رواج اسکناس و ایران‌چک تقلبی در بازار + عکس
با وجود اطلاع‌رسانی قبلی تسنیم مبنی بر ورود اسکناس‌های تقلبی به بازار و البته تکذیب دبیرکل بانک مرکزی، مستندات جدید این خبرگزاری حکایت از ورود ایران‌چک‌های ۵۰ و ۱۰۰ هزار تومانی تقلبی به بازار دارد.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، سال قبل که تسنیم در خبری از ورود محدود اسکناس‌های تقلبی 10 هزار تومانی به بازار خبر داد و از مسئولان بانک مرکزی خواست مانع هدررفت پول مردم و سوداگری کلاهبرداران شود انتظار می‌رفت که ساکنان برج میرداماد علی‌الخصوص دبیرکل محترم آقای سیف، تدبیری برای جلوگیری از ترویج اسکناس‌های تقلبی بیندیشند.
هرچند دبیرکل محترم وجود هرگونه اسکناس جعلی را از اساس تکذیب کرد ولی رئیس‌کل بانک مرکزی در همان زمان با درایت بیشتری به موضوع واکنش نشان داد و به‌جای تکذیب عجولانه اعلام کرد موضوع را بررسی می‌کند.
مسئولیت حوزه اسکناس در بانک مرکزی با محمود احمدی دبیرکل بانک است، اما به نظر می‌رسد وی چندان در این حوزه موفق نبوده حداقل عدم موفقیت وی در جلوگیری از ترویج اسکناس‌های تقلبی به‌وضوح دیده می‌شود.
چراکه بعد از هشدار به افزایش اسکناس 10 هزار تومانی تقلبی در بازار گزارش‌های میدانی خبرنگار تسنیم با گذشت چند ماه از انتشار اولین خبر، حکایت از ورود ایران‌چک‌های تقلبی به بازار دارد.
ترویج ایران‌چک تقلبی درحالی در بازار روی داده که هنوز مدت زیادی از رونمایی چک‌پول‌های آبی‌رنگ 50 هزار تومانی بانک مرکزی نگذشته است. این چک‌پول‌ها همزمان با ولادت امام رضا(ع) با حضور رئیس جمهور و رئیس‌کل بانک مرکزی در پاستور رونمایی شده بود.
اما مردمی که این روزها گرفتار ایران‌چک‌های 50 هزار تومانی تقلبی شده‌اند، می‌گویند که این چک‌پول‌ها را از بانک گرفته‌اند. برخی دیگر از وجود آنها در بین پول‌های خودپرداز می‌گویند.
البته این مصادیق منکر دست به دست شدن چک‌پول و اسکناس‌های تقلبی در خرید و فروش‌های مردم در سطح بازار نمی‌شود، چراکه همچنان فروشنده‌هایی هستند که نمونه ایران‌چک و اسکناس‌های تقلبی را مقابل صندوق خود قرار داده‌اند تا دیگر گرفتار این پول‌های تقلبی یا به‌قول بانک مرکزی "کپی‌های رنگی" نشوند.
کپی رنگی اصطلاحی است که یکی از مدیران اسکناسی بانک مرکزی در پاسخ به سؤال خبرنگار تسنیم مبنی بر اینکه علت افزایش اسکناس‌های 10 هزار تومانی تقلبی در سطح جامعه چیست، به‌کار برد. امیر شکری هنگام پاسخ به این سؤال خبرنگار ما با زیرکی این‌طور جواب می‌دهد که "تاکنون با هیچ مورد جعل اسکناس که در آن ویژگیهای امنیتی اسکناس شبیه‌سازی شده باشد، برخورد نکرده‌ایم. کپی رنگی از اسکناس که در دست مردم به‌عنوان اسکناس جعلی شناخته می‌شود، جعل محسوب نمی‌شود".
شکری با بیان اینکه از دید بانک مرکزی جعل به‌معنای شبیه‌سازی ویژگیهای امنیتی اسکناس است، گفت: تاکنون موردی دیده نشده که در آن ویژگیهای امنیتی اسکناس در آن جعل شده باشد.
