آشنایی با سوره‌های کتاب آسمانی/سجده

سجده یعنی پیشانی بر زمین گذاشتن برای عبادت و اظهار بندگی و این سوره مکی است.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، در آغاز این سوره در آیات 1 و 2 می‌خوانیم:
(الف. لام. میم. ]این[ کتاب بدون شک از سوی رب العالمین فروفرستاده شده است... )
«رب» به معنای مالکی است که امرو آنچه را در ملکیت اوست تدبیر می‌کند.(1) «رب» را در فارسی، پروردگار معنا می‌کنند و «رب العالمین» یعنی پروردگار جهانیان.
از همان آغاز سوره پیداست که در این سوره از «ربوبیت» و تدبیر عالم از سوی پروردگار سخن می‌گوید. مشرکین در زمان جاهلیت خداوند را خالق هستی می‌دانستند، اما به «ارباب»(2) یعنی به خدایانی نیز اعتقاد داشتند که از نظر آنان این ارباب در خلقت و آ،رینش نقشی نداشتند، اما اداره و تدبیر امور عالم در اختیار این ارباب بود. در پندار باطل آنان خداوند عالم در اداره جهان کمترین نقشی ندشت. از اینرو به پرستش ارباب که همان بت‌ها بودند می‌پرداختند و در برطرف کردن نیازها و رفع گرفتاری‌ها و جلب روزی، از آن‌ها کمک می‌جستند.


آیه دوم و پنجم، این عقیده را باطل اعلام می‌کندو اشاره می‌کند: خداست که رب العالمین است و تدبیر امور عالم به دست اوست.
آری خداوند همانگونه که خالق آسمان‌ها و زمین و همه موجودات است، همه امور آنان را هم تدبیر می‌کند و تنها اوست که پروردگار جهان و رب‌العالمین است.
فرو فرستادن قرآن برای هدایت، و ارسال پیامبر اکرم(ص) به عنوان هشدار دهنده، خود جزیی از تدبیر و ربوبیت الهی برای تربیت نوع بشر و ما انسان‌هاست.


آیات دوم و سوم به این مطلب اشاره دارد، و قکآن را که مشرکین بافته محمد معرفی می‌کردند، حقی از جانب پروردگار می‌نامد که برای بیم و هدیت فرو فرستاده شده است.
در آیه 15 به «سجده» مومنان در هنگام ذکر آیات الهی اشاره می‌شود و نام سوره نیز از آن گرفته شده است. آیه مذکور آِه سجده است و هر کس آن را بخواند یا بشنود، در پایان آیه واجب است فورا سجده به جا آورد. شنیدن آیه باید از تلاوت کننده‌ای باشد که به صورت زنده در حال خواندن آیه است، اما اگر صدای قاری ضبط و بعداً از رادیو، تلویزیون، ضبط صوت و امثال آن پخش شود، سجده کردن واجب نیست.

1-در واقع می‌توان گفت: معنای «رب» مساویست «مالک+مدبر»
2-جمع رب
کتاب گلستان سوره‌ها – ص 175
محمد حسین جعفری

انتهای پیام/