الزامات تولید الگوى اسلامى ایرانى پیشرفت‌

انقلاب اسلامی ایران انقلابی منحصر در سیاست و یا اقتصاد نبوده و نیست. این انقلاب حرکتی برای ایجاد یک تمدن اسلامی جدید بوده است که ایجاد آن تمدن نیازمند پیمودن مسیر طولانی طراحی شده توسط رهبران انقلاب است.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و ضرورت تحقق آن ازجمله اقداماتی است که در تحقق اهداف انقلاب اسلامی ایران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. انقلاب اسلامی ایران انقلابی منحصر در سیاست و یا اقتصاد نبوده و نیست. این انقلاب حرکتی برای ایجاد یک تمدن اسلامی جدید بوده است که ایجاد آن تمدن نیازمند پیمودن مسیر طولانی طراحی شده توسط رهبران انقلاب است. انقلاب اسلامی ایران در ظاهر قیامی علیه یک استبداد سرکوبگر وابسته به خارج بود. اما در واقعیت این انقلاب یک انقلاب فرهنگی و یک حرکت تمدنی برای ایجاد نوعی جدید از زندگی و در حقیقت گامی به‌سوی بشر آینده بود. این انقلاب را نمی‌توان صرفاً در ابعاد سیاسی و یا نظامی آن خلاصه کرد. انقلابی که در ایران سال 1357 به پیروزی اولیه رسید راهی دراز تا تحقق آنچه آغاز کرده است در پیش دارد. رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار اعضای شورای‌عالی مرکز الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت، هدف انقلاب اسلامی را «تحقق تمدن اسلامی» خواندند و با اشاره به مبانی غلط و ناکارآمدیِ الگوهای توسعه جهانی و ضرورت ارائه الگوی جدید اسلامی- ایرانی، «کار جهادی و انقلابی»، «استفاده از ظرفیت غنی و قوی منابع اسلامی و حوزه‌های علمیه»، «برخورداری از قوت علمی» و «گفتمان‌سازی» را از الزامات تولید و تدوین «الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت» برشمردند.


   * انقلابی به وسعت بشریت

انقلاب اسلامی ایران در ظاهر قیامی علیه یک استبداد سرکوبگر وابسته به خارج بود. اما در واقعیت این انقلاب یک انقلاب فرهنگی و یک حرکت تمدنی برای ایجاد نوعی جدید از زندگی و در حقیقت گامی به‌سوی بشر آینده بود. این انقلاب را نمی‌توان صرفاً در ابعاد سیاسی و یا نظامی آن خلاصه کرد. انقلابی که در ایران سال 1357 به پیروزی اولیه رسید راهی دراز تا تحقق آنچه آغاز کرده است در پیش دارد.
البته پیامی که انقلاب اسلامی برای بشر امروز آورده است پیامی جدید و نو جلوه می‌کند، اما در حقیقت این پیام همان پیام اسلام است که بشریت سالها و بلکه قرن‌ها از آن فاصله گرفته بود و اکنون این آوای خوش دوباره برای او به صدا در آمده است و این پیام به گوش جان بشر رسیده است. انقلاب اسلامی ایران تداوم همان پیام رسول اعظم (ص) است و از این‌رو همانند انقلاب پیامبر هم در بعد مادی و سیاسی با ظالمان درگیر می‌شود و هم برای‌زندگی انسان‌ها درس‌ها و حکمت‌هایی جاویدان آورده است.

   * هدف انقلاب اسلامی: تحقق تمدن اسلامی
در سالهای اخیر رهبر معظم انقلاب با صراحت و تأکید بیشتری بر مسأله الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت تأکید می‌کنند. تأکیدات سالهای گذشته ایشان باعث شد که گروهی از اهل فکر به دنبال ایجاد شورایی برای پی‌جویی تحقیقات در این زمینه شدند و در این رابطه کارهای علمی و آثار تحقیقاتی و پژوهشی نیز تهیه و جمع آوری شد. البته آنچه در این شورا و در دیگر مراکز پژوهشی کشور در این رابطه انجام شده است نسبت به نیازی که در این زمینه است کفایت نمی‌کند اما در هر صورت این کار فکری در راستای اهداف انقلاب اسلامی آغاز شده است و نیازمند تکمیل است.

در راستای پی‌گیری این هدف و دقیقاً در راستای انجام رسالت رهبری انقلاب اسلامی، مقام معظم رهبری در هفته‌ای‌که گذشت دیداری با اعضای شورای‌عالی مرکز الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت داشتند و در این دیدار خاطرنشان کردند که تحقق تمدن اسلامی بدون الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی ممکن نیست و بر لزوم گفتمان‌سازی، کار جهادی و انقلابی تأکید نمودند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار اعضای شورای‌عالی مرکز الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت، هدف انقلاب اسلامی را «تحقق تمدن اسلامی» خواندند و با اشاره به مبانی غلط و ناکارآمدیِ الگوهای توسعه جهانی و ضرورت ارائه الگوی جدید اسلامی- ایرانی، «کار جهادی و انقلابی»، «استفاده از ظرفیت غنی و قوی منابع اسلامی و حوزه‌های علمیه»، «برخورداری از قوت علمی» و «گفتمان‌سازی» را از الزامات تولید و تدوین «الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت» برشمردند.