وی همچنین در پاسخ به سؤال دیگر تسنیم مبنی بر اینکه چرا کپی‌های رنگی اسکناس در کشور وجود دارد، گفت: دلیل این امر را می‌توان در زیاد بودن دستگاه‌های کپی رنگی در کشور دانست که به‌وفور یافت می‌شود.
شکری در همین ارتباط افزود: بانک مرکزی در بخش عرضه تمام تلاش خود را به کار می‌برد تا وجوه ممیزه قابل تشخیص برای اصل بودن اسکناس قرار دهد و در بخش تقاضا هم مردم باید دقت لازم را به خرج داده و وجوه ممیزه را شناسایی کنند تا بتوانند اسکناس اصل را از جعل تشخیص دهند.
البته مردم هم با وجود اطلاع رسانی بانک مرکزی در زمینه‌های ضرایب امنیتی اسکناس و ایران‌چک این اطمینان را دارند که این اسکناس‌ها با توجه به این ضرایب امنیتی امکان جعل ندارند. هرچند از دید بانک مرکزی جعل با تقلبی یا کپی رنگی فرق دارد و اگر از این بانک همین الآن سؤال شود که چرا ایران‌چک 50 هزار تومانی جعلی در بازار وجود دارد می‌گوید "جعل نداریم"! منظور از نداشتن جعل این است که بانک مرکزی منکر وجود پول تقلبی در بازار نمی‌شود ولی برای این بانک جعل مفهوم ندارد و کلمه کاربردی در این خصوص در برج میرداماد کپی رنگی است.
ولی برای مردمی که پولشان را باخته‌اند بازی با کلمات چندان کارساز نیست و فرقی نمی‌کند که بانک مرکزی تأکید کند "اسکناس جعلی نداریم، پول‌های موجود کپی رنگی است"! چراکه برای مردم مهم است که نهاد ناظر بازار پولی نباید فضا را برای تشدید کلاهبرداری فراهم کند، بدتر آنکه این پول‌ها در شعب بانکی هم بین مردم رد و بدل می‌شود.
همان‌طور که در بالا هم اشاره شد در ماه‌های اخیر برخی مردم با اسکناس‌های 10هزار تومانی تقلبی و ایران‌چک‌های 50 هزار تومانی آبی‌رنگ و ایران‌چک 100 هزار تومانی جعلی مواجه شده‌اند؛ این نوع اسکناس با ترفندهای مختلف در بازار افزایش یافته و متأسفانه موجب هدررفت پول برخی از مردم شده است.
افزایش اسکناس‌ها و ایران‌چک‌های جعلی تنها به شهر تهران مربوط نمی‌شود چراکه در سایر شهرها نیز گزارش‌هایی رسیده که بیانگر افزایش رد و بدل شدن این نوع اسکناس تقلبی است.
گزارش‌های رسیده به خبرنگار ما حکایت از آن دارد که بسیاری از فروشنده‌ها دیگر به‌راحتی اسکناس نقد را از مشتری دریافت نمی‌کنند و بعد از بررسی‌های دقیق حاضر به پذیرش اسکناس می‌شوند.
برخی از فروشگاه‌ها نمونه اسکناس 10هزار تومانی، ایران‌چک 50 و 100 هزار تومانی تقلبی را مقابل صندوق فروشگاه خود نصب کرده‌اند که هنگام دریافت پول نقد بعد از مطابقت با نمونه جعلی و اطمینان از اصلی بودن آن، پول را از مشتری دریافت کنند.
در همین ارتباط تصویر یکی از فروشگاه‌های تهران را مشاهده می‌کنید که سه نمونه از اسکناس و ایران‌چک جعلی را مقابل صندوق خود قرار داده تا دیگر فریب نخورد.
فروشنده این فروشگاه به خبرنگار ما می‌گوید: لابه‌لای پول‌هایی که از مردم در شب عید گرفتیم متأسفانه چند مورد پول تقلبی هم وجود داشت. وی می‌گوید به‌خاطر دریافت این وجوه چند صد هزار تومان جریمه شده تا دیگر مراقب باشد فریب نخورد.
