کانون مسجدی که از ۶ نفر عضو به ۳۸۰ نفر رسید

کانونهای مساجد در فرهنگسازی انقلابی تأثیر زیادی دارند و باید با الگو قرار دادن عملکرد کانونهای موفق برای محوریت قرار دادن این مراکز اقدام به الگوسازی کرد.

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران تسنیم«پویا»؛ مسئله مسجد به عنوان یک رکن اساسی در جامعه اسلامی همواره از زمان بعثت پیامبر مکرم اسلام مطرح بوده است. مسجد محلی بوده و هست که شأن آن الزام می کند که اساس هدف خلقت انسان که عبارت از عبادت است در آن متجلی شود. مسجد، محلی است که غالب احکام فردی و اجتماعی اسلامی که برای انسان وضع شده در آن ظهور می یابد از طهارت فردی گرفته تا تقوای جمعی، از حضور قلب عبادی و تمرین برای توجه به خدا گرفته تا تمرین برای تزکیه آنهم با هر سجده. از این حیث، همواره مسجد مکانی بوده که نه صرفا مکانت آن بلکه مکینت همراه با مکانتش بوده که بدان شرافت می بخشیده. مسجد در هر حیطه توانسته و می تواند و باید بتواند که در دفاع از عقاید و اهداف متعالی انسانی و اسلامی برآید. ما این دفاع را هم در دوران پیامبر مکرم اسلام در آن زمانی که تشکیل حلقات عبادی به همراه حلقات علمی در آن صورت می گرفته مشاهده می کنیم و هم در دوره معاصر، زمانی که مسجد در عرصه جنگ سخت توانست سنگری برای دفاع از میهن باشد. پس مسجد محلی است که هم کارکرد دفاعی دارد و هم کارکرد هجومی. کارکرد دفاعی و هجومی مسجد در عرصه عبادی فردی قابل رؤیت است، وقتی فردی حق ندارد بدون طهارت به درون مسجد برود و باید طهارت ظاهری را رعایت کند، این خود، هم دفاع را نشان می دهد و درعین دفاع، تهاجم را، بدین معنا که وقتی این حکم، از انسان دربرابر پلیدیهای ظاهری محافظت می کند همین باعث می شود که تعالی انسان رقم بخورد و این تعالی یک نوع هجوم و پیش روی است. بر همین منوال، در دوره کنونی که دورهٔ دفاع دربرابر تهاجم فرهنگی و هجوم برای درهم شکستن هیمنه فرهنگ منحط ملحدانه بشر منفصل از معصوم است، براساس خواسته امام خامنه ای مبنی بر تشکیل و تقویت کانونهای مساجد به عنوان محفلی برای فرهنگ سازی و تأدیب انسانها مبتنی بر آداب اسلامی آنهم با محوریت مسجد، این امر ضرورت شدید و خطیری را می طلبد. اما متأسفانه در این بین یا تعدادی از مساجد از شأن سجده، فقط ظاهرش را فهمیده اند و جز برای لحظاتی آنهم هنگام صلاة باز نیستند و یا اگر هم اندک کار فرهنگی و تربیتی در آنها صورت می گیرد دارای اشکالات متعدد ساختاری و محتوایی هست. در همین جهت، مصاحبه ای با حجت الاسلام میثم اکبری از مؤسسین و مدیران یکی از کانونهای مؤفق شهرستان اسلامشهر صورت داده ایم تا قدری بتوان با ارائه یک الگوی نسبتا موفق در این عرصه، اشکالات ساختاری و محتوایی این جنس کارها را اصلاح نمود. کانون سیمای جنت یکی از کانونهای مسجد موفق در طول چند سال گذشته در سطح کشور بوده که با دست خالی و کم لطفی مسوولان توانسته به جایگاهی دست یابد که لطف مسئولان عاجز از رساندن همچون مجموعه هایی بدین شئون است. در ذیل این مصاحبه صمیمانه به خدمتتان ارائه می شود.

