آیا قاهره به نفع ریاض از حاکمیت دو جزیره دست می‌کشد؟

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، پس از آنکه « عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهور مصر و « سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه عربستان توافقنامه ترسیم مرزها دریایی بین دو کشور را امضا کردند، سوالات فراوانی افکار عمومی مصر را به خود مشغول کرده است زیرا بیم آن می رود که با این کار حاکمیت مصر بر این دو جزیره پایان یابد.

امضای چک اعطای حاکمیت دو جزیره مصری به عربستان

بسیاری از  مصری ها، این توافقنامه را به مثابه چکی می دانند که بر اساس آن مصر از جزایری که از چند دهه پیش تحت حاکمیت آن بوده است، دست می کشد.

عقب گرد مصر از جزایر صناقیر و تیران

در واقع این توافقنامه عقب گرد مصر از جزایر «صناقیر» و «تیران» به نفع عربستان است  آن هم در حالی که این دو جزیره از دهه پنجاه تحت حاکمیت مصر بوده و یک گذرگاه به شمار آمده و تحت سیطره راهبردی مصر بوده است.

امضای توافقنامه مرزی بین نخست وزیر مصر و بن سلمان

در جریان سفر پادشاه سعودی به مصر، « شریف اسماعیل» نخست وزیر مصر و « محمد بن سلمان» جانشین ولی عهد و وزیر دفاع سعودی توافقنامه ترسیم مرزهای آبی بین دو کشور را امضا کردند.

تلاش مصر برای جلوگیری از اعتراض سودان

تاکنون جزئیات این توافقنامه پیچیده و مبهم فاش نشده اما منابع آگاه مصری و سعودی اعلام کرده اند که این توافقنامه شامل تقسیم مناطق گازی و نفتی در دریای سرخ به جز منطقه نزدیک به «حلایب» و «شلاتین» است تا به این ترتیب هیچ گونه اعتراض سودان را به دنبال نداشته باشد به ویژه اینکه رئیس جمهور سودان همواره تاکید دارد که حلایب تحت حاکمیت سودان است.

نشست های محرمانه مصر و عربستان در شش ماه گذشته

نکته قابل ملاحظه اینکه جزئیات نهایی توافقنامه هایی که در نشست های محرمانه شش ماه گذشته بین « شورای هماهنگی مصر – عربستان » امضا شده است ، فاش نشده است.

این نشست ها در چارچوب تکاپوی عربستان برای سرمایه گذاری در مصر و حمایت از اقتصاد آن صورت گرفت و پیش از آن بر اساس فرمان پادشاه سعودی 30 میلیارد ریال سعودی به مصر اختصاص داده شد.

این مبلغ شامل کمک‌های اقتصادی و تامین مالی طرح‌های در دست اجرا در مصر است و به احتساب آن مبلغی که عربستان از 30 ژوئن سال 2013 یعنی پس از سرنگونی دولت «محمد مرسی» به مصر پرداخته است به  حدود 14 میلیارد دلار رسیده است.

سرنوشت جزیره صنافیر و تیران چه می شود؟

به نظر می رسد مهمترین توافقنامه های بین عربستان و مصر که البته باید قبل از اینکه رئیس جمهور مصر دستور اجرای آنها را بدهد، به تصویب پارلمان مصر برسد، سرنوشت دو جزیره تیران و صنافیر است که از دهه پنجاه تا کنون تحت حاکمیت مصر بوده اند.

این دو جریزه که نامشان در توافقنامه «کمپ دیوید» بین مصر و اسرائیل هم آمده است، از مناطق طبیعی در جنوب صحرای سینا هستند که گردشگران زیادی آن از دیدن می کنند و در فصل گردشگری با ایجاد یک خط دریایی گردشگران از شرم الشیخ به این دو جزیره برده می شوند.

اهمیت راهبردی دو جزیره مصری

اما اهمیت راهبردی این دو جزیره این است که ورودی و خروجی خلیج عقبه است و در صورت بسته شدن این دو چه بسا فعالیت های دریایی در بندر « ایلات» در فلسطین اشغالی متوقف شود.

با وجود انتقادها به دولت السیسی به خاطر انتشار اطلاعاتی از این توافقنامه، به نظر می رسد پارلمان مصر که به دولت نزدیک است، آن را تصویب کند.

خون نظامیان مصر برای حفظ صنافیر و تیران

در همین ارتباط «احمد النجار» رئیس هیات مدیره موسسه «الاهرام» گفته است این دو جزیره کاملا مصری هستند و نظامیان مصری در جنگ برای حفظ آن خون داده اند.

این در حالی است که درخواست هایی برای اعلام جزییات این توافقنامه برای افکار عمومی مطرح شده است به ویژه اینکه نخست وزیر مصر بر حفظ محرمانه بودن آن تا زمان ارسال به پارلمان تاکید دارد.

به هر حال به نظر نمی رسد این توافقنامه که عربستان از 11 سال پیش خواستار امضای آن است، در پارلمان مصر سرنوشت آسانی پیدا کند.

