تقدیس نام امام علی(ع) در هنر تجسمی

هنر تجسمی از دیرباز در خدمت اهل بیت (ع) بوده است و هنرمندان این حوزه با استفاده از تخصصشان، آثاری برای ائمه اطهار طراحی کرده‌اند. بررسی این آثار ارادت خاصه این هنرمندان را به ائمه اطهار به نمایش می‌گذارد.

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران تسنیم «پویا»، تولید اثر در ستایش ائمه اطهار، از دیرباز یکی از دغدغه‌های هنرمندان متعهد بوده.دغدغه‌ای که در زمانهای مختلف به شکلهای کاشی معرق، نقاشی، پوستر، صنایع دستی و یا هر هنر تجسمی دیگری بروز یافته است. هنرمندان در دوران مختلف بنا به پیشرفت هنر آن زمان و با ابزارهای موجود تمام تلاش خود را به کار می‌گرفتند تا بهترین آثار را برای ائمه تولید کنند. این آثار معمولا یا در حرمهای این بزرگواران استفاده می‌شد یا از آنها در موزه‌های دینی نگهداری می‌شد.

 

به مناسبت ایام شهادت مولای متقیان، امام علی (ع) به بررسی چند اثر فاخر در این زمینه خواهیم پرداخت.

 

«علیّاً حُبُّه جُنَّه...» نام اثر خوشنویسی نستعلیقی است که توسط احمد علی در سال  1127 هجری قمری تولید شده است. این حدیث که با خط نستعلیق نوشته شده، منقش به تذهیب زیبای ایرانی است. با توجه به وسعت اثر پیاده سازی چنین تذهیبی به صورت قرینه ارزش زیادی به کار می‌دهد و حاکی از ارادت هنرمند به امام علی (ع) است.

این اثر پس زمینه صحن عباسی بارگاه رضوی در دوره صفویه بوده است که با خط کوفی نوشته شده و ترکیبی از تکرار 6 بار علی درکنار هم است که یک طرح 6 ضلعی را ساخته شده است. این نحوه ترکیب یک شیوه قدیمی برای زیبا سازی و استفاده خط در آثار معماری قدیمی است.

نوشتن خط کوفی بنایی، به عنوان یک هنر ارزشی و اسلامی است ترکیب آن با چینش کاشی نیز یکی از هنرهای قدیمی اسلامی_ایرانی است که محدودیتهایی دارد. این کاشی معرق اثر امیر حسامی نژاد است که با خط کوفی بنایی طراحی شده و نگاه عرفانی به اسم «علی» داشته است.

این اثر کاشی هفت رنگی است که در حرم اباعبدالله الحسین علیه السّلام استفاده شده است. ترکیب نام مبارک امام علی (ع) با گلهای تذهیب یک حرکت ذوقی از هنرمند آن دوران بوده است که جنبه مهربانی امیرالمومنین را به تصویر کشیده است. این عکس را  محمد خیاطی در سالهای اخیر از این اثر هنری گرفته است.

نقاشی-خطی  هنری تزئینی است که استفاده کاربردی در ارئه مفهوم دارد.  اثر ملک محمد قزوینی یکی از این آثار تزئینی است که  در سده سیزدهم هجری طراحی شده  وبازسازی این اثر توسط کانون هنر شیعی انجام شده است. از نمادهای نقاشی استفاده شده در این طرح، می‌توان به گلدسته مسجد النبی اشاره کرد.

 معماری و تزئین ضریح ائمه از هنرهای قدیمی مسلمانان است که ارزش زیادی برای آن قائل می‌شوند و برای تکمیل پروژه‌ای به این شکل، استادان هر رشته‌ای پای کار می‌آیند تا یک اثر فوق العاده شکل گیرد. کتیبه فوقانی ضریح مطهر امیرالمومنین علیه السّلام که به خط ثلث نوشته شده بخشی از این آثار تجسمی است که روزی استادان حوزه خط و قلمکاری را درگیر خود کرده است. عکس این اثر را  امیر حسامی نژاد در سالهای اخیر گرفته است.

یکی دیگر از هنرهای تزئینی که محل تجلی ارادت هنرمندان به معصومین  بوده است صنایع دستی فلزی و قلم زنی است. این اثر صنایع دستی که  در کانون هنرهای شیعی بازسازی شده است از یک  «یا علی مدد» به صورت متقارن با طرح مرغ ملکوت تشکیل شده است که  یک اثر ذوقی را خلق کرده.
خط مثنی/مشبک فلزی/ معاصر

این اثر خوشنویسی ثلث از سیدمحمد موحدحسینی که درسال 1394 به شکل پوستر منتشر شده است.

اثر خوشنویسی کوفی از حمیدرضا کشاورزی در سال 1394 به صورت کوفی معقل؛ 3 بار تکرار در هیئت مکعب.

اثر نقاشی-خط از سید مهدی حسینی /1394 هجری شمسی

طراحیهای کامپیوتری چند سالیست که به سطح اول هنر آمده و گرافیک به معنای امروزی و با طراحی دیجیتال از عمر زیادی برخوردار نیست اما آینده‌ای که می توان برای آن پیش‌بینی کرد از بین رفتن بخش زیادی از آثار این حوزه است. هر چند این آثار خطاطی ارزشمند است و به دلیل خاص بودن طراحیشان مراجعه به انها زیاد خواهد بود.

انتهای پیام/