تسنیم: به عنوان سؤال اول لطف بفرمایید جایگاه مسجد در تمدن اسلامی را بیان بفرمایید و همچنین بفرمایید که چرا مسجد را برای مسائل آموزشی-تربیتی جوانان و نوجوانان در نظر گرفتید و انتخاب کردید؟
حجت الاسلام اکبری: اولا در نظام معرفتی اسلام، توحید، پایه و کانون تمام مسائل بوده وهست و همه چیز برای او و به سوی و در جهت او انجام می‌شود، با این رویکرد مسجد محلی است برای تبلور توحید و حداکثر تجلی و تبلور انگاره‌های توحیدی آنهم به صورت خالص در مسجد رقم می‌خورد. از این رو اگر تمدن اسلامی قرار است انگاره‌های اسلامی که تار‌ و پودش همان توحید است را جهانی سازی کند و بسط دهد باید مسجد را محور فعل و انفعالاتش قرار دهد. از این روست که وقتی به تاریخ هم رجوع می‌کنیم می‌بینیم که پیامبر اسلام با ورودشان به مدینه مسجد را برای مسکن و محل حکومت خویش انتخاب کردند و با این عمل خود این را به همه تفهیم کردند که چون مسجد محل بندگی است لذا این بندگی باید هم در حکومت ما مبنا باشد هم در محل سکنی ما.

تسنیم: طرح کلی شما برای ایجاد کانون فرهنگی سیمای جنت چه بود؟
حجت الاسلام اکبری: طرح کلی ما همان خط کلی بود که حضرت آقا دادند مبنی بر اینکه جوانان باید به دنبال تحصیل، تهذیب و ورزش باشند اما عمق بخشی و چکش کاری اقدام را با تشکیل اتاقهای فکر مختلف با حضور طلاب مسلط به بحث انجام دادیم.در بعضی کانونهای فرهنگی صرفا حلقه‌های معرفتی تشکیل می‌شوند و غافل از تفریح و... هستند و گاهی هم حلقه‌هایی برای تفریح و ورزش تشکیل می‌شوند اما هیچ اقدام معرفتی انجام نمی‌دهند اما ما براساس اصلی که حضرت آقا فرمودند، هر سه اینها را باهم در نظر گرفتیم. ابتدا به سراغ تهذیب افراد و سپس به تحصیلشان و آنگاه تفریح و ورزشششان رفتیم.
تسنیم: وضعیت موجود در ابتدای آغاز کاری که صورت دادید چگونه بود؟
حجت الاسلام اکبری: تصوری که غالبا در ذهن مردم و حتی بچه‌هایی که باآنها کار می‌کنیم وجود داشته و بعضا هم وجود دارد این است که منابع مالی وجود دارد و بوسیله آن منابع، همه مربیها و... ارتزاق می‌کنند درحالیکه همچین چیزی اتفاق نیفتاده و نمی‌افتد و حتی گاهی خود مربیها و دست‌اندرکاران کانون، از جیب شخصی خودشان، پول می‌گذارند و تامین مالی مجموعه را صورت می‌داده و می‌دهند و اساسا بودجه‌ی خاصی برای این کار‌ها تخصیص نشده‌است. متاسفانه در کشور ما منابع مالی و بودجه‌های مختلف فرهنگی و... هم حیف می‌شود و هم میل زیاد و بی فایده‌ای صورت می‌گیرد، میل کرده‌ها را بعضا دستگیر می‌کنیم اما درمورد حیف‌شده‌ها مثل سمینار‌های پر‌خرج و جلسات و همایشهای بی‌فایده به نام دغدغه‌های فرهنگی و... هیچ کاری نمی‌کنیم. مجموعه ما نه در ابتدا و نه در ادامه مسیر، بودجه خاصی نداشته و ندارد و حقیقت مطلب هم این هست که این جنس مسائل اصلش بر‌اساس خلوص و محتوای کار افراد و دست‌اندرکاران شکل می‌یابد اگر هم بحث بودجه را مطرح می‌کنیم برای شکل دهی و تسهیل کار است.

