دلار در پیچ‌وخم رکود اقتصادی/ بالاخره ارز تک‌نرخی می‌شود؟
ارز تک‌نرخی می‌شود یا خیر؟ این سؤالی است که مدت‌هاست ذهن افکار عمومی را به خود مشغول کرده است. درواقع ارز تک‌نرخی وعده‌ای بود که ولی‌الله سیف در ابتدای ریاستش داده بود.
به گزارش گروه رسانه‌های خبرگزاری تسنیم،ارز تک‌نرخی می‌شود یا خیر؟ این سؤالی است که مدت‌هاست ذهن افکار عمومی را به خود مشغول کرده است. درواقع ارز تک‌نرخی وعده‌ای بود که ولی‌الله سیف در ابتدای ریاستش داده بود. وعده‌ای که تا امروز عملی نشده است . این در حالی است که در مرکز مبادلات ارزی پنجشنبه بانک مرکزی نرخ دلار را به سه هزار و 70 تومان رساند و به‌این‌ترتیب قیمت دلار بانکی به بالاترین حد خود طی سال‌های اخیر رسیده است.
هنوز از یادها نرفته است که،طی چند سال گذشته، وجود سه نرخ ارز در بازار، ارز مرجع، ارز مبادله‌ای و ارز آزاد کار را برای بازارگرمی دلالان آسان‌تر کرده بود و به همین علت دولت یازدهم وعده به تک‌نرخی کردن نرخ ارز دادند.
باروی کار آمدن دولت یازدهم بود که دولتی‌ها در اواخر سال 92 اعلام کردند، ارز تک‌نرخی را در نیمه دوم سال 93 اجرایی خواهند کرد و اجرای این برنامه به‌تدریج خواهد بود، گرچه دولتمردان و مسئولان بانک مرکزی مطرح می‌کردند که مقدمات اجرای این برنامه در حال انجام است، اما آنچه در بازار ارز مشاهده می‌شد، دلار دونرخی بود.
محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت پیش‌ازاین در آن روزها اعلام کرده بود که رویکرد دولت در بودجه سال 93 حرکت به سمت تک‌نرخی شدن ارز است و یکسان‌سازی نرخ ارز طبق برنامه دولت به‌یک‌باره انجام نخواهد شد؛ بلکه یکسان‌سازی به‌تدریج توسط دولت اجرا می‌شود. درعین‌حال اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهوری در آخرین روزهای سال 92 در همایشی به‌صراحت اعلام کرد که قطعاً در سال آینده نظام تک‌نرخی شدن ارز در کشور اجرا خواهد شد.
بر همین اساس چند وقت پیش ولی‌الله سیف رئیس‌کل بانک مرکزی با اشاره به سیاست‌های بانک مرکزی در خصوص نرخ ارز، مهم‌ترین سیاست را ادامه یکسان‌سازی نرخ ارز عنوان کرد و تأکید کرد که این امر موجب نخواهد شد که از دیگر بخش‌ها و وظایف این بانک غافل شویم.
غلامعلی کامیاب معاون ارزی بانک مرکزی نیز در این خصوص گفت: این بانک به دنبال تک‌نرخی کردن نرخ ارز است زیرا نرخی که بازار تعیین می‌کند، بهترین نرخ و این نرخ ناشی از انتظارات به وجود آمده در مردم است.
البته به گفته مقامات بانک مرکزی اجرای این برنامه به‌تدریج خواهد بود و قرار بود در نیمه دوم سال 93 نظام تک‌نرخی ارز در بازار ارز کشور حاکم شود که این اتفاق رخ نداد.
رئیس‌کل بانک مرکزی هم موضوع اصلی در این زمینه را ثبات اقتصادی اعلام و بیان کرد که دولت به دنبال نرخی است که بتواند تولید و اشتغال را در کشور پشتیبانی کند.
بااین‌حال اما هرچند دولتی‌ها از بهبود وضعیت اقتصادی سخن می‌گویند و اگرچه آمارهای رسمی بانک مرکزی بیانگر برقراری ثبات نسبی در متغیرهای کلان اقتصاد بود به‌گونه‌ای که تورم حدود 15 درصد کاهش‌یافته و یا رشد اقتصادی مثبت و چندین درصد بهبودیافته است، اما این تغییرات نتوانسته تمام نظر بانک مرکزی برای تک‌نرخی شدن ارز را تأمین کند.
شاید به همین علت بود که ابوالفضل اکرمی مدیرکل اقتصادی بانک مرکزی در دی‌ماه اعلام کرد که هرچند بانک مرکزی تک‌نرخی شدن ارز را تعقیب می‌کند اما اجرای آن در سال 93بعید به نظر می‌رسد ولی احتمالاً این امر در سال آتی اجرایی خواهد شود.
