قرائت جزء، مناجات و دعای روز ششم ماه مبارک رمضان
قرائت جزء ششم قرآن کریم، دعای روز ششم و سایر ادعیه، درس اخلاقی مرحوم آیتالله مجتبی تهرانی، جدول اوقات شرعی، قرائت ربنای استاد مؤذنزاده، روزهداری در سایر کشورها، دعای سحر، ابوحمزه و ... در مجله «میهمانی خدا» میآید.
به گزارش گروه رسانههای خبرگزاری تسنیم، در ماه رمضان عبادت خاص این ماه نیز در اذهان تداعی می شود از اینرو ماه رمضان را ماه روزه نیز گفته اند همچنین چون بنا به روایات مصداق صبر در قرآن روزه دانسته شده است ، آن را ماه صبر نیز گفته اند ؛ ماه خدا و ماه میهمانی الهی از دیگر اسامی است که به اعتبارهای مختلف به این ما عزیز داده شده است ؛بهترین و پرفیض ترین عبادت در بهترین ایام و لیالی اوقات ، موجبات رشد و تعالی انسانها و دستیابی به قرب الهی را آسانتر می سازد و از مصادیق نور علی نور محسوب می شود.
صوت و متن دعای روز ششم ماه مبارک رمضان
اَللّهُمَّ لا تَخْذُلْنى فیهِ لِتَعَرُّضِ مَعْصِیَتِکَ وَلاتَضْرِبْنى بِسِیاطِ نَقِمَتِکَ
خدایا در این ماه به خاطر دست زدن به نافرمانیت خوارم مساز و تازیانه هاى عذابت را بر من مزن و از موجبات خشمت
وَزَحْزِحْنى فیهِ مِنْ مُوجِباتِ سَخَطِکَ بِمَنِّکَ وَاَیادیکَ یا مُنْتَهى رَغْبَةِ الرّاغِبینَ
بدان نعمت بخشى و الطافى که نسبت به بندگان دارى دورم بدار اى آخرین حداشتیاق مشتاقان
ترتیل جزء ششم قرآن کریم با صدای استاد پرهیزکار
متن قرآن کریم با صدای قاریان مختلف
صوت دعای سحر:
فایل صوتی ربنا با صدای سلیم موذن زاده:
سوره آل عمران - آیه 8
رَبَّنَا لاَ تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنَا وَهَبْ لَنَا مِن لَّدُنکَ رَحْمَةً إِنَّکَ أَنتَ الْوَهَّابُ
پروردگارا ! دل هایمان را پس از آنکه هدایتمان فرمودى منحرف مکن، و از سوى خود رحمتى برما ببخش؛ زیرا تو بسیار بخشنده اى.
سوره مومنون - آیه 109
رَبَّنَا آمَنَّا فَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا وَأَنتَ خَیْرُ الرَّاحِمِینَ
پروردگارا ! ما ایمان آوردیم، پس ما را بیامرز و به ما رحم کن که تو بهترین رحم کنندگانى.
سوره کهف - ایه 10
رَبَّنَا آتِنَا مِن لَّدُنکَ رَحْمَةً وَهَیِّئْ لَنَا مِنْ أَمْرِنَا رَشَدًا
پروردگارا ! رحمتى از نزد خود به ما عطا کن، و براى ما در کارمان زمینه هدایتى فراهم آور.