* الگوهای غربی و شرقی غلط و ناکارآمد هستند
غرب کنونی در حل معضلات اجتماعی و سیاسی و فرهنگی و تمدنی خود با معضلات لاینحل مواجه شده است. بن بست کنونی بشر غربی امری نیست که بتوان بر آن سرپوش گذاشت. آنچه باعث شده است که این تمدن معضل ساز به بقای خود ادامه دهد، ابهام در طرح‌های جایگزین و تداوم سلطه فکری و فرهنگی غرب بر دیگر نحوه‌های زندگی است. اگر طرح‌های جایگزین برای زندگی بشر روشن و صریح بیان می‌شد و اگر سلطه فکری و فرهنگی غرب که باعث شده است عده زیادی از متفکران جوامع دیگر در برابر آن به مرعوبیت بیفتند نبود اکنون در خود غرب نیز حرکت برای تبعیت از شیوه‌های دیگر زندگی شدت می‌یافت. البته سلطه فکری و فرهنگی غرب نه از سر قوت فکری و فرهنگی بلکه حاصل تفوق تکنولوژیک و سابقه تسلط و هژمونی سیاسی و نظامی است.

در چنین شرایطی است که ندای انقلاب اسلامی باید در سطح این انقلاب و درتراز خود آن بیان و تبیین شود. انقلاب اسلامی سخن شنیدنی و پیامی نجات بخش برای بشر امروز دارد و اکنون با گذشت نزدیک به 4 دهه از حکومت‌داری خود نشان داده است که این الگو یک الگوی شدنی و ماندنی است. با این همه پیام انقلاب اسلامی هنوز در بعد نظری و فکری آن به‌خوبی روشن و صریح و دقیق صورت بندی و بیان نشده است.

یکی از صورت بندی‌های ارائه شده از سوی رهبر معظم انقلاب، صورت بندی مرحله‌ای برای بیان و تحقق پیام انقلاب است. در این صورت بندی رهبر معظم انقلاب مراحل 5 گانه‌ای را برای تحقق اهداف انقلاب بیان داشته و خاطرنشان کرده‌اند که: مرحله‌ی اول در این فرآیند، شکل‌گیری انقلاب اسلامی است و پس از آن باید بلافاصله نظام اسلامی تشکیل شود که هنر بزرگ امام خمینى (ره) نیز ایجاد نظام اسلامی بود. رهبر انقلاب، مرحله سوم را که اکنون در آن قرار داریم، «تشکیل دولت اسلامی» یعنی تشکیل دولتی بر اساس الگوها و معیارهای کاملاً اسلامی خواندند و افزودند: تا وقتی این مرحله به‌طور کامل محقق نشده است، نوبت به «تشکیل جامعه اسلامی» رسد و در این صورت، موضوع سبک زندگی اسلامی نیز صرفاً در سطح گفتمان‌سازی در جامعه باقی‌خواهد ماند.

   * تشکیل دولت اسلامی مرحله‌ای که در آن قرار داریم
تا وقتی مرحله «تشکیل دولت اسلامی» به‌طور کامل محقق نشده است، نوبت به «تشکیل جامعه اسلامی» نمی‌رسد. این سخن رهبر معظم انقلاب نشان می‌دهد که از نظر ایشان در این روند تحقق اهداف انقلاب اسلامی اکنون در کدام مرحله قرار داریم. دولت‌های کنونی و گذشته ما در تشکیل دولت اسلامی با الگوها و معیارهای‌اسلامی تلاش کرده و البته به نهایت درجه نرسیده‌اند. این گامی است که با تکمیل آن می‌توانیم برای تشکیل جامعه اسلامی قدم برداریم. ایشان، گام نهایی در مراحل پنجگانه اهداف انقلاب اسلامی را تحقق «تمدن اسلامی» دانستند و خاطرنشان کردند: تمدن اسلامی، کشورگشایی نیست بلکه به‌معنای تأثیر پذیرفتن فکری ملتها از اسلام است.