بعدازآن نیز، فرهاد نیلی در مقام رئیس پژوهشکده پولی‌و‌بانکی بانک مرکزی در گفتگویی اعلام کرده بود: یکسان‌سازی نرخ ارز به سال 94 موکول شده است.
او گفت: فصل اول لایحه دولت در مورد ارز می‌گوید هنوز شرایط یکسان‌سازی ارز فراهم نشده و دولت یکسان‌سازی ارز را در سال93 در دستور کار ندارد، اما سعی بر این است در سال94 یکسان‌سازی انجام شود.
این در حالی است که رئیس‌کل بانک مرکزی در آخرین اظهارات خود در رابطه با تصمیم برای یکسان‌سازی نرخ ارز در سال 94عنوان کرده بود که مقدمات لازم برای تک‌نرخی شدن ارز فراهم‌شده است اما باید شروط دیگری نیز برقرار باشد.
سیف گفته که یکی از پیش‌نیازهای اصلی برای استمرار و موفقیت یکسان‌سازی نرخ ارز گسترش ارتباطات بین‌المللی نظام بانکی است که هرزمانی شکل مناسبی به خود بگیرد حتماً یکسان‌سازی نرخ ارز نیز در اولویت قرار دارد.
در این میان‌سال 94 هم به پایان رسید و سال 95 آمد اما هنوز وعده‌های دولتی‌ها برای ارز تک‌نرخی برآورده نشده است. وعده‌هایی که حالا کارشناسان اقتصادی می‌گویند با چراغ خاموش در حال پیگیری است.
بازار آماده ارز تک‌نرخی شد؟
بر این اساس بانک مرکزی نرخ دلار را برای عرضه در مرکز مبادلات ارزی پنجشنبه به سه هزار و 70 تومان رساند و به‌این‌ترتیب قیمت دلار بانکی به بالاترین حد خود طی سال‌های اخیر رسیده است. این در حالی است که نرخ دولتی دلار که هرروز توسط بانک مرکزی اعلام می‌شود و به‌اصطلاح مبنای قیمت‌های مختلف ارز در بازار داخلی قرار می‌گیرد، روز شنبه هفته گذشته سه هزار و 64 تومان بوده است. شاید این نرخ در ظاهر چندان افزایشی نداشته باشد، اما تأثیر بسزایی در قیمت ارزها در بازار آزاد و سایر اقلام، وضعیت تجارت، صادرات و واردات و سایر فعالیتهای اقتصادی دارد و به‌اصطلاح بر اساس گفته فعالان بازار این قیمت ارز است که نرخ همه‌چیز را مشخص می‌کند. درعین‌حال قیمت دلار روز پنجشنبه به‌شدت در بازار بالا کشید، به‌طوری‌که از نرخ 3512 تومان روز چهارشنبه به نرخ 3542 تومان در روز پنجشنبه گذشته رسید. علاوه بر آن نرخ دلار طی این هفته روند صعودی در بازار آزاد و داخلی در پیش گرفت، به‌طوری‌که از نرخ 3467 تومان روز شنبه هفته جاری به نرخ 3542 تومان در پنجشنبه رسید. به‌این‌ترتیب قیمت ارز دلار در بازار آزاد در هفته جاری 74 تومان افزایش داشته است.
درهرحال نرخ دلار بانکی روزبه‌روز به نرخ دلار آزاد نزدیک‌تر می‌شود و به نظر می‌رسد رسیدن به ارز تک‌نرخی دور از ذهن نیست. این اتفاق در حالی رخ‌داده است که وعده تک‌نرخی کردن ارز بارها و از سوی مسئولان بانک مرکزی مطرح‌شده و هر بار هم به زمان دیگری موکول شده است اما این بار قرار است که تا پایان امسال نهایی شود. صرافان دراین‌باره می‌گویند اگر بانک مرکزی بخواهد به‌راحتی می‌تواند با ریختن ارز دلار در بازار قیمت دلار آزاد را متوقف کند و مانع از افزایش بیشتر نرخ آزاد آن شود تا نرخ دولتی را به این نرخ برساند و اگر بخواهد که چنین حرکتی را انجام دهد، احتمالاً زمان آن نزدیک به اجرای برنامه یکسان‌سازی نرخ ارز است. باید منتظر ماند و دید بالاخره دولتی‌ها کی وعده های خود را در این خصوص عملی می کنند؟
منبع:راه نو
انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.