خطرناک ترین توافقنامه زمان السیسی در انتظار تصمیم پارلمان

به گزارش روزنامه لبنانی الاخبار، نکته قابل توجه اینکه سخنرانی روز یکشنبه ملک سلمان در مجلس مصر که  برای نخستین بار از سوی یک پادشاه سعودی صورت می گیرد، ممکن است روند و مسیر اعتراض به این توافقنامه را تغییر دهد  زیرا پارلمان معمولا تصمیمات السیسی را تصویب می‌کند اما این نمی تواند مانع از انتقادها و بحث و بررسی‌های مربوط به سیر توافقنامه ترسیم مرزی شود به ویژه اینکه  برخی از اعضای پارلمان از بین مخالفان ضمن بررسی دقیق و مفصل این توافقنامه آن را خطرناک ترین توافقنامه دوران السیسی می دانند.

سکوت رسمی مصر در مورد این توافقنامه آن هم در حالی که رسانه‌های سعودی این خبر را پوشش داده‌اند تاکیدی بر این است که سعودی‌ها در صدد هستند تا این دو جزیره را تحت حاکمیت خود در آورند.

در این میان درخواست‌های عربستان برای در اختیار گرفتن حاکمیت این دو جزیره از سال 2005 یعنی در زمان ریاست جمهوری حسنی مبارک شروع شد اما مذاکرات دو طرف در این خصوص بی نتیجه ماند  تا اینکه در سال 2011 دوباره از سرگرفته شده و در هفته‌های گذشته به مراحل پایانی خود نزدیک شد.

گفته می‌شود این توافقنامه پیش از امضا در بالاترین سطوح قانونی مورد بازنگری قرار گرفت.

نکته ای که در طرح‌های السیسی و سلمان جلب توجه می کند، ایجاد پل زمینی بین دو کشور در صحرای سینا است.

جالب اینکه نام این پل به نام شاه سعودی سلمان در نظر گرفته شده است و میلیاردها دلار هزینه دارد حال اینکه طرح مزبور در زمان مبارک، نام ملک فهد بر آن گذاشته شده بود و بار دیگر در اواخر ریاست جمهوری مبارک مطرح شد.

این طرح به دلیل خطرات زیست محیطی برای حیات آبی دریای سرخ با اعتراضات زیادی روبه رو شد، هرچند قاهره و ریاض اعلام کرده‌اند که طرح مزبور در تسهیل رفت و آمد و تجارت بین دو کشور موثر خواهد بود.

نفوذ ایران بهانه مصر و عربستان برای کنار گذاشتن اختلافات

ناظران معتقدند مصر و سعودی تصمیم گرفته‌اند به بهانه ترس از «گسترش نفوذ ایران در منطقه» ، اختلافات را کنار بگذارند و منافع را ترجیح بدهند و به همین دلیل در نشست‌های محرمانه طرح‌هایی را برای اجرا در سوریه ، یمن و حتی لیبی تهیه کرده اند.

در این میان ملک سلمان روز گذشته در دومین روز از سفر پنج روزه خود به مصر از توافق با مصر برای ایجاد پل بین دو کشور و همچنین امضای 17 توافق دیگر ابراز خرسندی  کرد.

در این میان روزنامه السفیر به نقل از « انور عشقی» مدیر مرکز مطالعات سیاسی و راهبردی» در ریاض نوشت این مرکز بررسی های ساخت این پل بزرگ را انجام داده است.

به گفته وی، این پل در دو مرحله ساخته می‌شود به این ترتیب که در مرحله اول منطقه «الشیخ حمید» در عربستان  به جزیره تیران در خلیج عقبه متصل می شود و در محله دوم که چند کیلومتر است جزیره تیران به جنوب منطقه تفریحی شرم الشیخ وصل می شود.

طول این پل بزرگ دریایی 19 کیلومتر اعلام شده است

عشقی همچنین یادآور شد که هزینه ساخت این پل بستگی به امکانات آن دارد زیرا از آن فقط برای رفت و آمد خودروها استفاده نمی‌شود بلکه قرار است یک کابل برق بین دو کشور کشیده شود و یک ریل قطار هم برای آن در نظر گرفته شده و در کنار آن یک خط لوله انتقال گاز و نفت هم ساخته خواهد شد.

سرمایه گذاری های بی‌سابقه عربستان در صحرای سینا

در همین ارتباط منابع خبری اعلام کردند که مجموع سرمایه‌گذاری سعودی‌ها در صحرای سینا حدود یک و نیم میلیارد دلار برآورد شده است که یک سرمایه گذاری کمیاب در صحرایی خواهد بود که همواره در معرض حمله  گروه داعش قرار دارد.

این سرمایه گذاری سخاوتمندانه یک و نیم ملیارد دلاری عربستان در صحرای سینا حتی خود مصری‌ها را هم شگفت زده کرده است و به همین دلیل تصمیم دارند دانشگاهی را که در شهر الطور در جنوب سینا در حال ساخت است به نام سلمان نام گذاری کنند.

دعوت ترکیه از ملک سلمان برای سفر به آنکارا

سفر سلمان به مصر در شرایط منطقه، سوال های زیادی را به دنبال داشته است، به ویژه اینکه همزمان با آن خبر دعوت ترکیه از ملک سلمان برای سفر به آنکارا اعلام شد در حالی که تلاش های عربستان برای آشتی بین این دو کشور و پایان دشمنی های آنها بی نتیجه مانده است.

انتهای پیام/ر