   * الگوی پیشرفت اسلامی - ایرانی، لازمه تحقق «تمدن اسلامی»

حضرت آیت الله خامنه‌ای تولید الگوی پیشرفت اسلامی - ایرانی را لازمه تحقق «تمدن اسلامی» خواندند و در پاسخ به این سؤال «چرا الگوهای موجود و آزموده‌شده در دنیا نمی‌توانند الگوی مطلوبی برای ما باشند؟»، گفتند: الگوهای رایج توسعه، از لحاظ مبانی، غلط و بر پایه اومانیسم و اصول غیر الهی هستند و از لحاظ آثار و نتایج نیز نتوانسته‌اند وعده‌هایی را که در خصوص ارزشهایی نظیر آزادی و عدالت داده بودند، محقق کنند. رهبر انقلاب، وضعیت نامناسب برخی کشورهای دنبال‌کننده این الگوها در شاخص‌هایی نظیر بدهی‌های کلان مالی دولتها، بیکاری، فقر و اختلاف طبقاتی شدید را نشانه‌هایی از ناکارآمدی الگوهای رایج خواندند و افزودند: این جوامع اگرچه پیشرفتهایی نیز داشته‌اند اما پیشرفتها تا اعماق آن جوامع نفوذ نکرده و به «اخلاق، عدالت، معنویت و امنیت» منتهی نشده است، بنابراین ما باید الگوی پیشرفت بومی خود را متکی بر مبانی اسلامی و فرهنگ ایرانی، تعریف و ارائه کنیم.

   * تحقیقات اسلامی و ارتباط میان متفکران مختلف

ایشان، «اسلامی بودن» الگوی پیشرفت را اساس کار خواندند و تأکید کردند: لازمه تحقق این موضوع، تحقیقات عمیق اسلامی و ارتباط وثیق و پیوسته با حوزه‌های علمیه و فضلای متفکر، آگاه و مسلط بر مبانی فلسفی، کلامی و فقهی است. لازمه اسلامی بودن الگوی پیشرفت، تحقیقات عمیق اسلامی و ارتباط وثیق با حوزه‌های علمیه و فضلای متفکر، آگاه و مسلط بر مبانی فلسفی، کلامی و فقهی است.

   * وجه ایرانی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت
حضرت آیت الله خامنه‌ای، توجه به وَجه ایرانی در عنوان الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت را نیز مهم ارزیابی کردند و افزودند: ایران، زمینه‌ی تحقق این الگوست و اگر به فرهنگ، تاریخ، جغرافیا، اقلیم، آداب و سنن و سرمایه‌های انسانی‌و طبیعی کشور توجه نشود، الگوی پیشرفت، سندی غیرقابل تحقق و بدون استفاده خواهد شد.

   * الزامات تولید الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت
رهبر انقلاب پس از بیان اهمیت و ضرورت الگوی پیشرفت اسلامی - ایرانی به بیان الزامات تولید آن پرداختند. ایشان، «تنظیم و تدوین علمی»، «ایجاد زمینه برای بحث و تضارب آرا درباره الگو»، «مشخص شدن مرزبندی‌ها و تمایزات الگو با نسخه‌های فراوان و مکاتب موجود در دنیا»، «توجه توأمان به آرمانها و واقعیات»، «کاربردی بودن» و «برخورداری از قوت و مقاومت علمی در برابر نظرات معارض و مخالف» را ازجمله الزامات تدوین الگوی پیشرفت اسلامی - ایرانی خواندند.

   * توصیه‌هایی به اعضای شورا
حضرت آیت الله خامنه‌ای در ادامه چند توصیه نیز خطاب به اعضای شورای‌عالی مرکز الگوی اسلامی - ایرانی‌پیشرفت بیان کردند. «عجله نکردن در تهیه و تدوین الگو»، «آسیب‌شناسی عملکرد پنج‌ساله مرکز»، «نقد جدی و قوی الگوهای رایج توسعه جهانی»، «کار جدی، جهادی و انقلابی و استفاده از محققان جوان، خوش‌فکر، مؤمن و انقلابی»، «ارتباط با دستگاهها و بدنه مدیریتی کشور» و «گفتمان‌سازی» توصیه‌های رهبر انقلاب اسلامی به اعضای شورای‌عالی مرکز الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت بود. حضرت آیت الله خامنه‌ای با تأکید بر اهمیت «گفتمان‌سازی»، افزودند: باید با استفاده از دستگاهها و امکانات، به‌نحوی‌گفتمان‌سازی شود که الگوی پیشرفت اسلامی - ایرانی، به گفتمانی حاکم بر ذهنها و دلهای جوانان یعنی نسل آینده مدیران کشور تبدیل شود. باید به‌نحوی گفتمان‌سازی شود که الگوی پیشرفت اسلامی - ایرانی، به گفتمانی‌حاکم بر ذهنها و دلهای جوانان یعنی نسل آینده مدیران کشور تبدیل شود. ایشان هم‌چنین شرط لازم برای موفقیت در هر اقدامی را «ایمان و اعتقاد راسخ» خواندند و از فعالیتهای رئیس و اعضای شورای‌عالی مرکز الگوی اسلامی‌ایرانی تشکر کردند.

انتهای پیام/