اجرا شدن اقتصاد مقاومتی حرکت از خودکفایی به سمت خوداتکایی

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اردبیل، در چند سال اخیر و با شدت یافتن تحریم‌ها و در تنگنا قرار گرفتن کشور،‌ واژه «اقتصاد مقاومتی» به ادبیات اقتصادی کشور اضافه و به فراخور حال و روز اقتصاد کشورمان مورد بحث قرار گرفت که این واژه نخستین بار در دیدار کارآفرینان با مقام معظم رهبری در شهریور سال 89 مطرح شد.

در همین دیدار مقام معظم رهبری اقتصاد مقاومتی را معنا و مفهومی از کارآفرینی معرفی و برای نیاز اساسی کشور به کارآفرینی نیز دو دلیل «فشار اقتصادی دشمنان» و «آمادگی کشور برای جهش» معرفی کردند و امسال در پیام نوروزی خود با نام‌گذاری سال به نام «اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل» حجت را تمام کردند و اعلام داشتند: «می‌شود با اقتصاد مقاومتی به جنگ بیکاری رفت؛ می‌شود به جنگ رکود رفت؛ می‌شود گرانی را مهار کرد؛ می‌شود در مقابل تهدیدهای دشمنان ایستادگی کرد؛ می‌شود فرصت‌های بسیاری را برای کشور ایجاد کرد و از فرصت‌ها استفاده کرد؛ شرطش این است که برای اقتصاد مقاومتی کار و تلاش انجام بگیرد».

به دنبال فرمایشات معظم له و بررسی وضعیت کشور، بسیاری از کارشناسان، اقتصاد مقاومتی را راهکار مناسبی برای این روزهای اقتصاد کشور از جمله جبران بدهی‌های دولت، اتکاء بودجه به نفت، بیکاری و کاهش رفاه و افت قدرت خرید مردم که با کاهش شدید قیمت نفت دو چندان شده است می‌دانند و از آنجایی که اقتصاد مقاومتی به معنی تشخیص حوزه‌های فشار و متعاقباً تلاش برای کنترل و بی‌اثر کردن آن تاثیرها است و در شرایط آرمانی تبدیل چنین فشارهایی به فرصت است به همین خاطر برای رسیدن به اقتصاد مقاومتی باید وابستگی‌های خارجی کاهش یابد و بر تولید داخلی کشور و تلاش برای خوداتکایی تأکید شود.

در این گزارش، در راستای واکاوی ایده اقتصاد مقاومتی رهبر معظم انقلاب اسلامی و در گفت‌وگو با یکی از کارشناسان اقتصادی به بررسی آن پرداخته می‌شود.

اقتصاد مقاومتی آرمانی با کمترین تهدید خارجی مواجه می‌شود

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در اردبیل در تعریف اقتصاد مقاومتی، آن را اقتصادی دانست که بتواند در مقابل تهدیدهای بیرونی، عکس‌العمل شایسته‌ای از خود نشان دهد به طوری که آسیب‌های آن تهدید، به حداقل برسد. این بستگی به قدرت مقاومت داخلی آن اقتصاد و میزان اثرگذاری آن به اقتصاد سایر کشورها دارد.

بهنام آزادی افزود: در اقتصاد مقاومتی اگر حداقل را در نظر بگیریم مفهومش این است که این اقتصاد بتواند در مقابل تهدیدها با کمترین آسیب‌پذیری مواجه شود و در حالت آرمانی، اقتصاد بیرونی را به خود وابسته کند مانند برخی کشورهای پیشرفته که اقتصاد دیگر کشورها به اقتصاد آنان وابسته است و آن‌ها از ترس اینکه اگر آن اقتصاد ضرر کند آن‌ها نیز متضرر خواهند شد تلاش می‌کنند آن را حفظ کنند.

وی با بیان اینکه اقتصاد مقاومتی صرفا اقتصاد خودکفا نیست بلکه اقتصادی بالنده، شکوفا، دارای تکنولوژی قابل قبول، دارای کمترین آسیب‌پذیری از تهدیدات خارجی و بیشترین اثرگذاری بر اقتصاد سایر کشورهاست خاطرنشان کرد: خودکفایی قرار نیست در همه زمینه‌ها باشد بلکه هر کشور به اقتضای شرایط و توانایی فنی و مدیریتی، دسترسی به منابع انسانی،‌ فرهنگ حاکم بر جامعه، تخصص نیروی انسانی و سطح تکنولوژی در اختیار، در برخی زمینه‌ها مزیت دارد و می‌تواند از این مزیت در راستای کسب سود بیشتر استفاده کند؛ کشور ما نیز در نفت، گاز، صنایع دستی، کشاورزی، معادن و منابع طبیعی مزیت‌هایی دارد که باید حداکثر بهره‌برداری و بیشترین بازدهی و سود را از آن داشته باشیم.

وی با اشاره به اینکه خودکفایی در عرصه تکنولوژی برای ما اصل است، اضافه کرد: اگر این امر تحقق یابد می‌توانیم از خودکفایی به سمت خوداتکایی و کشور را از خام‌فروشی به سمت فروش صنایع و محصولات صنعتی با تکنولوژی برتر پیش ببریم.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل ضرورت تولید تکنولوژی را خاطرنشان شد و گفت: در صورتی که توانایی تولید تکنولوژی نداریم و یا تولید تکنولوژی هزینه بالاتری نسبت به وارد کردن آن دارد می‌توانیم تکنولوژی را وارد و بعد از رفع معایب و بومی‌سازی، آن را به عنوان یک تکنولوژی برتر صادر کنیم، در این صورت می‌توانیم به خودکفایی برسیم.