تسنیم: یکی از موانعی که شما برای کارتان ذکر فرمودید، موانع مالی بود، چگونه می‌شود که بعضی از نیروهای انقلابی می‌توانند بدون بودجه و منابع مالی ، انسان تربیت کنند و انسان بسازند و بعضی دیگر از نیروهای انقلابی موشک بسازند و... اما در همین زمان، افرادی در دانشگاه‌ها و حیطه‌های دیگر، درکارشان قاصر و عاجزند و عامل قصور و عدم انجام وظیفه‌شان مثل تولید علم و... را نبود بودجه کافی و... می‌دانند؟ چگونه می‌شود نیروهای انقلابی مثل همین کانون مساجد و...  می‌توانند بدون بودجه،وظیفه‌شان را به نحو احسن انجام دهند اما مجموعه‌های کلان با وجود بودجه، عاجز از انجام وظیفه خود هستند؟
حجت الاسلام اکبری: شهید مطهری درمورد تربیت خویش می‌فرمایند که انسان ابتدا باید خود را بسازد و پس از ساخت خود شروع به دیگرسازی کند. این، متن و اصل تمام اعتقادات ماست. پیامبر اکرم هم از همین روش تبعیت کردند. این خودسازی باعث می‌شود انسان خودش را اصلاح کند و موانع مادی برایش ناچیز گردد. اگر خودسازی و اخلاص در کار نباشد، تمام مشکلات را گردن بودجه و منابع و مسائل مادی و... خواهیم انداخت حال آنکه بودجه و مسائل مالی، اصل کار نیست بلکه حاشیه است و برای بهبود کار است، اگرهم نباشد، توجیه‌کننده تعطیلی کار و عدم انجام وظیفه نخواهد بود زیرا پیامبر‌اکرم هم در شعب ابی‌طالب با وجود نبود پول و منبع مالی در حال فرهنگ‌سازی و کار فرهنگی بود. اتفاقا خیلی اوقات، وجود پول زیاد و منبع مالی گسترده موجب فساد و ضرر و دنیاگروی خواهد شد. اصل، اخلاص است و اخلاص موجب قناعت و ساختن با بسیاری کمبودها خواهد شد.

تسنیم: در ابتدای شروع کار، تعداد نفراتتان چقدر و در چه سطح سنی بودند؟
حجت الاسلام اکبری: نفراتمان برای شروع کار،6 نفر آن هم در حد راهنمایی و دبیرستان بودند.

 

تسنیم: کمیت شما در حال حاضر از 6 نفر ابتدای کار به چه تعدادی رسیده و چگونه؟
حجت الاسلام اکبری: کمیت ما در حال حاضر به برکت خدا به 380 نفر رسیده دلیلش هم اخلاص و تلاش بی‌وقفه‌ی دست اندرکاران مجموعه بوده‌است. البته هدف، جذب هر فردی به هر شکل نیست بلکه اولا خود ما هادی نیستیم و همچین توان معنوی را نداریم و ثانیا هم قرار نیست هر‌کسی و به هر‌طریقی جذب بشود و به هر‌شرطی هم نگه داشته شود.

تسنیم: تاثیرات این کانون فرهنگی در محیط شهرستان شما چه بوده‌است؟
حجت الاسلام اکبری: اولا کانون فرهنگی ما در چارچوب همان طرح حلقه صالحین بوده و هست. ثانیا، خانواده‌هایی که با این مجموعه در ارتباط‌اند گاهی از مسافرتهایشان، از تفریحاتشان و... می‌گذرند برای اینکه به کارها و فعالیتهای کانون مسجد برسند. خیلی اوقات، خانواده‌ها می‌آیند و به ما می‌گویند که بسیاری از مشکلات اخلاقی فرزندانمان حل شده‌است برای نمونه یکی از خانواده‌ها آمده بود و به ما می‌گفت که بچه‌ ما از وقتی که با کانون شما ارتباط پیدا کرده است، هر وقت که ما می‌خواهیم ماهواره تماشا کنیم به اتاق می‌رود و تماشا نمی‌کند و این باعث شد که ماهواره‌مان را بفروشیم و محیط خانه جمعش کنیم. نمونه تاثیرات دیگر هم مثلا در‌حیطه درسی بچه‌ها بوده که باعث شده خیلی از بچه ها بتوانند به مدارس سطح عالی‌تر مثل مدارس تیزهوشان و نمونه دولتی بروند.