سوره بقره - ایه 250
رَبَّنَا أَفْرِغْ عَلَیْنَا صَبْرًا وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَانصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْکَافِرِینَ
پروردگارا ! بر ما صبر و شکیبایى فرو ریز، و گام هایمان را استوار ساز، و ما را بر گروه کافران پیروز گردان
متن و صوت «یاعلی و یاعظیم»
یا عَلِىُّ یا عَظیمُ یا غَفُورُ یا رَحیمُ اَنْتَ الرَّبُّ الْعَظیمُ الَّذى لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَىءٌ وَ هُوَ السَّمیعُ الْبَصیرُ وَ هذا شَهْرٌ عَظَّمْتَهُ وَ کَرَّمْتَهُ وَ شَرَّفْتَهُ وَ فَضَّلْتَهُ عَلَى الشُّهُورِ
اى والا، اى بزرگ، اى آمرزنده، اى مهربان، تویى پروردگار بزرگ، آن کسی که همانند او نیست و او شنوا و بینا است و این ماهى است که او آنرا بزرگ و گرامى داشته و شرافت و برترى داده بر ماههای دیگر
وَ هُوَ الشَّهْرُ الَّذى فَرَضْتَ صِیامَهُ عَلَىَّ وَ هُوَ شَهْرُ رَمَضانَ الَّذى اَنْزَلْتَ فیهِ الْقُرْآنَ هُدىً لِلنّاسِ وَ بَیِّناتٍ مِنَ الْهُدى وَالْفُرْقانِ وَ جَعَلْتَ فیهِ لَیْلَةَ الْقَدْرِ وَ جَعَلْتَها خَیْراً مِنْ اَلْفِ شَهْرٍ
و این ماه، ماهى است که او روزه گرفتن را بر من واجب کرده و این ماه، ماه رمضان است همان ماهى که قرآن را در آن فرو فرستادى، قرآنى که راهنمایى برای مردم است و حاوی نشانههایی روشن است برای هدایت و تشخیص (و جداسازی میان حق و باطل)
فَیا ذَالْمَنِّ وَ لا یُمَنُّ عَلَیْکَ مُنَّ عَلَىَّ بِفَکاکِ رَقَبَتى مِنَ النّارِ فیمَنْ تَمُنُّ عَلَیْهِ وَ اَدْخِلْنِى الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ
و در این ماه شب قدری هست که آن را بهتر و برتر از هزار ماه قرار دادی پس ای صاحب منت بر ما که هیچ کس بر تو منت ندارد، بر من منت بگذار با رهاسازی من از آتش (عذاب) و مرا همراه با آنان که بر آنها این منت را خواهی گذاشت به واسطهی رحمت و بزرگواریات داخل بهشت گردان، اى مهربانترین مهربانان
بسم الله الرحمن الرحیم
اَللّهُمَّ اَدْخِلْ عَلى اَهْلِ الْقُبُورِ السُّرُورَ، اَللّهُمَّ اَغْنِ کُلَّ فَقیرٍ
خدایا بفرست بر خفتگان در گور نشاط و سرور، خدایا دارا کن هر ندارى را
اَللّهُمَّ اَشْبِعْ کُلَّ جایِعٍ، اَللّهُمَّ اکْسُ کُلَّ عُرْیانٍ
خدایا سیر کن هر گرسنه اى را، خدایا بپوشان هر برهنه را
اَللّهُمَّ اقْضِ دَیْنَ کُلِّ مَدینٍ، اَللّهُمَّ فَرِّجْ عَنْ کُلِّ مَکْرُوبٍ
خدایا ادا کن قرض هر قرضدارى را، خدایا بگشا اندوه هر غمزده را
اَللّهُمَّ رُدَّ کُلَّ غَریبٍ، اَللّهُمَّ فُکَّ کُلَّ اَسیرٍ
خدایا به وطن بازگردان هر دور از وطنى را، خدایا آزاد کن هر اسیرى را
اَللّهُمَّ اَصْلِحْ کُلَّ فاسِدٍ مِنْ اُمُورِ الْمُسْلِمینَ، اَللّهُمَّ اشْفِ کُلَّ مَریضٍ
خدایا اصلاح کن هر فسادى را از کار مسلمین، خدایا درمان کن هر بیمارى را
اَللّهُمَّ سُدَّ فَقْرَنا بِغِناکَ، اَللّهُمَّ غَیِّرْ سُوءَ حالِنا بِحُسْنِ حالِکَ
خدایا ببند رخنه فقر ما را به وسیله دارائى خود، خدایا بدى حال ما را بخوبى حال خودت مبدل کن
اَللّهُمَّ اقْضِ عَنَّا الدَّیْنَ وَاَغْنِنا مِنَ الْفَقْرِ، اِنَّکَ عَلى کُلِّ شَىءٍ قَدیرٌ
خدایا ادا کن از ما قرض و بدهیمان را و بى نیازمان کن از ندارى، به راستى که تو بر هر چیز توانایی
حاج منصور ارضی – شب ششم ماه مبارک رمضان 1392
اوقات شرعی تهران 1394/4/2
تذکرات اخلاقی مرحوم آیت الله مجتبی تهرانی در شب چهارم ماه رمضان را در اینجا بشنوید
آداب مسلمانان کشورهای مختلف درماه رمضان
ماه مبارک رمضان آداب و رسوم و شرایط خاص خود را دارد که آن را از بقیه ماههای سال متمایز میکند. با این همه مسلمانان مناطق مختلف جهان و بویژه کشورهای اسلامی در این ماه متناسب با فرهنگهای خود، هر کدام آداب و رسوم خاص دارند تا به بهترین شکل ممکن از فضیلت این ماه بهره ببرند. مراسمی که از کشوری به کشور دیگر و حتی از شهری به شهر دیگر تفاوت دارد.
