست موقت ثبت جهانی قرارگرفته و هنوز ثبت جهانی نشده است.
ترک‌خوردگی، نم‌زدگی و رانش دیوارها ازجمله مشکلات پیکره این دژ عظیم است که مسئولان استان هرساله برای مرمت آن وعده می‌دهند و با مرمت بخش کوچکی از آن دوباره‌کار استحکام‌بخشی با مطرح کردن کمبود اعتبار، برای مدت طولانی رها می‌شود.
وعده‌های پی‌درپی مسئولان برای مرمت قلعه
نکته جالب اینجاست که پس از وعده‌های پی‌درپی مرمت این بنای تاریخی، با جابه‌جایی مسئولان امر همه مرمت‌های قبلی غیراصولی خوانده می‌شود و باز باید منتظر وعده‌های دیگری ماند.
اکنون نیز بنا به گفته متولیان امر کار استحکام‌بخشی قلعه فلک الافلاک که از سال 84 آغازشده به دلیل کمبود اعتبار متوقف و تنها یک‌چهارم آن انجام‌شده که همین توقف پی‌درپی طرح استحکام‌بخشی، خود غیراصولی و آسیبی برای این قلعه است.
متوقف شدن طرح استحکام‌بخشی قلعه
دوازدهم اسفندماه امسال غلامرضا سلیمانی مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری لرستان در جلسه شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان لرستان در رابطه با طرح استحکام‌بخشی قلعه تاریخی فلک الافلاک عنوان کرده بود که این طرح سال 84 تهیه‌شده و اکنون چندین سال است که به خاطر کمبود اعتبار متوقف‌شده است.
وی در ادامه صحبت خود بیان کرده بود که طرح مطالعاتی استحکام‌بخشی قلعه فلک الافلاک نیازمند 20 میلیارد تومان اعتبار است و این طرح می‌تواند جزء پروژه‌هایی باشد که قرارگاه خاتم‌الانبیاء انجام می‌دهد.
با توجه به لزوم مرمت این بنای تاریخی با اعلام متوقف شدن طرح استحکام‌بخشی قلعه فلک الافلاک از سوی مدیرکل میراث فرهنگی استان آن‌هم برای چندین سال، ما را بر آن داشت تا در گزارش مفصلی تحت عنوان «شاهکار معماری جهان در حال ریزش؛ وقتی " فلک الافلاک اعتباری در بین مسئولان ندارد» به وضعیت موجود این قلعه بپردازد.
صحبت هایی خلاف واقعیت
چند روز پس از منتشر شدن این گزارش و بازتاب گسترده آن در سطح کشور مسئولانی که خود متوقف بودن روند طرح استحکام‌بخشی قلعه فلک الافلاک را اعلام کرده بودند در اقدامی سؤال‌برانگیز در قالب مصاحبه با یکی از خبرگزاری‌های دولتی استان لرستان صحبت‌های خود را نقض کردند.
مدیر میراث فرهنگی لرستان که گویا از پاسخ گویی به رسانه‌ها واهم دارد و به طور معمول در طی مسولیتش حاضر به پاسخ گویی به مطالبات مردمی از طریق خبرنگاران نشده بعد از اینکه هفته قبل در جلسه شورای برنامه ریزی استان اعلام کرده بود 20 میلیارد تومان برای استحکام بخشی قلعه فلک الافلک نیاز است روز گذشته اعلام کرده فقط 5 میلیارد تومان نیاز است!!
گویا عدم تخصص و فراموش کاری و یا ... سبب شده که مدیر میراث فرهنگی حرف‌های هفته گذشته خود را نیز فراموش کند و علیه خود هم حرف بزند.
خبرگزاری دولتی که به جای دفاع از مشکلات استان و مطالبات مردمی در اقدامی عجیب برای چندمین بار از مسئولان حمایت کرده و نشر اخبار خلاف واقعیت کرده خود بیست و یکم دی‌ماه 94 در گزارشی بر لزوم اجرای طرح استحکام‌بخشی قلعه فلک الافلاک تأکید بوده اکنون عدم اجرای این طرح را شایعه می‌داند درحالی‌که اخیراً شرح واقعیت این ماجرا از زبان مدیر پایگاه قلعه فلک الافلاک این‌گونه مطرح شد.
احمد نصراللهی مدیر پایگاه قلعه فلک الافلاک در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم اظهار داشت: طرح استحکام‌بخشی قلعه فلک الافلاک سال 84 شروع و تاکنون تقریباً یک‌چهارم کار انجام‌شده است.
متوقف شدن طرح استحکام‌بخشی قلعه به دلیل کمبود اعتبار
وی علت متوقف شدن طرح استحکام‌بخشی قلعه فلک الافلاک را نبود اعتبار دانست و افزود: استحکام‌بخشی مهم‌ترین کار در این قلعه تاریخی است اما کار آن به صورت خرد انجام‌شده که برای حل این مسئله جلسات مختلفی برگزار شد.