اما برخی دیگر از فروشنده‌ها نیز از روی بی‌اطلاعی هنگام بازگرداندن مابقی پول به مشتری به آنها اسکناس جعلی نیز می‌دهند؛ یکی از شهروندانی که در جریان سفر به یکی از شهرهای جنوبی کشور هنگام خرید اسکناس جعلی دریافت کرده است، می‌گوید: بعد از اینکه کالای مورد نظرم را از فروشگاه دریافت کردم، فروشنده به بنده 5 عدد اسکناس 10هزار تومانی داد که هنگام ارائه همین اسکناس‌ها به فروشنده دیگری متوجه شدم که سه اسکناس 10هزار تومانی موجود در آنها تقلبی بوده است.
در هیاهوی افزایش اسکناس و ایران‌چک‌های تقلبی در بازار آن هم در سکوت بانک مرکزی، فضا برای کاسبی برخی افراد نیز فراهم شده تا جایی که این روزها به اجناس فروشگاه‌های لوازم التحریر دستگاه تشخیص اسکناس نیز اضافه شده است.
فروشنده یکی از لوازم التحریرهای خیابان فردوسی درباره بازار خرید این دستگاه‌ها به خبرنگار تسنیم می‌گوید: زمانی که اسکناس تقلبی در بازار زیاد شد بسیاری از مغازه‌دارها دنبال خرید دستگاهی برای تشخیص اسکناس تقلبی و اصلی هستند. این دستگاه از طریق اشعه ماورای بنفش به تشخیص اسکناس کمک می‌کند.
در ادامه تصویر دستگاه تشخیص اسکناس را که این روزها در بازار به‌وفور یافت می‌شود مشاهده می‌کنید؛
از میان اسکناس‌های تقلبی که این روزها نارضایتی مردم را تشدید کرده، می‌توان به ایران‌چک‌های 50 و 100 هزار تومانی آبی‌رنگ اشاره کرد. بالاخره این چک‌پول‌ها از نظر ریالی ارزش بالاتری هم دارند و مردمی که گرفتار این وجوه شوند پول کمی را از دست نداده‌اند!
جالب است که ایران‌چک 50 تومانی تقلبی آبی‌رنگ، از نظر سایز هم از ایران‌چک‌های اصلی بزرگ‌تر است. آرم‌های به‌کاررفته در این چک‌پول نیز تفاوت فاحشی بین اصل و تقلبی دارد.
از ویژگیهای بارز ایران‌چک 50 هزار تومانی آبی این است که روی آن، نقش گنبد و گلدسته حرم امام رضا(ع) به‌کار رفته و نمای پشت آن سقاخانه است که در صحن انقلاب حرم امام هشتم قرار دارد. همچنین در رو و پشت این ایران‌چک، نماد خورشیدی درج شده که یک پرنده به‌سوی آن در حال پرواز است.
که البته یکی از تفاوت‌های فاحش ایران‌چک اصلی و تقلبی 50 هزار تومانی در همین پرنده‌ای است که در بالا اشاره شد.
ولی طبق اعلام بانک مرکزی، ویژگیهای امنیتی متعددی در ایران‌چک 50 هزار تومانی جدید وجود دارد به‌طوری که کاغذ آن بازتاب نور ماورای بنفش را منعکس نمی‌کند و در سطح کاغذ از الیاف فلورسنتی نامرئی استفاده شده که زیر نور ماورای بنفش در چهار رنگ قابل مشاهده است.
همچنین دو نوع نخ امنیتی در آن وجود دارد ؛ نخ امنیتی پنهان که عبارت I.R.IRAN روی آن درج شده و درون کاغذ قرار گرفته و نخ امنیتی پنجره‌ای که از نوع هولوگرافیکی با ریزنوشته است و به‌گونه‌ای درون کاغذ قرار گرفته که قسمتی از آن نمایان و قسمتی دیگر در بطن کاغذ مخفی بوده و با قرار دادن ایران‌چک از رو در مقابل نور تمام نخ نمایان می‌شود.
