ضرورت درک واقع‌بینانه از آرایش جدید رسانه‌ای/ "امپریالیسم خبری وجود ندارد" ادعای قابل تاملی است
"تغییر نگاه مسئولان به درک واقع‌بینانه از آرایش جدید رسانه‌ای و از استفاده از ابزارها و روش‌های جدید رسانه‌ای ضرورری است و انکار امپریالیسم رسانه‌ای، تسلیم و اتخاذ رویکرد انفعالی مضر است."
به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم، اکبر نصراللهی مدرس علوم ارتباطات در نقد مواضع صادق زیباکلام استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران در یادداشتی نوشت:
دکتر زیباکلام امروز 25 فروردین 95 در جشن بهارانه دانشکده ارتباطات و مطالعات رسانه دانشگاه آزاد گفت : از حدود 15 سال قبل از ایشان دعوت کردند درس امپریالسیم خبری و جهان سوم را تدریس کند اما این مباحث و امپریالیسم خبری را قبول ندارد و آن ها را مهملات می‌داند.
معتقدم اگر چه تکنولوژی‌های ارتباطی و تعدد و کثرت شبکه‌های اجتماعی و اپلیکیشن‌های موبایلی روابط رسانه‌های اصلی سایر رسانه‌ها و نیز جریان اطلاعات را از شمال به جنوب و جهان اول به جهان سوم متفاوت کرده است اما گفتن اینکه امپریالیسم خبری وجود ندارد آن هم از حدود یک ربع قرن پیش که آرایش رسانه‌ای کاملا متفاوت و جریان اطلاعات یک طرفه بود،کمی عجیب و قابل تامل است .
پیش از این، خبرگزاری‌ها منبع اصلی تأمین اخبار رسانه‌های الکترونیکی و مکتوب بودند و مردم خبرهای خبرگزاری‌ها را از طریق رادیو و تلویزیون و مطبوعات و به صورت غیرمستقیم دریافت می‌کردند؛اصولاً به غیر از چند شبکه خبری بزرگ جهانی،مابقی رسانه‌ها به علت هزینه گزاف تهیه خبر، از تولیدات خبرگزاری‌ها استفاده می‌کردند.بنابراین بین نحوه پوشش خبری منابع اصلی و اولیه تولید خبر (خبرگزاری‌ها) و بازنمایی رخدادها و وقایع توسط رسانه، ضریب همبستگی مستقیم و مثبتی وجود داشت. ایجاد و رواج شبکه‌های خبری 24ساعته مثل شبکه تلویزیونی خبری CNN، شبکه خبری الجزیره در سال (1994 ) در سال1996 Fox News ، شبکه‌هایی مثل العالم(2003)، المنار، پرس‌تی‌وی(2007) و... ، باعث شکسته شدن بیش از پیش انحصارات خبری خبرگزاری‌ها شد.
موضوع در اینجا خاتمه نیافت بلکه از سال 1990 جهان به سوی شبکه‌های اطلاعاتی و ارتباطی گام برداشت و در عصر دوم اینترنت (1996) شبکه‌های اطلاعاتی و ارتباطی در سطح جهانی گسترش همه‌گیر و فراگیرتر یافتند. در نظام جدید اطلاعاتی علاوه بر اینکه سایت‌های خبری بی‌نهایت و شبکه‌های اجتماعی وجود دارد، هر شخص حقیقی نیز می‌تواند با استفاده از یکی از آنها مانند «وبلاگ» یک خبرگزاری یک نفره ایجاد کرده و اخبار خود را در اختیار تمامی کاربران اینترنت قرار دهد.
بروز پدیده «وسایل ارتباط جمعی شخصی» موجب شده است در هر گوشه‌ای از این جهان واقعه‌ای رخ می‌دهد، چشمی برای دیدن و بازنمایی آن وجود دارد و به عبارتی پوشش خبری می‌یابد. بنابراین تکنولوژی‌های ارتباطی و دسترسی مردم کشورهای جهان سوم به این تکنولوژی (اینترنت،شبکه های اجتماعی و اپلیکیشن های موبایل و.. )انحصار خبری غرب را تا حدود زیادی دستخوش تغییر و در برخی زمینه‌ها کم رنگ کرده است؛ به مدد بروز پدیده «وسایل ارتباط جمعی شخصی» هر فردی می تواند هر لحظه که اراده کند هرخبری را به گوش همه مردم در اقصی نقاط جهان برساند باوجود این هنوز به دلیل دسترسی غربی‌ها به شریان‌های اصلی اطلاعات ،تسلط بر اقتصاد و تکنولوزی‌ها و اصول و روش‌ها کار و... و در مقابل مشکلات عدیده از جمله سرعت اینترنت،تسلط ناکافی به زبان انگلیسی ، محدودیت‌های قانونی ناگاهانه و ... در کشورهای توسعه نیافته و کمتر توسعه یافته،جریان نسبتا برابر و دوطرفه اطلاعات بین غرب و سایر کشورها وجود ندارد . پر واضح است کشورهای کمتر توسعه یافته نسبت به قبل رشد زیادی داشته اند اما رشد کشورهای توسعه یافته نه تنها متوقف نشده است بلکه شتاب هم داشته است از این رو باید گفت نه تنها امپریالسم خبری از بین نرفته است بلکه در برخی زمینه‌ها شکاف بین غرب و شرق بیشتر هم شده است و هنوز هم در بسیاری از رویدادها gatekeeper های یا همان "دروازه‌بانان خبری" در کشورهای جان سوم و اسلامی از جمله ایران در زمین gatekeeper های رسانه‌ها اصلی غربی بازی می‌کنند .
بنابراین:
1- اتخاذ راهکارهای نرم افزارانه مثل: آگاهی دادن به مردم و مسئولان در زمینه امپریالیسم و نوع جدید آن یعنی امپریالیسم رسانه‌ای و گوشزد نمودن خطرات آن.
2- اتخاذ راهکارهای سخت افزارانه مثل: توجه به زیر ساخت های ارتباطی و اطلاعات، تأمین منابع مالی مربوط به آنها، تسهیل تهیه تجهیزات فنی اطلاعاتی و ارتباطی و....
3- اتحاد و همبستگی و ائتلاف میان رسانه های کشورهای جهان سوم و در حال توسعه بویژه کشورهای اسلامی
4- تبیین و تشریح اشکال جدید امپریالیسم برای جامعه به منظور آگاهی دادن به جامعه و هوشیاری آنها در برابر اهداف چنین پدیده‌ای مثل اشکال و مفاهیم جدید امپریالیسم
6- اطلاع رسانی و تهیه و تولید خبر، گزارش و ... درباره عملکرد غول‌های عمده رسانه‌ای جهان
7- و تغییر نگاه مسئولان به درک واقع‌بینانه از آرایش جدید رسانه‌ای و از استفاده از ابزارها و روش‌های جدید رسانه ای ضرورری است و انکار امپریالیسم رسانه‌ای و تسلیم و اتخاذ رویکرد انفعالی مضر است .
انتهای پیام/