آنچه در زیر میآید نگاهی مجمل به این مراسم و مناسک در برخی از کشورهاست.
گزارش شش؛رمضان در لبنان
رویت هلال ماه توسط مسلمانان در لبنان سنتی است که از دورههای قدیم به ستبانه یا سیبانه مشهور شده و به معنای انتظار برای مشاهده هلال ماه رمضان است. افرادی که ماه را رویت کردند به دادگاه شرعی میروند تا درباره مشاهده هلال ماه شهادت دهند و اگر مفتی لبنان و قاضیان شرعی از درستی شهادت آنان مطمئن شوند، دستور اعلام آغاز ماه رمضان را صادر میکنند.
یکی دیگر از سنتهای موجود در لبنان در ماه رمضان، بیدار کردن مردم برای خوردن سحری توسط افرادی است که به آنان مسحراتی میگویند.
مسحراتیها در ساعات 2 تا 3 نیمهشب در کوچهها و خیابانهای شهر دور میزنند، بر طبل میکوبند و شعر میخوانند. مسحراتیها که لباس محلی بر تن دارند، میخوانند: «ای خفته! برخیز و خداوند باقی را عبادت کن و سحورکن»، «برخیزید و سحری بخورید، رمضان به دیدار شما آمده». در لحظه افطار، خیابانهای شهر حتی در مناطق مسیحینشین هم تقریبا خالی میشود اما 3ساعت پس از افطار رفت و آمدها شروع شده و تا سحر ادامه مییابد. مردم لبنان شب را در کافهها، رستورانها و مکانهای تفریحی مانند سواحل و پارکها میگذرانند و کمتر تا سحر میخوابند و به جای آن پس از سحر تا 10 صبح که ساعت کار رسمی ادارات و بازار است به استراحت میپردازند.
ماه مبارک رمضان در شمال لبنان، دارای عادات خاصی است؛ همزمان با حلول ماه مبارک، گروهی از فرقه صوفیه با حضور در خیابان های این شهر، به خواندن تواشیح و شعرهایی در مدح رمضان می پردازند و مردم را برای روزه گرفتن آماده می کنند.
مردم لبنان پیش از آغاز این ماه، آخرین روز از ماه شعبان را به گذراندن آن در دل طبیعت اختصاص می دهند. این سنت از دورههای قدیم به 'استبانه' یا 'سیبانه' مشهور می باشد و به معنای انتظار برای مشاهده هلال ماه رمضان است.
لبنانیها، خرما را "آقای سفره" مینامند و با آن افطار میکنند و پس از آن، سوپ را که "شوربا" نامیده میشود، میل میکنند
انواع پیش غذاها همچون تبوله، فتوش، سالاد کلم، روکا، حمص ، متبل، کبه، دلمه برگ مو، انواع سمبوسه، عرایس، فته، جایگاه ویژهای در ماه رمضان دارد.
شیرینیهای لبنانی نیز دارای تنوع بسیاری است. مشبک، قطایف، کنافه، کلاج، شعیبیات، المفروکه و قاروطیه از جمله شیرینیهای لبنانی پرطرفدار در ماه رمضان است.
بازار میوهشهر بیروت در ماه رمضان
مراسم افطاری ویژه کودکان لبنانی در شهر بیروت
جشن فانوس از جشنهای رایج در کشورهای عربی به ویژه لبنان در ماه رمضان است
مراسم مسحراتی که ویژه سحرهای رمضان برای بیدار کردن روزه داران است
آشنایی با آداب و رسوم مردم قدیم تهران در ماه مبارک رمضان
در قدیم معمولا از ماه اردیبهشت تا پایان تابستان ماههای فراوانی و ارزانی بود و اگر ماه مبارک رمضان در تابستان واقع میشد، دغدغه و نگرانی از نظر تأمین مواد غذایی نبود.