تسنیم: سطح‌بندی افراد مجموعه چگونه است؟ روش کار اعتقادی به چه شکلی است؟
حجت الاسلام اکبری: رده‌سنی بچه‌های مجموعه ما از مقطع سوم ابتدایی شروع می‌شود تا طلاب و دانشجویان. ما به تعداد هر مقطع سنی، حلقه‌های 20 نفره داریم. مباحث اعتقادی هم با توجه به سطح و رده سنی‌شان مطرح می‌گردد. ما یک حلقه اساتید داریم که جلسات مختلفی برای بررسی محتوای کار اعتقادی برگزار می‌کنند و برای هر موضوع بحث اعتقادی، هر مربی تحقیقات مختلف و جامعی می‌کند و نتیجه کار را برای ارائه به حلقه اساتید می‌آورد و بعد از بررسی و تایید، در کلاس تدریس می‌شود. منابع تدریسی هم آثار شهید مطهری، علامه مصباح یزدی، آیت الله سبحانی، یعضی آثار امام راحل و آثار آیت الله مکارم هستند.

تسنیم: اربتاط مربیها و متربیها با علماء چگونه است؟
حجت الاسلام اکبری: اساسا، شروع مباحث ما با تذکری بود که استادمان آیت‌الله خسروشاهی به ما دادند مبنی براینکه از همان ابتدای طلبگیتان جلسات احکام داشته باشید سپس غالب محتواها و ساختار مجموعه را از استادمان آیت‌الله شیخ محمدباقر تحریری که از شاگردان مرحوم پهلوانی هستند دریافت کرده و همچنان دریافت می‌کنیم و با ایشان مشورت می‌نماییم.

تسنیم: التفات و توجه مسوولین از همان ابتدای شروع کار شما تا به الان چگونه بوده است؟
حجت الاسلام اکبری: به قول حضرت آقا، خلوص مربی و معلم یک مقوله است ولی مقوله تامین مالی آنها از جانب مسوولین امر دیگری است که باید انجام شود. مسوولین فرهنگی و... باید التفات و توجه بیشتری به این قسم کارها کنند که متاسفانه یا غالبا توجهی نمی‌شود یا توجه درخور و شایسته‌ای صورت نمی‌گیرد. چون مسجد حالت مقدسی دارد و وابسته به حزب خاصی نیست و محل اساسی انسان عابد و جامعه عبادی است باید بسیار به آن توجه شود و نباید میان آن با ارگانهای فرهنگی تفکیک شود. چرا بعضی آقایان یا مسجد را حاشیه و صرفا برای نماز و تلاوت قرآن می‌دانند و می‌خواهند و یا میان آن با بعضی نهادهای انقلابی مثل بسیج و... تفکیک می‌کنند؟ مسجدی که صرفا محل عبادت فردی مثل نماز و تلاوت قرآن باشد، مسجد مورد نظر پیامبر اکرم و معصومین نبوده و نیست. در‌حال حاضر هم بودجه مجموعه ما از جیب خود بچه‌ها که غالبا طلبه و دانشجو هستند و بعضی از خیرین تامین می‌شود آنهم به صورت اندک.

تسنیم: به عنوان سؤال آخر، وضعیت فعلی کانون مسجدتان چگونه است؟
حجت الاسلام اکبری: متاسفانه به دلایلی همچون بی‌توجهی مسوولین و... وضعیت فعلی ما از شادابی و رونق پیشینی افتاده و اهمیت سابق هم کمتر به آن داده می‌شود البته خدا را شکر ما همچنان با تلاشها و خلوص خود دست‌اندرکاران مجموعه، هنوز کارهایمان را انجام می‌دهیم.  این نکته را هم اضافه کنیم که کانون و پایگاه بسیج ما چندین سال پیاپی هست که در سطح کشور به عنوان کانون و پایگاه بسیج نمونه شناخته می‌شود.

انتهای پیام/