موزه‌های خراسان جنوبی در انتظار گردشگران و مسافران نوروزی+تصاویر

به گزارش خبرگزاری تسنیم از بیرجند، موزه‌ها گنجینه‌‌های گران‌بهایی هستند که در  معرفی تاریخ هر مکان و زمان نقش اساسی ایفا می‌کنند و هر یک از این اشیا در عین بی زبانی به هزار زبان سخن می‌گویند.

موزه‌های مشاهیر و آب در قاین، موزه مردم شناسی در نهبندان، باستان شناسی، مردم شناسی، حیات وحش، مفاخر و مشاهیر ملی بیرجند، میراث پهلوانی و وقف در بیرجند، موزه خصوصی بشرویه، موزه مردم شناسی سرایان، موزه مردم شناسی فردوس و موزه مردم شناسی خضری از جمله موزه‌های فعال در خراسان جنوبی است.

موزه آب قاین

این موزه  با سفر دوم هیأت دولت نهم و دهم  شهرستان قاین در آبان ماه سال 1386 همزمان  پس از انجام عملیات مرمتی، توسط سازمان میراث فرهنگی قاین در آب انبار بازار این شهر افتتاح شد.

موزه مشاهیر و مفاخر قاین

وجود موزه ای با عنوان موزه مشاهیر و مفاخر در قاینات برای معرفی شرح زندگینامه و نشان دادن آثار و افتخارات آنها به مردم علاقه مند به خصوص شهروندان یکی از ضروریات است.

این موزه مجموعه ای از زندگینامه‌ها، اسناد، نسخ خطی، آثار و تألیفات، نشان‌ها(ملی، علمی و ادبی)، لوح‌ها و عکس‌های بزرگان علمی، مذهبی و فرهنگی این خطه از ایران زمین را به نمایش خواهد گذاشت که جایگاه و موقعیت این بزرگان را در عرصه مجامع علمی، مذهبی و فرهنگی ایران و جهان تبیین خواهد کرد.

موزه مشاهیر و مفاخر ملی خراسان جنوبی

این موزه در قدیمی ترین ساختمان عمارت جهانی اکبریه که ارگ حکومتی امیر علم خان بزرگ «حشمت الملک علم» بوده واقع شده و در قالب تصاویر برجسته و زندگینامه به معرفی مشاهیر و مفاخر استان در سه زمینه علمی، ادبی و مذهبی در سطح ملی شهره و مطرح بوده و به معرفی آثار و تألیفات ایشان می پردازد.

از جمله مفاخر قدیمی استان که در این موزه معرفی شده‌اند می‌توان به ابن حسام خوسفی، حکیم نزاری، حکیم بوذرجمهر قاینی، عبدالعلی بیرجندی و بدیع الزمان فروزانفر اشاره کرد.

همچنین پنج تن از پدران علم ایران که از مشاهیر استان بوده‌اند در این موزه معرفی شده‌اند شامل پروفسور محمد حسن گنجی؛ پدر علم جغرافیای نوین و هواشناسی ایران، دکتر مهدی بلالی مود؛ پدر علم سم شناسی ایران ، دکتر کاظم معتمد نژاد؛ پدر علم ارتباطات ایران، دکتر سید محمد مشکوه؛ پدر علم اقتصاد نوین ایران، دکتر علی اکبر بهرمان؛ پدر علم ارتودنسی ایران است.

موزه صنایع دستی و مردم شناسی سرایان

موزه اشیاء مردم شناسی سرایان در محل شُتُرخان کاروانسرای سرایان راه اندازی شده است، این کاروانسرا که به «رباط شاه عباسی» نیز معروف است از آثار دوره صفوی است و به شیوه دو ایوانی ساخته شده و فضاهای معماری آن شامل  دو ایوان، سردر ورودی، هشتی، اتاق‌های فرعی و حجره های متعدد و شترخان است.

موزه باستان شناسی بیرجند

موزه باستان شناسی بیرجند با وسعت 600 مترمربع زیربنا در طبقه اول مجموعه جهانی باغ و عمارت جهانی اکبریه(که در واقع ساختمان تشریفات و ارگ حکومتی امیر ابراهیم خان شوکت الملک بوده)، با توجه به عواملی همچون غنای فرهنگی منطقه، جمعیت جوان، وجود دانشگاه‌ها و عزیمت هزاران گردشگر به این منطقه در سال 1371 تأسیس و راه اندازی شد و در سال 1374 با طراحی نو توسعه و تجهیز شد.

در موزه باستان شناسی بیرجند اشیا به نمایش گذاشته شده سیر تاریخی مدون و منظمی را از هزاره سوم تا دوره قاجار مشتمل بر بخش‌های متفاوتی را در بر می‌گیرند، که از مهم‌ترین بخش‌های موزه می‌توان به بخش سکه و قرآن اشاره کرد سکه‌های به نمایش گذاشته شده در بخش سکه از قبل از اسلام آغاز و تا دوره قاجاریه خاتمه می‌یابد.

این موزه مشتمل بر بخش‌های متعددی از جمله بخش سفال، مفرغ، سکه، بخش روشنایی، قرآن و کتابت و نیز مجموعه ای از اشیا و مواریث خاندان امیراسدالله علم است.