همچنین اگر ماه مبارک در زمستانها واقع میشد، با ذخیرهسازی مواد غذایی، مردم خود به خوبی آن را مدیریت میکردند.
با توجه به اینکه در گذشته و در فصول گرم سال مردم کمتر از گوشت- بهخصوص قرمز- استفاده میکردند و گوشت مرغ نیز چندان مورد اقبال مردم قرار نمیگرفت، لبنیات، میوهها، سبزیها، عصارهها و شربتآلات به فراوانی به مصرف میرسیدند.
سنتهای ماه رمضان
در کنار آنها، حبوبات نیز از جمله مواد غذاییای بودند که به سر سفره روزهداران راه مییافتند و از آنجا که گوشت و حبوبات، باعث عطش میشدند، استفاده از این نعمالهی، کمتر صورت میگرفت و با مصرف زیاد سبزی و میوه، این امر تسهیل میشد.
چند روز مانده به ماه مبارک رمضان، بسیاری از کسبه، تکهسنگی را در کف ترازو در کفهای که سنگ ترازو را قرار میدادند، میگذاردند تا «مسئولذمه» نشوند و جنس را اصطلاحا «سرک کشیده» و چربتر برای مشتری محاسبه میکردند.
بسیاری نیز با ارزانکردن جنس خود، طلب آمرزش برای خود و نزدیکان و والدینشان از مردم داشتند و چه بسا این مهم را فرصتی میدانستند برای حلالیت طلبیدن.
نانهای ماه مبارک رمضان
نانواییها در این ماه، مثل تمامی ماههای سال پر از مشتری و طالبان نان بودند، اما از آنجا که فقط دو وعده پخت در طول روز انجاممیدادند.
طبیعی بود که با ازدحام مشتری پیشاز افطار مواجه شوند و این بهترین فرصت بود تا خلوصنیت خود را نشان دهند.
در این ماه، نان سنگک پنجهخورده، کنجدی، سیاهدانهای، دوباره تنور، قهوهای و بغل تنور، مطبوعترین نانها بود و مردم اساسا از خوردن نانهای حجیم دوری میکردند.
بعد از نان سنگک، تافتون که دوبار تنور میشد و بیشتر در «خشکهپزی»ها عرضه میشد، نان مطبوع مردم در این ماه بود.
دیگر نانها از جمله «نان خراسانی»، لواش و بربری نیز طالبین فراوانی داشتند، اما از آنجا که بربری و خراسانی حجیم بودند و بعضا میانشان خمیر باقی میماند و لواش نازک بود، اقبال عمومی به سمت سنگک و تافتون بود و دلیل دیگر سبوسدار بودن آرد این نانها در آن روزگار بود که علاوه بر تسهیل در امر هضم غذا، ارزش غذایی فراوانتری داشت.
نظافت در ماه مبارک رمضان
در تهران قدیم حمامهای عمومی در تمامی محلات و خیابانها، در تمامی ساعات روز پذیرای مردم بودند.
در روزهای رمضان، از افطار تا نزدیکیهای سحر، مملو و شلوغ از مردم محل و چه جای باصفایی که تمامی اهل محل، علاوه بر مسجد محله و خیابان خود، فرصت رویارویی در این مکان را نیز پیدا میکردند.
چه بسا با دیدن یکدیگر، اگر نقار و دلخوریای میان آنها بود رفع میشد و حتی با پادرمیانی دیگران، چه دوستیها که شکل نمیگرفت.
ضرب و زنگ
مساجد،بعد از افطار و بهخصوص در شبهای احیا و قدر مملو از جمعیت میشدند و اهالی گود و زورخانه، بعد از اقامه نماز و شنیدن وعظ واعظ، راهی زورخانه میشدند.
پهلوانان، همچون اهالی مسجد، قبل از ماه مبارک رمضان، دست به رفت و روب برده و تمامی گود و ادوات آن را از پلیدیها میزدودند.
