حذف یارانه پنهان مشترکین پرمصرف برق در پیچ ملاحظات سیاسی دولت

بررسی‌ها نشان داده است که با وجود امکان قانونی برای اصلاح تعرفه‌های برق، دولت به دلیل ملاحظات سیاسی از این اقدام سر باز زده است. به دلیل پرداخت یارانه پنهان در تولید برق، مشترکین پرمصرف یارانه پنهان بیشتری دریافت می‌کنند که خلاف عدالت است.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، ساختار اقتصادی صنعت برق کشور به گونه‌ ای است که حجم بالایی از یارانه به این صنعت تعلق می گیرد. هزینه تمام شده تولید، انتقال و توزیع برق در کشور حدود 100 تومان برای هر کیلووات ساعت است اما میانگین هزینه دریافتی از مشترکین 60 تومان برای هرکیلووات ساعت است. تفاوت هزینه تولید و مصرف برق به صورت یارانه از طرف دولت پرداخت می گردد که تداوم این امر در سال‌های گذشته سبب بدهی 30 هزار میلیارد تومانی این وزارت خانه به پیمانکاران و تولیدکنندگان برق شده است.

هفته گذشته «علیرضا دایمی» معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی وزارت نیرو اعلام کرده است که "قانون به دولت اجازه افزایش تعرفه‌های آب و برق را داده، اما دولت با توجه به ملاحظاتی که دارد تمایلی برای افزایش قیمت در این دو حوزه ندارد". براساس ماده یک قانون هدفمندسازی یارانه‌ها، دولت مکلف است با رعایت این قانون، قیمت فروش برق را در هر سال به‌گونه‌ای اصلاح کند که به‌ تدریج ‌تا پایان برنامه پنج‌ساله پنجم توسعه، معادل قیمت تمام‌شده آن باشد. دائمی همچنین اظهار داشته که وزارت نیرو معتقد است که تعرفه‌گذاری باید به گونه‌ای باشد که مشترکان به مدیریت مصرف هدایت شود.

کارشناسان علت امتناع دولت در صدور مجوز افزایش تعرفه‌های برق را بار سیاسی این تصمیم با توجه به انتخابات پیش روی کشور می‌دانند. اما کشورهای پیشرفته برای تعرفه‌گذاری حامل های انرژی از ساختاری استفاده کرده‌اند که نه تنها بار سیاسی برای دولت‌ها نداشته بلکه به دلیل نزدیکی بیشتر به عدالت با استقبال عموم مردم مواجه شده است. این ساختار که نظام تعرفه گذاری پلکانی-افزایشی نام دارد، با توجه به روند مصرف عموم مردم، میزان مشخصی از هر حامل انرژی به عنوان الگوی مصرف تعریف می‌کند و هزینه مصرف کمتر از الگو، ارزان‌تر تعیین می‌شود. با عبور مصرف از مقدار الگو، قیمت به صورت ناگهانی افزایش می‌یابد تا مشترکین پرمصرف با پرداخت هزینۀ واقعی انرژی، رفتار خود را اصلاح کنند و فشار افزایش قیمت نیز از عموم مردم برداشته شود.

اگرچه در حال حاضر  تعرفه‌های برق به صورت پلکانی تعیین شده اند اما تفاوت پلکانها برای مصارف بالای الگوی مصرف، از بازدارندگی مناسبی برخوردار نیست و مشترکین پرمصرف انگیزه‌ای برای تغییر الگوی خود ندارند. به عبارت دیگر مصرف بیشتر برق با دریافت یارانه پنها ن بیشتری همراه خواهد بود.  بررسی‌ها نشان داده است که در صورت اجرای صحیح نظام تعرفه‌گذاری پلکانی-افزایشی نه تنها قیمت برق برای 83% از مشترکین تفاوت چندانی نمی‌کند بلکه این هزینه برای مشترکین پایین الگوی مصرف کاهش خواهد یافت.

بنابر این ضروری است که دولت با توجه به تکلیف قانون هدفمند کردن یارانه‌ها در گام اول اجرای صحیح نظام تعرفه‌گذاری پلکانی-افزایشی را اجرایی کند تا علاوه بر حذف یارانه پنهان مشترکین پرمصرف، انگیزه این دسته از مشترکین را برای رعایت الگوی مصرف برق افزایش دهد.

انتهای پیام/