آزادی خودکفایی در محصولات استراتژیک همچون گندم را لازم و ضروری خواند تا بقیه کشورها از این نقص برای وارد کردن فشار بر کشور ما استفاده نکنند اضافه کرد: بازار جهانی تحت تاثیر قدرت‌های جهانی است به همین خاطر باید نیازمندی خود را به آن‌ها کاهش دهیم تا از این ابزار علیه ما استفاده نکنند؛ البته اصل این نیست که در هر محصول به خودکفایی برسیم بلکه باید از خودکفایی به خوداتکایی که راه رسیدن به اقتصاد مقاومتی است نائل آییم.

وی رسیدن به خوداتکایی را وابسته به مهارت‌های مدیریتی، توان‌مندی‌ نیروی انسانی متخصص، دانشگاه‌های مجهز، مراکز پیشرفته تحقیقاتی و توسعه و خلق دانش تولید اعلام و تصریح کرد: آنچه که ما از آن غافل شده‌ایم و در عرصه رقابت جهانی به کشورمان ضربه وارد کرده، تولید دانش در عرصه تولید محصولات و قطعات مورد نیاز است؛ شایسته اقتصاد مقاومتی نیست که با هر تهدید کوچک و عدم صدور یک قطعه کوچک توسط کشورهای دارای تکنولوژی، تولید با مشکل مواجه شود.

این دکترای اقتصاد، ضعف صنعت خودروسازی علی‌رغم داشتن نیروی انسانی و تجهیزات مناسب را خاطرنشان شد و افزود: ضعف ما در تولید دانش خودروسازی است؛ یک قسمت از عدم پیشرفت در تولید تکنولوژی به دانشگاه که کار آن تولید و توزیع اندیشه است و یک قسمت دیگر به مراکز تولید برمی‌گردد چون مطالعه سلیقه مشتری توسط مراکز تحقیقی، حفظ و توسعه بازار مصرف و تولید محصول را تضمین می‌کند.

آزادی عمده ضعف مراکز آموزش عالی کشور را تلاش صِرف برای نشر علم و غفلت از تجاری‌سازی آن دانست و گفت: تجاری‌سازی علم از طریق شرکت‌های دانش بنیان ممکن است. این شرکت‌ها می‌توانند علم تولیدی را به مراکز تولید بفروشند و یا برای تبدیل علم به ثروت با برخی بنگاه‌های اقتصادی مشارکت کنند.

وی افزود: متاسفانه اکثر مخترعان ما مشکل بازاریابی و فروش دارند و از مدیریت مالی و بازار اطلاعی ندارند؛ نوآوری و ثبت اختراع و اندیشه خوب است اما مساله حضور در بازارهای رقابتی و تجاری مقوله دیگری است، هر فرد خلاق و مبتکری باید تولیدکننده و بازاری خوبی شود اما تاکنون در ایجاد پیوند بین تولیدکنندگان حرفه‌ای و مخترعان موفق نبوده‌ایم.

دبیر هیئت امنای دانشگاه آزاد واحد اردبیل با بیان اینکه فضای حمایتی مالی مناسبی از شرکت‌های دانش بنیان و تولیدکنندگان به علت وجود مشکلات در خود مؤسسات مالی وجود ندارد، گفت: در جامعه ما دانش بنیان‌ها نتوانسته‌اند مردم را به این باور برسانند که می‌توانند در تولید موثر باشند. این شرکت‌ها در نمونه‌سازی می‌توانند خلاقیت از خود نشان دهند ولی در تولید انبود و یافتن بازارهای رقابتی مشکل دارند.

آزادی اقتصاد مقاومتی را مقوله آشنا، شفاف، ملموس و قابل دستیابی برای مردم دانست و تصریح کرد: مقام معظم رهبری تبیین اقتصاد مقاومتی را که مقوله غریبی برای مردم و مسئولان نیست را به عنوان یک هشدار عنوان فرموده و منظور این است که خود را آن‌قدر وابسته نکنیم که دچار مشکل شویم. ایشان این اقتصاد را در فرمایشات خود به خوبی تبیین کرده و از پایه علمی قوی برخوردار است که بهره برداری از تجربیات داخل کشور و برنامه‌ریزی اصولی می‌توانند انتظارات ایشان را تامین کند، لذا باید فرمایشات معظم له در بودجه سالانه و برنامه‌ریزی فصل‌الخطاب قرار گیرد و تحقق آن همت و اراده می‌خواهد.

وی با اشاره به اینکه مردم ما هنوز باور نکرده‌اند که ممکن است زمانی قیمت نفت آن‌قدر پایین بیاید که از زندگی ما حذف شود، تصریح کرد: باید از شعار بکاهیم و به مردم بباورانیم که رفاه و درآمد بیشتر در سایه علم، تولید و عرضه و رقابت است. درست است که سقوط نفت ما را با مشکل مواجه می‌کند اما باید این تلنگری باشد و ما کاری کنیم که کاهش آن بر اقتصاد مشتریان خارجی تاثیر بگذارد تا آن‌ها مجبور به حمایت از ما شوند.

آزادی با اظهار تاسف از اینکه تاکنون مردم و دولت‌مردان به این حساسیت نرسیده‌اند، بیان کرد: یکی از مقوله‌های اقتصاد مقاومتی رقابت پذیر بودن محصول است به همین خاطر محصولات ما باید با کیفیت و با بسته‌بندی خوب و قابل رقابت با محصولات مشابه خارجی تولید و عرضه شود تا بتواند یک مزیت قابل ارائه در جهان را صاحب شود.

گزارش از: سیده صغری جوادی

انتهای پیام/