موزه مردم شناسی بیرجند

موزه مردم شناسی بیرجند نیز در سال 1372 از سوی میراث فرهنگی و پس از موزه باستان شناسی به بهره برداری رسید و در طبقه همکف عمارت مرکزی اکبریه واقع شده است، که هدف از ایجاد این موزه به نمایش گذاشتن چگونگی معیشت و زندگی مردمی است که از طریق مشاغلی که برعهده داشته‌اند بدون بهره گیری از تکنولوژی و زندگی امروزی امرار معاش می‌کردند.

این موزه پیوندی را بین نسل جدید و گذشته پر افتخار نسل گذشته و پیشینیان او برقرار می‌کند و از مهم‌ترین بخش های آن می‌توان به بخش مراسم عروسی، قالیبافی، پارچه بافی، سفالگری، عطاری، دستاسی و آهنگری که در قالب مانکن هایی به نمایش گذاشته  شده‌اند اشاره کرد.

موزه میراث پهلوانی بیرجند

موزه میراث پهلوانی در سال 1385 مصادف با هفته دولت و با همکاری بخش خصوصی واقع در زورخانه قدیمی امیر عرب مشهور به «زورخانه لَو بَند» افتتاح شد.

بنای تاریخی زورخانه امیرعرب از دیرباز محل ورزش پهلوانان نامدار بوده تا اینکه در سال 1380 ساختمان جدید این زورخانه به بهره برداری ‌رسید و فکر ایجاد موزه و نمایشگاهی دائمی از مواریث پهلوانی و ورزش باستانی در بنای تاریخی مذکور قوت گرفت.

سابقه زورخانه امیر عرب به بیش از 200 سال قبل می‌رسد که در آن زمان فقط یک زورخانه در محله «لَب بند» و در فاصله دو بند معروف «حاجی محمد جعفر» و «باروت کوبان» در یک کوچه فرعی واقع بوده که با نام زورخانه لب بند (در لهجه محلی «لوب‌اند») مشهور بوده و اکنون به نام زورخانه امیرعرب فعال است.

قسمت‌های مختلف این موزه شامل نمایش عکس‌های پهلوانان و پیشکسوتان صاحب نام، ابزار و آلات ورزشی (از قبیل میل، کباده، تخته شنا و ...) ضرب، ابزار و آلات پهلوانی زینتی چون شمشیر و سپر و تعدادی مانکن که حالات مختلف ورزشی را به نمایش درآورده‌اند است.

موزه مردم شناسی نهبندان

این موزه در خانه سالاری، از خانه‌های تاریخی زیبای شهر نهبندان و در داخل بافت تاریخی این شهر واقع شده که دارای وسعتی حدود 1800 متر مربع است.

خانه سالاری از نوع خانه‌های دو ایوانی است و با توجه به سبک معماری موجود، این خانه در اواخر دورة قاجار ساخته شده و در دوره های بعد الحاقاتی به آن اضافه شده است و آسبادهای نهبندان به عنوان یکی از نمادهای این شهر شناخته شده و در بخشی از موزه ماکت یکی از آسبادها به نمایش در آمده است.

قسمت‌های مختلف موزه شامل نمایشگاه عکس بناهای تاریخی، لباس های محلی، مراحل کاشت، داشت و برداشت محصولات کشاورزی، قالی بافی و نخ ریسی است.

موزه مردم شناسی طبس
موزه مردم شناسی طبس در محل موقوفه عمادالملکی معروف به «باغ خان» با مساحتی حدود 4400 متر مربع و در فضایی با زیر بنای حدود 600 متر مربع راه اندازی شده است.

مجموعه «باغ خان» یک باغ تاریخی به یادگار مانده از دوران صفویان است و عمارت اصلی باغ که قدمتی از دوران صفویه تا قاجاریه داشته است در زمین لرزه سال 1357 شهرستان طبس بطور کلی نابود شده است.

پس از زلزله، کارکنان شرکت نفت کشور اقدام به ساخت بنای حاضر با طرحی سنتی و با هدف جلوگیری از خروج اشیاء تاریخی و اموال فرهنگی طبس کرده که بنا به ضرورت مردم زلزله زده، کاربری بنا به حمام عمومی تغییر پیدا کرد.

این حمام عمومی تا سال 1384 مورد استفاده و بهره‌برداری مردم قرار می‌گرفت ولی به دلیل پیشرفت ساخت و سازهای شهری و توسعه منازل مسکونی، خود به خود به صورت بلا استفاده قرار گرفت و حدود هشت سال بلا تکلیف رها شد.

با توجه به اینکه یکی از مصوبات سفر هیأت دولت به استان، احداث موزه مردم شناسی در طبس بود، بنای «حمام خان» طبس با رضایت مرحوم علی نقی خان نجد شیبانی متولی محترم موقوفه عمادالملکی و با همکاری اداره اوقاف و امور خیریه شهرستان، به عنوان ساختمان موزه مردم شناسی طبس انتخاب شد.

این موزه با موضوع و محتوای مردم شناسی با حدود 500 قلم شیء فرهنگی اهدایی از مردم فرهنگ دوست و علاقه مند طبس و در دوبخش نمایش پیکره‌ها (9 عدد مانکن مشاغل سنتی) و سالن‌های ویترینی (20 ویترین) به معرفی برخی مشاغل، حرف سنتی و ابزار و لوازم کاربردی- معیشتی مردم در روزگار گذشته می‌پردازد.

گزارش فاطمه واعظی نسب

انتهای پیام/