بیابان‌ها منشا اصلی گرد‌و‌غبار در بخش مرکزی کشور/‌۵۰ روز غبارآلود سهم قمی‌ها در سال ۹۵


آن طور که پیداست، ریز گردها حالا حالاها، مهمان ناخوانده مردم ما هستند؛ مهمانی که به تعبیر جالب برخی رسانه‌ها، گویا دیگر حکم میزبان را پیدا کرده است.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، این روزها به موازات تشدید گرمای کم سابقه در قم، هجوم ریز گردها به این کلان‌شهر مذهبی نیز سبب شده مردم با مشکلات بیشتری به‌ویژه در زمینه تردد و عبور و مرور در سطح شهر و استنشاق هوای ناسالم مواجه شوند. به‌ویژه روز شنبه که بنا بر گفته برخی مقامات رسمی، یکی از غبارآلوده‌ترین روزهای سال از حیث ریزگردها را در شهر مقدس قم شاهد بودیم.

آن طور که پیداست، ریز گردها حالا حالاها، مهمان ناخوانده مردم ما هستند؛ مهمانی که به تعبیر جالب برخی رسانه‌ها، گویا دیگر حکم میزبان را پیدا کرده است!

درحالی‌که در سالیان گذشته، عموماً پدیده ریزگردها استان‌های مرزی غرب کشور از جمله ایلام، کرمانشاه و خوزستان را تحت تأثیر نامطلوب خود قرار می‌داد اما دو سه سالی است که این موضوع به دیگر استان‌های کشور از جمله استان قم سرایت پیدا کرده است.

در کنار عامل خارج از مرزها و عدم همکاری کشورهای همسایه غربی و جنوب غربی ایران در مالچ پاشی صحراهای بی آب و علف خود، متأسفانه عامل داخلی نیز در تشدید این وضعیت بغرنج مؤثر بوده است تا آنجا که کارشناسان محیط زیست اعلام داشته‌اند، برداشت بیش از حد آب از سطح سفره‌های زیر زمینی و ایجاد سد و راه اندازی نکردن آن‌ها سبب شده تا برخی از تالاب‌های بزرگ کشور تبدیل به مناطق کویری شوند و همین خاطر این مناطق مکان اصلی تولید گرد و خاک باشند.

حسن بختیاری، عضو شورای اسلامی شهر قم در همین باره با بیان اینکه کانون‌های تولید ریز گرد در استان و اطراف آن کاملاً مشخص است، اظهار داشت: برخی از این کانون‌ها محلی و دیواربه‌دیوار شهر هستند نظیر کوره‌های آجر موجود در محدوده قلعه صدری، جمکران و نوبهار و برخی نیز کمی دورتر در منطقه کوه نمک یا دریاچه مسئله و دریاچه نمک.

وی افزود: در این وضعیت از استاندار قم انتظار می‌رود با پیگیری و تخصیص اعتبارات لازم زمینه ارائه خدمات لازم توسط دستگاه‌های متولی از جمله اداره کل منابع طبیعی را در راستای اجرای طرح‌های بیابان‌زدائی فراهم کند همچنین با رایزنی و پیگیری با مسئولان استان‌های مجاور نظیر استان سمنان که منشأ خارج استانی هستند در باره رفع مشکل برنامه ریزی کنند.        

بختیاری همچنین بیان کرد: واقعیتی که وجود دارد این است که بیابان‌های استان هرساله درحال‌توسعه است و سالیانه صدها هکتار به وسعت بیابان‌های استان اضافه می‌شود، این بیابان‌ها منشأ اصلی تولید گرد و غبار در شهر قم هستند و مجموعه مدیریتی استان و دستگاه‌های متولی باید با توسعه و کاشت گونه‌های مناسب و استفاده از روش‌های تثبیت خاک نسبت به حل مشکل ریزگردها برنامه‌ریزی و اقدام کند.

اسماعیل احمدی‌زاده، معاون نظارت و پایش اداره‌کل محیط زیست استان قم نیز با اشاره به اینکه در سنجش‌های بعد از ظهر روز شنبه با تشخیص بالا رفتن میزان گرد و خاک بیش از حد مجاز، وضعیت آب و هوا برای عموم مردم در شرایط ناسالم قرار گرفت، گفت: از ابتدای امسال تاکنون، هوای قم 50 روز گرد و غباری را تجربه کرده است که این عدد در سال‌های 93 و 94، به ترتیب 60 و 70 روز از سال اعلام شده است.

با توجه به سخنان معاون نظارت و پایش اداره‌کل محیط زیست استان قم انتظار می‌رود که میزان روزهای غبارآلود قم از دو سال گذشته نیز فراتر رفته و در این رابطه رکوردی جدید در سطح استان خلق شود.

کارشناسان و صاحب‌نظران زیست محیطی در استان معتقدند یکی از راهکارهای اصلی برای مقابله با پدیده ریزگردها، مقابله با گسترش بیابان زدایی در استان است و بدون شک کاشت نهال و پوشش‌های طبیعی می‌تواند از گسترش بیابان‌ها در استان جلوگیری کند.

راهکار مهم دیگر ناظر به مسئله مدیریت مصرف آب به ویژه در بخش کشاورزی است؛ با عنایت به این حقیقت که افزون بر 90 درصد آب‌های زیرزمینی در کشور ما در بخش کشاورزی صرف می‌شود و به همین منظور لازم است نظارت و کنترل بیشتری بر نحوه استفاده از منابع آبی در روستاهای استان قم اعمال شود تا کشاورزان ترغیب شوند از آبیاری قطره‌ای برای محصولات کشاورزی خود استفاده کنند.

به هر صورت با توجه به اینکه ریزگردها به مشکلی جدی در استان تبدیل شده، حل این موضوع اولاً نیازمند تدبیر و همدلی همه مسئولان و تصمیم‌گیران استان و ثانیاً هم اینکه تلاش فراگیر در امر اطلاع رسانی و فرهنگ سازی به مردمی را می‌طلبد که در مواجهه مستقیم با این پدیده نامیمون قرار دارند و بیشترین ضرر و زیان را از این مواجهه می‌برند.

انتهای پیام/