اصل رعایت ورود پیشکسوت به گود، در این روزها، حتی اگر یک نوچه و نوخاسته، از سلاله سادات بود، بر اهالی گود، اعم از پیشکسوت، پهلوان و نوخاسته، فرض و واجب بود تا به جا آورند و اولاد پیامبر(ص) و علی(ع) بر تمامی اهالی گود برتری داشتند و آنان نیز رسم ادب و پهلوانی در رخصت طلبیدن را نیز به خوبی رعایت میکردند.
ضرب و زنگ، در شبهای احیا، قدر و ضربت خوردن و شهادت حضرتعلی(ع) کاملا از صدا میافتاد و به جای آن زمزمه«منم، منم گدای تو، علی، علی، علی، علی» به عرش اعلی میرسید.
سحر و افطار
مردم تهران در روزگار قدیم در ماه مبارک رمضان از افطار تا سحر بیدار میماندند و سحرگاهان، به خصوص در تابستانها، پشتبام به پشتبام صدا برمیخاست و حتی در روزگاری اندکی دورتر، کوبیدن بر پشت طشتمسی نیز رسم بود و در برخی از محلات مردم به صورت گروهی «چاووشیخوانی» میکردند تا کسی خواب نماند.
برخاستن از خواب، همچون فریضه نماز، بر تمامی اهل خانه واجب بود و خرد و کلان و سالم و بیمار نمیشناخت و چون این باور عمومی وجود داشت که دعای سحرگاهی، مورد استجابت درگاه الهی واقع میشود، بیماران و همراهان آنان، صدای دعا و استغاثهشان به درجه اعلا میرسید.
دست کشیدن از خوردن و آشامیدن سحرگاهی، با شنیدن صدای توپ و برخاستن «اللهاکبر» مؤذن از مأذنه مسجد محله، از قوه به فعل میآمد.
ثواب شستن ظروف
در آن روزگاران رسم نبود که با «بریز و بپاش» سفرههای رنگین بگسترند و افطاری بدهند ولی از آنجا که «اطعام مساکین» رسمی علی(ع) وار بود، سفره اطعام گسترده میشد.
برای شستن ظروف، برخی نیت کرده و برای آنکه اندکی از آلام زندگی و گناهان خود بکاهند و جبران مافات کنند، دست به کار میشدند و از دیگ گلگرفته سیاه شده از آتش گرفته تا دیگور، آبگردان، کفگیر، ملاقه(ملعقه)، دوری، دیس و هرآنچه بعد از افطار باقی میماند را میشستند و بعد از خشک کردن به گوشهای مینهادند تا روزی دیگر، برای سفرهای دیگر به کار آید.
دید و بازدید و صله رحم
در تهران قدیم در ایام رمضان و به جز ایام قدر و شهادت مولیعلی(ع) مردم به دید و بازدید میرفتند و «صلهرحم» به جا میآوردند.
چه بسا، صحبت خواستگاری بهمیان میآمد و «نشانه»ای گذارده میشد تا برکت زندگی در این ماه بیشتر شود و بقیه مراسم به بعد از عیدفطر موکول میشد.
زدودن کینه و نقار و کدورت از دلها، از جمله دیگر کارها بود. آنکه اهل گود و زورخانه بود به مقتدایش علی(ع) تأسی میکرد و به یاد میآورد: «به جز علی(ع) که گوید، به پسر که قاتل من، چو اسیر توست اکنون، به اسیر کن مدارا» و نذر شیر در روزهای ضربت خوردن و شهادت امیرمومنانعلی(ع) از کارهای رایج مردم بود.
هیچکس گرسنه نمیماند همه مهمان خدا بودند
در میان مردم تهران قدیم همانقدر که کفران نعمت مطرود بود، هیچ شکمی گرسنه نمیماند.
کافی بود در کوچه و خیابان کسی ندای گرسنگی سر دهد، در اندک مدتی در خانهها باز میشد تا ثواب این عمل صواب، نصیب اولین کسی شود که آن گرسنه را سیر کرده بود.
در همین ماه بود که اعمال خلاف اخلاق و شرع به حداقل خود میرسید و چه بسا بسیاری از اعمال مطرود ترک میشد و افراد با درسگیری از عمل خود، اعمال نکوهیده را به کناری میگذاشتند.
