حیرت انگیزترین پل‌های تاریخی جهان در لرستان+ تصاویر


استان لرستان دارای پل‌های تاریخی فراوانی است که از حیرت‌انگیزترین پل‌های تاریخی جهان به شمار می‌روند.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از خرم‌آباد، پل‌های تاریخی استان لرستان که شاهکارهای معماری ایران به شمار می‌آیند پس از اهرام ثلاثه مصر که بزرگترین بناهای سنگی جهان هستند دومین بناهای سنگی به‌ جامانده از گذشتگان به‌ حساب می‌آیند.

وجود بیش از 96 پل تاریخی در دیار لرستان سبب شده تا این استان لقب پایتخت پل‌های تاریخی ایران به خود بگیرد؛ پل‌هایی حیرت‌انگیزی که از دوران مادها، هخامنشی، ساسانی و اسلامی به میراث مانده است.

شاید یکی از دلایل اصلی شکل‌گیری بیشتر پل‌ها در استان این باشد که لرستان شاهراه و گذرگاه مهمی در قدیم بوده که مسیر شمال را به جنوب و شرق را به غرب وصل کرده است.

از جمله پل‌های منحصر به‌ فرد لرستان که قدمت بیش از هزار و 400 سال در تاریخ این مرزوبوم دارند می‌توان به پل‌های کشکان، گاومیشان، شاپوری، پل آجری، پلدختر، کلهر و شکسته اشاره کرد.

کشکان مادر پل‌های تاریخی ایران

پل تاریخی کشکان در 35 کیلومتری شهر خرم‌آباد قرار دارد که بزرگ‌ترین پل تاریخی ایران به شمار می‌رود.

این پل که در بخش چگنی بر روی رودخانه‌ای به همین نام و در مسیر راه باستانی شاپور خواست به طرهان احداث‌ شده در متون تاریخی از آن به‌ عنوان کژکی یادشده است.

پل تاریخی کشکان در لرستان به دستور«ابو نجم بدر ابن حسنویه» از سال 389 تا 399 ساخته‌ شده و دارای قدمتی هزار ساله است و جز سه پل تاریخی در ایران است که دارای کتیبه‌ای به‌ اندازه 106 در 92 است و به خط «کوفی برگ‌دار» نوشته‌ شده و مربوط به قرن چهارم هجری است.

کتیبه پل کشکان با «بسم‌الله الرحمن الرحیم» آغاز شده و در هفت سطر نوشته‌ شده است.

در کنار این پل بقایای سه پل دیگر از دوره‌های گذشته به‌ جای مانده است که مشخصات پل‌های ساسانی را دارند و احتمالاً متعلق به همان دوره هستند و بنای کنونی آن مربوط به دوره حکومت آل‌حسنویه و قرن چهارم هجری قمری است.

‌پل کشکان مربوط به دوره ساسانیان است و باستان شناسان به آن لقب مادر پل‌های تاریخی ایران را داده‌اند که با طول 320 متر، عرض هر یک از دو چشمه شرقی پل 23.20 متر، ارتفاع بالاترین نقطه 26 متر و کوتاه‌ترین قسمت آن 10 متر، طولانی‌ترین و عظیم‌ترین پل تاریخی ایران است.

پل کشکان با قدمتی بیش از هزار سال 12 طاق دارد و در کنار این پل بقایای سه پل دیگر از دوره‌های گذشته وجود دارد که با مشخصات پل‌های ساسانی قابل‌ مقایسه هستند.

‌پل کشکان به شماره 355 در فهرست آثار ملی ایران ثبت‌ شده است و در فهرست موقت ثبت آثار جهانی است.

پل کلهر

پل کلهر مربوط به پنج‌ تا شش دوره تاریخی است که در 60 کیلومتری جاده خرم‌آباد به خوزستان در بخش معمولان از توابع شهرستان پلدختر واقع‌ شده است.

پایه‌های این پل به‌ صورت بیضی‌ شکل است که عرض این پل به 10 متر و طول آن به 151 متر می‌رسد؛ از ویژگی‌های آن می‌توان به وجود سکویی در داخل دو پایه اصلی پل نام برد که این سکو از 12 پله ساخته‌ شده و کاربرد آن دقیقاً روشن نیست ولی احتمالاً به‌عنوان پشت‌بند از آن‌ها استفاده‌شده است.