در ادامه تصویر دو نمونه اصلی و تقلبی ایران‌چک 50 هزار تومانی را مشاهده می‌کنید, تصویر اول ایران‌چک اصلی و تصویر دوم که سوراخ هم است، ایران‌چک تقلبی می‌باشد که اتفاقاً مهر بانکی هم دارد.
ایران‌چک 100 هزار تومانی تقلبی هم که در ادامه تصویر آن را مشاهده می‌کنید در قیاس با ایران‌چک اصلی تفاوت‌های فاحشی دارد که از جمله آن محل قرار گرفتن نخ پول، جنس کاغذ، تصاویر مخفی و سایر ضرایب امنیتی بانک مرکزی است. ابعاد ایران‌چک 100 هزار تومانی همانند ایران‌چک 50 هزار تومانی 160 در 75 میلی‌متر است که رنگ غالب آن را آبی تشکیل می‌دهد.
در ایران‌چک اصلی، نقش فردوسی در خمیره کاغذ بوده و عدد یک‌میلیون به‌صورت روشن زیر تصویر فردوسی قابل مشاهده است. وقتی که ایران‌چک مقابل نور قرار گیرد از هر دو طرف باید تصویر شفافی از فردوسی دیده شده همچنین عدد یک‌میلیون نیز به‌وضوح قابل رؤیت باشد.
نخ امنیتی به‌صورت پنهان تقریباً در وسط ایران‌چک کار شده است که در وهله اول بدون نور قابل دیدن نیست اما اگر مقابل نور قرار گیرد متوجه خواهیم شد که چیزی به‌طور خط‌وار و با عرض حدود یک میلی‌متر حرکت کرده است. روی این نخ نیز نوشته "بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران" تعبیه شده است. اگر ایران‌چک در مقابل نور ماورای بنفش قرار گیرد نخ میانی آن به رنگ‌های مختلف تبدیل خواهد شد.
نوشته 100 و ایران‌چک در قسمتی که حالت مستطیل‌شکل داشته و نوشته بانک مرکزی نیز در آن تعبیه شده و قابل ملاحظه است، این در حالی است که وقتی در حالت عادی ایران‌چک را مقابل خود قرار می‌دهیم فقط نوشته بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران را می‌بینیم اما با تغییر زاویه عدد 100 و ایران‌چک نیز درست به‌موازات عبارت بانک مرکزی دیده می‌شود.
اگر این اسکناس را مقابل خود قرار دهیم در سمت چپ آن به‌صورت عرضی و روی لبه طرحی ناقص از نوشته یک‌میلیون مشاهده می‌شود که در مقابل نور تصویر پشت و جلو دقیقاً یکدیگر را همپوشانی کرده و عدد یک‌میلیون قابل رؤیت می‌شود.
مسئولان بانک مرکزی معتقدند هیچ سیستم چاپی حتی با بالاترین تکنولوژی چاپ تجاری و یا آخرین مدل دستگاه‌های کپی وجود ندارد که بتواند این دو تصویر ناقص پشت و رو را دقیقاً روی یکدیگر تنظیم کند، بنابراین اگر فردی ایران‌چک را مقابل نور قرار داد و تصویر ناقص رو را با تصویر پشت دقیقاً همپوشانی ندید و حتی اگر اختلاف دهم میلی‌متر نسبت به یکدیگر ملاحظه کرد می‌تواند مبنا را بر جعلی بودن آن بگذارد.
در ادامه تصویر اسکناس 10هزارتومانی تقلبی را مشاهده می‌کنید که اتفاقاً سال قبل هم خبرگزاری تسنیم نمونه آن را منتشر کرد و در اختیار بانک مرکزی هم قرار داد.
این اسکناس جعلی، فاقد تصویر دوم و پنهان حضرت امام خمینی(ره)، نخ امنیتی پنهان بانک مرکزی و عبارت مخفی 100000 ریال است و با کمی دقت از سوی مردم قابل شناسایی است.
انتهای پیام/*