نذورات
حلوا و آش در انواع مختلف از جمله نذورات مردم قدیم تهران بوداز آنجا که تهران از دیرباز شهری مهاجرنشین بود و خرده فرهنگهای مختلف در آن بروز و ظهور یافته بود، هرکس به فراخور حال خود برای باقیاتصالحات و فاتحه اهل قبور و طلب آمرزش دو، سه ساعت مانده به افطار آش و حلوایش را آماده میساخت و نیم ساعت مانده به افطار، حداقل برای هفت خانه نذری میفرستادرمضان بهترین ماه خدا بود؛ با عدماسراف، اطعام مساکین و وجود دلهای بیکینه و نزدیکشده به خدا.
حدیث رمضان
قالَ رسول اللَّه(ص): عَلَیْکَ بِالصَّوْمِ فَاِنَّهُ لا عَدْلَ لَهُ.
رسول خدا به یکى از یارانش فرمود: بر تو باد روزه؛ زیرا روزه همتا ندارد.
فضیلت و خواص سوره الرحمن
الرحمن و نام دیگرش «آلاء»1 پنجاه و پنجمین سوره قرآن است که مکی و 78 آیه دارد.
در فضیلت این سوره از پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله وسلم روایت شده که فرمودند هر چیزی عروسی دارد و عروس قرآن سوره الرحمن است . 2
و در روایات دیگری آمده : هرکسی سوره الرحمن را قرائت کند خداوند به ضعف و ناتوانی او رحم می آورد و او توانایی ادای شکر نعمت های خدا دادی را پیدا می کند. 3
امام صادق علیه السلام فرمودند: از قرائت سوره الرحمن و عمل به آن غافل نباشید زیرا این سوره در دل منافقان استقرار نمی یابد. در روز قیامت خداوند این سوره را به شکل انسانی در بهترین شکل و خوشترین بو وارد می کند تا اینکه در جایگاهی که نزدیکتر از آن وجود ندارد نزد خداوند می ایستد آنگاه خداوند می فرماید چه کسی در دنیا همواره تو را قرائت می کرد؟ سوره الرحمن در جواب می گوید ای پروردگارم فلان و فلان پس از آن چهره ایشان سفید و نورانی می شود خداوند به این گروه می فرماید هر کس را که دوست دارید شفاعت کنید آن گاه خداوند می فرماید به بهشت وارد شوید و هرجایی که دوست دارید سکونت گزینید. 4
از امام صادق علیه السلام نقل شده: هر کس سوره الرحمن را قرائت کند و همه جا پس از آیه «فبای الاء ربکما تکذبان» بگوید: «لابشیء من الائک رب اکذب» اگر در آن روز یا شب از دنیا برود شهید محسوب می شود. 5
از حضرت زهرا سلام الله علیها روایت شده است: قرائت کننده سوره الرحمن در ملکوت آسمان ها و زمین ها ساکن در بهشت فردوس خوانده می شود. 6
امام صادق علیه السلام فرمودند: اگر سوره الرحمن را بنویسند و همراه کسی که درد چشم دارد باشد، بهبود می یابد
آثار و برکات سوره
1)آسان شدن امور :
از رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم نقل شده: هر کس این سوره را بنویسد و به خود همراه داشته باشد خداوند هر کار سختی را برای او آسان می کند. 7
2) درمان درد چشم
امام صادق علیه السلام فرمودند: اگر سوره الرحمن را بنویسند و همراه کسی که درد چشم دارد باشد، بهبود می یابد.8
3) بهبود بیماری طحال، قلب و...
مرحوم کفعمی در کتاب المصباح آورده است : اگر سوره الرحمن را بنویسند و بشویند و از آب آن بیاشامند برای بیماری طحال و دردها و بیماری های قلب مفید است و اگر نوشته آن را برای درد چشم و بیماری صرع به همراه داشته باشند بهبود می بخشد.9
4)آسان شدن وضع حمل:
برای تسهیل وضع حمل آیه «سنفرغ لکم ایها الثقلان فبای الاء ربکما تکذبان» را بنویسند و بر پشت حامله ببندند بعد که فارغ شد آن را باز کنند. 10
انتهای پیام/