کدام فراکسیون مجلس دهم "اکثریت" است؟ + مروری بر کل فراکسیون‌های مجالس نه‌گانه بعد از انقلاب
آرایش فراکسیون‌های سیاسی ۹ دوره مجلس نشان می‌دهد که فراکسیون اصولگرایان در دوره‌های مختلف پارلمان ایران قدیمی‌ترین فراکسیون سیاسی به شمار می‌رود و در همه ادوار به جز مجلس ششم فراکسیون اکثریت مجلس را تشکیل داده است.
گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم- مونا رحیم بصیری:ریاست دهمین دوره مجلس شورای اسلامی موضوعی است که این روزها چالش‌ها و بحث‌های زیادی را به خود اختصاص داده است. گروه‌های سیاسی از هم اکنون به دنبال رسیدن به گزینه نهایی برای ریاست مجلس هستند.
آرایش سیاسی مجلس بر روی بسیاری از مناسبات پارلمان از جمله تعیین رئیس مجلس اثرگذار خواهد بود. در این روزها که فراکسیون‌های سیاسی مجلس دهم در حال شکل‌گیری هستند، خبرها حکایت از تشکیل دو فراکسیون سیاسی در دهمین پارلمان ایران دارد؛ "فراکسیون فراگیر اصولگرایان" به ریاست علی لاریجانی منتخب مردم قم و رئیس کنونی قوه مقننه و "فراکسیون امید" به ریاست محمدرضا عارف.
گرچه این فراکسیون‌ها هرکدام سهمی از 288 منتخب مردم در خانه ملت به عنوان اعضای خود داشته‌اند اما نگاهی به نشست‌ها و مجمع‌های عمومی این دو فراکسیون‌ها و حضور منتخبین مجلس دهم در این گردهمایی‌ها نشان می‌دهد که وزنه فراکسیون فراگیر اصولگرایان در مجلس دهم به طور قابل ملاحظه‌ای بیشتر است و همین موضوع احتمال ریاست علی لاریجانی بر دهمین دوره خانه ملت را قوت می‌بخشد.
همواره چینش فراکسیون‌های سیاسی مجالس ایران از دوره اول تاکنون از دو قطب "اکثریت" و "اقلیت" که اغلب منتسب به اصولگرایان و اصلاح‌طلبان بوده، تشکیل شده است. در واقع نمایندگان مجالس ایران براساس سلیقه سیاسی خود و با عضویت در یک فراکسیون، به موضع‌گیری همسو و فعالیت‌های پارلمانی می‌پردازند. در ایران هم دو جناح اصلی که در ادبیات امروز، اصلاح‌طلب و اصولگرا، نام دارند، فراکسیون‌هایی را در مجلس داشتند و البته برخی جریانات سیاسی میانی نیز بعضا دست به تشکیل فراکسیون زده‌اند.
نگاهی گذرا به آرایش فراکسیون‌های سیاسی 9 دوره مجلس نشان می‌دهد که فراکسیون اصولگرایان در دوره‌های مختلف پارلمان ایران قدیمی‌ترین فراکسیون سیاسی به شمار می‌رود. همچنین این فراکسیون در همه ادوار به جز مجلس ششم فراکسیون اکثریت مجلس را تشکیل داده است.
| نام فراکسیون | دوره شکل‌گیری فراکسیون | چهر‌ه‌های شاخص فراکسیون | سرنوشت فراکسیون |
| فراکسیون نهضت آزادی | اولین دوره مجلس | مهدی بازرگان، یدالله سحابی، عزت الله سحابی،ابراهیم یزدی، علی‌اکبر معین فر و هاشم صباغیان | عمر این فراکسیون صرفا در مجلس اول بود |
| ائتلافی بین حزب جمهوری اسلامی، جامعه روحانیت مبارز تهران، سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی و سایر نیرو‌هایی که برچسب اسلامی داشتند (اکثریت مجلس را تشکیل می‌دادند) | اولین دوره مجلس | آیت‌الله خامنه‌ای، آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، شهید محمدجواد باهنر و شهید آیت | زمزمه اختلاف در ائتلاف جامعه روحانیت و حزب جمهوری اسلامی و بوجودآمدن "نیروی سوم" که این "نیروی سوم" در دوره های بعدی مجلس فراکسیون «حزب الله» را شکل دادند |
| طرفداران دولت (در دوره ریاست جمهوری ابوالحسن بنی‌صدر) | اولین دوره مجلس | احمد سلامتیان و احمد غضنفرپور | |
"فراکسیون" به معنای امروزی خود در مجلس دوم وجود نداشت و تجمع‌های نمایندگان هم طیف تحت تاثیر فضای سیاسی کشور بود که برخی در آن، دیگران را خط امامی ندانسته و یا پیرو اسلام امریکایی می خواندند | دومین دوره مجلس | نخستین انشقاق‌ها در میان نیروهای انقلاب که زمینه شکل‌گیری دو جناح اصلی در مجلس بعدی را رقم زد | |
