هیچ مدیر مدرسه‌ای به دلیل تعطیل کردن برنامه‌های تربیتی دانشآموزان حتی «توبیخ» هم نمی‌شود
یک کارشناس تربیتی گفت: برخی مدیران مدارس مدعی‌اند که با انجام فعالیتهای فرهنگی و تربیتی، وقت دانشآموزان گرفته می‌شود؛ آنچه از مدیر خواسته شده، نمره و معدل بالاست و هیچ مدیری به خاطر عدم توجه به نماز یا سایر برنامه‌های تربیتی حتی توبیخ هم نمی‌شود.
به گزارش گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران تسنیم «پویا»؛ مدرسه، فضایی است که هر فردی ناگزیر پا در آن می‌گذارد، جایی که قرار است تعلیم و تربیت را به کودکان ما بیاموزد، شواهد نشان می‌دهد که آموزش پرورش ما در امر تعلیم علوم مختلف، موفق عمل کرده اما جای سؤال است که آیا به همان اندازه که به تعلیم توجه می‌شود به تربیت هم توجه می‌شود یا خیر؟
با گذری در اکثر مدارس به‌خوبی این موضوع را متوجه می‌شویم که اکثر دانشآموزان، معلمان، مدیران و حتی والدین دغدغه اصلی‌شان بحث پیشرفت تحصیلی است و موضوع تربیت در رتبه بعدی قرار دارد؛ در حالیکه کار فرهنگی را باید از مدارس شروع کرد، از شهید باهنر نقل شده که «اگر انقلاب در مدارس جاری نشود، انقلاب شکست خواهد خورد.»
در حال حاضر، ارزش‌گذاری مدارس و فعالیت آنها بر مبنای اهدافِ صرفاً آموزشی صورت می‌گیرد یعنی یک مدیر زمانی موفق است که درصد بالای قبولی در کنکور یا امتحانات آخر سال بدهد؛ کم‌تر مشاهد بوده‌ایم که یک مدیر یا معاون مدرسه‌ای را بخاطر وضعیت فرهنگی و تربیتی دانش‌آموزانش، بازخواست کنند، این امر حکایت از آن دارد که کار فرهنگی و تربیتی، برای آموزش و پرورش ما مسئله و اولویت نیست اگر هم بخشنامه‌هایی در راستای فعالیتهای پرورشی صادر می‌شود، عاری از نگاه‌های عمیق و متفکرانه است یا اینکه نگاه مهندسی و مکانیکی و دو دو تا چهارتایی است چرا که تصور می‌شود با بخشنامه‌ها می‌توان دانش‌آموز را تربیت کرد به تعبیری دیگر، بهترین موقعیت برای رصد اوضاع اجتماعی و فرهنگی دانشآموزان، مدارس است.
برای پاسخ به سؤالاتی نظیر اینکه چگونه باید در مدرسه کار فرهنگی و تربیتی صورت پذیرد، آیا چنین امری ممکن است و تا چه حد دوام خواهد داشت، میهمان "حسن نجفی" کارشناس مسائل تربیتی و معاون فرهنگی ناحیه مقاومت بسیج ابوذر با 20 سال سابقه تدریس بودیم که در ادامه مشروح این گفت‌وگو تقدیم مخاطبان ارجمند تسنیم می‌شود:
تسنیم: به عنوان سوال نخست، از نظر حضرتعالی که هم در کسوت معلمی و همچنین در کسوت یک مسئول فرهنگی در این عرصه خدمت کرده‌اید، آیا به امور تربیتی و فرهنگی در آموزش و پرورش ما توجه لازم شده است؟
آموزش و پرورش ما آنقدر سیاسی شده و دغدغه‌های دیگر دارد که بحث تربیت در آن قربانی شده است چون هیچ برنامه‌ای برای تربیت دانشآموزان وجود ندارد؛ در این سیستم بحث تربیت، کاملا اتفاقی است و هر نهادی ساز خودش رو می‌زند و بحثهای جناحی و قدرت‌طلبیها به تربیت دانشآموزان می‌چربد.
اصلا تا تربیت و پرورش وجود نداشته باشد، آموزش صورت نمی‌گیرد چون پرورش باید بستر باشد و آموزش در بستر پرورش صورت گیرد در غیر اینصورت اگر این دو مسئله را از هم تفکیک کنیم یعنی آنجایی که آموزش داریم، پرورش را دخیل کنیم به همان شیوه غلطی می‌رسیم که در حال حاضر رایج است.
متاسفانه از ابتدا در سیستم آموزش و پرورش خود شروع به تقلید از سایر کشورها کردیم و هنوز هم همچنان در حال آزمون و خطا هستیم و بعد از گذشت سه دهه از انقلاب به یک سیستم یکپارچه نرسیدیم؛ اگر در برنامه هایی که خودمان تدوین می‌کردیم آزمون و خطا می‌کردیم، ایرادی نداشت اما متاسفانه روی برنامه‌های کشورهای دیگر، آزمون و خطا می‌کنیم.
تسنیم: از نظر جنابعالی چه میزان به مباحث مربوط به تقویت روحیه انقلابی در دانش آموزان ما توجه شده است؟
هنوز در امور تربیتی نتوانسته‌ایم مبانی انقلابی و اسلامی خود را حاکم کنیم و تقریبا مباحث مربوط به تقویت روحیه انقلابی در دانشآموزان نداریم و صفر است که ریشه‌اش به کسانی برمی‌گردد که سردمدار موضوعات آموزشی هستند، چه توقعی برای انقلابی بودن معلم داریم در حالیکه معلم هنوز خودش در مسائل اعتقادی مشکل دارد چون گزینش معلم ما مورد انتقاد است که چگونه این اشخاص به عرصه مهمی چون بحثهای تربیتی وارد می‌شوند.