این پل از شاهکارهای حکومت آل‌حسنویه به‌ حساب می‌آید و از کتیبه‌ای که از کلهر معمولان به‌ جامانده می‌شود فهمید این پل در تاریخ 384 هجری قمری ساخته‌شده است.

پل کلهر از آجر و سنگ ساخته‌شده و سازندگان آن برای اینکه استحکام پل بالا برود در کنار سنگ و آجر از ساروج نیز استفاده کرده‌اند تا مبادا درگذر زمان پل ریزش کند.

این بنا به شماره 2586 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

پل شکسته(شاپوری)

پل شاپوری یا طاق پل شکسته در قسمت جنوبی شهر خرم‌آباد واقع‌ شده که عامل ارتباط غرب استان (طرهان) با شرق و ازآنجا به خوزستان و تیسفون (پایتخت ساسانیان) بوده است.

طول این پل 312 متر و ارتفاع آن 10.75 متر است که از 28 چشمه طاق و 27 پایه تشکیل‌شده و سطح هر پایه 61 متر و فاصله بین دوپایه 7.5 متر است.

پل تنها پل دنیاست که تمام سنگ بوده و حجم بزرگ این پل نیز از دیگر ویژگی‌های منحصربه‌فرد پل شکسته استان لرستان است.

چشمه طاق‌های پل به‌ صورت جناقی ساخته‌ شده و سبک‌سازی پل در قسمت طولی پل در زیر روگذر پل صورت گرفته است و پایه‌های پل و موج‌شکن‌های آن به‌ صورت لوزی شش‌ضلعی از سنگ ساخته‌شده است.

مصالح پل را سنگ‌های قلوه رودخانه‌ای و لاشه‌ سنگ در چشمه طاق‌ها و از سنگ‌های پاک‌تراش در قسمت پایه‌ها استفاده‌شده است؛ کف پل سنگ‌فرش و از نوع سنگ بلوک قرمز است که در اثر فرسایش آب از صورت کادر بودن خارج‌ شده است.

این پل عظیم و دیدنی مربوط به دوره ساسانی و به شماره 1058 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

پل گاومیشان

پل گاومیشان در فاصله 30 کیلومتری شهرستان پلدختر و بر فراز رودخانه سیمره در حد فاصل استان‌های ایلام و لرستان احداث‌ شده است.

طول این پل حدود 175 متر و عرض‌گذر سطح پل نزدیک به 8 متر و 20 سانتیمتراست و در حال حاضر دارای 6 چشمه طاق است.

عرض چشمه اصلی این پل حدود 33 متر و 70 سانتیمتر و مصالح اصلی آن را ملات، آجر و سنگ تشکیل می‌دهند؛ معماری پاتاقها به سبک معماری دوره ساسانی است اما در چشمه طاق‌ها آثار مرمت دوره‌های صفوی و قاجاری دیده می‌شود.

پل گاومیشان از جمله پل‌های منحصربه‌فرد استان لرستان است که ویژگی خاص آن مربوط به دهانه این پل است به‌ طوری‌که پل گاومیشان بزرگ‌ترین دهانه پل‌های تاریخی جهان را به خود اختصاص داده است.

این پل که از بناهای عظیم دوره ساسانی است به شماره 2222 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

پل‌دختر

پل‌دختر در ورودی شهر پلدختر واقع‌شده که از آثار ارزنده معماری پیش از اسلام در لرستان محسوب می‌شود که در لرستان بنام "کر و دت "  مشهور است.

جهت پل شرقی غربی و طول آن 270 متر است؛ پایه‌های پهن و قطور این پل که از سنگ‌های پاک‌تراش ساخته‌شده‌اند در داخل رودخانه هنوز پابرجاست.

در حال حاضر تنها یک طاق از پل موجود است که جاده خرم‌آباد - اندیمشک از زیر آن می‌گذرد، بلندای این طاق 18 متر از سطح آسفالت است و نزدیک به 30 متر از آب رودخانه ارتفاع دارد.

اصل این بنا به‌ احتمال قریب‌ به‌ یقین مربوط به دوره ساسانی است که به شماره 1678 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

انتهای پیام