"ارگ دولت‌آباد" اسفراین در فهرست آثار ملی به ثبت رسید
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان شمالی،"ارگ دولت‌آباد" واقع در روستای دولت‌آباد شهرستان اسفراین در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از بجنورد و به نقل ازروابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان شمالی محمد سویدانلویی اظهار داشت: بر اساس بند ششم ماده سوم قانون اساسنامه سازمان میراث فرهنگی کشور مصوب 1367 مجلس شورای اسلامی مبنی بر ثبت آثار ارزشمند منقول و غیرمنقول فرهنگی- تاریخی کشور در فهرست آثار ملی، اثر فرهنگی- تاریخی"ارگ دولت‌آباد" با شماره 31524 در تاریخ 24 خرداد 95 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
سویدانلویی گفت: تعداد آثار ثبت‌شده در فهرست آثار ملی در استان 557 اثر است که از این تعداد 468 اثر تاریخی ابنیه محوطه تپه و...است،42 اثر طبیعی و 47 اثر ناملوس را شامل می‌شود.
وی افزود: این بنای باارزش که در کنار مسیر اصلی جاده ارتباطی سبزوار و اسفراین واقع‌شده دارای یک ارگ حکومتی و یک بخش مسکونی که اهالی روستا در آن زندگی می‌کردند که دارای برج و باروهای رفیع و گچ‌بری‌های نفیسی است.
این مجموعه از دو بخش تشکیل‌شده، ارگ که در جنوب واقع‌شده و با پلان تقریباً مربع شکل به ابعاد 62*63 متر و شارستان که در شمال ارگ واقع است به‌صورت مستطیل شکل که به ابعاد 231*254 متر است.
ارگ حکومتی زمان‌آبادی داری 4 برج دفاعی و باروهای طویلی بوده که اطراف آن را محصور ساخته و دارای یک دروازه در جبهه شمالی که به داخل شارستان باز می‌شده و دارای تزئینات گچی است که خوشبختانه هنوز شواهدی از این تزئینات باقی‌مانده است.
قطر دیوارها تقریباً 170 سانتیمتر و ارتفاع آن‌ها از کف موجود ارگ تقریباً 6 متر است. بر روی باروهای ارگ داغه‌های مرد گرد نظامی مشهود است که با مطالعات میدانی صورت گرفته نیز همخوانی داشته و در بالاترین قسمت جرزها، کنگره و مزغل‌های باقی‌مانده است.
بخش اعظم و مهم که مردم در آن سکونت داشته‌اند در شمال ارگ واقع‌شده که در زمان‌آبادی، مردم کل روستا و بناهای خدماتی و ... را در خود جای‌داده بود. اما متأسفانه امروزه بخش‌های زیادی از آن تخریب و هموارشده است.
این بخش با 9 برج دفاعی، سه دروازه و باروها طویل و قطور محصورشده. دروازه‌های این بخش در جبهه‌های شمال، جنوب و شرقی بوده که دروازه جنوبی کاملاً تخریب‌شده و دروازه شمالی نیز در حال تخریب است ولی دروازه غربی این مجموعه خوشبختانه زیاد دچار آسیب نشده و از همه دروازه‌های ارگ و مجموعه سالم‌تر است. در کنار هر یک از دروازه‌های شارستان دو برج دیدبانی ساخته‌شده تا ورود و خروج را تحت کنترل داشته باشند که تقریباً سالم‌ترین این نوع استراتژی در دروازه غربی کاملاً مشهود است.
بیشترین فضاهای مسکونی باقی‌مانده در آخرین دوره سکونت در بخش شارستان در جنوب شرقی آن بوده که تمام فضاها از خشت خام و با سقف منحنی پوشش داده‌شده‌اند که تنوع در نوع سقف‌ها و پوشش‌های قابل‌بررسی و حائز اهمیت است که استفاده از چوب کمتر به چشم می‌خورد.
طبق مطالعات میدانی و توضیحات اهالی روستا در داخل شارستان حمام و آب‌انبار و در خارج از باروی شارستان و در جبهه شمالی نیز یک آب‌انبار دیگر نیز وجود داشته که براثر سیل آبی که در سه دهه گذشته وارد بخش شارستان شد، این بناها و بسیاری از فضایی‌های مسکونی تخریب‌شده و مردم روستا به‌مرورزمان داخل شارستان را رها نموده و به خارج از شارستان کوچ نموده و ازآن‌پس روند تخریب و آسیب‌ها فزونی یافته است.
انتهای پیام/