بی‌مهری نمایشگاه کتاب نسبت به ناشران افغانستانی
انتشارات عرفان با ۲۵ سال سابقه فعالیت در نمایشگاه کتاب ایران، این روزها نه در بازار جهانی کتاب که در پرت‌ترین نقطه ممکن مستقر شده است. حذف افغانستانی‌ها از یارانه کتاب در کنار این وضعیت سوال برانگیز است.
به گزاش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران تسنیم «پویا»، انتشارات عرفان، ناشر کتب افغانستانی در حالی در پرت‌ترین مکان نمایشگاه صاحب فضا شده است که پیشتر این ناشر مهم کتب فارسی زبان در بازار جهانی کتاب نمایشگاه حضور گسترده داشته است. استقبال از این غرفه فوق العاده؛ اما حمایت اسفناک است.
شریعتی، مدیر انتشارات عرفان با ابراز ناخرسندی از آنچه مدیریت نمایشگاه در حق او روا داشته است تاکید می‌کند انتشارات عرفان از نخستین سال برپایی بازار جهانی کتاب تا سال گذشته حضور فعالی داشته است. حدس و گمان شریعتی بر جدا کردن غرفه افغانستان مبنی بر چنین تفکیکی نخست نادیده گرفته شدن استقبال شهروندان افغانستانی است که سالهای گذشته پرشور و چشمگیر بوده است و انتخاب چنین فضایی موجبات دیده نشدن غرفه و مخاطبان افغانستانی شده است.
اگر به سراغ غرفه انتشارات عرفان بروید که از قضا در سامانه اطلاعات نمایشگاه نیز ثبت نشده است و به راحتی نمی‌توانید آن را بیابید، متوجه شور و حال حاکم بر غرفه خواهید شد. جوانان افغانستانی - که از قضا تعداد بانوانش بر مردانش می‌چربد - با تمام کم و کاستیهای خلق شده، از آثار هموطنان خود استقبال می‌کنند؛ اما قصه دردناک این غرفه آن است با محو کردنش، فروش انتشارات در نمایشگاه 29ام به هیچ نزدیک شده است و دلایلش جای نامناسب، قرار گرفتن در کنار غرفه‌های یارانه‌ای دولتی و مهمتر از همه عدم اختصاص بن کارت برای شهروندان افغانستانی است. شریعتی معتقد در صورت اختصاص بن ممکن بود نشر موفق به تامین هزینه غرفه شود.
وضعیت و موقعیت غرفه عرفان دور از شأن یک ناشر بزرگ است. وضعیت برق و مکان قروش به هیچ عنوان شایسته نیست و هر لحظه امکان کاستی جدید میرود. نشر عرفان با 210 عنوان کتاب در نمایشگاه حضور پیدا کرده است، عددی که بیش از 70 درصد ناشران ایرانی نیز به خواب نخواهند دید. ناشرانی که یا غرفه‌اشان خالی است یا برخلاف قوانین نمایشگاه حتی با دو عنوان شرکت کرده‌اند.
یک نکته جالب توجه در غرفه عرفان، اعلامیه‌ای است مبنی بر فروش به شیوه همت عالی. در حالی که برای کتابی 48هزار تومان هزینه شده است، به دو هزار تومان به فروش گذاشته شده است. قصد آقای شریعتی بر آن است که هموطنانش دست خالی از نمایشگاه خارج نشوند.
مدیر انتشارات عرفان وضعیت پخش آثارش در ایران خوب توصیف می‌کند، اگرچه از یک افت عمومی سخن می‌گوید. با این حال شریعتی و همکارانش بر کار خود پافشاری می‌کنند. وی در پاسخ به این سوال که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی چه کمکی می‌توانند به او و مجموعه‌اش کنند، پاسخ می‌دهد در طول 25 سال حضورش در نمایشگاه مورد حمایت بوده است؛ اما در دو سال گذشته این حمایت کاسته شده است.
شاید این مساله بر ایرانیان پوشیده باشد که برای مثال در شهر قائم شهر قم، مهمترین مخاطبان کتابخانه شهر، شهروندان افغانستانی است و این وضعیت در دیگر استانهای میزبان این شهروندان همسان است؛ اما سهم کتب افغانستانی در این موسسات صفر است. شریعتی معتقد است مهمترین کمک وزارت ارشاد، قرار دادن کتب ناشران این کشور در فهرست خرید و خریداری آثارشان از جانب نهاد کتابخانه‌هاست که در نهایت منجر به رفع تبعیض میان ساکنان ایران می‌شود.
مدیر این انتشارات با ناراحتی از این می‌گوید که شاید اختصاص بن کارت به محصلان و دانشجویان افغانستانی فضایی را فراهم می‌ساخت که او بتواند هزینه غرفه خود را تامین کند و این مهم از کسانی دریغ شد که در این متولد شده و در این دیار رشد کرده‌اند.
او همچین از فقدان برنامه برای شهروندان افغانستانی در مساجد می‌گوید، مکان مقدسی که حضور افغانستانی‌ها در آن مشهود است.
نشر عرفان موفق شده در شهر کابل کتابفروشی به مساحت 400 مترمربع با 30هزار عنوان کتاب برپا کند و به اکثر مناطق افغانستان کتاب ارسال می‌کند. با این حال حضور ایرانیان در افغانستان تنها به موسسه الهدی معطوف شده است و به نظر ایجاد فضای عرضه آثار فارسی - ایرانی در افغانستان لازم است. البته آقای شریعتی این خواسته را ایده‌آل می‌خواند؛ اما حداقل شهر هرات می‌تواند یک به مرکز فعالیت فرهنگی ایران تبدیل شود.
انتهای پیام/