تمام انقلابی و اسلامی شدنها در کتب درسی ما خلاصه به عکس آقا و امام در ابتدای کتاب و بسم‌الله است؛ با عکس امام خمینی(ره) که محتوا انقلابی نمی‌شود چون خودباوری وجود ندارد و یک سری با تزریق محتوای اسلامی منافعشان آسیب می‌بیند.
جوانان ما متولدان انقلاب و پرورش یافتگان انقلاب‌‌اند، باید پرسید که آیا همه آنها تربیت اسلامی و انقلابی دارند؛ در این امر بسیار کم‌‌کاری شده است.
در ابتدای دولت، آقای حدادعادل پیشنهادی مبنی بر اینکه سیستم آموزشی کشور از تحت امربودن دولت ها خارج شود را مطرح کرد تا سیستم آموزشی کشور درگیر سیاسی‌کاری‌ها و سایر دغدغه‌هایی به جزء بحثهای آموزشی و تربیتی نشود اما این پیشنهاد با استقبال رو‌به‌رو نشد.
آموزش و تربیت برای حکومت اسلامی است و نباید ارتباطی به دولتها داشته باشد چون در غیر اینصورت مدیران مدارس را به چشم اشخاصی خواهیم دید که در تقویت جناح اثرگذار باشند و این تفکری است که تربیت در آن جایگاهی ندارد.
تسنیم: تعدادی از طرحهایی که با محتوای تقویت روحیه انقلابی در بسیج دانش‌آموزی به انجام رسیده را شرح دهید.
یکی از موفق‌ترین طرحهای انجام شده، طرح رویش (یاوران ولایت) است که در سال 1390 در بسیج دانش‌آموزی منطقه 19 شروع شد و محوراینطرح، تربیت دانش‌آموزانی با روحیه‌های انقلابی است تا با ورود به مدارس امور فرهنگی لازم را انجام دهند.
کلیات این طرح اینگونه است که با مشخص کردن پنج نفر از دانشآموزان برتر اخلاقی و علمی در هر مدرسه، برای آنان در تابستان کلاس‌هایی با محتوای مسائل اخلاقی و اعتقادی برگزار می‌کنیم و در اول مهر این دانشآموزان آموزش دیده به عنوان شورای فرهنگی و تربیتی در مدارس شروع به فعالیت می‌کنند.
این طرح دوسال در منطقه 19 به عنوان طرح رویش انجام شد و بعد به کل مدارس تهران به اسم طرح یاوران ولایت گسترش داده شد.
یکی از نتایج این طرح رشد برنامه‌های محوری مانند برگزاری یادواره‌های شهدا در مدارس بود که بر آن تاکید داشتیم به طور مثال در سال 90 در منطقه 19 سه یادواره شهدا برگزار شد در صورتیکه در سال 94 برگزاری یادواره‌های شهدا به لطف طرح یاوران ولایت به 86 مدرسه رسید.
طرح بعدی انجام شده، طرح میثاق با شهدا نام دارد؛ ما برای مقطع دبیرستان اردوهای راهیان نور را اجرا می‌کنیم چون برای مقطع ابتدایی و راهنمایی، اردو راهیان نور قابل انجام نیست و به این نتیجه رسیدیم از پتانسیل مزار شهداء تهران که معطر به حضور شهدای گرانقدر 8 سال جنگ تحمیلی و شهدای مدافع حرم هستند، بهره‌مند شویم.
برنامه اینگونه است که با اعزام دانشآموزان به مزار شهدا پس از پخش کلیپ در سالن دعای ندبه، آنها را همراه با راوی به داخل قطعات شهدا می‌فرستیم؛ این نکته را باید توجه داشته باشیم اگر شهدا خوب انتخاب شوند و راوی بتواند به خوبی ارتباط برقرار کند به شدت در روحیه انقلابی و مذهبی دانشآموزان اثرگذار خواهد بود.
یکی دیگر از طرحهای صورت گرفته با هدف ارتباط نسل گذشته با نسل حاضر، طرح خاکریز خاطرات است به این صورت که با برگزاری مسابقه‌ای از دانشآموزان خواسته شد تا به یکی از اقوام خود رجوع کرده و خاطره‌ای از آنها نقل کنند تا ما از برترین خاطره تقدیر به عمل بیاوریم؛ از اثرات این طرح این است که فردا با دعوت یک راوی به مراسم یادواره شهدا، برای دانش‌آموز تداعی می‌شود که این مثل پدر من است و درباره شهید به چشم یک انسان ماورایی نگاه نمی‌کند.
تسنیم: چرا برخی مدیران مدراس نسبت به انجام امور فرهنگی در مدرسه جبهه‌گیری می‌کنند؟
این مدیران مدعی‌اند که با انجام چنین فعالیتهایی، وقت دانشآموزان گرفته می‌شود و در سیستم آموزشی حاکم در مدرسه اثر منفی می‌گذارد چون مسئله‌ای که از مدیر مدرسه خواسته شده است، نمره و معدل بالاست و هیچ مسئولی، مدیر مدرسه را به خاطر عدم توجه به نماز یا سایر برنامه‌های تربیتی و فرهنگی دانشآموزان در مدارس حتی یک توبیخ ساده هم نمی‌کنند.
انتهای پیام/