مدیر پایگاه قلعه فلک الافلاک عنوان کرد: نمی‌خواهیم کار استحکام‌بخشی قلعه به روش قبلی پیش برود و همچنان یک مقداری پول بیاید و پس از انجام بخشی از آن دوباره‌کار آن تا سال‌های بعد تعطیل شود، ازاین‌رو به‌دنبال این هستیم تا در قالب یک قرارداد، اعتباری تخصیص یابد و پروژه به‌‌طور کامل به اتمام برسد نه اینکه این پروژه تا 20 سال دیگر به طول بینجامد.
انجام یک‌چهارم استحکام‌بخشی قلعه پس از 10 سال
نصراللهی در رابطه با مرمت غیراصولی قلعه فلک الافلاک بیان کرد: همین مرحله‌به‌مرحله انجام دادن استحکام‌بخشی قلعه خودکار غیراصولی است چراکه کار استحکام‌بخشی باید پیوسته انجام شود بنابراین وقتی یک پروژه پس از 10 سال تنها یک‌چهارم آن انجام شود، بخش انجام‌نشده کار سبب بار مرده می‌شود و به ساختمان آسیب وارد می‌کند.
نصراللهی بابیان اینکه پروژه استحکام‌بخشی قلعه فلک الافلاک چندین سال است که اعتبار ندارد، گفت: سال 79 بخشی از کار استحکام‌بخشی انجام و تا سال 94 که مقدار کمی از کار دوباره انجام شد اعتباری تخصیص نیافته است.
وی تصریح کرد: امسال نیز بخش کمی از کار استحکام‌بخشی از همان 25 درصد کاری که انسجام‌بخشی انجام‌شده، شروع به تکمیل کردیم ولی این کار جزئی کمکی به کار استحکام‌بخشی قلعه نمی‌کند و تنها شکل آن از ناتمام بودن درمی‌آید.
لزوم یک مرحله‌ای انجام دادن طرح استحکام‌بخشی
مدیر پایگاه قلعه فلک الافلاک بابیان اینکه 50 درصد اعتبارات این‌گونه پروژه‌ها از محل اعتبارات استانی و 50 درصد دیگر از محل اعتبارات ملی تأمین می‌شود اظهار داشت: طرح استحکام‌بخشی قلعه باید به‌عنوان یک پروژه اتمام شود نه اینکه مرحله‌به‌مرحله سالی 100 میلیون تومان هزینه شود و در پایان معلوم نباشد چه‌کاری انجام‌شده است.
نصراللهی با اشاره به اینکه کار کمبود اعتبار سبب متوقف شدن کار استحکام‌بخشی قلعه فلک الافلاک شده است، افزود: در صورت تأمین اعتبار کار استحکام‌بخشی طی دو سال انجام می‌شود.
نصراللهی خاطرنشان کرد: پروژه استحکام‌بخشی در همه بناهای تاریخی برای وقت اضطرار است و زمان اضطرار نیز مشخص نیست و هرلحظه ممکن است روز مبادایی باشد که پروژه استحکام‌بخشی برای آن انجام می‌شود.
در رابطه با نم‌زدگی قلعه تاریخی فلک الافلاک عنوان کرد: امسال پیش از عید نوروز مقرر شد پروژه دفع رطوبت را اجرا کنیم اما به‌خاطر بارندگی‌های خیلی شدید و احتمال اینکه این کار تا عید به اتمام نرسد اجرایی نشد.
ضعف مدیریت و نبود تخصص در میراث فرهنگی لرستان
مدیر پایگاه قلعه فلک الافلاک بیان کرد: به‌خاطر بازدید میهمانان نوروزی از قلعه فلک الافلاک احتمالاً پروژه دفع رطوبت قلعه 20 فروردین‌ماه آغاز شود.
جایگاه قلعه فلک الافلاک که نماد تاریخی استان لرستان است و آوازه‌ای جهانی دارد بر هیچکش پوشیده نیست اما ضعف مدیریت و نبود تخصص لازم در میراث فرهنگی باوجود تلاش‌های بسیار استاندار لرستان سبب شده که نه تنها وضعیت قله بهتر نشود بلکه بدتر هم بشود.
مدیران میراث فرهنگی لرستان در مدت اخیر نیز به جای پیگیری برای دریافت اعتبار ویژه برای استحکام بخشی قلعه فلک الافلاک گویا خود را در دفتر محصور کرده و خبری از وضعیت نامناسب این میراث تاریخی لرستان ندارند.
حال باتوجه به ضعف و سومدیریت در میراث فرهنگی شاید بهتر این است استاندار لرستان کارگروهی ویژه تشکیل داده تا به وضعیت بناهای تاریخی لرستان به ویژه قلعه فلک الافلاک رسیدگی و از ریزش و نابودی ان‌ها جلوگیری کند.
انتهای پیام/