طیف متمایل به جامعه روحانیت مبارز ( به دلیل انشقاق در درون جامعه روحانیت مبارز تهران در مجلس دوم و منشعب شدن مجمع روحانیون مبارز از جامعه روحانیت مبارز نمایندگان از نظر سیاسی به دو طیف تقسیم شدند. این انشقاق بعدها فضای سیاسی کشور را به دو جناح چپ و راست تقسیم کرد) | سومین دوره مجلس | آیت الله هاشمی رفسنجانی، محمدرضا باهنر و حجت الاسلام مجتهد شبستری | |
| طیف متمایل به مجمع روحانیون مبارز تهران (اصلاح‌طلبان) | سومین دوره مجلس | حجت الاسلام مهدی کروبی، حجت الاسلام مجید انصاری، رسول منتجب‌نیا و نجفقلی حبیبی | |
| فراکسیون ایثارگران | چهارمین دوره مجلس | مرحوم ابوترابی‌فرد | |
| فراکسیون سیاسی در مجلس چهارم وجود نداشت و دو گروه همسو با تشکل جامعه روحانیت مبارز و همسو با مجمع روحانیون مبارز وجود داشت که گروه اول به «پیروان خط امام و رهبری» و گروه دوم به «خط امامی» شناخته می‌شدند | چهارمین دوره مجلس | ||
| فراکسیون «حزب الله» (اکثریت مجلس) | پنجمین دوره مجلس | حجت الاسلام ناطق نوری، محمدجواد لاریجانی، قربانعلی دری نجف آبادی و محمدرضا باهنر | |
| فراکسیون اقلیت | مجید انصاری، مصطفی معین و فاطمه کروبی | ||
| طیفی از نمایندگان با گرایش به شخص هاشمی رفسنجانی (با عنوان مجمع حزب‌الله) | فائزه هاشمی رفسنجانی و حسین مرعشی | حزب کارگزارن سازندگی با وجود این نمایندگان و تعدادی از کارگزاران دولت هاشمی، شکل گرفت. اعضای این فراکسیون که شامل کارگزارانی‌ها و نیروهای موسوم به خط امامی بودند، بعد از تغییر دولت هاشمی و تشکیل مجلس ششم، در فراکسیون جدیدی با عنوان دوم خرداد جای گرفتند | |
| فراکسیون دوم خرداد (اکثریت) | ششمین دوره مجلس | اعضای جبهه مشارکت، حزب کارگزاران سازندگی، مجمع روحانیون مبارز، مجمع نیروهای خط امام (ره)، حزب همبستگی، حزب اسلامی کار، جمعیت تولیدگرایان و سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی فراکسیون جبهه دوم خرداد را به ریاست علی‌اکبر محتشمی‌پور تشکیل دادند | فراکسیون دوم خرداد در مجلس هفتم و مجلس هشتم، تحت عناوین فراکسیون اقلیت، فراکسیون اصلاحات یا فراکسیون خط امام (ره) نیز نامیده شد که ریاست آن برعهده محمدرضا تابش بود |
| فراکسیون اقلیت | ششمین دوره مجلس | غلامعلی حدادعادل، محمدرضا باهنر،2علاء‌الدین بروجردی و موسی قربانی | |
| فراکسیون خط امام (ره) (اقلیت مجلس) | هفتمین دوره مجلس | محمدرضا تابش، گرامی مقدم و اعلمی | |
| فراکسیون اصولگرایان ( اکثریت مجلس) | هفتمین دوره مجلس | غلامعلی حداد عادل، محمدرضا باهنر، احمد توکلی، ابوترابی‌فرد، حسین فدایی | |
| فراکسیون اصولگرایان مستقل یا تحولخواه | هفتمین دوره مجلس | عماد افروغ، سعید ابوطالب، الهام امین زاده، محمد خوشچهره، حسن سبحانی، امیررضا خادم | |
| فراکسیون وفاق و کار‌آمدی (اصولگرا) | هفتمین دوره مجلس | امیدوار رضایی، رضا طلایی نیک، عادل آذر و علی احمدی | حامیان محسن رضایی در در انتخابات ریاست جمهوری سال 84 |
| فراکسیون حزب الله (اصولگرا) | علی عسگری | بروز و ظهور چندانی در قالب فعالیت های فراکسیونی نیافت | |
| فراکسیون اصولگرایان (اکثریت) | هشتمین دوره مجلس | علی لاریجانی | |
| فراکسیون انقلاب اسلامی (اصولگرایان حامی دولت) | هشتمین دوره مجلس | روح الله حسینیان، مرتضی آقاتهرانی و علی اصغر زارعی | |
| فراکسیون مهرورزی (اصولگرایان حامی دولت) | هشتمین دوره مجلس | سید کاظم موسوی، عیسی زاده، عسگر جلالیان، بهروز جعفری، رضا رحمانی و سید محمد سادات ابراهیمی | |
| فراکسیون پیشرفت و عدالت (اصولگرا) | هشتمین دوره مجلس | محمدرضا باهنر | فراکسیون فعالی نبود |
| فراکسیون خط امام (ره) (اقلیت) | هشتمین دوره مجلس | محمدرضا تابش، مسعودپزشکیان، مصطفی کواکبیان، جمشید انصاری و محمدرضا خباز | |
| فراکسیون رهروان ولایت (اکثریت) | نهمین دوره مجلس | علی لاریجانی، کاظم جلالی، عزت الله یوسفیان، ملا محمدرضا باهنر، شجاعی کیاسری | |
| فراکسیون اصولگرایان | نهمین دوره مجلس | غلامعلی حدادعادل، علیرضا زاکانی، احمد سالک، احمد توکلی |
انتهای پیام/