رکود اقتصاد ایران در بورس کالا هم قابل لمس است

به گزارش خبرگزاری تسنیم، المانیتور طی گزارشی نوشت: بررسی تغییرات در حجم فولاد، فلزات پایه و محصولات پتروشیمی معامله شده در بورس کالای ایران نشان می‌دهد که میزان تقاضا کاهش یافته است. اگر میزان واردات را در نظر نگیریم، این آمارها نشان می‌دهد که صنعت داخلی در مسیر کاهش تولید و فروش قرار دارد.

تحقیقات انجام گرفته نشان می‌دهد که حجم فولاد معامله شده در سال 1394 به 5.46 میلیون تن رسید است. این رقم 31 درصد کمتر از 7.9 میلیون تن سال قبل است. کاهش‌های مشابهی نیز در تجارت دیگر کالاهای کلیدی مشاهده می‌شود، برای مثال، در همان بازه زمانی، مصرف مس در کشور به‌میزان 20 درصد کاهش یافته، در حالی که حجم محصولات پتروشیمی معامله شده در بورس کالای ایران از 2.9 میلیون تن در سال 1393 به 2.5 میلیون تن در سال 1394 رسیده که 13.7 درصد کاهش نشان می‌دهد.

به‌طور خلاصه، بخش کالاهای پایه، در سال شمسی گذشته شاهد رشد منفی 2.2درصدی در صنعت داخلی بوده است.

در میان عوامل دخیل در کاهش حجم و ارزش معاملات انجام شده در بورس کالای ایران، می‌توان به کاهش تأمین مالی پروژه‌های ساخت‌وساز، کاهش تقاضا برای ساخت مسکن و افزایش رکود در بخش صنعتی اشاره کرد.

تحلیلگران اقتصادی معتقدند که در میان مشکلات متعددی که تأثیر منفی بر پروژه‌های ساخت‌وساز دارند، نبود سرمایه کافی یک فاکتور کلیدی است. هرچند اعتبارات اختصاص  داده شده می‌باید کافی می‌بود، اما این اعتبارات در واقع در سایر بخشهای جنبی هزینه شده‌اند.

آمارهای موجود نشان می‌دهد که بودجه‌های اختصاص داده شده در پروژه‌های ساخت‌وساز بین سالهای 1388 و 1395 افزایش یافته، اما این افزایش تنها روی کاغذ بوده است. در واقع، اعتبارات وعده داده شده برای ساخت‌وساز که واقعاً محقق شده از 61 و 65 درصد در سالهای 2009 و 2010 به 19.5 درصد در سالهای 2013 تا 2015 رسیده است، این بدان معناست که بخش اعظمی از بودجه عمومی دولت در بخشهای دیگر هزینه شده و این منجر به کاهش عملی بودجه توسعه شده است.

بنابراین یکی از عوامل اصلی مصرف کالاهای پایه‌ای که در بورس کالای ایران معامله می‌شوند، مختل شده است. تا زمانی که پروژه‌های ساخت‌وساز در عمل بودجه‌های کافی دریافت نکنند، این غیرواقع بینانه خواهد بود که انتظار بهبود در شرایط کلی اقتصادی کشور را داشته باشیم.

تولید کنندگان داخلی کالاهای مختلف از جمله فولاد و فلزات پایه که باید بخش عمده‌ای از تولیدات انبار شده خود را به دولت و شرکت‌های دولتی بفروشند، برای فروش محصولات خود به خریدهای دولت وابسته هستند. با توجه به قیمت‌های پایین نفت و اختصاص بخش عمده‌ای از یارانه‌های دولت به بخش مصرف به‌جای بخش تولید، صنعت داخلی با مشکلات عمده‌ای مواجه است و تعجبی ندارد که حجم کالاهای داد و ستد شده در بورس کالای ایران کاهش قابل توجهی یافته باشد.

دیگر مشخصه وضعیت اقتصاد ایران، تداوم رکود است که از سال 2013 بخش ساخت‌وساز و مسکن را گرفتار خود کرده است. در نتیجه تقاضا برای کالاهای مورد استفاده در ساخت مسکن و ساخت‌وساز کاهش یافته و مصرف مواد خام نیز افت کرده است. به بیان دیگر، رکود در بخش مسکن به‌سرعت به کل صنعت داخلی گسترش یافته است.

انتهای پیام/123*